ناهنجاری‌های ساختار قامتی

آخ، دستم افتاد. حتما شما هم تاكنون این عبارت را وقتی كه از حمل كیف یا اشیاء‌ سنگین دیگر جانتان به لب رسیده به زبان آورد‌ه‌اید. تداوم این حالت واقعا منجر به افتادگی شانه می‌شود. پایین بودن یك شانه نسبت به شانه دیگر را شانه نامتقارن یا افتادگی شانه می‌نامند. این ناهنجاری‌ كه در میان دختران ایرانی شیوع چشم‌گیری دارد، در اثر عواملی چون اتخاذ وضعیت‌های نادرست هنگام نشستن، حمل كیف و كتاب با یك دست و استاندارد نبودن میز و نیمكت و در نتیجه خم شدن بیشتر به یك سمت هنگام نوشتن بروز می‌كند. ضعف عضلات بالا برنده كتف‌ها در یك سمت، از دیگر عوامل ایجاد این ناهنجاری‌ است. خارج شدن شانه‌ها از حالت طبیعی، درد كتف‌ها، درد در ناحیه پشت و اطراف گردن و همچنین ضعیف شدن عضلات بالا برنده كتف‌ها از جمله عوارضی است كه مبتلایان به شانه نامتقارن باید در انتظارش باشند.
● اما برای اصلاح این مشكل می‌توانید از تمرینات زیر استفاده كنید:
▪ باید تلاش كنید در هنگام كار، استراحت، راه رفتن و نوشتن، شانه‌هایتان را در یك سطح نگه دارید.
▪ باید سعی كنید حمل كیف و كتاب را در مسافتی كه طی می‌كنید به طور متناسب با هر دو دست انجام دهید.
▪ در حالت نشسته یا ایستاده، دست سمت پایین افتاده را بالا ببرید.
▪ در حالت نشسته یا ایستاده، شانه سمت پایین افتاده را بالا ببرید.
▪ در حالت نشسته یا ایستاده، وزنه‌ای را در دست سمت پایین افتاده بگیرید و شانه آن سمت را بالا ببرید.
▪ در حالت نشسته یا ایستاده هر دو شانه را بالا بیاورید. بهتر است این تمرین را جلوی آینه انجام دهید تا هر دو شانه‌تان در یك سطح باشند.
آخرین آمارها نشان می‌دهد كه ۲۷/۵ درصد دختران ابتدایی، ۳۳/۶ درصد دختران راهنمایی، ۳۷/۵۲ درصد دختران دبیرستانی و ۱۲/۱۱ پسران راهنمایی به این ناهنجاری مبتلا هستند. متخصصان شیوع بالای این ناهنجاری را در میان دختران دانش‌آموز ایرانی به علت حمل كوله‌های یك طرفه می‌دانند.
افزایش گودی كمر به نحوی كه از حد طبیعی بیشتر باشد را گودی كمر می‌نامند. كوتاهی عضلات خم كننده‌ران، ضعف عضلات شكمی، زایمان‌های مكرر،‌ چاقی و جابه‌جایی مهره‌ها به سمت جلو از جمله علل بروز این ناهنجاری‌ها هستند. افراد مبتلا به گودی كمر معمولا با عوارضی چون افزایش قوس‌كمر، افزایش فشار وارده بر مهره‌های تحتانی كمر، كاهش انعطاف‌پذیری و تحرك در ناحیه كمری مواجه می‌شوند. این افراد همچنین مستعد ابتلا به كمردرد و كوتاهی قد هستند و ممكن است گوژپشت شوند.
● روش‌های اصلاحی
كوتاهی عضلات خم كننده ران و ضعف عضلات شكمی رایج‌ترین علل بروز گودی كمر هستند. اگر شما مبتلا به این ناهنجاری هستید به پشت بخوابید و از فرد دیگری بخواهید زانو و ران یك پای شما را كاملا خم كند. حال اگر ران پای مقابل از زمین بلند شود، نشان دهنده كوتاهی، عضلات خم كننده ران پا خواهد بود. این آزمایش را برای پای مقابل هم تكرار كنید و برای اصلاح این مشكل از حركات زیر استفاده كنید:
▪ روی شكم بخوابید و زانوها را خم كنید و با دو دست مچ پاها را بگیرید و آنها را به سمت ران‌ها حركت دهید.
▪ روی شكم بخوابید، زانو را خم كنید و ران همان پا را باز كنید تا عضلات خم كننده ران كشیده شوند. این حركت را برای پای دیگرتان هم انجام دهید.
▪ در حالت ایستاده و در حالی كه برای حفظ‌ تعادل از یك دست برای گرفتن صندلی و حفظ وضعیت خود استفاده می‌كنید، زانوی پای سمت مقابل را خم كنید و با مچ دست دیگرتان مچ پا را بگیرید و ضمن خم كردن بیشتر زانو، ران را به عقب ببرید. بدین ترتیب عضلات خم كننده ران كشیده می‌شوند. این حركت را با پای مقابل انجام دهید.
▪ دو زانو بنشینید و به سمت عقب پل بزنید. این حركت موجب اعمال كشش زیادی روی عضلات خم كننده ران می‌شود. البته اگر در ناحیه كمر مشكل دارید این حركت را انجام ندهید.
▪ با انقباض عضلات باز كننده‌ ران، ضمن تقویت این عضلات، عضلات خم كننده ران را نیز تحت كشش قرار دهید.
توجه كنید كه در حركات كششی، مدت زمان كشش بیش از ۳۰ ثانیه باشد اما افزایش میزان كشش به تدریج انجام شود تا از بروز آسیب احتمالی جلوگیری شود. اما اگر علت گودی كمر شما، ضعف عضلات شكمی تشخیص داده شده است، انجام این حركات به شما توصیه می‌شود: به پشت بخوابید و با انقباض عضلات پشت ران شكم، كمر را به زمین بچسبانید و به مدت ۵ ثانیه این وضعیت را حفظ كنید؛ به پشت بخوابید و دست‌ها را به سمت جلو بكشید و سر و سینه را از زمین بلند كنید تا جایی كه زاویه تحتانی كتف از زمین بلند شود؛ دست‌ها را كنار گوش‌هایتان بگذارید و سر و سینه را بلند كنید تا جایی كه زاویه تحتانی كتف‌ها از زمین بلند شود؛ دست‌ها را پشت‌سر بگذارید و سر و سینه را بلند كنید تا جایی كه زاویه تحتانی كتف‌ها از زمین بلند شود.
توجه داشته باشید كه حركات پیش رونده است و باید به ترتیب انجام شوند؛ طاقباز بخوابید و عمل چرخش تنه را به سمت راست و سپس به سمت چپ انجام دهید؛ طاقباز بخوابید و دو پایتان را بالا بیاورید به نحوی كه كمر به زمین چسبیده باشد. اگر كمردرد دارید از انجام این حركت اجتناب كنید؛ در حالت خوابیده و طاقباز، عمل دوچرخه زدن را انجام دهید.
▪ در حالت ایستادن و راه رفتن سعی كنید و بدن را در وضعیت درست حفظ كنید و گودی كمر را لم كنید. در انجام تمام حركات دقت داشته باشید كه حركاتی كه منجر به تشدید كمر دردتان می‌شود را نباید انجام دهید و حتی‌الامكان تمام حركات را باید در دامنه بدون درد انجام دهید.
بر پایه آخرین آمارها ۱۴/۱۷درصد دختران ابتدایی، ۴۱/۲۵درصد دانش‌آموزان دختر راهنمایی، ۲۱/۲۵ درصد دختران متوسطه و ۱۶/۹۹ درصد پسران راهنمایی این مشكل را دارند. متخصصان شیوع نسبتا بالای این ناهنجاری را در دانش‌آموزان ایرانی حمل كوله‌های دو طرفه بیش از حد سنگین عنوان می‌كنند.
گوژپشتی را می‌توان نام آشناترین ناهنجاری ساختار قامتی نامید. متخصصان افزایش بیش از حد طبیعی تحدب مهره‌های پشتی را پشت گرد (گوژپشتی) یا كیفوز می‌نامند. قرار دادن تنه در وضعیت غلط، ضعف عضلانی، افزایش گودی كمر و برخی بیماری‌ها علل اصلی وجود این ناهنجاری هستند. به‌علاوه افراد خجالتی و بلند قد بیشتر در معرض این تغییر شكل هستند چرا كه در هنگام نشستن یا ایستادن تنه را بیش از حد خم می‌كنند و ادامه این وضعیت منجر به گوژپشتی می‌شود. درد، افتادگی سینه، كاهش انعطاف‌پذیری، تخریب مهره‌ها، ایجاد شانه‌های گرد و بروز عارضه سر به جلو از جمله عوارض این ناهنجاری است. ضمن اینكه مبتلایان به پشت گرد در اندام‌های فوقانی با محدودیت حركتی مواجهند و میزان اتساع‌پذیری قفسه سینه‌شان كاهش می‌یابد.
● روش‌های اصلاحی
▪ همواره وضعیت صحیح بدنتان را حفظ كنید و شنا در آب را فراموش نكنید.
▪ از میله بارفیكس آویزان شوید.
▪ در حالت ایستاده، دست‌ها را به سمت بالا بكشید.
▪ در حالت ایستاده، كتف‌ها را از پشت به یكدیگر نزدیك كنید.
▪ روی شكم بخوابید و بالشی زیر شكم قرار دهید. در این حالت دست‌ها را پش‌سر بگذارید و سر و سینه را بلند كنید.
▪ روی شكم بخوابید و بالشی زیر شكم قرار دهید. در این حالت دست‌ها را پشت‌سر بگذارید و سر و سینه را بلند كنید.
▪ روی شكم بخوابید و بالشی زیر شكم قرار دهید. در این حالت دست‌ها را به سمت جلو در امتداد سر بكشید و سر و سینه را بلند كنید. توجه كنید كه ورزش‌های ۵ تا ۷ از ساده به مشكل است و پس از كسب توانایی در ورزش‌ شماره ۵ ورزش ۶ را انجام دهید و در آخر ورزش شماره ۷ را، ضمنا تعداد حركات را به مرور افزایش دهید.
آمار نشان می‌دهد ۹/۹۳ درصد ابتدای، ۱۱/۹ درصد دختران راهنمایی، ۳۴/۱۳درصد دختران دبیرستانی و ۷/۰۶ درصد پسران راهنمایی در ایران پشت گرد دارند.
كاهش ارتفاع قوس كف پا را صافی كف پا می‌گویند. معمولا برای آقا پسرها وجود این ناهنجاری چندان نامطلوب به نظر نمی‌رسد چرا كه صافی كف پا معادل است با معاف از رزم در طول خدمت سربازی است و این خود مزیتی به شمار می‌آید. اما این به اصطلاح مزیت با عوارضی چون خستگی زودرس، تمایل زانو به تغییر شكل به زانوی ضربدری، بروز درد در قسمت داخلی و خارجی مچ پا، انحراف وترآشیل به خارج و برآمدگی كنش در قسمت داخل همراه است. ضمن اینكه از دیگر عوارض صافی كف پا می‌توان به انحراف انگشت شست به خارج اشاره كرد. وراثت، وزن زیاد، پای پهن، كوتاهی وترآشیل و انحراف قسمت جلو یا عقب پا به خارج از علل ابتلا به صافی كف پاست و تبدیل تقعر داخلی پا به تحدب، كاهش ارتفاع لبه داخلی پا تا زمین، افزایش سطح تماس كف پا با زمین و همچنین بیرون‌زدگی استخوان ناوی در لبه داخلی پا از جمله علایم صافی كف‌پاست.
● روش‌های اصلاحی
▪ حتما باید از كفی طبی و در صورت ضرورت از كفش طبی استفاده كنید تا در طول روز، پا در وضعیت اصلاح شده حفظ شود.
▪ در صورتی كه وترآشیل كوتاه باشد حتما از ورزش‌های كششی برای اصلاح آن استفاده كنید. ساده‌ترین روش ایستادن روی یك جعبه شیب‌دار است.
▪ پارچه نازكی زیر پایتان قرار دهید و با خم كردن انگشتان، پارچه را به سمت كف پا جمع كنید.
▪ پای خود را روی توپ تنیس قرار دهید و انگشتان را به پایین خم كنید، سپس قسمت جلوی پا را به داخل بچرخانید.
▪ با پای برهنه روی لبه خارجی پا راه روید تا عضلات به داخل چرخاننده پا تقویت شوند.
▪ برای تقویت عضله درشت نئی قدامی و كشش وترآشیل، در حالی كه پا را به داخل می‌چرخانید، روی پاشنه پا راه روید. به خاطر داشته باشید مدت زمان تمرین روزانه شما حداقل باید ۱۰ الی ۱۵ دقیقه باشد و هر چه مدت تمرین افزایش یابد و یا تكرار تمرین‌ها در طول روز بیشتر شود، بهبودی سریع‌تر حاصل می‌شود. متخصصان معتقدند در كودكان این ناهنجاری با تمرین مداوم، پس از ۲ الی ۴ اصلاح می‌شود.
آخرین آمارها حكایت از آن دارد كه ۹/۹۸ درصد دختران ابتدایی، ۱۰/۶۵ درصد دختران راهنمایی، ۹/۷۱ درصد دختران دبیرستانی و ۷/۲ درصد پسران راهنمایی از صافی كف پا رنج می‌برند.
زانوی ضربدری یكی از انواع تغییر شكل‌های زاویه‌دار زانوست كه در آن ران‌ها به هم نزدیك می‌شوند و قوزك‌های داخلی از هم فاصله می‌گیرند و در نتیجه نمایی شبیه ضربدر در پاها ایجاد می‌كنند. برای تشخیص این عارضه فرد باید به پشت بخوابد و دو پایش را كنار هم قرار دهد. در این حالت زانوها به هم می‌چسبند و قوزك‌های داخلی از یكدیگر دور می‌شوند. اندازه‌گیری فاصله قوزك‌ها، درجه تغییر شكل را مشخص می‌كند.
چاق بودن و زود راه افتادن بچه‌، صافی كف پا و كوتاهی عضله دو سر رانی از علل بروز این ناهنجاری به شمار می‌روند. از دیگر عوامل می‌توان به كوتاهی نوار خاصر‌ه‌ای درشت نئی و ضعف عضلات همسترینگ داخل (نیمه غشایی و نیمه تاندونی) اشاره كرد. زانوی ضربدری عوارضی چون درد در قسمت داخلی زانو به علت كشش بافت‌های نرم، درد در قسمت خارجی زانو به علت وارد آمدن فشار روی سطوح مفصلی و ایجاد آرتروز زودرس در زانو را به همراه دارد. علاوه بر این، ایجاد تغییر شكل در پنجه‌ پاها و ایجاد ظاهر ناخوشایند در پاها و ناتوانی در راه رفتن در مراحل پیشرفته از دیگر عوارض زانوی ضربدری است.● روش‌های اصلاحی
در این مورد اگر شدت تغییر شكل خیلی كم باشد، قابل اغماض است. در موارد پیشرفته برای اصلاح تغییر شكل از وسایل كمكی استفاده می‌شود اما در صورتی كه تغییر شكل از نوع ساختاری و ثابت باشد یا شدت آن زیاد باشد، اصلاح آن توسط جراح ارتوپد صورت می‌گیرد. اما در مورد تغییر شكل‌های قابل اصلاح انجام این حركات توصیه می‌شود: در صورتی كه كف پایتان صاف است. از كفی طبی استفاده كنید و ورزش‌های مربوط به صافی كف پا را انجام دهید؛ روی صندلی می‌نشینید و مربی با توجه به قدرت عضله چهار سر شما، وزنه‌ای به مچ پایتان می‌بندد .حالا باید برخلاف مقاومت وزنه زانویتان را صاف كنید.
به مرور زمان و با افزایش قدرت عضله چهار سر میزان مقاومت اعمالی بیشتر می‌شود. این عمل با هر دو پا انجام می‌شود و هنگامی مورد استفاده قرار می‌گیرد كه لیگمان داخلی جانبی زانو پاره شده باشد، در این صورت تقویت عضله چهار سر می‌تواند در جلوگیری از تغییر شكل زانو موثر باشد؛ اما اگر عضلات همسترینگ خارجی شما كوتاه باشد باید به پشت بخوابید. در این حالت مربی مچ پای شما را می‌گیرد و ساق را به داخل می‌چرخاند.
پس زانو را صاف كرده و پا را بالا می‌آورد. این عمل با هر دو پا انجام می‌شود. در این حالت عضلات همسترینگ خارجی بیشتر كشیده می‌شوند؛ اگر ضعف عضلات همسترینگ داخلی عامل تغییر شكل باشد باید روی شكم بخوابید. در این حالت مربی مچ پای شما را می‌گیرد و ساق را به داخل می‌چرخاند. در این زمان شما باید زانویتان را خم كنید و مربی در مقابل این عمل شما مقاومت اعمال می‌كند؛ اگر تشخیص داده شد كه كوتاهی نوار خاصره‌ای درشت نئی عامل مشكل شماست، به پهلو بخوابید و پای زیری را از زانو و ران اندكی خم كنید. در این حالت مربی پای بالایی را در حالی كه صاف است به سمت عقب می‌برد و سپس به سمت پایین فشار می‌دهد. در این حالت نوار خاصره‌ای درشت نئی كشیده می‌شود. این حركت باید با هر دو پا انجام شود.
آمارنشان می‌دهد ۷/۰۳ درصد دختران ابتدایی، ۶/۳۷ درصد دختران راهنمایی، ۶/۶۳ درصد دختران دبیرستانی ۱۳/۹۴ درصد پسران راهنمایی زانوی ضربدری دارند.
در بعضی افراد انگشت شست پا به سمت خارج پا انحراف دارد و سر اولین استخوا‌ن‌ كف پا به داخل منحرف است به این حالت شست كج می‌گویند. شست كج اشكال مختلفی دارد. ممكن است شست در زیر انگشت مجاور و یا روی انگشتان مجاور قرار گیرد و به خارج منحرف شود و ممكن است بدون انحراف به بالا و پایین در مجاورت انگشت دوم به خارج انحراف داشته باشد. در هر حالت، شست كج می‌تواند باعث بروز ناهنجاری‌های دیگری چون زانوی ضربدری و كف پای صاف شود. چون شخص برای كم شدن درد مرتب پایش را به سمت بیرون می‌چرخاند. استفاده از كفش‌های پنجه تنگ و صافی كف پا، قطع انگشتان مجاور شست پا و بیماری‌های التهابی مثل روماتیسم مفصلی در بروز این پدیده موثرند. ضمن اینكه عامل وراثت و همچنین افزایش سن دو زن می‌تواند باعث پیدایش شست كج شود. شست كج معمولا عوارضی چون بدشكلی شست، درد در مفصل شست آرتروز زودرس به همراه دارد. ایجاد بافت پنبه‌ای در قسمت داخلی مفصل كف پایی- انگشتی شست هم از دیگر عوارض این ناهنجاری است.
● روش‌های اصلاحی
توجه به این نكته لازم است كه اصلاح این ناهنجاری باید به تدریج صورت گیرد و زاویه اصلاح نیز باید به تدریج افزایش یابد. ضمنا متخصصان به افرادی كه شست‌تان به شدت كج است یا این عارضه در آنها قدیمی است و تحرك شست آنها كم است توصیه می‌كنند درصدد اصلاح این ناهنجاری برنیایند. اما برای اصلاح انجام این حركات توصیه می‌شود: انگشت شست را بگیرید و به سمت داخل بكشید و حداقل ۳۰ ثانیه نگه دارید تا بافت‌های كوتاه شده كشیده شوند؛ سعی كنید عمل باز كردن انگشتان پا را به طور ارادی و فعال انجام دهید؛ كفش‌های پنجه پهن بپوشید. قسمت جلوی كفش باید به اندازه پهنای قسمت جلوی پا باشد؛ اگر علت مشكل شما صافی كف پاست حتما باید از كفی طبی داخل كفش استفاده كنید؛ می‌توانید از پر لاانگشتی و از آتل شبانه استفاده كنید. به خاطر داشته باشید كه استفاده از پر خارج از كفش توصیه می‌شود و اگر در داخل كفش استفاده شود، نباید روی انگشتان فشار آورد.
آمار نشان می‌دهد ۱/۱۱ درصد دختران دبستانی،‌ ۱/۱۲ درصد دختران راهنمایی، ۱/۳۴ درصد دختران دبیرستانی و ۶/۵۳ پسران راهنمایی به این ناهنجاری مبتلا هستند.
هنگامی كه سر فرد جلوتر از خط ثقل بدن قرار گیرد به طوری كه از نمای جانبی خط شاقول از لاله گوش عبور نكند و لاله گوش جلوتر باشد، اصطلاحا گفته می‌شود و فرد مبتلا به <سر به جلو> است. اتخاذ وضعیت نادرست، ضعف عضلات پشت گردن و كیفوزپشتی از جمله علل ابتلا به سر به جلو است. افراد مبتلا به این ناهنجاری‌هایی با عوارضی چون افتادگی شانه‌ها، افتادگی سینه و ایجاد درد در ناحیه پشت گردن و قسمت فوقانی پشت روبه‌رو هستند. علاوه بر این، افزایش فشار روی مفاصل گردن، افزایش فشار روی عضلات پشت و افزایش فشار روی مفاصل فكی- گیجگاهی از دیگر عوارض سر به جلو است.
● برای اصلاح این ناهنجاری انجام حركات زیر توصیه می‌شود:
▪ پشت به دیوار بایستید، سر را به سمت بالا بكشید و سپس سر را به عقب ببرید؛ پشت به دیوار بایستید، وزنه‌ای یك تا ۲/۵ كیلوگرمی روی سرتان بگذارید و سر را به طرف بالا بكشید به نحوی كه گودی گردن كاهش یابد؛ به منظور تقویت عضلات جلوی گردن می‌توانید دست خود را روی پیشانی قرار دهید و در مقابل خم كردن گردن مقاومت اعمال كنید ؛ ‌با خم كردن سر و انقباض عضلات جلوی گردن، موجب كشش عضلات پشت گردن شوید؛ در وضعیت‌های مختلف از جمله ایستاده و نشسته سعی كنید وضعیت صحیحی داشته باشید و آن را حفظ كنید؛ علاوه بر اصلاح وضعیت سر و گردن، شانه را نیز به سمت بالا بكشید تا در نهایت با اصلاح وضعیت سر و گردن، شانه‌ها نیز در وضعیت طبیعی قرار گیرند.
آمار نشان می‌دهد ۴/۱۶ درصد دختران ابتدایی، ۴/۳۶ درصد دختران راهنمایی، ۵/۵۳ درصد دختران دبیرستانی و ۴/۶۸ درصد پسران راهنمایی به این ناهنجاری‌ مبتلا هستند.
هنگامی كه گودی كمر به حدی كاهش یابد كه از حدطبیعی كمتر باشد، فرد مبتلا به پشت صاف می‌شود. علل این ناهنجاری عبارتند از كوتاهی عضلات پشت ران، كوتاهی عضلات شكمی و گرفتگی عضلات كمری. افرادی كه مبتلا به این ناهنجاری هستند با عوارضی چون آرتروز زوردس، كاهش انعطاف‌پذیری در ناحیه كمر و افزایش فشارهای مكانیكی وارده به قسمت تحتانی كمر دست به گریبانند. این افراد همچنین مستعد ابتلا به كمردرد و ابتلا به فتق دیسك هستند.
● روش‌های اصلاحی
▪ به پشت بخوابید و عمل دراز و نشست را انجام دهید. در حركت بلند شدن سعی كنید كه انگشت دو دست را به انگشتان پا برسانند.
▪ در حالت ایستاده تلاش كنید انگشتان دست را به زمین برسانید. البته اگر كمردرد دارید از انجام این حركت اجتناب كنید.
▪ یك پای خود را روی صندلی قرار دهید و در حالت ایستاده روی آن خم شوید و این حركت را با پای دیگر تكرار كنید.
▪ به پشت بخوابید و یك پای خود را به صورت صاف تا جایی كه امكان دارد بالا بیاورید. حال زانوی همان پا را خم كنید تا پا بیشتر بالا بیاید. در این وضعیت با انقباض عضله چهار سر تلاش كنید كه زانو را مجددا صاف كنید. این عمل منجر به كشش، عضلات همسترینگ می‌شود. این حركت را با پای مقابلتان تكرار كنید.
▪ روی صندلی بنشینید و پاهای خود را روی صندلی دیگری قرار دهید به نحوی كه زانوهایتان به صورت معلق در هوا قرار گیرند. حالا به سمت جلو خم شوید و انگشتان دست‌تان را به انگشتان پایتان نزدیك كنید. این عمل باعث كشیده شدن عضلات پشت ران می‌شوند.
آمار نشان می‌دهد ۱/۷ درصد دختران ابتدایی، ۱/۲۴ درصد دختران راهنمایی، ۱/۳۱ درصد دختران دبیرستانی و ۲/۸۵ پسران مقطع راهنمایی پشتی صاف دارند.
وقتی ستون مهره‌ها در فردی به یك طرف انحراف داشته باشد به صورتی كه زواید شوكی مهره‌ها به سمت تقعر و خود مهره‌ها به سمت تحدب چرخش پیدا كنند، فرد مبتلا به پشت كج یا اسكولیوز می‌شود. در این افراد زواید شوكی مهره‌ها در یك امتداد قرار نمی‌گیرند و چین‌های پهلو‌ها هم متفاوتند، ضمن اینكه استخوان‌های كتف مبتلایان به اسكولیوز قرینه نیستند. و فاصله دست‌ها تا زمین و همچنین وضعیت دست‌ها نسبت به تنه با هم یكسان نیست. اما مهم‌ترین علل ابتلا به پشت كج عبارتند ازاتخاذ وضعیت‌های نادرست مانند خم شدن به یك سمت در هنگام نشتن، كاركردن و راه رفتن، كوتاهی یك پا، كوتاهی عضلات تنه در یك سمت، گرفتگی عضلات كمر در یك سمت و درد.
این ناهنجاری عوارضی چون كاهش انعطاف پذیری، ظاهر ناخوشایند، كاهش ظرفیت‌های ریوی و درد را به همراه دارد. خستگی زودرس، آرتروز زودرس و اختلالات عصبی از دیگر عوارض پشت كج است.
● روش‌های اصلاحی
اسكولیوز ممكن است قابل اصلاح نباشد و در غیر این صورت با انجام مداوم حركات اصلاحی می‌توان به تدریج این عارضه را بهبود بخشید. برای تشخیص قابل اصلاح بودن پشت كج، فرد مبتلا باید به سمت جلو خم شود، چنانچه اسكولیوز برطرف گردد، از نوع قابل اصلاح است و در این مورد انجام زیر توصیه می‌شود:
▪ میله بارفیكس را بگیرید و از آن آویزان شوید.
▪ در حالت ایستاده دست‌ها را به سمت بالا بكشید.
▪ سعی كنید ستون مهره‌ها در هنگام ایستادن، راه رفتن و نشستن همواره در وضعیتی صاف قرار گیرد.
▪ در حالت ایستاده به سمت تحدب خم شوید.
▪ به پشت بخوابید و حركت درازونشت را انجام دهید.
▪ به پشت بخوابید و حركت چرخشی تنه را به سمت تقعر انجام دهید.
آمار نشان می‌دهد ۱/۱۱درصد دختران ابتدایی ، ۱/۱۲ درصد دختران راهنمایی، ۱/۳۴ درصددختران مقطع متوسطه و ۶/۵۳درصد پسران راهنمایی به این ناهنجاری مبتلا هستند.

منبع : روزنامه سلامت