کتابخانه ملی استونی

● تأسیس: ۱۹۱۸
● تاریخچه:
در ۲۱ دسامبر ۱۹۱۸ حكومت جمهوری استونی تصمیم به تأسیس یك كتابخانه دولتی گرفت. مجموعه اولیه كتابخانه شامل ۲۰۰۰ جلد كتاب لازم برای قانونگذاری و حكومت‌داری بود كه اولین مراجعه‌كنندگان آن اعضای پارلمان بودند. كتابخانه در كاخ «توم‌پی» (مقر پارلمان) قرار داشت. بعد از اشغال این كشور توسط شوروی سابق، این كتابخانه به یك كتابخانه عمومی تبدیل شد كه همانند كتابخانه‌های اتحاد جماهیر شوروی اداره می‌شد.
هر گونه ارتباط با كتابخانه‌های خارجی دشوار بود و انتشارات روسی غالب مجموعه منابع این كتابخانه را تشكیل می‌داد. مجموعه انتشارات استونی در مجموعه‌هایی با دسترسی محدود قرار داده شد، اما این عمل باعث حفظ آن‌ها از نابودی نشد. این كتابخانه از سال ۱۹۸۸، جایگاه كتابخانه ملی را پیدا كرده است. یك سال بعد در نتیجه تغییرات سیاسی در اتحاد شوروی، فراهم‌آوردن خدمات اطلاعاتی برای بخش‌های نوظهور حكومتی و قانونگذاری محلی ضرورت پیدا كرد.
● ساختمان كتابخانه:
در بین سال‌های ۱۹۹۳-۱۹۸۵ ساختمان جدید كتابخانه ملی استونی در هشت طبقه تأسیس شد. این مجموعه بزرگترین كتابخانه در كشورهای حوزه بالتیك است و گنجایش ۸۲۰ نفر را در ۲۶ اتاق مطالعه دارد، و مخزن‌های آن برای نگهداری ۵ میلیون جلد كتاب، طراحی شده.
● فعالیت‌ها و خدمات:
▪ هدف كتابخانه ملی مجموعه‌سازی، ذخیره و در دسترس‌قراردادن میراث ملی كشور می‌باشد.
▪ این كتابخانه همچنین یك كتابخانه پارلمانی با هدف ارائه خدمات اطلاعاتی به پارلمان استونی، به حكومت، و به مؤسسه‌های دولتی، از طریق گردآوری مطالب چاپی درباره حقوق و تاریخ و سیاست، و دریافت مدارك حقوقی و ایجاد پایگاه‌های اطلاعاتی است.
▪ یك كتابخانه تحقیقاتی در حوزه علوم انسانی است، با این هدف كه اطلاعات آن برای فعالیت‌های تحقیقی در زمینه علوم انسانی و علوم اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.
▪ یك مركز اطلاع‌رسانی است كه خدمات آن (به شرط آن كه جستجو، پیوسته باشد) مبتنی بر استفاده از پایگاه داده‌های محلی و ابزارهای مرجع دیگر می‌باشد.
▪ یك مركز تحقیق درباره كتاب است كه تحقیق در علوم كتابداری و اطلاع‌رسانی را دنبال می‌كند و مسئولیت فعالیت‌های توسعه‌ای در این زمینه را بر عهده دارد.
▪ یك مركز فرهنگی است كه كتاب‌های گوناگون و هنری عرضه‌شده، در آن نگهداری می‌شوند و نیز محلی است برای برگزاری كنفرانس‌ها، برنامه‌های تئاتر، نمایش فیلم، و دیگر فعالیت‌های فرهنگی.
▪ مكانی است كه «انجمن كتابداران استونی» در آن مستقر می‌باشد و تنها نشریه علمی استونی برای كتابداران با نام «ژورنال كتابخانه» در آنجا منتشر می‌شود.
▪ مركزی برای پژوهش در زمینه حفظ و نگهداری منابع كتابخانه‌ای در استونی است.
▪ دفتر ملی «شابك» و «شابپ»، و همچنین محل انتشارات كتابشناسی ملی و دیگر مواد كتابخانه‌ای است.
● خدمات اطلاعاتی پیوسته:
فهرست مشترك كتابخانه‌ای و خدمات وب.
● مجموعه‌ها:
هم اكنون كتابخانه ملی استونی منابع چاپی، دیداری و شنیداری، لوح‌های فشرده و نیز مجموعه‌های هنری مانند كتاب (در زمینه معماری)، كارت پستال، پوستر یا هر زمینه هنری دیگر را طبق وظیفه قانونی خود گردآوری می‌كند. اصول فراهم‌آوری منابع ملی در قانون «نسخه واسپاری اجباری» تعیین شده كه به‌موجب آن، دو نسخه از هر اثر منتشرشده و یك نسخه از آثار دیداری و شنیداری كه در استونی منتشر شده‌اند به كتابخانه ملی فرستاده می‌شوند. مجموعه كتابخانه از طریق خرید منابع تكمیل می‌شود.
اصول فراهم‌آوری منابع خارجی از جایگاهی كه كتابخانه به‌عنوان یك كتابخانه ملی دارد، و از حوزه‌هایی كه برای فراهم‌آوری تعیین شده‌اند ناشی می‌شود. كتابخانه ملزم به مبادله كتاب در سطح گسترده است و در حدود ۴۰۰ طرف همكاری در سراسر جهان دارد. همكاری با شركا و سفارتخانه‌های خارجی واقع در استونی این امكان را برای كتابخانه فراهم آورده كه سالن‌های مطالعه مختص برخی كشورها (از جمله سوئد و دیگر كشورهای آلمانی شمال اروپا، سویس، اتریش، آلمان، فرانسه و امریكای لاتین) را به‌وجود آورد. خدمات امانت بین‌كتابخانه‌ای نیز به‌طور گسترده ارائه می‌شوند. مجموعه كتابخانه ملی استونی در تاریخ اول ژانویه ۲۰۰۰ با تعداد كل ۰۲۵‚۱۲۰‚۳ نسخه عبارت بودند از:
▪ كتاب / ۰۸۸‚۰۱۸‚۲
▪ مواد گرافیكی / ۱۲۷‚۶۱
▪ نشریات ادواری / ۳۲۵‚۱۵
▪ ‌موسیقی / ۳۹۶‚۱۱۳
▪ منابع دیداری و شنیداری / ۵۸۳‚۳۰
▪ میكروفیلم / ۷۶۰‚۴
▪ نسخه‌های خطی / ۱۴۶
▪ میكروفرم / ۸۲۷‚۲۶
▪ منابع الكترونیكی / ۵۹۶
▪ دیسك فشرده / ۴۶۶
▪ دیگر مواد كتابخانه‌ای / ۰۰۶‚۵۸
● حوزه‌های موضوعی :
حقوق، اقتصاد، علوم سیاسی، علوم انسانی و اجتماعی.
● ورودی‌ها:
كتاب، نشریه‌، نسخه‌های خطی، نقشه، متن موسیقی، مواد صوتی، میكروفرم، میكروفیلم، منابع دیداری و شنیداری، منابع الكترونیكی.
● انتشارات:
تنها نشریه علمی استونی برای كتابداران با نام «كتابداری»[۱] (كه هر دو ماه یك‌بار منتشر می‌گردد)، تهیه و انتشار كتابشناسی ملی.
● شرایط و نحوه دسترسی عمومی:
كتابخانه ملی استونی به روی عموم باز است. تنها شرط پذیرش در كتابخانه داشتن كارت مطالعه می‌باشد كه بر اساس كارت شناسایی رسمی برای افراد صادر می‌شود. برای استفاده یكروزه نیز گواهی‌های یكروزه صادر می‌شود. تنها در سالن‌های مطالعه كتابخانه می‌توان از منابع كتابخانه استفاده كرد[۲].
● اطلاعات تماس:
▪ ۳۲۲۴۵۳۳۴۵ تلفن
▪ ۳۷۲۲۴۵۳۳۳۴ نمابر
▪ http://www.nlib.ee/inglise/rr/irro۲.htm۱ پایگاه وب
Nationl library of Estonia نشانی
Tonismagiz
Tallinn EEoleo
Estonia

پانوشتها:
[۱]. Raamatukogu
۱. National Library of Estonia. available at: http://www.nlib.ee/inglise/index.htm (۵ nov. ۲۰۰۳).

منبع : نما مجله الکترونیکی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران