طنز و کنایه برای گریز از سوء تفاهم ها

«زیر نور ماه» فیلمی بر اساس اعتقادات شخصی كارگردانی است كه هنر را به مثابه ابزاری توانمند برای اصلاح به كار می برد.
«زیر نور ماه» در سال ۱۳۷۹ ساخته شد و یك سال بعد در مهر ماه ۱۳۸۰ در سینماها به نمایش در آمد.
● درباره فیلم و داستان آن
سیدرضا میركریمی با فیلم «زیر نور ماه»، نوع دیگری از مسائل ممنوعه را مطرح كرد. فیلم داستان طلبه جوانی به نام سیدحسن را در آستانه نیل به درجه حجت الاسلامی، كه مستلزم به تن كردن عبا، قبا و نعلین و عمامه است به تصویر می كشد.
گره فیلم، شك سیدحسن است. شكی كه وادارش می كند پس از تهیه پوشش فارغ التحصیلی، خیابانها و دالان های مترو شهر را به دنبال نشانه ای بپیماید. نشانه ای كه ایمانش را نسبت به عملی كه در شرف انجام است، راسخ تر می كند. این جملات از رامین حائری در نقدی پیرامون «زیر نور ماه» است.
فیلمنامه به حكم خود میركریمی ظرافت های بسیاری دارد. جا انداختن شخصیت ها در بافت كلی فیلم، كاری نیست كه هر كارگردانی قادر به انجام آن باشد.
ناصر صفاریان از دیگر منتقدان این فیلم می نویسد: فیلمساز نوعی از سینما را انتخاب كرده است كه تاكید خاصی بر خوب بودن یكی یا بد بودن دیگری نداشته باشد. در این فیلم با ساختار پیچیده ای طرف نیستم و همه چیز خیلی ساده و بی آن كه «سینما» به رخ كشیده شود، برگزار می شود.
وی با اعتقاد بر این كه پایان بندی فیلم، حكم آب سردی را دارد بر تمام حس و حال تماشاگری كه به كشف و شهود سیدحسن دل داده، ادامه می دهد: در پایان سیدحسن به همان جایی می رسد كه در رسیدن به آن تردید داشت و با نادیده گرفتنش به یقینی بالاتر رسیده بود.
● درباره فیلمساز
سیدرضا میركریمی در سال ۱۳۴۵ در تهران متولد شد. وی كه فارغ التحصیل رشته گرافیك است، كارگردانی را با ساخت چند فیلم كوتاه از جمله «برای او»، «یك روز بارانی» و «خروس» آغاز كرد.
میركریمی همچنین دو مجموعه تلویزیونی» آفتاب و عزیز خانم» و «بچه های مدرسه همت» را نیز ساخته است.
«كودك و سرباز» نخستین فیلم او بود كه در جشنواره هجدهم فیلم فجر به نمایش درآمد و دیپلم افتخار بهترین كارگردانی را برای او به ارمغان آورد.
«زیر نور ماه» دومین فیلم بلند میركریمی است و پس از آن سینمایی«اینجا چراغی روشن است» را با حضور حبیب رضایی كارگردانی كرد كه هیچگاه هم چون «كودك و سرباز» در سینماهای ایران به نمایش در نیامد.
«خیلی دور خیلی نزدیك» آخرین ساخته میركریمی است كه جوایز بسیاری را از جشنواره فیلم فجر كسب كرد. وی هم اینك در تدارك ساخت فیلم دیگری با عنوان «به همین سادگی» است. میركریمی در گفت وگویی كه با مسعود فراستی پس از ساخت فیلم «زیر نور ماه» داشته است،اعلام می كند: «دیر آمدن مهم نیست، خوب آمدن مهم است.»
وی كه در برخی فیلم هایش به خلق لحظات طنز تمایل نشان داده است. یكی از دغدغه های خود را ساختن فیلم كمدی عنوان می كند و می گوید: به شدت دوست دارم كه یك فیلم كمدی بسازم و فكر می كنم از عهده اش بربیایم.
كارگردان «زیر نور ماه» پس از ساخت «خیلی دور خیلی نزدیك» هم ازخنداندن تماشاگر می گوید.
میركریمی در مصاحبه ای اظهار می كند: به هنگام ساخت مجموعه تلویزیونی بچه های مدرسه همت، همواره فكرمی كردم كه چطور می توان لحظات احساسی مجموعه را برای تماشاگر برنامه ریزی كرد. كجا می توانیم او را تحت تاثیر قرار دهیم و كجا او را بخندانیم و این خنده را به پاساژی تبدیل كنیم تا دوباره به مفهوم امید بازگردیم. این مساله نه تنها كمك می كند كه تماشاگر راحت فیلم را تماشا كند، از طرف دیگر فیلم را برای مخاطب باورپذیر می كند. من از این نكته در كودك و سرباز هم استفاده كردم. در «زیر نور ماه» از همه فیلم هایم بیشتر به این موضوع پرداختم. آنجا فضای جامعه آبستن بود تا ما دچار سوءتفاهم ها بشویم و من مجبور بودم از لحن طنز و كنایه استفاده كنم.
● حضور در عرصه های جهانی
«زیر نور ماه» در نوزدهمین جشنواره فیلم فجر تحسین همگان را برانگیخت و جایزه ویژه هیات داوران را همراه با جوایزی دیگر به دست آورد. این فیلم همچنین موفق شد جایزه اول هفته منتقدان جشنواره كن را هم نصیب خود كند.
ساخته میركریمی در سینماهای كشورهای دیگر از جمله آمریكا به نمایش درآمده و با استقبال خوبی نیز روبه رو بوده است.

منبع : روزنامه ابرار