مهریه های سنگین

یکی از مهمترین موانع جوانان در مسیر ازدواج،‌امروز مهریه‌های بالاست. بسیاری از پسران با نبود استطاعت مالی و بدون توجه به پیامدهای عندالمطالبه بودن، مهریه‌های سنگینی را پذیرفته و پس از ازدواج، خود را دچار مشکلات جبران ناپذیری کرده‌اند.برخی از صاحبنظران عندالمطالبه بودن مهریه را دارای ایراد می‌دانند و معتقدند باید مقداری از مهریه که مرد استطاعت پرداخت آن را دارد، عندالمطالبه باشد.عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس هفتم درباره عندالمطالبه بودن مهریه اظهارداشت: مهریه دین و جزو حقوق شخصی و خصوصی افراد است و هیچ قانونی نمی‌تواند حق فردی افراد را تحت الشعاع قرار دهد.
یوسفیان ملا افزود: با توجه به این که مهریه دین است، طرفین می توانند پرداخت آن را به هر نحوی که دلخواه خودشان باشد توافق کنند، اگر قرار عندالمطالبه گذاشته یا زمان خاصی برای پرداخت تعیین شود به همان صورت تراضی طرفین پرداخت می‌شود.
وی در پاسخ به این پرسش که برخی بر عندالمطالبه بودن کل مهریه اعتقادی ندارند، تصریح کرد: با توجه به این که در حقوق تجارت که یک مساله اقتصادی است، قاضی بدون اجازه طلبکار نمی‌تواند بدهی را تقسیط کند؛‌ در مهریه نیز توافق طرفین ملاک اصلی است و مقنن نمی‌تواند این توافق را کم و زیاد کند، زیرا هر دینی معمولا عندالمطالبه است، مگر قرار دیگری بین طرفین گذاشته شود چون ممکن است زوجین برای پرداخت مهریه قرار عندالمطالبه را نگذاشته باشند و سال خاصی را تعیین کنند.
عضو کمیسیون حقوقی مجلس با اشاره به این که در حال حاضر رویه حاکم پرداخت مهریه عندالمطالبه بودن است، ادامه داد: به طور کلی اصل دین بر عندالمطالبه بودن آن و مدیون واجب است ادای دین کند، این مساله اصلی به شمار می‌رود که در فقه و قانون به آن توجه شده است.
یوسفیان ملا به خبرنگار داخلی قوه قضاییه گفت: ما برای رفع بحران مهریه در جامعه نمی‌توانیم عندالمطالبه بودن کل آن را زیر سوال ببریم و حق کسی را زایل کنیم. فقط می‌توان مجازات جنبه عمومی مهریه را کم و زیاد کرد تا افراد برای پرداخت نشدن مهریه زندانی نشوند.
وی با توصیه به جوانان در تعیین مهریه تاکید کرد: مهریه توافقی بین طرفین است از این رو بهتر است در تعیین مهریه جوانان چشمانشان را باز کنند، زیرا با افزایش نرخ تورم پرداخت مهریه‌ها به نرخ روز می‌توان مشکلات عدیده‌ای را ایجاد کند. این نماینده، فرهنگ سازی در تعیین مهریه‌های سبک، تناسب بین میزان مهریه و خانواده زوجه، آموزش پیش از ازدواج برای زوجین و اطلاع‌رسانی از طریق رسانه‌های گروهی در تعیین مهریه را از جمله عوامل موثر در کاهش بحران مربوطه موثر خواند.
سرپرست اجرای احکام مجتمع قضایی خانواده دو نیز با اشاره به این که به موجب ماده ۱۰۸۰ قانون مدنی،تعیین مهر منوط به تراضی طرفین است، اعلام کرد: بنابراین فقط زوجین می‌توانند در تعیین میزان آن تراضی با تعیین مهریه را به شخصی معینی واگذار کنند، دولت نمی‌تواند سقفی برای مهریه تعیین کند.
قاضی داوری اضافه کرد: همچنین براساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، به مجرد عقد،‌زن مالک مهر شده و می‌تواند هر نوع تصرفی درآن داشته باشد مگر این که به موجب ماده ۱۰۸۳ همان قانونی برای تأدیه تمام یا قسمتی از مهریه از ابتدای عقد نکاح مدت یا اقساطی را قرار دهد، البته این هم بستگی به توافق زوجی در همان ابتدا و زمان عقد نکاح دارد.
وی با تاکید بر این که زوجین باید بیش از ازدواج از مسوولیت‌هایی که به عهده می‌گیرند و تکالیف نسبت به یکدیگر کاملا مطلع شوند، افزود: مردی که بدون توجه به پیامد قبول مهریه عندالمطالبه و سنگین آن رامی‌پذیرد باید بداند چه دینی را به عهده گرفته و آیا اساسا توان پرداخت آن را دارد؟ این مقام قضایی با بیان این که زوج می‌توان در زمان عقد نکاح تعیین کند مهریه را در زمان معینی و یا با اقساط معینی بپردازد و اگر زوجه نیز قبول کرد منعی وجود ندارد، اظهارداشت: در هر حال چنانچه مردی محکوم به پرداخت مهریه عندالمطالبه همسرش شود، نتواند مهریه نقدا و یکجا بپردازد و اموالی نیز نداشته باشد که مهریه از طریق فروش آن استیفا شود، همانند سایر دیون و محکومیت‌های مالی می‌تواند از دادگاه درخواست اعسا و یا تقسیط کند.
گزارش ایسکانیوز می‌افزاید: معاون رییس کل دادگستری استان تهران با اشاره به این که تعیین میزان مهریه با تراضی طرفین است و هیچ کس نمی‌تواند مردی را الزام به قبول و پذیرش مهریه سنگین کند،‌ گفت: اگر مردی برای به دست آوردن دختری حاضر شد مهریه سنگین را بر ذمه بگیرد، خود مسوول عواقب آن است و نمی‌تواند ادعا کند فریب خورده و یا اگر همسرش مهریه را مطالبه کرد، مدعی کلاهبرداری شود. در واقع مردی که توان پرداخت مهریه را نداشته برای به دست آوردن دختر مورد نظرش اقدام به فریب با قبول پرداخت مهریه سنگین کرده است.
بنابراین اگر مردان مهریه سنگین را نپذیرند خود به خود سطح و میزان در جامعه تعدیل خواهد شد و آن خواهان مهریه‌های سنگین بدون شوهر مانده و ناگزیر می‌شوند رقم پیشنهادی خود را کاهش دهند.