عادت های غذایی نادرست، یکی از مهم ترین علل چاقی

این روزها با افزایش شیوع چاقی، كمتر كسی پیدا می‌شود كه حداقل یك‌بار از رژیم‌های لاغری استفاده نكرده باشد. اغلب در پی این رژیم گرفتن‌ها ممكن است یبوست، اختلال قاعدگی، ریزش مو، افتادگی شكم و چین‌و‌چروك پوست صورت ایجاد شود كه درباره هر كدام جداگانه توضیحاتی خواهیم داد.
یكی از متخصصان گوارش اعلام كرده است چاقی، كاهش وزن سریع و استفاده از روش‌های لاغری سخت احتمال بروز سنگ صفرا را افزایش می‌دهند. دكتر نصرت بشیری، فوق‌تخصص بیماری‌های گوارشی و كبد،‌ ‌ضمن بیان مطلب فوق گفته است: <افزایش كلسترول صفرا یا كاهش غلظت اسیدهای صفراوی در ایجاد سنگ صفرا موِثرند.> دكتر بشیری تحرك‌ كم را از عوامل‌ ‌ایجاد سنگ برمی‌شمارد و توصیه می‌كند: <لازم است افراد هر روز فعالیت‌های ورزشی یا پیاده‌روی داشته باشند و تا آنجا كه امكان دارد، سبزیجات تازه مصرف كنند كه هر یك از این موارد راه‌هایی برای داشتن یك رژیم لاغری اصولی است.>
● امان از رژیم‌های غیراصولی
معمولاً ریزش مو یك ماه پس از شروع برنامه رژیم لاغری اتفاق می‌افتد كه علت آن كاهش ویتامین‌های بدن است. این علامت برگشت‌پذیر است اما برای اینكه فرد كمتر دچار این مشكل شود بهتر است با شروع رژیم غذایی، روزانه یك عدد كپسول مولتی‌ویتامین مصرف كند. یكی دیگر از مهم‌ترین مشكلات كاهش وزن، یبوست است.
ذكر این نكته ضروری است كه یبوست مزمن باعث كند شدن كاهش وزن می‌شود. از جمله علل آن می‌توان به عدم تحرك كافی، كاهش حجم مواد غذایی دریافت شده، مصرف كم مواد فیبردار و سبزیجات، مصرف كم آب، فشارهای عصبی و كمبود ویتامین <ب> و كلسیم اشاره كرد. برای برطرف شدن یبوست، انجام ورزش‌های مناسب و داشتن تحرك كافی، مصرف غذاهای فیبردار و حجیم و كم‌كالری، داشتن برنامه منظم روزانه برای پیاده‌روی، مصرف میوه‌های ملین نظیر انجیر، آلوچه و زردآلو، نوشیدن دو لیوان آب هنگام صبح‌ها، پرهیز از هرگونه فشار عصبی، مصرف ویتامین‌های گروه ب و مصرف روغن زیتون از بهترین اقداماتی هستند كه می‌توان نام برد.
از دیگر اثرات رژیم‌های غذایی غلط می‌توان به اختلال در قاعدگی اشاره كرد. ایجاد اختلال قاعدگی چند هفته پس از شروع رژیم غذایی و به دنبال كمبود ویتامین‌ها عادی است. لذا خانم‌ها بهتر است، همزمان با شروع رژیم غذایی از مولتی‌ویتامین و نیز قرص آهن، اسید فولیك و آمپول ب كمپلكس همراه با آمپول ویتامین ب ۱۲ استفاده كنند.
افتادگی شكم نیز یكی از عوارض كاهش وزن به دنبال رژیم‌های لاغری است كه با كاسته شدن حجم شكم رخ می‌دهد و افتادگی و چین‌و‌چروك شكم را به همراه دارد. برای رفع آن از شروع رژیم غذایی، باید هر روز سه بار در حالت ایستاده یا طی راه رفتن، شكم خود را كاملاً منقبض كرده و در این حالت به مدت یك دقیقه نگه داشت. با انقباضات مرتب عضلات شكم پوست شكم از حالت افتادگی خارج می‌شود، حتی می‌توان پوست‌های اضافه را با انجام عمل جراحی هم برداشت.
جالب است بدانید، هر نوع كاهش سریع وزن در سن بالای ۳۰ سالگی موجب ایجاد چروك در پوست صورت می‌شود. اما اگر این كاهش وزن، طبق برنامه رژیمی دقیق و همراه با مصرف غذاهای پرچرب و خصوصاً روغن زیتون باشد، پوست حالت خود را حفظ می‌كند و چروك‌های ظاهر شده به مرور زمان كاهش پیدا می‌كنند.
● حذف وعده‌های غذایی
استفاده از سه وعده غذایی در روز به‌طوری كه از تمامی گروه‌های غذایی تشكیل شده باشند، ضروری به نظر می‌رسد. استفاده از غذاهای كم‌چرب، سرخ نشده، آب‌پز، كم‌نمك و استفاده نكردن از غذاهای كنسرو شده و آماده، وعده‌های غذایی سالمی را تشكیل می‌دهند كه بهتر است این وعده‌ها به‌طور منظم و در ساعات معینی صرف شود. حذف وعده‌های غذایی و یا مصرف نامنظم آنها در ساعات نامشخص، تعادل بدن را برهم‌ریخته موجب بروز بیماری می‌شود. مصرف منظم وعده‌های غذایی به‌خصوص در دوره نوجوانی سبب پایه‌گذاری عادت به مصرف صحیح تمام وعده‌های غذایی در دوران بزرگسالی می‌شود.
● سبزی‌های پرفیبر بهترین راه حل
خوردن سبزیجاتی همچون شلغم قبل از وعده‌های غذایی اصلی به دلیل دارا بودن فیبر بالا و كالری كم، موجب افزایش سوخت‌و‌ساز بدن و كاهش وزن افراد می‌شود. گاهی این تصور در بین افراد به وجود می‌آید كه با مصرف نوع خاص سبزی وزنشان به میزان قابل توجهی كاهش خواهد یافت؛ به‌عنوان مثال برخلاف تصور برخی خانم‌ها، خوردن لوبیا سبز پخته و یا كلم آب‌پز شده نه تنها موجب كاهش وزن بدن نمی‌شود بلكه به دلیل دارا بودن كالری زیاد موجب افزایش وزن می‌شوند. افراد باید توجه داشته باشند آنچه كه به كاهش وزن كمك می‌كند مصرف مواد غذایی پرفیبر و كم‌كالری است كه با ایجاد سیری كاذب در فرد ضمن پر كردن معده، با افزایش كالری همراه نیست. هر نوع رژیم غذایی چنانچه خودسرانه و به‌صورت عادت دائمی ادامه یابد علاوه بر ایجاد سوء‌تغذیه، سلامتی فرد را نیز به خطر می‌اندازد.
● اگر میوه‌ها و سبزی‌ها نباشند
گروه بزرگی از تركیبات شیمیایی گیاهی در انواع سبزی‌ها - از سیر گرفته تا كلم و برگ‌های سبز چای - پیدا شده‌اند كه مشخص شده است، می‌توانند به وسیله جلوگیری از تخریب سلولی با انواع بیماری‌ها مبارزه كنند. همچنین مشخص شده است یك رژیم غذایی پرفیبر می‌تواند كمكی باشد به كاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، چاقی، دیابت و سرطان.
پس چرا بسیاری از ما از خوردن برخی سبزی‌ها امتناع می‌ورزیم؟ برای رفع این معضل، سعی كنید به خودتان حقه بزنید؛ یعنی روش‌هایی بیابید كه این گیاهان را برای شما به غذایی لذیذ تبدیل كنند. دوست ندارید یك بشقاب پر از بامیه یا كلم بروكلی روبه‌روی شما باشد؟ مجبور نیستید اما سعی كنید به تنوع روی آورید و سبزی‌های مختلف را در سالادها، سوپ‌ها و سس ماكارونی و غذاهای مختلف دیگر بگنجانید.
اگرچه تازه‌خوری بهترین كار است اما اگر میوه و سبزی تازه در دست نداشتید، می‌توانید از انواع كنسروی یا منجمد آنها استفاده كنید. سعی كنید به روش‌های جدیدی برای افزودن میوه به خوراكی‌های روزمره‌تان بیندیشید. هر روز صبح را با یك نوع میوه مثل پرتقال یا سیب آغاز كنید. هلو، گلابی یا هندوانه را به وعده غذایی ظهر خود بیفزایید و میوه‌های تازه یا خشك را به‌عنوان شیرینی و تنقلات و میان وعده برگزینید.

‌ سارا حسنلو

منبع : روزنامه سلامت