بزرگان آسیا در میان بهترین ها جایی ندارند

امسال هیچ ستاره ای از ایران، ژاپن و كره جنوبی كه سلاطین حال حاضر فوتبال آسیا هستند شانس تصاحب عنوان بهترین بازیكن قاره كهن را ندارند.
در لیست ۱۰ نفره نامزدهای بهترین بازیكن سال ۲۰۰۶ آسیا كه توسط AFC اعلام شده نام بازیكنانی به چشم می خورد كه حتی شاید نتوان آنها را در تیم ستاره های آسیا روی نیمكت نشاند.سال گذشته وقتی «حمدالمنتشری» مدافع عربستانی باشگاه الاتحاد، فاتح فصل گذشته لیگ قهرمانان آسیا، در میان بهت و حیرت ۴ میلیارد آسیایی جایزه بهترین بازیكن سال آسیا را دریافت كرد لااقل بهانه كنفدراسیون فوتبال آسیا و شخص محمدبن همام، رییس قطری اش این بود كه پارك جی سونگ، مهدی مهدوی كیا و ایناموتو در مراسم «ای اف سی گالا» شركت نكرده اند. هرچند كه هرسه اینهاهمان شب اهدای جوایزدرگیر رقابت های باشگاهی در اروپا بودند. امسال اما باروندی كه كنفدراسیون آسیایی برای انتخاب برترین فوتبالیست خود به تصویب كمیته اجرایی رساند عملاً شانس حضور در میان نامزدهای برتر عنوان بازیكن سال آسیا هم از كشورهای صاحب فوتبال قاره به جز عربها گرفته شد.تنها نیم نگاهی به لیست ۱۰ نامزدی كه روز هشتم آذر در هتل پالاس ابوظبی گردهم می آیند كافی است تا عمق فاجعه ای كه در كیفیت یابی فوتبال آسیا رخ داده است معلوم شود:
۱) بدرالمطاوا............. (كویت و القادسیه)
۲) عیسی المهیانی.........(عربستان و الوحده)
۳) فهدالطال..................(فلسطین)
۴) هوار مولا محمد.......(عراق و آپولون قبرس)
۵) ابراگوئیم رابیموف.....(تاجیكستان و رگارتاداز)
۶) اسماعیل مطر...........(امارات و الوحده)
۷) خلفان ابراهیم............. (قطر و السد)
۸) لیونل لوئیس........(سنگاپور و هوم یونایتد)
۹) محمد الشلهوب.........(عربستان و الهلال)
۱۰) یونس محمود.........(عراق و الغرافه قطر)
خانم «كلركنی تیپتون»، مدیربخش ارتباطات و بازاریابی و معاون دبیركل كنفدراسیون فوتبال آسیا درباره انتخاب این بازیكنان می گوید: «این نامزدها توانسته اند در طول یك سال گذشته روند موفقی داشته باشند. كنفدراسیون فوتبال آسیا مصمم بود تا با اعلام این لیست، بازیكنانی را كه با تعهد بیشتر در خدمت فوتبال هستند، معرفی كند.»
از گفته های او چنین برمی آید كه ملاك انتخاب این ۱۰ تن نه تنها ویژگی های فنی كه سلایق خاص انتخاب كنندگان بوده است، چراكه «تعهد» صفتی اخلاقی و نسبی است و همانند دستاوردهای فنی قابل ارزیابی نیست. او همچنین یكی از ویژگی های مهم نامزدهای انتخاب شده را تداوم آنها در رقابت های تحت پوشش AFC می داند، كه باز هم فاكتور تداوم را نمی توان امتیاز فنی بزرگی برشمرد.سران AFC ظرف ماه های اخیر، كلاس های انتخاب را چنان به هم ریخته اند كه نتیجه آن بلافاصله عیان شده است و بازیكنانی وارد دایره برترین ها می شوند كه شاید نتوان در مقایسه با ستاره های قاره نام فوتبالیست رویشان گذاشت.«بدرالمطاوا»، مهاجم القادسیه و تیم ملی كویت است.
«محمد الشلهوب» عضوی كلیدی از تیم ملی عربستان در جام جهانی و بازیكن باشگاه دانه درشت الهلال، خلفان ابراهیم بازیكن ملی پوش قطری السد را دو سال پیاپی به سوی قهرمانی در لیگ داخلی هدایت كرده، ابراگوئیم رابیموف، هافبك محوری قهرمان تاجیكستان «رگارتاداز» محسوب می شود و عیسی المهیانی هم هافبك الوحده، قدرت شماره یك لیگ عربستان و ملی پوش سرشناسی است.اسماعیل مطر جوان اول فوتبال امارات و باشگاه الوحده این كشور است.حتی حضور نام «یونس محمد» بازیكن عراقی الغرافه قطر هم می تواند در میان برترین های آسیا توجیهی داشته باشد اما لیونل لوئیس، دروازه بان ملی پوش باشگاه هوم یونایتد سنگاپور، فهد الطال مهاجم تیم ملی فلسطین و یا هوار مولامحمد بازیكن عراقی باشگاه آپولون قبرس را با فوتبال سطح اول آسیا چه كار؟
● عوامفریبی با MVP
آنچه باید مورد بررسی قرار گیرد پارامترهای جدیدی است كه در جلسه ماقبل آخر اعضای كمیته اجرایی AFC، یعنی جایی كه نمایندگانی از تمام اعضای كنفدراسیون فوتبال آسیا حضور داشته اند، به تصویب رسیده اند.
در آن جلسه «ناصر نوآموز» به عنوان نماینده ایران شركت داشته است و شواهد نشان می دهد كه موضع ایران لااقل در دوره ریاست دادكان در قبال تصمیم گیری های كنفدراسیون بن همام از سر همراهی بوده است چرا كه این باور نزد مسؤولان فوتبال ایران وجود داشته كه رییس قطری منافع كشورهای حوزه خلیج فارس از جمله ایران را در اولویت قرار می دهد.
اما با مرور پارامترها درمی یابیم كه لااقل در مورد گزینش بازیكن سال AFC كه حرفه ای ترین و ارزشمندترین كیفیت فوتبال آسیا را بازتاب می دهد معیارهای جدید به زیان فوتبال لژیونر پرور ایران هستند.به نظر می رسد AFC با این روند جدید قصد عوامفریبی دارد و با روندی شبیه فیفا در پروسه جهانی سازی فوتبال،حوزه هاوكشورهای كم اعتبار فوتبال قاره را با رانت هایی كاذب در سطح اول فوتبال جا می زند و از این طریق با عمومیت بخشیدن بیشتر به بازار خود منافع بزرگتری به چنگ می آورد.
وارد كردن بازیكنان از سنگاپور و تاجیكستان به جمع نخبگان آسیا و انتخاب ۸ نامزد عرب بدون شك با رویكردهای اقتصادی و سیاسی صورت گرفته. مشابه سهمیه های بادآورده ای كه توسط فیفا شامل حال فوتبال منطقه كونكاكاف می شود، با این ذهنیت كه گسترش منافع فوتبال در این منطقه درنهایت به منافع محور آمریكای شمالی و مركزی یعنی ایالات متحده آمریكا دامن خواهد زد.
مثلاً جذب لژیونرهای آسیایی در باشگاه های بزرگ چند لیگ معتبر اروپایی ملاكی مهم برای سطح فوتبال كشورهای مبدأ چون ایران، ژاپن، كره جنوبی، چین و حتی كشورهای آسیای میانه است اما حتی لیگهای برتر اروپایی شامل لیگ برتر اسكاتلند، لیگ برتر انگلستان، لالیگای اسپانیا، سری A ایتالیا، بوندس لیگای یك آلمان، لوشامپیونه فرانسه، اردیویسیه هلند، پریمرای پرتغال و لیگهای اول بلژیك، اتریش، سوئیس، روسیه، یونان، تركیه و سوئد به اشاره آقای بن همام به حساب نمی آیند و تنها لیگ قهرمانان و جام یوفا به عنوان تورنمنت های كلیدی یوفا عرصه ای برای بررسی عملكرد لژیونرهای آسیایی محسوب می شوند.در عوض سیستم رنكینگ AFC جام های منطقه ای مثل تایگر كاپ، جام های ریاست جمهوری جنوب شرق آسیا و جام سطح پایین ریاست AFC، جام خلیج فارس و جام های نازلی از این دست را شامل می شود.اما همچنان كلیدی ترین پارامتر انتخاب برترین بازیكنان آسیا باقی است.
این پارامتر MVP نام دارد كه مخفف Most Valuable Player یا «باارزش ترین بازیكن» است. MVP اساساً معیاری برای درجه بندی بازیكنان در رشته های توپ و تور مثل بسكتبال است كه حالا وارد فوتبال شده. امتیاز دهی به شیوه MVP ظاهراً به ستاره محوری كمك می كند اما به شرطی كه رقابت های مورد بررسی یكدست باشند.
با این حساب اگر یك بازیكن سنگاپوری مثلاً در جام ریاست AFC مقابل تیمی از لائوس خوش بدرخشد و توسط «كمیسر ویژه مسابقه» به عنوان «MVP» نائل بیاید ۱۵ امتیازمفت چنگش خواهد شد در حالی كه اگر پارك جی سونگ در لیگ قهرمانان بامعیارهای آسیایی برای منچستر یونایتد بدرخشد و حتی گل بزند یا پاس گل دهد چون در نهایت بهترین بازیكن میدان انتخاب نمی شود درجه MVP كسب نمی كند و از ۲۰ امتیاز محروم می شود فقط به خاطر این كه او درون زمین با تاپ ترین فوتبالیست های اروپایی و آمریكای لاتین و آفریقایی مقایسه می شود.
اما ای كاش كار به همین جا ختم می شد چون فرستادگان ویژه AFC كه باید ملاك های MVP مثل داشتن بیشترین تأثیر در بازی، بالا بردن سطح و جذابیت بازی و تداوم درخشش را در مورد بازیكنان آسیایی تشخیص دهند كسانی هستند مثل فرستاده ایران جناب آقای غفاری كه در فینال لیگ قهرمانان آسیا به عنوان Match Commisioner یا «بازرس مسابقه» حضور داشته اند و بعید است آنچنان از فوتبال سر درآورند، پس طبیعتاً این ضعف در شناخت را از منابع دیگری تأمین می كنند كه نتیجه اش می شود همان چیزی كه مجید جلالی زمانی «فقر كیفی» فوتبال آسیا می خواند.اگر اثری از نام آندرانیك تیموریان ایرانی، پارك جی سونگ كره ای و یا حتی هری كیول استرالیایی در میان نامزدها نمی بیند بدین خاطر است كه آنها طبیعتاً نمی توانسته اند در مسابقات جام جهانی عنوان MVP را به دست آورند و آن هم به تعدادی كه بازیكنان سنگاپور و تاجیك و عرب در بازی های ملی از جنس چلنج كاپ درو كرده اند.
اما در نهایت رأس هرم وارونه كیفیت فوتبال آسیا، آخرین شرط كلیدی جناب آقای بن همام است یعنی این كه بازیكن بتواند در جشن سالانه AFC حضور داشته باشد. سال گذشته AFC با این كه از معذوریت حرفه ای۳ بازیكن ایرانی، ژاپنی و كره ای آگاه بود تاریخ مراسم را درست شب بازی های باشگاهی مهم اروپا انتخاب كرد.

منبع : روزنامه ابرار ورزشی