بخش های مجزای بازارایران

یكی از روش های بسیار معمول در بررسی سهم بازار، محاسبه و مقایسه این سهم بر اساس حجم تعدادی یا حجم ریالی (ارزش) فروش تولیدكنندگان خودرو در بازار است. به گزارش واحد تحقیقات <اقتصاد ایران>، از نظر میزان تولید، گروه خودروسازی سایپا كه در اردیبهشت سال ۸۴ حدود ۳۸ درصد سهم بازار خودروی كشور را در اختیار داشته است، سهم خود را در سال جاری به ۵۴ درصد افزایش داده است. در مقابل، سهم بازار گروه خودروسازی ایران خودرو كه تا سال گذشته همواره به دلیل تولید بالا و تنوع محصولات سهم عمده بازار خودروی كشور را در اختیار داشته است، از ۶۰ درصد در اردیبهشت سال ۸۴ به ۴۶ درصد در اردیبهشت سال ۸۵ كاهش یافته است. با این حال، سهم بازار عمده از نظر ارزش ریالی تولید همچنان متعلق به ایران خودرو است. البته به دلیل حذف تولید پیكان، سهم ریالی بازار ایران خودرو در اردیبهشت ۸۵ نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۱۱ درصد كاهش نشان می دهد.
●انتقال سهم پیكان
در تحلیل سهم بازار، می بایست توقف تولید پیكان توسط شركت ایران خودرو را در نظر گرفت. توقف تولید پیكان با حدود تولید ۱۳ هزار دستگاه در اردیبهشت سال ۸۴ كه معادل ۱۷ درصد از كل تولید خودرو های سواری در آن تاریخ بوده، موجب تغییر سهم بازار محصولات شركت های خودروساز داخلی شده است. در این راستا، پیكان در اردیبهشت سال ۸۴ سهم بازار ۱۷ درصدی از نظر تعداد و ۱۳ درصدی از نظر ریالی را با حدود ۱۳ هزار دستگاه تولید بر عهده داشته است. این در حالی است كه پراید در اردیبهشت ۸۴ بالغ بر ۲۷ هزار دستگاه و در اردیبهشت ۸۵ حدود ۳۷ هزار دستگاه تولید داشته است. به نظر می رسد این افزایش ۱۰ هزار واحدی در تولید پراید، به دلیل حذف تولید پیكان رخ داده است.
بر اساس تحقیقات انجام شده، در اردیبهشت ۸۵ حدود ۱۳ درصد از سهم ۱۷ درصدی پیكان در سال ۸۴ به پراید و مابقی به خودروی آردی منتقل شده است. براساس نتایج تحقیقات بازار، شركت ایران خودرو در اردیبهشت سال جاری در رده قیمتی ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان حدود ۹۳ درصد سهم بازار و در رده قیمتی ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان ۷۱ درصد سهم بازار خودروی كشور را در اختیار داشته است. ضمن اینكه تنوع محصولات این شركت در بخش ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان بیش از سایر خودروسازان داخلی است. اما در بخش قیمتی زیر ۱۰ میلیون تومان كه خودرو های پراید، آردی، پی كی و ماتیز عرضه می گردند، شركت سایپا حدود ۸۰ درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده است. در همین راستا، در اردیبهشت ماه سال جاری در بخش قیمتی ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان، سهم فروش ریالی ایران خودرو نزدیك به ۹۳ درصد و در بخش قیمتی ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان حدود ۶۲ درصد بوده است. اما در بخش قیمتی زیر ۱۰ میلیون تومان، با توجه به كاهش سهم بازار و حذف پیكان و همچنین افزایش سهم بازار سایر خودروسازان، سهم فروش ریالی ایران خودرو در اردیبهشت ۸۴ نسبت به مدت مشابه سال گذشته كاهش یافته و به ۴/۱۸ درصد رسیده است. ولی طبق پیش بینی های داخلی و بین المللی برتری ایران خودرو در بازار ایران همچنان حفظ خواهد شد.
جذابیت بازار
همواره ممكن است یك بخش از بازار برای یك تولیدكننده به دلیل اهداف استراتژیك و توانمندی ها یا نقاط ضعف جذاب باشد، در حالی كه برای تولیدكننده دیگر اینگونه نباشد. نتایج مطالعات بازار خودروی كشور نشان می دهد كه از نظر فروش ریالی، بخش قیمتی۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان سهم عمده كل فروش ریالی بازار خودرو را به خود اختصاص داده است. در این بخش، شركت ایران خودرو حدود ۹۳ درصد سهم فروش ریالی را در اختیار دارد. از نظر تعداد نیز جذاب ترین بخش بازار، بخش قیمتی زیر ۱۰ میلیون تومان می باشد. بخش ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان در رده دوم شاخص میزان فروش قرار دارد. به طور كلی، در بخش قیمتی زیر ۱۰ میلیون تومان، با توجه به حذف پیكان شاهد كاهش سهم بازار شركت ایران خودرو و افزایش تولید و سهم بازار شركت سایپا هستیم. اما در بخش های ۱۰ تا ۱۵ و ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان، ایران خودرو عمده سهم بازار را در اختیار دارد. گفتنی است، بخش قیمتی ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان از نظر فروش ریالی، جذاب ترین بخش بازار خودروی كشورمان محسوب می شود.

منبع : ماهنامه اقتصاد ایران