شرح مقام معظم رهبری از انتخاب تاریخی خبرگان

مقام معظم رهبری، نحوه این انتخاب تاریخی و وضعیت روحی خود در آن شرایط حساس را چنین تشریح می كنند:
در آن لحظه به خدا پناه بردم
«آنچه كه در خصوص تعیین رهبر واقع شد و بار این مسئولیت، بر دوش بنده كوچك ضعیف حقیر گذاشته شد؛ برای خود من حتی یك لحظه و یك آن از آنات گذشته زندگی، متوقع و منتظر نبود. اگر كسی تصوّر كند كه در طول دوران مبارزه و بعدها در طول دوران انقلاب و مسئولیت ریاست قوه اجرایی، حتی یك لحظه در ذهن خودم خطور می دادم كه این مسئولیت به من متوجه خواهد شد، قطعاً اشتباه كرده است. من همیشه خودم را نه فقط از این منصب بسیار خطیر و مهم، بلكه حتی از مناصبی كه به مراتب پایین تر از این منصب بوده است - مثل ریاست جمهوری و دیگر مسئولیت هایی كه در طول انقلاب داشتم - كوچك تر می دانستم...
البته در آن ساعات بسیار حساسی كه سخت ترین ساعات عمرمان را گذراندیم و خدا می داند كه در آن شب شنبه و صبح شنبه چه بر ما گذشت؛ برادرها از روی مسئولیت و احساس وظیفه، با فشردگی تمام، فكر و تلاش می كردند كه چگونه قضایا را جمع و جور كنند، مكرر از من به عنوان عضو شورای رهبری اسم می آوردند، كه البته در ذهن خودم آن را رد می كردم؛ اگر چه به نحو یك احتمال، برایم مطرح می شد كه شاید واقعاً این مسئولیت را به من متوجه كنند.
در همان موقع، به خدا پناه بردم و روز شنبه، قبل از تشكیل مجلس خبرگان با تضرع و توجه و التماس، به خدای متعال عرض كردم: پروردگارا! تو كه مدبّر و مقدر امور هستی؛ چون ممكن است به عنوان عضوی از مجموعه شورای رهبری، این مسئولیت متوجه من شود؛ خواهش می كنم اگر این كار ممكن است اندكی برای دین و آخرت من زیان داشته باشد، طوری ترتیب كار را بده كه چنین وضعیتی پیش نیاید. واقعاً از ته دل می خواستم كه این مسئولیت متوجه من نشود.
●هر چه تلاش كردم نتیجه نداد
بالاخره در مجلس خبرگان، بحث هایی پیش آمد و حرف هایی زده شد كه نهایتاً به این انتخاب منتهی شد. در همان مجلس، كوشش و تلاش و استدلال و بحث كردم تا این كار انجام نگیرد؛ ولی انجام گرفت و این مرحله گذشت.
من، همین الان خودم را یك طلبه معمولی و بدون برجستگی و امتیازی خاص می دانم؛ نه فقط برای این شغل با عظمت و مسئولیت بزرگ، بلكه - همان طور كه صادقانه گفتم - برای مسئولیت های به مراتب كوچك تر از آن، مثل ریاست جمهوری و كارهای دیگری كه در طول این ده سال داشتم؛ امّا حالا كه این بار را روی دوش من گذاشتند، با قوّت خواهم گرفت؛ آنچنان كه خدای متعال به پیامبرانش توصیه فرمود: «خذها بقوه » برای این مسئولیت، از خدا استمداد كردم و باز هم استمداد می كنم و هر لحظه و هر آن، در حال استمداد از پروردگار هستم تا بتوانم این مسئولیت را در حد وسع خود - كه تكلیف هم بیش از وسع نیست - با قدرت و قوت و حفظ شأن والای این مقام، حفظ كنم و انجام بدهم. این، تكلیف من است كه امیدوارم ان شاءالله مشمول لطف و ترحم الهی و دعای ولی عصر(عج) و مؤمنان صالح باشم. »۱۴
●هر چه اصرار كردم قبول نكردند
مقام معظم رهبری چند سال بعد به مناسبتی با اشاره به این موضوع، می فرماید:
«بعد از رحلت امام (ره)، در آن روز اول كه در مجلس خبرگان شركت كردند، بنده هم عضو مجلس خبرگان بودم و بالاخره اسم این بنده حقیر به میان آمد و بحث كردند چه كسی را انتخاب كنیم و اتفاق كردند بر این كه این موجود حقیر ضعیف را به این منصب خطیر انتخاب بكنند. من فعالیت كردم. مخالفت جدی كردم، نه این كه می خواستم تعارف بكنم، خدا خودش می داند كه در دل من، در آن لحظات چه می گذشت.
رفتم آنجا ایستادم و گفتم: آقایان صبر كنید، اجازه بدهید! - این ها همه ضبط شده و موجود است، هم تصویر و هم صدای آن هست - شروع كردم به استدلال كه من را برای این مقام انتخاب نكنید. هر چه اصرار كردم، قبول نكردند. هر چه من استدلال كردم، آقایان مجتهدین و فضلایی كه در آنجا بودند، استدلال های مرا جواب دادند. من قاطع بودم كه قبول نكنم؛ ولی بعد دیدم چاره ای نیست. چرا چاره ای نبود؟ زیرا به گفته افرادی كه من به آنها اطمینان دارم، این واجب، در من متعین شده بود؛ یعنی اگر من این بار را برنمی داشتم، این بار زمین می ماند. این بود كه گفتم: قبول می كنم. چون دیدیم بار بر زمین می ماند، برای این كه بار بر زمین نماند، آن را برداشتم. اگر كس دیگری آنجا بود یا من می شناختم كه ممكن بود این بار را بردارد و دیگران هم او را قبول می كردند، یقیناً من قبول نمی كردم كه این بار را بردارم. بعد هم گفتم: پروردگارا! توكل بر تو و خدا هم تا امروز كمك كرد. »۱۵
●ملاك های این انتخاب تاریخی
مهم ترین ملاك های مجلس خبرگان رهبری برای این تصمیم خطیر، عبارت بودند از:
.۱ صلاحیت علمی لازم معظم له برای افتأ در تمامی ابواب
.۲ عدالت و تقوای لازم برای رهبری امت اسلام،
.۳ بینش عمیق سیاسی، شجاعت، تدبیر، توان مدیریتی بالا و یك دهه تجربه بسیار ارزشمند در سطوح بالای مدیریتی كه ۸ سال ریاست جمهوری در سخت ترین شرایط جنگی، از جمله آنها بود.
افزون بر همه اینها، نظر صریح و بی پرده بنیان گذار انقلاب اسلامی نسبت به صلاحیت كامل معظم له برای تصدی امر رهبری كه با شهادت تعدادی از افراد امین و مورد اعتماد امام به اثبات رسیده بود، خبرگان را در این تصمیم دلگرم تر نمود. در همان جلسه بود كه حضرت آیه الله موسوی اردبیلی، ریاست قوه قضائیه، حاج سید احمد آقا خمینی؛ و نیز حجه الاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی كه همگی از یاران نزدیك و امین امام راحل بودند، شهادت دادند كه بارها از زبان امام جملاتی را شنیدند كه صراحت در صلاحیت حضرت آیه الله خامنه ای برای رهبری داشت.
آقای هاشمی رفسنجانی در یكی از سخنان خود، با اشاره به نخستین جلسه ای كه برای حل مشكل قائم مقام رهبری در محضر امام برگزار شده بود و در آن جلسه سران سه قوه و حاج احمد آقا خمینی؛ و آقای مهندس میرحسین موسوی (نخست وزیر وقت) هم حضور داشتند، می گوید:
«رهبری آیه الله خامنه ای را اولین بار امام مطرح فرمودند، در حالی كه هیچ كدام از ما اساساً تصوری از این موضوع نداشتیم. »۱۶
ایشان همچنین اضافه می كند:
مسأله دوم ما این بود كه كسی را ]برای رهبری بعد از امام[ نداشتیم. یكی از بحث ها، همان جا همین بود كه در آن جلسه ما گفتیم كه خوب چه كسی؟ ما كه آقایان را می شناسیم، ما كه علمأ را می شناسیم، ما كه همكارانمان را می شناسیم، چنین چیزی نمی شود. در آن جلسه بود كه ایشان (امام خمینی ره) فرمودند: «همین آقای خامنه ای» به هر حال اولین بار امام فرمودند، ما اصلاً چنین تصوری نداشتیم، برای ما كه غیرمنتظره بود و برای شخص رهبری هم اصلاً شوك آور بود. »۱۷
همچنین، مرحوم حجه الاسلام والمسلمین حاج احمد آقا خمینی؛ یار و امین امام راحل (ره)، در حضور خبرگان ملت فرمود: وقتی حضرت آیه الله خامنه ای در سفر به كره شمالی بودند، امام گزارش های آن سفر را از تلویزیون می دیدند، آن منظره دیدار از كره، استقبال مردم یا سخنرانی ها و مذاكرات ایشان در آن سفر خیلی برایشان جالب بود و فرموده بودند: «الحق كه ایشان شایستگی رهبری را دارند. »۱۸ او همچنین در یكی از سخنان خود، خطاب به مقام معظم رهبری فرمودند:
«حضرت امام بارها از جناب عالی به عنوان مجتهدی مسلم و بهترین فرد برای رهبری نام بردند. »۱۹
خانم زهرا مصطفوی، صبیّه حضرت امام خمینی نیز می گوید:
«من مدت ها قبل از بركناری قائم مقام رهبری، شخصاً از محضر امام درباره رهبری پرسیدم و ایشان از آیه الله خامنه ای نام بردند و پرسیدم كه آیا شرایط مرجعیت و اعلمیت در رهبری لازم نیست و ایشان نفی كردند و از مراتب علمی ایشان پرسیدم و صریحاً فرمودند كه «ایشان اجتهادی را كه برای ولی فقیه لازم است، دارد. »۲۰
پس از انتخاب حضرت آیه الله خامنه ای به رهبری امت اسلامی، استقبال بی نظیری از سوی شخصیت ها، علمای مذهبی و سیاسی و نیز تشكل ها و احزاب صورت گرفت. صدای زنگ كاروان هایی كه از دور و نزدیك خود را به جماران می رساندند تا با جانشین آن یار سفركرده بیعت نمایند، تا ماه ها پس از رحلت امام (ره) همچنان به گوش می رسید. پیام های تبریك مراجع عظام و شخصیت های طراز اوّل علمی و سیاسی و نیز احزاب و گروه ها یادآور صحنه های پرشور و هیجانی بود كه در غدیر، نقشی ماندگار از خاطره ها بر جای گذاشت.

.۱۴ مقام معظم رهبری ، ۱۲ / ۴ / ۶۸ در جمع ائمه جمعه سراسر كشور به اتفاق مجلس خبرگان رهبری.
.۱۵ مقام معظم رهبری، ۲۳ آذر ۱۳۷۳، در دیدار عمومی به مناسبت روز ولادت با سعادت حضرت امام جواد (ع).
.۱۶ آقای هاشمی رفسنجانی، خطبه های نماز جمعه تهران، ۷ آذر .۱۳۷۶
.۱۷ همان.
.۱۸ مجله ارزش ها (منتظری از اوج تا فرود)، بهمن ۱۳۷۶، ص .۹۵
.۱۹ روزنامه رسالت، ۱۶ خرداد .۶۸
.۲۰ مجله ارزش ها (منتظری از اوج تا فرود)، بهمن ۷۶، ص .۸۰

منبع : روزنامه کیهان