مهمترین پرسش های فقهی مورد ابتلاء در ماه مبارک رمضان به همراه پاسخ های آن (حضرت آیت الله سیستانی)

●روزه
سؤال : در برخی كشورها چندین روز آفتاب طلوع و یا غروب نمی كند نماز و روزه در این كشورها چگونه است؟
جواب : احتیاط واجب آن است كه نماز را با اوقات نزدیكترین كشور و یا شهری كه در بیست چهار ساعت دارای شب و روز می باشد تطبیق دهد و نمارهای پنجگانه را برابر اوقات شرعی آنجا بخواند هر چند با قصد قربت مطلقه.
و اما روزه را باید به كشوری برود كه بتواند روزه ماه رمضان را بگیرد كه فضیلت بسیار دارد و اگر ممكن نشد در غیر ماه رمضان چنان كند و قضا به جا آورد.
سؤال : لطفا بفرمایید اینکه فرد در ۴ جا میتواند نمازش را تمام بخواند ایا مثالا اگر هتلی در کربلا و یا مکه و یا مدینه و یا کوفه باشد نیز میتواند نمازش را تمام بخواند و روزه اش را بگیرد یا تنها اختصاص حائر دارد اگر صحن و سرای جدید اضافه شود چطور؟
جواب : درمکه و مدینه جایز است ولی در شهر کربلا و کوفه جایز نیست بلکه تنها در حرم یا مسجد کوفه جایز است .
سؤال : حکم کسی که ماه رمضان بر اساس شهادت دو نفر ۲۹ روز روزه گرفته اند چیست ؟
جواب : قضا لازم نیست .
سؤال : شرایط سنی برای روزه داری چیست ؟
جواب : بلوغ است که در دخترها نشانه آن تمام شدن نه سال قمری است و در پسرها یکی از سه چیز اول : روئیدن موی درشت در زیر شکم بالای عورت و همچنین در صورت و پشت لب .دوم: بیرون امدن منی . سوم : تمام شدن پانزده سال قمری .
سؤال : آیا عمل استمنا در ماه مبارک رمضان حرام است (خود ارضائی) ؟
جواب : حرام است و یكی از مبطلات است .
سؤال : اگر شخصی استمناء در ماه رمضان انجام دهد البته به نیت آمدن منی نباشد ولی از او منی خارج شود چه حكمی دارد؟
جواب : اگر از خود وثوق نداشت روزه او باطل است و اگر با علم به مسأله باشد كفاره هم به علاوه قضاء واجب است و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر مردد باشید.
سؤال : نگاه كردن به صفحه اینترنت در زمانی كه انسان روزه میباشد و یك تصویر غیر عادی ظاهر میشود چه حكمی دارد؟
جواب : روزه را باطل نمیكند اگرچه شرعاً در مواردی نباید نگاه كرد.
سؤال : اگر فرد روزه دار با همسر خود نزدیكی كند و بازی كند و نخواهد كه آبش بیاید و بداند چنانچه بیاید روزه اش باطل است ولی بی اختیار آبش بیاید (قبلاً با این كارها آبش میآمده) آیا روزه اش باطل است یا نه؟ كفاره چه؟ اگر كفاره واجب است، چگونه است؟
جواب : روزه اش باطل است و اگر از روی علم به مسأله باشد باید به علاوه قضا كفاره هم بدهد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر متردد باشد.
سؤال : در روزه ماه رمضان ریختن قطره در چشم آیا روزه را باطل میكند یا خیر؟
جواب : باطل نمیكند.
سؤال : اگر در ماه رمضان در حال بیرون آمدن منی از خواب بلند شوم، آیا جایز است كه به بیرون آمدن آن كمك كنم؟ حكم در مورد استمناء در غیر از ماه رمضان چه میباشد؟
جواب : جایز است منی را در آن حال خارج كنید و استمناء در هر حال حرام است.
سؤال : ۱ ـ اگر كسی در ماه رمضان عمداً كاری كند كه از او منی بیرون آید آیا باید ۶۰ روز روزه بگیرد یا خیر؟
۲ ـ جواب این سؤال را برای فرو بردن اخلاط سینه را هم بگویید.
جواب : ۱ ـ اگر عالم به این بود كه این كار روزه را باطل میكند باید كفاره بدهد و نیز بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر متردد باشد. و كفاره آن این است كه ۶۰ روز روزه بگیرد یا ۶۰ فقیر را سیر كند ولو به اینكه به هركدام یك مد (۷۵۰ گرم) طعام بدهد.
۲ ـ روزه را باطل نمیكند.
سؤال : كسی كه روزه بوده بعد خوابیده و در خواب منی از او بیرون آمده روزه اش باطل است؟
جواب : روزه صحیح است.
سؤال : شستن دهان برای شخص روزه دار چه حكمی دارد؟
جواب : مانعی ندارد.
سؤال : آیا زنان میتوانند برای گرفتن همه روزه های ماه رمضان از قرص ضد بارداری استفاده كنند تا حیض نشوند.
جواب : مانعی ندارد.
سؤال : اگر كسی در شب ماه رمضان در خواب محتلم شود و بعد بیدار شود و دوباره بخوابد بدون اینكه بداند آیا صبح شده یا حكم آن چه میباشد؟
جواب : اگر یقین و یا اطمینان داشته باشد كه اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار میشود، و تصمیم هم داشته باشد كه بعد از بیدار شدن غسل كند چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود روزه او صحیح است و اگر اطمینان نداشته باشد بنابر احتیاط واجب قضا بر او واجب میشود.
سؤال : اینجانب طلبه ای هستم كه حدود ۲۲ سال در تهران سكونت داشتم و آنجا را وطن دائمی خود قرار داده بودم ۴ ماه قبل برای مراقبت از والدینم كه هر دو مریض هستند به اصفهان محل سكونت و تحصیل علوم دینی خود را تغییر دادم و به خیال اینكه به تهران باز نخواهم گشت از تهران نیت اعراض كردم و در طی این ۴ ماه نماز را در تهران كه میرفتم شكسته میخواندم حال بعد از ۴ ماه معلوم شد كه نیت اعراض اشتباه بوده و احتمال بازگشت به تهران بسیار زیاد است به سبب اصرار مأمومین كه در مسجد بازار در خدمت آنها بودیم و نیز احتمال انتقال والدینم به تهران همراه خودم سؤال من این است آیا میتوانم از این نیت اعراض رجوع كنم و تهران به عنوان وطن قبلی (وطن دوم) من باقی بماند؟
جواب : میتوانید دوباره آنجا را وطن قرار دهید.
سؤال : با توجه به اولین مسأله در رساله در مورد روزه كه باید مقداری قبل و مقداری قبل از اذان صبح و مغرب نباید كار مبطل روزه كرد تا یقین حاصل شود كه تمام را روزه بوده ایم، این مقدار زمانی چقدر است؟ و با توجه به معین كردن وقت اذان بطور دقیق در ایران آیا لزومی دارد؟ و اگر شخصی ندانسته این زمان را رعایت نكند ولی یقین حاصل كرده باشد، حكم چیست؟
جواب : این عبارت در رساله باید تغییر یابد و لازم نیست قبل از طلوع فجر امساك كند مگر اینكه یقین كه اگر احتیاط نكند بعضی از روزها خوردن او بعد از فجر خواهد بود در این صورت از باب احتیاط لازم است قبل از فجر امساك كند و به هر حال در طرف فجر تا یقین به طلوع فجر حاصل نشده است امساك لازم نیست ولی در طرف مغرب تا یقین به دخول وقت حاصل نشده خوردن جایز نیست و معیار اذان یا تعیین وقت توسط تقویم نیست بلكه معیار در طرف مغرب از بین رفتن سرخی طرف مشرق است و این حكم در صورتی كه علم به سقوط قرص باشد مبنی بر احتیاط است و نسبت به گذشته اگر یقین به خوردن در روز حاصل نشود حكم به صحت میشود.
سؤال : ما در محلی كار میكنیم كه وضعیت شغلی ما طوری است كه ۱۴ روز كار و ۱۴ روز هم به منزل میرویم كه بیشتر از ۶ فرسخ است در این مدت ۱۴ روز كار شاید یك یا دو بار هم مأموریت شغلی پیش بیاید كه بیشتر از ۶ فرسخ باشد و این از مسئولت شغلی ما نیز میباشد.
●در محل كار وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
در مأموریت وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
در بین محل كار و منزل وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
اگر مأموریت در هر هفته باشد ولی در ۱۴ روز منزل مسافرتی در بین باشد یا نباشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
اگر ۷ روز در محل كار و ۱۴ روز در منزل باشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
و اگر ما بواسطه كار باید هر روز این ۱۴ روز شغلی را در تردد باشیم وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
جواب : اگر یك هفته یا دو هفته در محل كار هستید و این وضع به مدت یكسال و نیم ادامه دارد آنجا در حكم وطن است و نمازتان در آنجا تمام و روزه صحیح است ولی در مأموریتها نماز شكسته است و اگر قبل از ظهر باشد روزه را میتوانید بخورید و همچنین در سفر بین محل كار و وطن مگر اینكه مأموریتها به علاوه سایر مسافرتها به طور مستمر در ماه ده روز بشود كه در اینصورت كثیر السفر شمرده میشوید و نمازتان در همه مسافرتها حتی اگر به كشور دیگر باشد تمام است و همین حكم در صورتی است كه ۱۴ روز شغلی را در تردد باشید.
سؤال : در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر ـ بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان كافی برای گرفتن روزه قضا باشد حكم روزه چیست؟
جواب : اگر از روی سهو باشد روزه را باطل نمیكند.
سؤال : مالیدن روژ به لب در ماه مبارك رمضان برای خانمها چه حكمی دارد؟
جواب : مانعی ندارد.
سؤال : در ماه مبارك رمضان امتناع از خوردن سحری چه حكمی دارد؟ و آیا خوردن سحری مستحب است؟
جواب : ممكن است موجب شدت ضعف شود، لذا خوب است كه انسان سحری بخورد.
سؤال : اگر زن و شوهر جوانی در ماه رمضان در زمانی كه روزه هستند ناخاسته و بدون كنترل خود با هم نزدیكی كنند و روزه شان باطل شود چه باید بكنند؟
جواب : قضا و كفاره واجب است و كافی است اطعام شصت مسكین هر مسكینی ۷۵۰ گرم گندم یا آرد برای هر یك از زن و شوهر.
سؤال : حكم نماز و روزه دانشجویان و طلاب در سفر برای تحصیل و در محل تحصیل چیست؟
جواب : اگر در ماه به طور متوسط ده روز سفر كند باید نماز را در همه سفرها تمام بجا آورد و روزه را بگیرد و اگر قصد داشته باشد در محل تحصیل دو سال بماند آنجا مقرّ وی است و نماز را بجا آورد و روزه بگیرد.
سؤال : من شخصی دانشجو هستم كه در شهری دیگر تحصیل میكنم. شهر من قزوین و محل تحصیلم تهران میباشد من ممكن است هر هفته یا هر دو هفته یك بار به وطنم برگردم (پنج شنبه ها و جمعه ها در شهر خود میباشم) و دوباره به محل تحصیلم تهران برمیگردم حال سؤالم این است كه آیا نمازم در محل تحصیلم تهران تمام است یا شكسته و اینكه روزه ام شكسته است یا تمام و سؤال دیگرم ایكه آیا حضرت آیت الله محل تحصیل را وطن میدانند یا خیر؟
جواب : اگر مدت تحصیل به دو سال یا بیشتر طول میكشد تهران در حكم وطن خواهد بود.
سؤال : آیا ریختن قطره در چشم با توجه به اینكه مقداری از آن از راه مجرای اشكی وارد دهان میشود روزه را باطل میكند؟ استفاده از اسپری ریه برای آسم چطور؟
جواب : در هر دو مورد روزه صحیح است مگر در اینكه در اسپری علم پیدا كند كه آن ماده كه اسپری مذكور مشتمل بر آن است وارد دستگاه هاضمه میشود.
سؤال : آیا نگاه كردن به عكسهای مبتذل و چت كردن در باره موضوعات مستهجن روزه را باطل میكنند؟
جواب : باطل نمیكند.
سؤال : بنده دانشجو در یكی از ایالتهای امریكا مشغول به تحصیل هستم. در حال حاضر كه ماه مبارك رمضان میباشد، یك سؤالی برایم پیش آمد كه من بخاطر نبودن امكانات لازم و كمبود وقت بیشتر اوقات مجبورم بیرون از محل سكونتم افطار كنم و در عین حال غذاهایی كه در آنها گوشت مصرف شده مانند مرغ و گوشت سفارش دهم كه در این صورت آنها به طریق اسلامی ذبح نشده اند. در این حال خواستم نظر علماء را در این باره سؤال كنم و راه حلی را برای من جویا باشند؟
جواب : روزه باطل نمیشود ولی خوردن آنها حرام است و دهان شما و آنچه با آن اصابت كند نجس میشود.
سؤال : ما زنان مسلمان شیعی كه در اروپا هستیم برای متحد الشكل بودن و جلوگیری از بعضی توهین های از روسی استفاده نمیكنیم ولی روزه را میگیریم آیا شرعاً مورد قبول هست یا خیر؟ اگر نه چه باید كرد؟
جواب : روزه صحیح است.
سؤال : پایین بردن آب دهان در ماه رمضان به صورت عمدی چه حكمی دارد؟
جواب : مبطل روزه نیست.
سؤال : آیا سیگار كشیدن در هنگام روزه را باطل میكند یا نه؟
جواب : بنابر احتیاط واجب باطل میكند.
سؤال : جوانی هستم ۱۷ ساله كه درجه چشمانم روی هم بالای ۱۱ است. آیا روزه گرفتن بر من واجب است؟
جواب : اگر ترس ضرر یا شدت مرض باشد واجب نیست.
سؤال : اگر روزه باشیم و در هنگام خواب منی از بدن خارج شود و متوجه شویم، روزه باطل است یا نه؟
جواب : روزه باطل نمیشود.
سؤال : برای گرفتن روزه و نماز قضا برای میت (مثلا ده سال) آیا چند نفر در یك زمان می توانند این تكلیف را انجام دهند . ( برای مثال ۵ نفر و هركدام دو سال نماز و روزه بگیرند ) ?
جواب : می توانند و ترتیب معتبر نیست .
سؤال : در قطب شمال كه ۶ ماه روز است و ۶ ماه شب است ، وقت نماز و افطار چگونه مشخص می شود ?
جواب : نسبت به نماز _بنا براحتیاط واجب _نزدیكترین محل به آنجا كه شبانه روزش ۲۴ ساعت است در نظر گرفته شود و نماز را بر طبق اوقات آن مكان بجا آورد و نسبت به روزه باید به مكانی منتقل شود كه بتواند روزه را بگیرد ( چه در رمضان و چه بعد از آن ) و در صورت عدم تمكن بدل از هر روز ۷۵۰ گرم گندم و امثال آن به فقیر بدهد .
سؤال : در ماه مبارك رمضان قبل از اذان صبح به منظور انجام غسل جنابت به حمام رفتم . كمی بعد از شروع غسل اب بطور غیر معمول سرد شد طوریكه از ادامه غسل باز ماندم و اذان گفته شد . بعد از آن با تهیه شدن مقداری اب گرم غسل را ادامه دادم و بعد اب حمام هم گرم شد و غسل را به پآیان رساندم ولی هوا روشن شده بود . خواهشمندم بفرمائید : ۱ _ آیا گناهی مرتكب شده ام ? ۲ _ روزه این روز چه حالتی پیدا می كند ?
جواب : روزه مزبور صحیح است و در چنین حالتی وظیفه تیمم است و بعد غسل انجام می دهد و نماز را بعد از غسل می خواند .
سؤال : آیا دخول در ماه رمضان بدون انزال روزه را باطل می كند ?
جواب : مبطل روزه است .سؤال : می شود با دهان روزه مسواك زد ?
جواب : چنانچه اب خارجی و امثال انرا فرو نبرند مانعی ندارد .
سؤال : اگر در زمان روزه بودن منی بدون دخالت از مجری بیرون اید آیا روزه باطل می شود یا نه ? بطوریكه در روز دو دفعه یسا بیشتر این اتفاق بیفتد ? و آیا غسل باید انجام شود یا نه ? هر بار ?
جواب : روزه باطل نمی شود و غسل لازم است .
سؤال : در روزه غیر ماه رمضان در حالیكه نماز صبح خوانده و می خوابد و در خواب محتلم می شود روزه اش درست است یا نه ?
جواب : روزه صحیح است .
سؤال : در اوایل سن تکلیف ۶ روز ماه رمضان را به حرام شکستم ولی با توجه به این موضوع که بعدا کفاره آن را می دهم روزه مستحبی زیادی گرفتم حکم چیست ؟ آیا باز هم میتوانم بگیرم ؟مبلغ ریالی آن چقدر می شود و چگونه قابل پرداخت است ؟
جواب : تا قبل از قضاء آن روزه ها نمی توانید روزه مستحبی بگیرید و کفاره برای هر یک روز اطعام ۶۰ فقیر است که می توانید به هر یک ۷۵۰ گرم کندم بدهید .
سؤال : شرایط سنی برای روزه داری چیست ؟
جواب : بلوغ است که در دخترها نشانه آن تمام شدن نه سال قمری است و در پسرها یکی از سه چیز اول : روئیدن موی درشت در زیر شکم بالای عورت و همچنین در صورت و پشت لب .دوم: بیرون امدن منی . سوم : تمام شدن پانزده سال قمری .
سؤال : روزه مرد جنبی که بعد از اذان صبح از خواب بیدار شده است و بعد از اذان صبح غسل جنابت کرده چه حکمی دارد ؟
جواب : روزه صحیح است .
سؤال : همسر اینجانب برای اینکه بتواند تمام ماه مبارک رمضان را روزه بگیرد از قرص ضد بارداری استفاده می کند . اما متاسفانه در یک شب که نتوانسته بودیم سحر بیدار شویم و نتواتنسته بود از قرص استفاده کند در اثر غفلت و عدم اشنائی با مساله شرعی (بخاطر اینکه دوره ماهانه اش اغاز نشود و حداقل ۱ هفته از ماه مبارک را از دست ندهد ) صبح بعد از اذان از قرص استفاده کرده و بعد برای رفع ناراحتی معده که در اثر استفاده از قرص بوجود امده اندکی غذا نیز مصرف نموده است .
حال سوال این است که آیا به خاطر این اشتباه باید کفاره هم بدهد ؟
با توجه به اینکه بعد از وقوف به مساله تا افطار امساک کرده است . در ضمن در صورتی که کفاره واجب گردد آیا بعد از ادای آن از گناه مبرا هست یا خیر ؟
جواب : اگر اطمینان داشت که خوردن آن جایز است فقط آن روز را قضا کند .
سؤال : کسی که در قطبین (شش ماه شب و شش ماه روز ) زندگی می کند حکم نماز و روزه آن چطور است ؟
جواب : در مورد نماز به احتیاط واجب باید ملاحظه نزدیكترین مكانی كند كه هر ۲۴ ساعت یك شبانه و روز دارد و به نیت قربت مطلق نمازهای پنجگانه را طبق اوقات آنجا بجای آورد و در مورد روزه نیز واجب است که در ماه رمضان به شهری برود که بتواند در آن روزه بگیرد یا بعد از آن برود و قضا كند و اگر نمی تواند به جای روزه باید فدیه بدهد .
سؤال : زدن آمپول تقویتی برای فرد روزه دار حكمش چیست؟
جواب : مانعی ندارد و مضر به روزه نیست.
سؤال : كسانی كه در نزدیكی قطب شمال زندگی میكنند در روزهایی كه طولش ۲۰ ساعت تا ۲۲ ساعت است چه تكلیفی برای روزه دارند
جواب : چنانچه تمكن دارد روزه بگیرد و اگر تمكن ندارد بعداً قضاء كند و اگر از آنهم متمكن نیست فقط فدیه بدهد.
سؤال : در ایام ماه مبارك اگر شخصی بعد از اذان صبح بیدار شود در حالی كه احتیاج به غسل جنابت داشته باشد تكلیف چیست؟ آیا آن روز را نمیشود روزه گرفت؟
جواب : روزه درست است و برای نماز غسل كنید.
سؤال : حكم مهاجرین در چگونگی روزه گرفتن (بیشتر از ۲ سال در بلاد غرب) چیست؟
جواب : نماز را تمام بخوانند و روزه را كامل بگیرند.
سؤال : آیا شخصی كه محل شغل دائم او در شهری دیگر در فاصله بیش از ۳۰ كیلومتر قرار دارد و هر روز در رفت و برگشت میباشد. حكم روزه داشتن او چگونه است
جواب : كثیر السفر هستید و روزه شما در تمام سفرها صحیح است.
سؤال : من متولد شهرستان ارومیه هستم بیش از ۲۰ سال است كه در تهران ساكن و شاغل هستم در حال حاضر در كرج ساكن شده ام و برای كار هر روز به تهران میآیم و برمیگردم آیا روزه بر من صحیح میباشد یا خیر؟
جواب : چنانچه پس از یك ماه از سكونت در كرج و رفت و آمد هر روزه به تهران باشد روزه شما اشكال ندارد حتی اگر در كرج و یا در بین راه باشید.
سؤال : با توجه به اینكه مسافر میتواند در چهار مكان مقدس كه در رساله عملیه ذكر گردیده نماز را تمام بخواند آیا شامل روزه هم میشود؟ به عبارتی مسافر میتواند در مكه مكرمه و یا مدینه منوره بدون قصد ده روز، روزه بگیرد؟
جواب : شامل روزه نمیشود.
سؤال : در چه صورتی باطل كردن روزه مستحب است؟
جواب : مستحب است برای كسی كه صوم مستحب گرفته روزه خود را قطع كند اگر برادر مؤمنی او را به طعامی دعوت كند.
سؤال : استفاده از عطر و ادكلن برای روزه دار چه حكمی دارد؟
جواب : مانعی ندارد.
سؤال : مسواك زدن بعد از اذان صبح با خمیر داندانهای موجود چه حكمی دارد؟
جواب : مانعی ندارد ولی رطوبت آن را نبلعد.
سؤال : مدت یكسال و نه ماه است كه به فرزندم شیر میدهم. در ۲۳ دی ماه امسال دو سال شیردهی تمام میشود. در طول روز فرزندم به تناوب شیر میخورد. میخواستم بپرسم كه آیا در ماه رمضان امسال باید روزه بگیرم یا نه؟
جواب : روزه بگیرید.
سؤال : آیا بخارات آب داخل حمام اگر استشمام شود مبطل روزه میباشد یا خیر؟ در صورتی كه مبطل روزه باشد برای استحمام چه باید كرد در مورد مه غلیظ حكم چگونه است؟
جواب : استنشاق آن مبطل روزه نیست بله در صورتیكه بخار غلیظ یا مه به آب تبدیل شود و وارد جوف گردد مبطل روزه است.
سؤال : با توجه به یكسان نبود تاریخ شبهای قدر در ایران و كشورهای دیگر آیا شب واقعی در ایران است یا در آن كشورها؟ و آیا برای هر سرزمین یك شب قدر جداگانه وجود دارد یا خیر؟
جواب : هر یك عمل به تكلیف خود میكند.
سؤال : آیا خوردن یا نخوردن سحری در ماه رمضان اشكالی در روزه گرفتن دارد یا خیر؟
جواب : اشكال ندارد.
سؤال : من سه روز در هفته از حد ترخص میگذرم تكلیف نماز و روزه من چیست؟
جواب : تمام است.
سؤال : نگاه كردن به صفحه اینترنت در زمانی كه انسان روزه میباشد و یك تصویر غیر عادی ظاهر میشود چه حكمی دارد؟
جواب : روزه را باطل نمیكند اگرچه شرعاً در مواردی نباید نگاه كرد.
سؤال : در سوئد فعلاً روزها كوتاه است اما بعد ممكن است اینطور نباشد و اگر ماه مبارك رمضان در تابستان بیفتد ممكن است طول روز از ۲۰ ساعت هم تجاوز كند. در این مورد نظر معظم له چیست؟
جواب : در فرض تمكن باید روزه گرفت.
سؤال : من اولین سالی هست كه روزه بر من واجب شده و امروز كه روز اول هست را روزه گرفته ام. میخواستم بپرسم من كه نمیدانستم اگر اخلاط سینه به دهان برسد نباید فرو برد و من كه فرو بردم، روزه من باطل است یا نه؟
جواب : باطل نیست.
سؤال : من در خانواده ای بدنیا آمده ام كه هیچ آشنایی با مسایل مذهبی نداشتم و حتی پدرم مخالف مذهب است ولی به لطف خدا به مرور زمان با مسایل مذهبی آشنا شدم و پله پله معارف دینی را آموختم ولی این مسیر طولانی بود و مسایلی چون ولایت امامان، نیاز به مرجع و... را تا مدتی خیلی توجه نمیكردم.
۱ ـ من نمازهایی را كه در آن زمان خوانده ام بدلیل اینكه مثلاً مقید به قرائت از مخارج درست نبوده ام و... را كه چند سال میشود دوباره بخوانم آیا واجب است؟ در مورد روزه هایم با توجه به درست نبودن غسلهایم در اوایل و روزه هایی كه اجازه روزه به من نمیدادند چه؟
جواب : ۱ ـ اگر مطمئن بودید كه قرائت به آن نحو صحیح است قضا لازم نیست و اگر غسل صحیح نبوده نماز باطل است ولی روزه صحیح است البته بهتر است وجه بطلان غسل را بنویسید و روزه هایی كه با اجبار خورده اید قضاء لازم است و كفاره ندارد.
سؤال : من از بدو تولد در شیراز زندگی كرده و آنجا وطن من بود. حدود هفت سال پیش برای تحصیل به تهران رفته و در آنجا ساكن شدم. البته از وطن اصلیم نیز عدول نكردم پس از شش سال زندگی در تهران، حدود یك سال پیش به شیراز برگشتم. در حال حاضر در شیراز زندگی میكنمن و در همانجا هم كار میكنم، اما شغلی نیز در تهران دارم. به همین دلیل قبلاً هفته ای دو روز و در حال حاضر یك هفته در میان، سه روز در تهران هستم. لازم به ذكر است كه احتمال زیاد دارد دوباره به تهران برگردم و در آنجا زندگی كنم. به همین دلیل از تهران نیز عدول نكردم و در این یك سال در تهران نمازم را تمام میخواندم. میخواستم بپرسم آیا این عمل صحیح بوده یا خیر و تكلیف من چیست؟ ضمناً اگر میبایست نمازم را شكسته میخواندم تكلیف نماز و روزه این مدت چیست؟
جواب : كاری كه میكنید صحیح است و هر دو شهر برای شما حكم وطن را دارد.
سؤال : اگر بر اثر فراموشی مسئله كاری انجام دهیم كه باعث باطل شدن روزه میشود ، آیا روزه باطل است یا نه ؟
جواب : باطل نمیشود.
●روزه باردار
سؤال : زنی كه به علت زایمان نتواند روزه بگیرد چه مقدار باید كفاره بدهد؟
جواب : فقط قضاء میكند.
سؤال : روزه‌هایی كه از زمان بارداری تا پایان شیردهی قضا دارم را چگونهباید ادا نمایم؟ آیا در صورت ناتوانی جسمی باید همه آنها را بگیرم.
جواب : مقداری را كه توانایی دارید باید قضا كنید.
سؤال : زن باردار در ماه هفتم است آیا میتواند روزه بگیرد در صورتی كه دكتر به آن گفته ضرر دارد.
جواب : روزه نگیرد و بعد قضاء كند و برای هر یك روزه ۷۵۰ گرم گندم یا نان به فقیر بدهد.
●روزه مریض
سؤال : من ۲ سال است که بدلیل زایمان و شیر دادن طفل روزه نگرفتم سال گذشته که بچه هنوز ۱ ساله نشده بود سؤال کردم در مورد روزه گفتند باید خودت بفهمی می توانی یا نه حالا من سؤال دارم که بچه ام هنوز شیر می خورد و ۲ سالش نشده وبعد از رمضان ۲ ساله می شود حکم روزه من چیست و سالهای گذشته چطور وبچه از سن ۶ ماهگی غذای کمکی می خورد ؟
جواب : روزهائی که روزه نگرفته اید قضا کنید و علاوه بر قضا ، برای هر یک روز که تا ماه رمضان بعدی قضا نکرده اید ۷۵۰ گرم طعام به فقیر صدقه بدهید .
سؤال : هر کسی که مریض باشد وچند سال پی درپی نتواند روزه را بگیرد در صورتی که خوب شود چه حکمی دارد؟
جواب : اگر تا ماه رمضان بعدی خوب نشده باشد قضا ندارد وفقط برای هر یک روز ۷۵۰گرم گندم به فقیر صدقه بدهد.
سؤال : اگر زنی بیمار باشد و نتواند روزه بگیرد ایا کفاره روزه بر او واجب است؟
جواب : کفاره ندارد واگرمرض او تا سال بعد ادامه داشت به احتیاط واجب برای هر روز ۷۵۰ گرم گندم به فقیر بدهد.
سؤال : در ماه رمضان پس از یك روز روزه گرفتن خون ریزی لثه به وجود آمد حكم آن چیست و آیا كفاره دارد و مقدار آن چقدر است ؟
جواب : اگر خون در حال خواب و مانند آن بی اختیار داخل در حلق او می شود و نمی تواند جلوی آن را بگیرد اشكال ندارد و اگر جلوگیری از آن برای او حرج شدید دارد روزه اش باطل می شود ولی گناه نكرده و بعداً قضا می كند اگر تا سال دیگر خوب شود و الا برای هر روز ۷۵۰ گرم گندم به فقیر بدهد و اگر می تواند بدون حرج از آن جلوگیری كند ولی به علت جهل به مسأله این كار را نكند روزه اش باطل است ولی گناه ندارد مگر جاهل مقصر ملتفت باشد كه احوط اداء كفاره است .
سؤال : حكم استفاده از اسپری آسم برای فرد روزه دار چیست؟ استفاده طبق دستور پزشك است.
جواب : اگر گازی باشد كه وارد ریه میشود مبطل نیست واگر موادی از آن وارد معده میشود مبطل است.
سؤال : احتراماً پدری دارم كه حدود چهار سال است كه در اثر سكته مغزی یك سمت ایشان فلج شده و بر روی صندلی چرخدار نشسته است و همچنین نمیتواند روزه بگیرد، تكلیف ایشان چیست؟ آیا باید در ماه رمضان طعام داد یا خیر؟
جواب : باید برای هر یك روز ۷۵۰ گرم گندم یا آرد به عنوان فدیه به فقیر بدهد.
سؤال : برای معالجه به دكتر مراجعه كردم، قرص تجویز كرد. حالا این قرص ها را باید موقع افطار بخورم؟ یا میتوانم در وقتش (وقتی كه روزه ام) بخورم و دیگر چیزی نخورم؟
جواب : اگر ضرری مترتب نمیشود وقت افطار بخورید و اگر در روز خوردید روزه شما باطل میشود.سؤال : کسی که بیمار است و بیماری او دایمی است و هرگز نمیتواند روزه بگیرد آیا کفاره بر او تعلق می گیرد ؟
جواب : باید برای هر روز یک مد (۷۵۰ گرم تقریبا) طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها به فقیر بدهد .
سؤال : جوانی هستم ۱۷ ساله كه درجه چشمانم روی هم بالای ۱۱ است. آیا روزه گرفتن بر من واجب است؟
جواب : اگر ترس ضرر یا شدت مرض باشد واجب نیست.
●روزه مسافر
سؤال : من دانشجو هستم در شهری دور و در هر هفته شاید ممکن باشد از محل تحصیلم دور شوم حکم نماز و روزه من در محل تحصیلم چطور است؟
جواب : اگر تحصیل شما در انجا حد اقل ۲ سال ادامه دارد نماز و روزه شما در انجا تمام است و در ماه اول اگر کمتر از ده روز انجا بمانید احتیاطا بین شکسته و تمام جمع کنید.
سؤال :لطفا بفرمایید اینکه فرد در ۴ جا میتواند نمازش را تمام بخواند ایا مثالا اگر هتلی در کربلا و یا مکه و یا مدینه و یا کوفه باشد نیز میتواند نمازش را تمام بخواند و روزه اش را بگیرد یا تنها اختصاص حائر دارد اگر صحن و سرای جدید اضافه شود چطور؟
جواب : درمکه و مدینه جایز است ولی در شهر کربلا و کوفه جایز نیست بلکه تنها در حرم یا مسجد کوفه جایز است .
سؤال : ۱) بدلیل کاری که دارم حداقل ۳ روز در هفته از محل سکنت خود خارج می شوم آیا روزه کامل است یا خیر؟
۲) اگر به جهت تفریح وکار متفرقه به سایر شهرها نیز سفر کنم چگونه است؟
جواب : اگر این برنامه خداقل ۶ ماه ادامه دارد نماز وروزه شما در همه جا تمام است.
سؤال : زنی هستم كه برای دیدن والدینم از دبی به ایران آمدم وفقط ۸ روز مرخصی دارم الان منزل ابوی هستم آیا روزه بگیرم یا نه؟
جواب : اگر شهر پدرتان زادگاه شما نباشد نماز شما شكسته وروزه صحیح نیست .
سؤال : شغل اینجانب در ورامین میباشد و وطنم تهران و ساعت کاریم از صبح تا شب میباشد نماز و روزه بنده چه حکمی دارد؟
جواب : کثیر السفر هستید و در تمام سفرهایتان نمازتان تمام و روز تان صحیح است.
سؤال : اگر کسی قصد مسافرت به خارج از محل زادگاه خود داشته باشد و قصد هر روز ماندن نداشته باشد میتواند روز ه بگیرد و نماز تمام بخواند یا خیر ؟
جواب : نمیتواند روزه بگیرد و نماز را شکسته بخواند.
سؤال : مسافرت در ماه رمضان برای روزه دار چه صورت دارد؟
جواب : مانعی ندارد ولی اگر مسافرت برای فرار از روزه باشد مکروه است.
سؤال : آیا كسی كه محل كارش در شهر دیگری است ولی منزلش در شهر دیگری و از این جهت باید هفته ای دو بار مسافرت كند باید نماز و روزه خود را چگونه بجا آورد؟
جواب : اگر كار او تا دو سال حداقل به همین نحو است در هر دو شهر نمازش تمام است.
سؤال : حكم روزه مستحب در سفر چیست ؟
جواب : مشروع نیست مگر با نذر.
سؤال : دانشجویی كه در شهری غیر از شهر خودش می باشد حكم نماز و روزه او چیست ؟
جواب : اگر قصد داشته باشد تا دو سال در آنجا باشد هر چند هفته ای ۴۸ ساعت تمام با استقرار در خانه و غیره باشد محل درس در حكم وطن است و نماز و روزه اش تمام است البته در ماه اول احتیاط كند مگر اینكه قصد ۱۰ روزه بكند .
سؤال : من سه روز در هفته از حد ترخص میگذرم تكلیف نماز و روزه من چیست؟
جواب : تمام است.
سؤال : حكم نماز و روزه دانشجویان در محل آموزش خارج از وطن چیست؟
جواب : اگر در محل درس سه یا چهار یا پنج روز میماند و قصد استمرار برای مدت ۲ سال داشته باشند محل درس آنها در حكم وطن است و اگر روزانه رفت و آمد میكنند یا حداقل در ماه ۱۰ بار سفر میكنند كثیر السفر و در همه جا نمازشان تمام و روزه صحیح است.
سؤال : من برای رفتن به سر كار هر روز مسافتی حدود ۱۵۰ كیلومتر طی مینمایم آیا با این شرایط بنده میتوانم روزه بگیرم؟
جواب : چنانچه این وضعیت، شش ماه در یك سال یا سه ماه در بیشتر از یك سال طول میكشد شما كثیر السفر هستید و د رهمه سفرها باید نمازتان را تمام بخوانید و روزه بگیرید و در ماه اول هم باید احتیاط كنید.
سؤال : با توجه به اینكه مسافر میتواند در چهار مكان مقدس كه در رساله عملیه ذكر گردیده نماز را تمام بخواند آیا شامل روزه هم میشود؟ به عبارتی مسافر میتواند در مكه مكرمه و یا مدینه منوره بدون قصد ده روز، روزه بگیرد؟
جواب : شامل روزه نمیشود.
سؤال : من دانشجو در اسلامشهر هستم و در روزهای ۴ شنبه و ۵ شنبه به آنجا میروم میخواستم بدانم كه آیا روزه من درست است یا خیر؟
جواب : بنابر احتیاط واجب هم باید روزه را بگیرید و هم قضا كنید.
سؤال : ما در محلی كار میكنیم كه وضعیت شغلی ما طوری است كه ۱۴ روز كار و ۱۴ روز هم به منزل میرویم كه بیشتر از ۶ فرسخ است در این مدت ۱۴ روز كار شاید یك یا دو بار هم مأموریت شغلی پیش بیاید كه بیشتر از ۶ فرسخ باشد و این از مسئولت شغلی ما نیز میباشد.
در محل كار وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
در مأموریت وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
در بین محل كار و منزل وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
اگر مأموریت در هر هفته باشد ولی در ۱۴ روز منزل مسافرتی در بین باشد یا نباشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
اگر ۷ روز در محل كار و ۱۴ روز در منزل باشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
و اگر ما بواسطه كار باید هر روز این ۱۴ روز شغلی را در تردد باشیم وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
جواب : اگر یك هفته یا دو هفته در محل كار هستید و این وضع به مدت یكسال و نیم ادامه دارد آنجا در حكم وطن است و نمازتان در آنجا تمام و روزه صحیح است ولی در مأموریتها نماز شكسته است و اگر قبل از ظهر باشد روزه را میتوانید بخورید و همچنین در سفر بین محل كار و وطن مگر اینكه مأموریتها به علاوه سایر مسافرتها به طور مستمر در ماه ده روز بشود كه در اینصورت كثیر السفر شمرده میشوید و نمازتان در همه مسافرتها حتی اگر به كشور دیگر باشد تمام است و همین حكم در صورتی است كه ۱۴ روز شغلی را در تردد باشید.
سؤال : اینجانب طلبه ای هستم كه حدود ۲۲ سال در تهران سكونت داشتم و آنجا را وطن دائمی خود قرار داده بودم ۴ ماه قبل برای مراقبت از والدینم كه هر دو مریض هستند به اصفهان محل سكونت و تحصیل علوم دینی خود را تغییر دادم و به خیال اینكه به تهران باز نخواهم گشت از تهران نیت اعراض كردم و در طی این ۴ ماه نماز را در تهران كه میرفتم شكسته میخواندم حال بعد از ۴ ماه معلوم شد كه نیت اعراض اشتباه بوده و احتمال بازگشت به تهران بسیار زیاد است به سبب اصرار مأمومین كه در مسجد بازار در خدمت آنها بودیم و نیز احتمال انتقال والدینم به تهران همراه خودم سؤال من این است آیا میتوانم از این نیت اعراض رجوع كنم و تهران به عنوان وطن قبلی (وطن دوم) من باقی بماند؟
جواب : میتوانید دوباره آنجا را وطن قرار دهید.
سؤال : من به خاطر شغلم هفته ای دو روز شنبه و یكشنبه ها و گاهی از عصر روز جمعه ها به سفر میروم. تصادفاً امكان دارد محل كار در همان حومه شهر باشد. محل سفر شهرهای مختلف است ولی تعدادشان تقریباً مشخص است. شغل من فروشندگی است و هر كجا نمایشگاه باشد از طرف شركتی كه برایش كار میكنم به محل نمایشگاه میفرستند، سؤال من این است كه حكم نماز و روزه من چیست؟
جواب : اگر به طور متوسط در ماه ده روز در سفر میباشید نماز شما در همه سفرها تمام است و روزه را هم میگیرید. و اگر كمتر از هشت روز است نماز شما شكسته است. و اگر ۸ یا ۹ روز است بین نماز شكسته و تمام جمع كنید و در روزه هم بین امساك در سفر و قضاء آن احتیاط كنید.
سؤال : اینجانب در هفته، ۲ روز در شهر (تورنتو) و ۵ روز در شهر (همیلتون) زندگی میكنم. شهر (تورنتو) اقامتگاه خانوادگی و شهر (همیلتون) اقامتگاه شخصی بنده است. نماز و روزه كامل است یا مسافر؟
جواب : در هر دو جا نمازتان تمام است.
سؤال : درباره دانشجویی كه هفته ای ۵ روز از اصفهان به میمه میرود، آیا نماز و روزه او شكسته است؟
جواب : نماز او در همه سفرها و در همه جا تمام و روزه اش صحیح است.
سؤال : حكم در مورد روزه معلمی كه محل كارش در شهری به فاصله ۳۰ كیلومتر از شهر محل سكونتش است چه می باشد ضمنا حدود ۹ سال با گمان اینكه شغل وی اقتضا به مسافرت می نماید (مقلد امام بوده است) روزه هایش رابطور كامل گرفته است ?
جواب : نماز و روزه اش تمام است .
سؤال : حكم سفر دانشجویان و سربازان كه فاصله محل تحصیل آنها تا خانه بیشتر از مسافت شرع است چیست ?
جواب : چنانچه این مسافرت بطور متوسط در ماه حداقل ده روز باشد و این برنامه برای شش ماه ادامه پیدا كند نماز و روزه در همه سفرها تمام است .
سؤال : شخصی است اهل خراسان و بیش از شش ماه است كه برای راه اندازی یك باب نانوایی در شهریار دائما در رفت و امد است و گاهی ۱۰ روز و گاهی كمتر یا بیشتر در آنجا می ماند و دوباره به زادگاه خویش برمی گردد و همین مدت را نیز در زادگاهش میماند ضمنا مدتی را كه به مسافرت می رود برای پیگیری كار به تهران و كرج نیز می رود و دوباره به شهریار برمی گردد ، حال حكم نماز و روزه او چیست ?
جواب : اگر از اول قصد تكرار مسافرتهای مذكور نداشته است نماز او شكسته است و اما اگر از همان اول میدانست كه برای شش ماه یا بیشتر ادامه دارد پ اگر در ماه ده روز یا بیشتر در مسافرت باشد البته در دو نوبت یا بیشتر كثیر السفر است و نماز او در تمام مسافرتهایش تمام است .
سؤال : اگر روزه دار در ماه رمضان قبل از ظهر به وطن خود برسد و در سفر فقط یك سیگار كشیده باشد تكلیف روزه آن روز او چیست ?
جواب : بنا بر احتیاط واجب قضا كنید .
سؤال : اگر کسی در ماه مبارک رمضان قبل از ظهر از سفر به وطن خود رسیده و در سفر هیچ کاری که مفطر روزه باشد انجام نداده است فقط یک سیگار کشیده روزه آن روز را بگیرد
جواب : بنابر احتیاط واجب بقیه روز را رجاء قصد روزه کند و بعد انرا قضا کند .
سؤال : در مورد نماز و روزه ای که بر اثر بعد مسافت شکسته می شود سوال داشتم . من در خارج از کشور زندگی می کنم و اینجا مردم از دوچرخه هم استفاده می کنند و جاده دوچرخه با جاده ماشین متفاوت است و طول آن یکسان نیست . چطور باید مسافت را حساب کرد ؟
جواب : معیار مسافتی است که شخص طی می کند .
سؤال : بنده ساكن تهران و دانشجوی شهر رودهن میباشم از لحاظ شكسته شدن یا نشدن روزه توضیح بفرمایید.
جواب : اگر در هفته سه روز به آنجا میروید نمازتان تمام و روزه شما هم صحیح است.
سؤال : من ساكن تهران نیستم ولی محل تحصیلم در تهران است و فعلاً در تهران هستم و تا یك سال میمانم اگر برای انجام كاری بعد از ظهر به شهر قم رفته و همان شب دوباره به تهران بازگردم میتوانم همان روز را روزه بگیرم یا خیر؟ دوم اینكه اگر شب به قم روم و اذان صبح به آنجا وارد شوم و تا قبل از ظهر به تهران برگردم میتوانم همان روز را روزه بگیرم؟
جواب : در هر دو فرض جایز است و در فرض دوم نیت روزه را بعد از رسیدن به تهران بكنید البته این در فرضی است كه در قم یا در راه مفطری مرتكب نشده باشید.
سؤال : اگرشخص روزه د‌اربعداز ظهر حركت كند و روز بعد ، قبل از اذان ظهر برسد روزه او در این دو روز چه حكمی دارد؟
جواب : روزه در روز اول صحیح است و در روز دوم درسفر نیت روزه نكند تا وقتی كه قبل ازظهر به وطن خود برسد كه آنجا نیت روزه بكند بشرط اینكه در سفر مفطری مرتكب نشده باشد.
سؤال : من در دانشگاه كرج قبول شده و میبایست یك سال یا بیشتر، هر هفته پنج الی شش روز در ساعتهای مختلف روز به كرج بروم و برگردم تكلیف نماز و روزه واجب و مستحب من چگونه است؟
جواب : كثیر السفر هستید و در تمام مسافرتهای خود نماز شما تمام است و در ماه اول احتیاط كنید یعنی هم شكسته و هم تمام بخوانید.●
روزه نیابت
سؤال : میشود روزه را فروخت؟
جواب : میتوان برای میتی اجیر شد.●روزه مستحب
سؤال : كسی كه روزه قضا بر مستحب بگیرد آیا میتواند جایگزین كند؟
جواب : جایگزین نمیشود و كسی كه روزه ماه رمضان به ذمه او باشد صحیح نیست روزه مستحبی بگیرد و روزه باطل است.
سؤال : اگر انسان بر اثر فراموشی در روزه مستحبی چیزی بخورد یا بیاشامد حكم آن چیست ؟
جواب : روزه صحیح است .
سؤال : در چه صورتی باطل كردن روزه مستحب است؟
جواب : مستحب است برای كسی كه صوم مستحب گرفته روزه خود را قطع كند اگر برادر مؤمنی او را به طعامی دعوت كند.
سؤال : آیا عمل جماع به هنگام روزه مستحبی در طول روز باعث ابطال روزه می گردد و آیا کفاره دارد ؟
جواب : روزه باطل می شود و کفاره ندارد .
●روزه قضا
سؤال : اگر شخصی جنب باشد و نماز و روزه بگیرد ولی نداند که جنب است وبعد از چند مدت متوجه شود و بداند که جنب بوده تکلیف چه میباشد؟
جواب : روزه های وی صحیح است و نمازهایی که قبل بجا آورده است قضا کند.
سؤال : مادرم تعدادی روزه قرضی دارد. با هر زحمتی که هست روزهای ماه مبارک رمضان را روزه می گیرد ولی توانایی ادای روزه های قرضی خود را (به دلیل کهولت سن وبیماری) در خود نمی بیند. حال آیا من به عنوان فرزند اومی توانم (در حالی که در قید حیات است) روزه های قرضی را ادا کنم؟
جواب : قبل از فوت ایشان جایز است.
سؤال : ۱ـ حکم کسی که ماه رمضان بر اساس شهادت دو نفر ۲۹ روز روزه گرفته اند چیست ؟
جواب : ۱ـ قضا لازم نیست .

سؤال : كسی كه روزه قضا بر مستحب بگیرد آیا میتواند جایگزین كند؟
جواب : جایگزین نمیشود و كسی كه روزه ماه رمضان به ذمه او باشد صحیح نیست روزه مستحبی بگیرد و روزه باطل است.
سؤال : در مسافرت می توانیم روزه قضا بگیریم (مسافرت كمتر از یك هفته می باشد) ؟
جواب : روزه قضا را نمی توان در سفر گرفت .
سؤال : آیا كسی كه روزه ای بر گردنش باشد از سال گذشته و تا بحال نتوانسته آن را بگیرد میتواند معادل آن بجای ۶۰ روز كار دیگری انجام دهد.
جواب : میتواند برای هر روز كه عمداً نگرفته است ۶۰ فقیر را اطعام كند یا به هر یك ۷۵۰ گرم گندم یا نان و امثال آن بدهد.
سؤال : برای گرفتن روزه و نماز قضا برای میت (مثلا ده سال) آیا چند نفر در یك زمان می توانند این تكلیف را انجام دهند . ( برای مثال ۵ نفر و هركدام دو سال نماز و روزه بگیرند ) ?
جواب : می توانند و ترتیب معتبر نیست .
سؤال : اگر زن و شوهر جوانی در ماه رمضان در زمانی كه روزه هستند ناخاسته و بدون كنترل خود با هم نزدیكی كنند و روزه شان باطل شود چه باید بكنند؟
جواب : قضا و كفاره واجب است و كافی است اطعام شصت مسكین هر مسكینی ۷۵۰ گرم گندم یا آرد برای هر یك از زن و شوهر.
سؤال : در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر ـ بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان كافی برای گرفتن روزه قضا باشد حكم روزه چیست؟
جواب : اگر از روی سهو باشد روزه را باطل نمیكند.
●مبطلات روزه
سؤال : آیا دود سیگار، پیپ و یا قلیان روزه را باطل می کند؟
جواب : بله به احتیاط واجب.
سؤال : سرم و یا آمپول خوراكی كه از رگ تزریق می شود روزه را باطل می كند اعم از این كه مریض ناچار باشد و یا نباشد؟
جواب : در هر دو صورت باطل نمی كند.
سؤال : آیا تنفّس مصنوعی روزه را باطل می كند؟
جواب : اگر ماده ای كه در تنفّس مصنوعی وارد بدن انسان می شود فقط از مجرای تنفّس باشد نه از راه معده، اشكال ندارد و روزه را باطل نمی كند.
سؤال : من در ماه رمضان گذشته در حالی که روزه بودم به عکسهای خلاف نگاه کردم وجنب شده . وناخواسته بود حکم آن را میخواستم |؟ اگر بخواهم کفاره را با پول بدهم چقدر وبه چه کسی باید بدهم ؟
جواب : اگر احتمال نمی دادید که جنب بشوید کفاره ندارد فقط یک روز روزه را قضاء کنید .
سؤال : حلقه طلاسفید روزه را باطل می کند ؟
جواب : روزه را باطل نمی کند .
سؤال : بنده مرض نفستنگی یا آسم دارم و مجبور هستم روزانه ۲ مرتبه موادی که به شکل پودر میباشد تنفس کنم تا مجرای تنفسی بنده باز شود در این صورت روزه بنده چطور است ؟
جواب : اگر هنگام استفاده از ان وارد حلق و مجرای طعام نشود اشکال ندارد و همچنین در صورت شک که آیا وارد میشود یا خیر روزه درست است.
سؤال : در صورت انجام اندسکوپی در ماه رمضان و خروج مواد از دهان حکم روزه چیست؟
جواب : اندسکوپی کردن مبطل روزه نیست مگر اینکه همراه موادی باشد که وارد حلق گردد در این صورت از جهت مواد روزه باطل میشود.
سؤال : ایا روزه دار میتواند سیگار استعمال کند؟
جواب : ینابر احتیاط واجب جایز نیست.
سؤال : ایا استفاده از لاک و دیگروسایل ارایش در ماه رمضان به روزه ضرری نمیزند حکم مسئله چیست؟
جواب : موجب بطلان روزه نمیشود .
سؤال : اگر کسی که در شب ماه رمضان خودش را جنب کند و عمدا تا اذان صبح غسل ننماید و فقط تیمم کند ایا روزه اش باطل است و ایا کفاره دارد؟
جواب : چنانچه عمدا غسل نکند تا وقت تنگ شود میتواند با تیمم روزه بگیرد و صحیح است.
سؤال : نظر شما در مورد دود اتوبوس ها و ماشین هایی که دود انها غلیظ است و در خیابان هستند وظیفه ما چیست؟
جواب : به احتیاط واجب روزه دار باید از ان اجتناب کند.
سؤال : سیگار در وقت روزه کشیدم اما کاملا دودش را به حلق ندادم ایا روزه ام باطل شده ؟
جواب : به احتیاط واجب باطل میشود.
سؤال : حكم استفاده از ادكلن برای روزه دار چیست؟
جواب : جایز است.
سؤال : آیا شستن دهان با آب نمك یا دهان شو برای از بین بردن بوی بد دهان در زمان روزه داری روزه را باطل می نماید؟
جواب : اگر چیزی فرو برده نشود اشكال ندارد.
سؤال : ریختن قطره در بینی با توجه به اینكه به حلق راه دارد روزه را باطل می كند یا خیر؟
جواب : باطل نمی كند مگر اطمینان باشد كه از آن طریق وارد حلق می شود.
سؤال : آیا قورت دادن آب دهان به مقدار زیاد و یكجا روزه را باطل می كند؟
جواب : مانعی ندارد و ضرری به روزه نمی رساند.
سؤال : در مكانی كار می كنم كه شمار زیادی سیگار می كشند، آیا دود سیگار پخش شده در فضای محل كار روزه را باطل می كند؟
جواب : روزه صحیح است.
سؤال : اگر شخص روزه داری بعد از اذان صبح بخوابد ومحتلم شود وظیفه اوچیست وآیا روزه اش باطلاست یا نه؟اگر شخص مریضی که روزه برایش اشکالی ندارد روزه گرفت ولی ترشحات گلووبینی خود را نتوانست کنترل کند وقورت داد آیا روزه اش باطل است یا خیر وکلاً در مورد ترشحات بینی وگلووتأثیر آن بر روزه توضیح دهید؟
جواب : ?) باطل نمی شود.
۲) روزه اش صحیح است.
سؤال : اگر در شب ما مبارک رمضان بر زن ومرد غسل جنابت واجب ولی هر دوپس ازاذان صبح بیدار شوند حکم روزه وکفاره ویا قضاء آن چیست؟
جواب : اگر مطمئن بوده اند که قبل طلوع فجر جهت غسل بیدار می شوند که بیار نشده اند روزه آنها صحیح است.
سؤال : اگر انسان در ماه رمضان در طول روز در خواب محتلم شود روزه باطل می شود؟
جواب : باطل نمی شود .
سؤال : من یک جانباز شیمیایی هستم آیا استفاده از اسپری مخصوص برای رفع تنگی نفس در طول مدت روزه داشتن روزه را باطل میکند یا نه ( گاهی اوقات در طول روز مجبور به استفاده از اسپری میشوم)؟
جواب : چنانچه رطوبتی وارد مجرای طعام نشود مانعی ندارد.
سؤال : در صورت آنجام آندسکوپی در ماه رمضان و خروج مواد از همان حکم روزه چیست؟
جواب : اندسکوپی کردن مبطل روزه نیست مگر اینکه همراه موادی باشد که وارد حلق گردد در این صورت از جهت مواد روزه باطل میشود.
سؤال : ایا روزه دار میتواند سیگار استعمال کند؟
جواب : ینابر احتیاط واجب جایز نیست.
سؤال : اگر کسی در ماه رمضان با همسر خود ملاعبه کند و بدون قصد از او منی بیرون بیاید حکم روزه او چه می باشد ؟
جواب : چنانچه اطمینان دارد که منی از او خارج نمی شود اگر چه اتفاقاً منی بیرون آید روزه او صحیح است ولی اگر اطمینان ندارد در صورتی که منی از او بیرون آید روزه اش باطل است .
سؤال : اگر کسی که در شب ماه رمضان خودش را جنب کند و عمدا تا اذان صبح غسل ننماید و فقط تیمم کند ایا روزه اش باطل است و ایا کفاره دارد؟
جواب : چنانچه عمدا غسل نکند تا وقت تنگ شود میتواند با تیمم روزه بگیرد و صحیح است.
سؤال : نظر شما در مورد دود اتوبوس ها و ماشین هایی که دود انها غلیظ است و در خیابان هستند وظیفه ما چیست؟
جواب : به احتیاط واجب روزه دار باید از ان اجتناب کند.
سؤال : سیگار در وقت روزه کشیدم اما کاملا دودش را به حلق ندادم ایا روزه ام باطل شده ؟
جواب : به احتیاط واجب باطل میشود.
سؤال : الان من که روزه دارم میتوانم امپول غیر از تقویتی برای عفونت استفاده کنم ؟ در صورت استفاده از امپول پنسیلین روزه صحیح است یا خیر ؟
جواب : مانعی ندارد.
سؤال : در شب ماه رمضان شخصی طعامی می خورد كه بعد از آن از صبح تا شب آب دهانش كمی غلیظ می شود. هر وقت كه آب دهانش را می بلعد مزه طعام را احساس می كند آیا بلعیدن آب دهان روزه را باطل می كند اگر كسی چنین كرد، چكار كند؟
جواب : بلعیدن آب دهان روزه را باطل نمیكند هر چند مزه طعام را داشته باشد.
سؤال : برای معالجه به دكتر مراجعه كردم، قرص تجویز كرد. حالا این قرص ها را باید موقع افطار بخورم؟ یا میتوانم در وقتش (وقتی كه روزه ام) بخورم و دیگر چیزی نخورم؟
جواب : اگر ضرری مترتب نمیشود وقت افطار بخورید و اگر در روز خوردید روزه شما باطل میشود.
سؤال : آیا بخارات آب داخل حمام اگر استشمام شود مبطل روزه میباشد یا خیر؟ در صورتی كه مبطل روزه باشد برای استحمام چه باید كرد در مورد مه غلیظ حكم چگونه است؟
جواب : استنشاق آن مبطل روزه نیست بله در صورتیكه بخار غلیظ یا مه به آب تبدیل شود و وارد جوف گردد مبطل روزه است.
سؤال : آیا دخول در ماه رمضان بدون انزال روزه را باطل می كند ?
جواب : مبطل روزه است .
سؤال : آیا سیگار كشیدن در هنگام روزه را باطل میكند یا نه؟
جواب : بنابر احتیاط واجب باطل میكند.
سؤال : با توجه به اولین مسأله در رساله در مورد روزه كه باید مقداری قبل و مقداری قبل از اذان صبح و مغرب نباید كار مبطل روزه كرد تا یقین حاصل شود كه تمام را روزه بوده ایم، این مقدار زمانی چقدر است؟ و با توجه به معین كردن وقت اذان بطور دقیق در ایران آیا لزومی دارد؟ و اگر شخصی ندانسته این زمان را رعایت نكند ولی یقین حاصل كرده باشد، حكم چیست؟
جواب : این عبارت در رساله باید تغییر یابد و لازم نیست قبل از طلوع فجر امساك كند مگر اینكه یقین كه اگر احتیاط نكند بعضی از روزها خوردن او بعد از فجر خواهد بود در این صورت از باب احتیاط لازم است قبل از فجر امساك كند و به هر حال در طرف فجر تا یقین به طلوع فجر حاصل نشده است امساك لازم نیست ولی در طرف مغرب تا یقین به دخول وقت حاصل نشده خوردن جایز نیست و معیار اذان یا تعیین وقت توسط تقویم نیست بلكه معیار در طرف مغرب از بین رفتن سرخی طرف مشرق است و این حكم در صورتی كه علم به سقوط قرص باشد مبنی بر احتیاط است و نسبت به گذشته اگر یقین به خوردن در روز حاصل نشود حكم به صحت میشود.
سؤال : اگر كسی در شب ماه رمضان در خواب محتلم شود و بعد بیدار شود و دوباره بخوابد بدون اینكه بداند آیا صبح شده یا حكم آن چه میباشد؟
جواب : اگر یقین و یا اطمینان داشته باشد كه اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار میشود، و تصمیم هم داشته باشد كه بعد از بیدار شدن غسل كند چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود روزه او صحیح است و اگر اطمینان نداشته باشد بنابر احتیاط واجب قضا بر او واجب میشود.
سؤال : شستن دهان برای شخص روزه دار چه حكمی دارد؟
جواب : مانعی ندارد.سؤال : كسی كه روزه بوده بعد خوابیده و در خواب منی از او بیرون آمده روزه اش باطل است؟
جواب : روزه صحیح است.
سؤال : در روزه ماه رمضان ریختن قطره در چشم آیا روزه را باطل میكند یا خیر؟
جواب : باطل نمیكند.
سؤال : اگر فرد روزه دار با همسر خود نزدیكی كند و بازی كند و نخواهد كه آبش بیاید و بداند چنانچه بیاید روزه اش باطل است ولی بی اختیار آبش بیاید (قبلاً با این كارها آبش میآمده) آیا روزه اش باطل است یا نه؟ كفاره چه؟ اگر كفاره واجب است، چگونه است؟
جواب : روزه اش باطل است و اگر از روی علم به مسأله باشد باید به علاوه قضا كفاره هم بدهد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر متردد باشد.
سؤال : نگاه كردن به صفحه اینترنت در زمانی كه انسان روزه میباشد و یك تصویر غیر عادی ظاهر میشود چه حكمی دارد؟
جواب : روزه را باطل نمیكند اگرچه شرعاً در مواردی نباید نگاه كرد.
سؤال : اگر شخصی استمناء در ماه رمضان انجام دهد البته به نیت آمدن منی نباشد ولی از او منی خارج شود چه حكمی دارد؟
جواب : اگر از خود وثوق نداشت روزه او باطل است و اگر با علم به مسأله باشد كفاره هم به علاوه قضاء واجب است و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر مردد باشید.
سؤال : ـ اگر كسی در ماه رمضان عمداً كاری كند كه از او منی بیرون آید آیا باید ۶۰ روز روزه بگیرد یا خیر؟
۲ ـ جواب این سؤال را برای فرو بردن اخلاط سینه را هم بگویید.
جواب : ۱ ـ اگر عالم به این بود كه این كار روزه را باطل میكند باید كفاره بدهد و نیز بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر متردد باشد. و كفاره آن این است كه ۶۰ روز روزه بگیرد یا ۶۰ فقیر را سیر كند ولو به اینكه به هركدام یك مد (۷۵۰ گرم) طعام بدهد.
۲ ـ روزه را باطل نمیكند.
سؤال : آیا عمل استمنا در ماه مبارک رمضان حرام است (خود ارضائی) ؟
جواب : حرام است و یكی از مبطلات است .
سؤال : ۱ـ اگر انسان نذری بکند ولی از سختی ها ی آن نذراطلاع کافی نداشته باشد بعد از نذر کردن به سختی های آن کار پی ببرد آیا انجام آن نذر واجب است یاخیر؟
۲ـ اگر انسان مطمئن با شد که زمانی نذری کرد ه است ولی هر چه فکر کند یادش نیاید آن نذر چه بوده حکم آن چیست؟
جواب : ۱ـ اگر قادر باشد و نذر با صیغه صحیح شرعی باشد باید انجام داد.
۲ـ اگر متعلق نذر مردد بین چند چیز معین باشد باید همه آنها را انجام دهد و اگر مردد بین چیزهای نامحدودی باشد به مقداری انجام دهد که یقین به اشتغال ذمه باقی نباشد.
سؤال : نیت روزه تا چه موقع میتواند باشد.
جواب : اگر نیت روزه ماه رمضان را فراموش كند وتا قبل از ظهر متذكر شود نیت همان وقت كافی است ولی اگر بعد از ظهر متذكر شود بنابر احتیاط واجب كافی نیست ، بنابر این باید نیت روزه نماید واحتیاطا پس از ماه رمضان قضا كند. البته منظور از نیت گفتن كلامی نیست یا به قلب سپردن مطلبی نیست بلكه همین كه درضمیر ناخود آگاه او انگیزه روزه باشد كافی است حتی اگر تفصیلا متوجه نباشد.
سؤال : آیا با پنهان شدن قرص خورشید می توان افطار نمود و نماز مغرب را خواند؟
جواب : به احتیاط واجب تا ذهاب حمره مشرقیه صبر کند .
●رؤیت هلال
سؤال : در برخی بلاد شرقی به استناد سخن عده ای شاهد كه رؤیت هلال كرده اند اول ماه نزد بعضی علما ثابت می شود با این ویژگی:
۱ـ شهود هر چند سی تن باشند مثلآ در بلاد مختلف پراكنده مثل این كه دو تن از اصفهان ،سه تن ازقم ،دو تن از یزد چهار تن ازكویت ،پنج تن از بحرین ،دو نفراز أحساء،شش نفر از سوریه و همینطور.
۲ـ افق در برخی سرزمینهای باختری هم صاف بوده و امكان رؤیت در آنجاها توسط مؤمنان ، امكان داشته باشد و مانعی از رؤیت نبوده است.
۳ـ رصد خانه انگلستان اعلام كرده كه دیدن هلال در امشب (مثلأ )در انگلستان بدون تلسكوپ و چشم مسلح ممكن نیست اما فردا شب رویت بدون وسیله میسر می باشد.
حكم دراین مورد چیست ؟نظر مبارك را بفرما یید.
جواب : مهم آن است كه انسان شخصأ به رؤیت هلال پیدا كند و یا بینه شرعی بدون معارض بررؤیت هلال اقامه شود اما در حالات مذكوردر سؤال و امثال آنها ،غالبأ اطمینان حاصل نمی شود بلكه اطمینان به عدم رؤیت بیشتر است وحتی احتمال هست كه شهادت و گواهی افراد بر پایه خیال و خطای چشم بوده باشد و خدا داناست.
سؤال : آیا اگر هلال در خاور زمین ثابت شود در باختر، هم به ثبوت می رسد و یا اگر هلال در آمریكا دیده شود در اروپا هم ثابت می شود؟
جواب : اگر هلال در خاور زمین ثابت شود برای باختر نشینان هم ثابت می شود به شرط آن كه فاصله دو مكان از حیث عرض جغرافیایی زیاد نباشد اما اگر هلال در باختر ثابت شود لازم نیست در خاور هم ثابت گردد هر چند از طریق ماندن هلال در مكان نخست به زمان نسبتاً طولانی كه با مكان دوم از جهت وقت طلوع و غروب آفتاب متفاوت است.
سؤال : آیا ما می توانیم به رصدهای فلكی و نظریه های نجومی اروپا را درشناخت ساعات فجر و ظهر ،طلوع و غروب آفتاب در طول سال و حتی ثانیه ها را هم ملحوظ می كنند؟
جواب : اگر از سخن آنان اطمینان حاصل شود می توان به آن عمل كرد با علم به این كه در تعیین زمان فجر در آنجا اختلاف وجود دارد پس كوشش باید عمل آید تا به رأی و نظر صحیح عمل شود.
سؤال : آیا برای تعیین عید فطر باید از حاکم شرع تبعیت کرد؟
جواب : از اطمینان خود به بودن ماه در افق مکانی که هستید به نحوی که با چشم غیر مسلح قابل رویت باشد تبعیت کند. سؤال : اگر هلال ماه در عربستان دیده شود آیا ما هم در ایران باید آن روز را عید قرار دهیم؟
جواب : اگر به طوری نباشد كه رؤیت در آنجا ملازم با رؤیت در مكان شما است البته در صورت نبود مانع ثابت می شود.
سؤال : گاهی در مورد ابتدای ماه قمری اختلاف پیش می آید با توجه به اینکه حضرت ایت الله در نجف اقامت دارند وبنده در تهران در این مورد از چه کسی باید کسب تکلیف کرد؟
جواب : معیار این است که یقین به امکان رؤیت هلال در افق شما باشد ومی توانید از دفتر ایشان در قم بپرسید.
سؤال : آیا برای تعیین عید فطر باید از حاکم شرع تبعیت کرد؟
جواب : از اطمینان خود به بودن ماه در افق مکانی که هستید به نحوی که با چشم غیر مسلح قابل رویت باشد تبعیت کند.
سؤال : چنانچه فردی مقلد مرحوم آیت الله خوئی بوده سپس مقلد حضرتعالی گردیده و در بقا به میت باقی مانده بر اساس فتوای آن مرحوم چنانچه در نیمکره رویت حلال ماه در شهری مشخص شود مثلا در عربستان هلال رویت شود برای مومنین مقلد ایشان در شهر شیراز کفایت می کند اما در شهر شیراز از عموم مردم بر اساس فتوای بقیه مجتهدین روزه بوده تقاضا می شود مشخص فرمائید اگر فردی در روز پنج شنبه با تشخیص پیش گفت عید گرفته چه حکمی دارد ؟
جواب : بنابر فتوای مرحوم آیت الله خوئی اگر هلال ماه در عربستان رویت شود برای شیراز کافی است و چنانچه رویت ماه در عربستان برای شما ثابت است قضای آن روز لازم نیست .
سؤال : ما كه مقلد آیت الله سیستانی هستیم آیا باید برای رؤیت هلال و عمل به تكالیف وابسته به این موضوع مثل روزه و عید فطر باید طبق نظر ایشان عمل كنیم؟ و نیز چطور میتوانیم مثلاً راجع به هلال ماه شوال نظر ایشان را بفهمیم؟
جواب : ملاك در وجوب افطار تحصیل وثوق به بودن ماه در افق شهری كه مقیم هستید به نحوی كه قابل رؤیت باشد با چشم غیر مسلح.
سؤال : چرا برای ماه رمضان از متخصصین استفاده نمیشود و حتماً باید ماه را دید؟
جواب : ممكن است بر نظر متخصصین علم فلك اعتماد شود اگر از گفته آنها اطمینان حاصل شود كه ماه در افق شهر خود شما باشد به نحوی كه قابل رؤیت باشد با چشم غیر مسلح.
سؤال : با توجه به اختلافات فاحش در رؤیت هلال ماه: (۱) میزان رؤیت چیست؟ (۲) آیا استفاده از تقویمهای موجود كافی میباشد یا اینكه باید از طرف مراجع اعلام رؤیت گردد؟ (۳) آیا دیدن ماه در یك كشور ملاك برای دیگر كشورها نیست؟ افق یك كشور تا كجاست؟ (۴) آیا به محض رؤیت در یك شهر بقیه شهرهای آن كشور باید تبعیت نمایند؟
جواب : هلال ثابت میشود وقتی كه انسان خودش رؤیت كند، یا اینكه دو نفر عادل به آن شهادت دهند، یا رؤیت هلال به حدی شایع شود كه برای انسان علم آور باشد اگر ماه در منطقه ای رؤیت شود برای تمامی مناطقی كه با آن منطقه هم افق است ثابت میشود. یعنی تمامی مناطقی كه اگر مانعی نباشد ماه در آنجا هم قابل رؤیت است
.سؤال : با وجود مراكز مهم رصدخانه ای و ژئوفیزكی و علم روز دنیا كه حلول ماه را ثابت میكند آیا باز هم اثبات آن باید از طریق رؤیت چشم غیر مسلح باشد؟ دلایل شرعی این الزام چیست؟ در غیر اینصورت دیدگاه حضرتعالی چه میباشد؟
در هنگام همزمانی ماه مبارك رمضان با فصل پاییز و زمستان و شرایط خاص جوی چگونه میتوان به رؤیت هلال از طریق چشم غیر مسلح اكتفا كرد؟ آیا به لحاظ شرعی مانعی بر سر راه اثبات این امر از طریق علوم جدید وجود دارد؟
جواب : اگر از طرق علمی اطمینان حاصل شود كه ماه در آن شب بر افق بلد بوده به نحوی كه قابل رؤیت با چشم غیر مسلح باشد كافی است، و اما اگر فقط اصل بودن را ثبات بدانند ولی به قدری ضعیف باشد كه به هیچ وجه با چشم غیر مسلح دیده نشود اول ماه شمرده نمیشود.
سؤال : آیا مقلدین در مورد تعیین روز عید فطر باید به مراجع خود رجوع كنند یا همان روزی كه در كشور عید فطر اعلام می شود باید مدنظر همه باشد ?
جواب : این امر تقلیدی نیست و شخص باید اطمینان پیدا بكند .
سؤال : آیا می توان در تشخیص اول ماه مبارک رمضان و عید فطر از ابزار و دستگاه پیشرفته جدید و علم نجوم بدون رویت با چشم استفاده نمود ؟ چرا ؟ و چر در چند سال اخیر در تشخیص اول ماه مبارک رمضان و عید فطر این همه اختلاف پیش امده است ؟
جواب : اگر به نحوی باشد که موجب اطمینان بوجود ماه در افق شهر بحدی که قابل رویت باشد با چشم غیر مسلح مانعی ندارد . و ممکن است یکی از عوامل اختلاف نظر باشد .
سؤال : برای من که مقلد شما هستم وقتی حلول ماه در عراق برای شما رؤیت می شود و به اثبات می رسد برای من هم که ساکن تهران هستم حلول ماه قابل قبول است ؟
جواب : بلی چنین است زیرا که فرق دو افق ده دقیقه یا کمتر است .
سؤال : در خصوص افق شرعی برای كسی كه مقلد حضرتعالی میباشد ولی در سرزمینی زندگی میكند كه به لحاظ افق شرعی با افق شرعی شما اختلاف زیادی دارد مسئله رؤیت هلال ماه و روز اول ماه رمضان برای چنین شخصی چه حكمی پیدا میكند؟ آیا باید به حكم شرعی مرجعی كه هم افق با بنده است اقتدا كنم؟ یا به حكم مرجع تقلید خودم كه حضرتعالی میباشید ولی به لحاظ افق شرعی با بنده هم افق نیستید؟ و آیا حكمی را كه شما مثلاً در خصوص اول ماه صادر میفرمائید برای بنده كه هم افق با شما نمیباشم نیز لازم الاجراء میباشد؟ و یا شما برای كسانی كه با شما هم افق نیستند حكم دیگری صادر میفرمائید كه میبایستی افرادی امثال من از آن پیروی بكنند؟ ضمناً آیا افق شهر نجف با افق شهر تهران یكی میباشد؟
جواب : ثبوت هلال نیاز به رؤیت یا شهادت عدول یا اطمینان شخصی دارد و حكم مرجع اثری ندارد و ایشان هم حكمی صادر نفرموده اند و فقط فرمودند نزد من به شهادت شهود عدول ثابت شده است و البته این شهادت اگر برای شما اطمینان بخش باشد كافی است در صورتی كه افق یكی باشد و چون بحسب ظاهر شهر رؤیت حسا و قطیف بوده است برای تهران كافی است.
سؤال : اگر مرجع تقلید فردی مثلاً در نجف اشرف باشد و خودش در یك كشور دیگر باشد مرجع تقلید حلول ماه را رؤیت نماید و حلول ماه در محل سكونتش مشخص نشود و مراجع آن منطقه حلول ماه را اعلام ننمایند تكلیف فرد چیست؟
جواب : كافی نیست مگر برای شهرهائی كه غروب آفتابشان همزمان یا بعد از آن شهر باشد كه هلال در آن دیده شده آنهم مشروط به اینست كه در خطوط عرضیه اختلاف زیادی بین آنها نباشد.
سؤال : دلیل اینكه ماه شب اول رمضان را باید با چشم غیر مسلح دید چیست؟
جواب : روایات اهل بیت (علیهم السلام) : (صم للرؤیهٔ) یعنی: (با رؤیت هلال روزه بگیرید).

منبع : معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم