جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

برفک دهان


برفک دهان
برفک‌ عبارت‌ است‌ از یک‌ عفونت‌ قارچی‌ شایع‌ دهان‌. بیشتر، نوزادان‌ و شیرخواران‌ را مبتلا می‌کند ولی‌ سایر کودکان‌ و بزرگسالان‌ نیز مبتلا می‌شوند.
● علایم‌ شایع‌
▪ لکه‌هایی‌ (پلاک‌هایی‌) با مشخصات‌ زیر در دهان‌ ظاهر می‌شوند:
الف) لکه‌ها سفید تا زرد متمایل‌ به‌ کرم‌ و اندکی‌ برجسته‌ هستند. شبیه‌ شیر دلمه‌ بسته‌ هستند ولی‌ پاک‌ نمی‌شوند.
ب) لکه‌ها دردناک‌ نیستند مگر این‌ که‌ برداشته‌ شوند. در این‌ صورت‌ زخم‌های‌ کوچک‌ و دردناکی‌ بر جای‌ می‌گذارند.
▪ دهان‌ خشک‌ است‌.
● علل‌
▪ قارچی‌ به‌ نام‌ کاندیدا آلبیکنس‌ . معمولاً به‌ تعداد کم‌ در دهان‌ وجود دارد ولی‌ عوامل‌ خاصی‌ ممکن‌ است‌ باعث‌ تکثیر بیش‌ از حد آن‌ شوند.
▪ درمان‌ با آنتی‌بیوتیک‌ها. ممکن‌ است‌ تعادل‌ طبیعی‌ ارگانیسم‌ها را در دهان‌ برهم‌ زند و باعث‌ ایجاد برفک‌ گردد.
▪ زایمان‌. نوزادان‌ ممکن‌ است‌ عفونت‌ را در حین‌ عبور از مجرای‌ زایمان‌ کسب‌ کنند به‌ خصوص‌ اگر مادر دچار عفونت‌ مهبل‌ با یک‌ مخمر باشد. برفک‌ ظرف‌ چند ساعت‌ تا ۷ روز پس‌ از تولد ظاهر می‌شود.
▪ سالخوردگی‌. افراد مسن‌تر به‌ خاطر مقاومت‌ طبیعی‌ کمتر دچار برفک‌ می‌گردند.
● عوامل تشدید کننده بیماری
▪ تغذیه‌ نامناسب‌
▪ بیماری‌ که‌ باعث‌ کاهش‌ مقاومت‌ شده‌ باشد.
▪ ایدز (برفک‌ در بزرگسالان‌، جزئی‌ از معیارهای‌ تشخیصی‌ ایدز به‌ شمار می‌رود).
▪ دیابت‌ شیرین‌
▪ التهاب‌ ناشی‌ از دندان‌های‌ مصنوعی‌
▪ مصرف‌ مزمن‌ استروییدها (خوراکی‌ یا استنشاق‌)
● پیشگیری‌
▪ بهداشت‌ خوب‌ دهان‌
▪ اجتناب‌ از آنتی‌بیوتیک‌های‌ غیرضروری‌
● عواقب‌ مورد انتظار
درمان‌ معمولاً ظرف‌ ۳ روز این‌ عفونت‌ را پاک‌ می‌کند. خطرناک‌ یا جدی‌ نیست‌ ولی‌ تمایل‌ به‌ عود دارد.
● عوارض‌ احتمالی‌
می‌تواند به‌ مهبل‌، پوست‌، حنجره‌، لوله‌ گوارش‌ یا دستگاه‌ تنفسی‌ گسترش‌ یابد.
● درمان‌
الف) اصول‌ کلی‌
آزمون‌های‌ تشخیصی‌ می‌توانند شامل‌ خراش‌ دادن‌ پلاک‌ و بررسی‌ ماده‌ در زیرمیکروسکوپ‌ باشند.
هدف‌ از درمان‌ بهبود بیماری‌ زمینه‌ای‌ مساعدکننده‌ بیمار به‌ عفونت‌ و تسکین‌ علایم‌ برفک‌ است‌.
در صورت‌ ابتلای‌ یک‌ شیرخوار به‌ این‌ عفونت‌، هر چیزی‌ را که‌ ممکن‌ است‌ در دهان‌ بچه‌ قرار بگیرد، استریل‌ کنید.
ب) داروها
▪ محلول‌ پراکسید هیدروژن‌ برای‌ شستشوی‌ دهان‌، ناراحتی‌ را تسکین‌ خواهد داد.
▪ ممکن‌ است‌ از داروی‌ کلوتریمازول‌ که‌ در دهان‌ حل‌ می‌شود، ۵ بار در روز و به‌ مدت‌ ۱۴ روز استفاده‌ شود.
▪ ضایعات‌ کودکان‌ کم‌سن‌ را می‌توان‌ به‌ دقت‌ با یک‌ وسیله‌ نخی‌ آغشته‌ به‌ سوسپانسیون‌نیستاتین‌ برداشت‌.
▪ کرم‌های‌ ضد کاندیدیا که‌ در زیر دندان‌های‌ مصنوعی‌ یا در گوشه‌های‌ دهان‌ به‌کار می‌روند، گاهی‌ اثربخش‌ هستند.
● فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
محدودیتی‌ وجود ندارد.
● رژیم‌ غذایی‌
در شیرخواران‌ تغییری‌ لازم‌ نیست‌. سایر کودکان‌ و بزرگسالان‌ باید مایعات‌ کافی‌ همراه‌ با شیر، ژلاتین‌ مایع‌، بستنی‌، فرنی‌، آب‌، چای‌ یا سایر نوشیدنی‌ها و غذاهایی‌ را مصرف‌ کنید که‌ به‌ راحتی‌ قابل‌ بلع‌ هستند. در صورت‌ دردناک‌ بودن‌ لکه‌ها، برای‌ نوشیدن‌ از نی‌ استفاده‌ کنید.
● درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
▪ اگر علایم‌ کم‌آبی‌ (چشم‌های‌ گود رفته‌، الاستیسیته‌ کم‌ پوست‌ و خستگی‌) در یک‌ کودک‌ ظاهر شوند.
▪ ایجاد تب‌
▪ ظاهر شدن‌ ضایعات‌ در پوست‌ یا مهبل‌
▪ اگر علایم‌ عفونت‌ باکتریایی‌ ثانویه‌ (درد، قرمزی‌، حساسیت‌ به‌ لمس‌، تورم‌، گاهی‌ تب‌) در دهان‌ ظاهر شوند.
منبع : تبیان


همچنین مشاهده کنید