یونجه و بیماریها

● عوارض پوستی:
مطابق كتب مرجع، Medicago sativa، در حیوانات ایجاد عوارض حساسیت به نور می‌نماید. گزارش شده است، كه یك رژیم غذایی حاوی M.sativa در موش‌های صحرایی‌ آلبینو، به علت اثر بر روی پورفیرین‌ها ایجاد حساسیت به نور می‌نماید. عارضه ایجاد شده مربوط به وجود فئوفورباید a و كلروفیلاید a در گیاه می‌باشد. مرجع مشخصی در مورد ایجاد حساسیت به نور در انسان به دنبال مصرف alfalfa موجود نمی‌باشد. البته، این نكته نباید فراموش شود كه محصولات alfalfaدر انسان ایجاد اثرات شبه SLE می‌نماید (به قسمت عوارض اتوایمون مراجعه شود) و حساسیت به نور یكی از نشانه‌های متعدد این بیماری می‌باشد.
گزارش داده شده كه ۶ نفر به دنبال مصرف دانه‌های alfalfa به شكل كپسول یا چای گیاهی، عوارضی چون لك‌های پوستی، خارش، اریتماتوز و ادماتوز پوستی نشان دادند. وضعیت ۲ مورد از ۶ مورد مذكور، جزء به جزء تشریح شده است. آنها شامل ۲ زن مسن و مبتلا به آرتریت بوده كه مدت ۲ ماه، روزانه، ۴ تا ۶ فنجان از جوشاندده این گیاه را مصرف می‌كردند. این جوشانده به وسیله جوشاندن ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری از دانه‌های alfalfa در ۴۷۳ میلی‌لیتر از آب تهیه می‌شد. در یكی از بیماران، راش‌ها و بثورات قرمز رنگ پوست، از دست‌ها به سمت بازوها و صورت منتشر گردید.
در بیمار دیگر لك‌های پوستی فقط در قسمت جانبی ران‌ها ظاهر شده و بدین ترتیب ظهور واكنش‌های حساسیت به نور را غیرمحتمل نمود. وجود حس خارش در ضایعات، احتمال ابتلا به راش‌های اریتماتوز شبه SLE را منتفی می‌نمود.
● عوارض غدد اندوكرین:
یكی از اجزاء alfalfa با نام كومسترول، خواص استروژنیك ضعیفی دارد. مطابق اندازه‌گیری‌های انجام شده توسط سنجش زیستی وزن رحم موش، مشخص شده است كه تركیب مذكور نسبت به استرون، ۲۰۰ بار و نسبت به دی‌اتیل بسترول، ۳۰۰۰ بار ضعیف‌تر است. با وجودی كه كومسترول، ظاهراً، قدرت پائینی دارد، اما تغذیه چهارپایان با گیاه alfalfa (كه حداقل ۳۷ میلی‌گرم بر كیلوگرم كومسترول دارد) به عنوان غذای اصلی، ممكن است اثرات استروژنیك مضری به دنبال داشته باشد.
Hampton , Elakovich در یك نوع قرص از دانه alfalfa نتوانستند كومسترول را شناسایی كنند. اما در ۳ نوع دیگر از قرص‌های تجاری alfalfa غلظت‌های ۱۹۴ـ۲۰ میلی‌گرم بر كیلوگرم كومسترول را شناسایی كردند. نوعی كه حاوی بالاترین مقدار كومسترول می‌باشد، زمانی كه در دوز ماكزیمم توصیه شده بر روی برچسب، یعنی روزی ۸۹ قرص، استفاده شود، بیش از ۱/۱ میلی‌گرم كومسترول وارد بدن می‌كند. از آنجایی كه این مقدار بسیار پائین‌تر از ۳۷ میلی‌گرم بر كیلوگرم آزمایش شده بر روی چهارپایان، به وسیله تغذیه از راه گیاه alfalfa است، مشخص نیست كه خطری برای سلامتی داشته باشد.
● عوارض معدی و روده‌ای:
خوردن مقادیر بالای دانه‌های alfalfa (بعنوان مثال ۱۲۰ گرم در روز) موجب نفخ، ناراحتی‌های معدی، اسهال و كاهش اشتها می‌گردد.
● واكنش‌های متابولیك:
در مطالعه‌ای كه Molgaard و همكارانش بر روی بیماران مبتلا به افزایش لیپوپروتئین خون انجام دادند (به قسمت فارماكولوژی و موار مصرف مراجعه شود)، به دنبال مصرف ۱۲۰ گرم دانه‌های حرارت دیده alfalfa در روز، میانگین اورات سرم، به میزان قابل توجهی از ۲۹۶ به افزایش یافت. این اثر مربوط به وجود پورین در دانه می‌باشد. بنابراین به نظر عاقلانه می‌رسد كه بیماران مبتلا به نقرص از درمان با دانه‌های alfalfa خودداری كنند.
● باروری، بارداری و شیردهی:
Medicago sativa و گونه‌های یونجه به طور وسیعی به عنوان غذای مكمل مصرف می‌شوند. با توجه به مشاهدات وسیع و آزمایشات گسترده‌ای كه بر روی گیاه انجام گرفته است، Keeler، عقیده دارد كه احتمال بروز عوارض تراتوژنیك را نباید از نظر دور داشت وی اظهار می‌ارد كه فیتواستروژن‌های موجود در گیاه ممكن است عوارضی مانند: زایمان سخت، عقیمی، مرگ نوزاد كامل و یا سقط جنین را ایجاد نمایند.
این مطلب كه آیا عوارض مشاهده شده در حیوان، در انسان نیز ظاهر خواهد شد، مشخص نیست. خصوصاً اینكه مقادیر گزارش شده كومسترول در فرآورده‌های تجارتی alfalfa بسیار پائین‌تر از غلظت این تركیب در تغذیه چهارپایان است. (به قسمت عوارض اندوكرین مراجعه كنید) درخصوص عوارض ناشی از خوردن alfalfa در دوران بارداری و شیردهی اطلاعی در دست نیست.
● قابلیت سرطان‌زایی و جهش‌زایی:
در مورد قابلیت جهش‌زایی و سرطان‌زایی Medicago sativa اطلاعی در دست نمی‌باشد.

منبع : موسسه اطلاع‌رسانی طعام اسرار