توریسم موز در گیلان!

● رویكردهای نوین به اگروتوریسم (توریسم كشاورزی)
استان گیلان به سبب برخورداری از مواهب طبیعی و ظرفیت های لازم جهت ایجاد سایت های اگروتوریسم از موقعیت مناسبی برخوردار است.
یكی از محصولاتی كه در گیلان به صورت گلخانه ای كشت می شود موز است.
موز در كشور اكوادور به عنوان یك جاذبه توریستی برای بسیاری از كشورها شناخته شده است و در مكان هایی كه موز می روید مسئولان گردشگری كشور اكوادور به احداث مجتمع های اگروتوریسم روی می آورند، به طوری كه در كشور اكوادور سالانه توریست های زیادی، نوعی از گردشگری را به نام توریسم موز به وجود می آورند و باعث ورود ارز به كشور خود می شوند.
این كه استان گیلان به دلیل قابلیت های مهم كشاورزی جوابگوی بسیاری از سبدغذایی خانوارهای كشور است بر همگان مسلم بوده اما این استان غیر از محصولات بومی خود حتی توانایی كشت محصولاتی همچون موز و آناناس را نیز دارد.
توجه به این نگرش كه گیلان به دلیل قابلیت قطب كشاورزی می تواند به نوعی تلفیق در امر گردشگری دست یابد، ما را با این حقیقت رو به رو می كند كه گردشگری كشاورزی و توجه به تك‌تك محصولات می تواند از نظر ساختار توریستی منطقه گیلان را متحول ساخته و باعث كسب درآمدی در حدود دو میلیارد دلار برای كشور ایران شود.
● تاریخچه كشت موز در كشور
طبق اطلاعات تاریخی اولین اقدام حمل ریزوم های موز از هند در سال ۱۳۱۹ توسط مرحوم صمصام الملك صورت گرفت كه این ریزوم ها در ایستگاه تیس چابهار كاشته شدند. تا قبل از سال ۱۳۲۴ كاشت واریته های اصلاح شده مرغوب موز در ایران متداول نبود اما در این سال با اعزام كارشناسان وزارت كشاورزی به هندوستان ۱۰۰ اصله پاجوش موزها دیچال به ایران انتقال یافته و در باغ شهربانی و شركت ملی نفت بندرعباس و چند قریه ایسین از آبادی های حومه بندرعباس كاشته شد. موز به صورت گلخانه ای در گیلان هم اكنون در شهرهای رشت، آستارا و حتی روستای ضیابر كشت می‌شود.
● اهمیت موز به عنوان یك محصول غذایی برای جذب توریست
موز در حالت رسیده، شیرین و راحت الهضم بوده و به عنوان دسر میوه به صورت خام مصرف می شود. موز یك منبع غنی از ویتامین A، C و B۶ بوده و غلظت پتاسیم آن دو برابر سایر میوه های رسیده است. سایر استفاده از موز جزیی بوده و بعضی از فرآورده های تولید شده از آن شامل موز خشك به شكل برش خورده یا ورقه ای، پوره برای غذای بچه و پودر موز است. موزها و پلانتین ها را نمی توان عمل آوری كرد، زیرا اسیدیته ضعیف این میوه نگهداری آن را مشكل نموده و از طرفی دسترسی به میوه تازه در طول سال نگهداری موز را غیرضروری می نماید.
كشت موز در زیر پلاستیك یا همان موز گلخانه ای از سال ۱۹۸۰ در كشور مكزیك و جزایر قناری شروع شد و به تدریج به كشورهای دیگر وارد شد. برای جذب توریست نیز از موز گلخانه ای استفاده می كنند در درون گلخانه درجه حرارت آن قدر بالا است كه حضور انسان بیشتر از یك دقیقه در آن امكان پذیر نمی باشد و فقط در هنگامی كه سطح پلاستیكی برداشته می شود خیلی راحت می توان آنها را مشاهده كرد.
درگلخانه ارتفاع نوع اصلی ساختمان مورد استفاده دركشت موز ۵ تا ۶ متر است و زیربنای آن بیش از یك هكتار است.
توریسم موز یكی از انواع گردشگری كشاورزی است كه استان گیلان می تواند با توجه به آن زمینه ساز تلفیق گردشگری و كشاورزی مدرن می شود. ایجاد تسهیلات ویژه برای كشاورزان به منظور احداث مجتمع های اگروتوریستی كه دارای زمین های بازی، سالن های غذاخوری، كشت گلخانه موز و … می باشد، استان گیلان را با این مقوله ای نوین آشنا ساخته و خود با این رویكرد جدید پیش درآمدی برای تحول در امر گردشگری منطقه خواهد بود.
از دیگر كارهایی كه در این زمینه می توان انجام داد ارایه نقشه و بروشور(حاوی اطلاعات كشت موز و پراكندگی آن بر روی نقشه) است تا گردشگری با استفاده از اطلاعات آن از نظر علمی نیز با این مقوله آشنا شوند.

فهرست منابع:
۱- محبوب خمامی، علی، كشت موز در گلخانه و فضای آزاد، نشر حق شناس، ۱۳۸۰
۲- بابایی همتی، روشن، گیلان توان گردشگری را دارد، روزنامه جام جم، ۱۳۸۳
۳- WWW.Goole.Agrotourism
۴- WWW.bananatourism
رشت – روشن بابائی همتی

منبع : سایت خصوصی میراث ـ صنایع دستی و گردشگری