«اجویت» سیاستمداری محبوب

«بلند اجویت» نخست وزیر اسبق تركیه و از آخرین بازماندگان «نسل غول »های جهان سیاست، چندی پیش در بیمارستانی در آنكارا درگذشت.بلند اجویت پنجشنبه شب ۲۸اردیبهشت ماه سال جاری دچار خونریزی مغزی شد و تحت عمل جراحی قرار گرفت، اما هرگز به هوش نیامد و تا لحظه مرگ در حالت اغما (كما) به سر برد.در مدتی كه اجویت در بیمارستان در حالت كما به سر برد، حضور اقشار مختلف مردم از سراسر تركیه كه بطور گروهی دربرابر بیمارستان برای سلامتی اجویت دعا می كردند، لحظه ای قطع نشد.
یك صاحب نظر امور تركیه، در تفسیر صحنه های حضور اقشار مختلف مردم با ایمان و اعتقاد متفاوت در برابر بیمارستان و دعا برای سلامتی اجویت گفت: «این صحنه هانشانگر تجلیل ملت از سیاستمداری است كه در طول حیات سیاسی خود، در روزهای دشوار تركیه، منزه طلبی نكرد و هرگز پا پس نكشید. به همراه ملت وارد تلاطم های سیاسی شد و خدمات بزرگی كرد و در خطاهایش نیز، نیتی جز خدمت به تركیه نداشت.»«بلند اجویت» از سیاستمداران برجسته پنج دهه اخیر تركیه است كه در اوایل مرداد ماه سال ۱۳۸۳شمسی با كناره گیری رسمی از رهبری حزب «دموكرات چپ»، بطور رسمی از جهان سیاست و ۵۰سال حضور فعالانه در تلاطمهای سیاسی ملت تركیه وداع كرد.
با این همه، اجویت همه گاه در مورد مسائل سیاسی روز تركیه و منطقه و برخی رویدادهای جهانی فرصت ابراز نظر را از دست نداد. آخرین حضور اجویت در صحنه سیاسی تركیه، شركت در مراسم تشییع جنازه «مصطفی یوجل اوزبیلگین» قاضی مقتول شعبه دوم دیوان عالی اداری تركیه در همان روز بروز وخامت حالش بود. اجویت چند ساعت بعد از شركت در تشییع جنازه «اوزبیلگین» با افزایش ناگهانی فشار خون، دچار خونریزی مغزی شده و به بیمارستان انتقال یافته بود.
اجویت كه پنج بار در دوره های حساس مقام نخست وزیری تركیه را عهده دار شده بود، از شخصیتهای سیاسی تاثیرگذار در روند سیاسی تركیه در دوران معاصر به شمار می رفت و تقریبا همه زندگی خود را وقف سیاست كرده بود.بلند اجویت و همسرش خانم رخشان اجویت در جامعه تركیه به سلامت اخلاقی و پاك دستی شهرت داشتند و از نظر شخصیت فردی نیز در جامعه تركیه افرادی متواضع و سالم قلمداد می شدند.
اجویت در مقاطعی از تاریخ سیاسی معاصر تركیه با اقدامات و سیاست های خود از جمله در ماجرای ورود نیروهای تركیه به قبرس محبوبیت فراوانی یافت. بر این اساس در جامعه تركیه هنوز از وی با القابی از قبیل «كارا اوغلان»، «فاتح قبرس» و نخست وزیر متواضع یاد می شود.اجویت در دهه ۷۰میلادی لقب «كارا اوغلان» گرفت و وقتی كه فرمان حمله نظامی تركیه به قبرس را داد، عكس های او با عنوان كارا اوغلان در كنار پرچم تركیه در همه جا نصب شد.
«كارا اوغلان» عنوان قهرمانی افسانه ای از تركهای اویغور است كه در قرن دوازدهم میلادی در آسیای مركزی می زیسته است و در فرهنگ تركیه نماد قهرمانی و قیام در مقابل ظلم است.بلند اجویت ۸۲ساله و همسرش رخشان اجویت ۸۳ساله به داشتن زندگی بسیار ساده و بی آلایش و تواضع شهرت داشتند و با وجود این كه در پنج دهه گذشته در صحنه اول سیاسی تركیه مطرح بودند و اجویت بارها نخست وزیر تركیه شده بود، همیشه از مهمانان خود اعم از خبرنگار و سیاستمدار شخصا پذیرایی می كردند و همواره فهرست داراییهای خود را كه شامل فقط دو باب خانه معمولی است و به گفته خودشان یكی میراث پدری اجویت و دیگری میراث پدری رخشان است، اعلام كرده بودند.
«رخشان اجویت» نیز كه در پست معاونت حزب خدمت كرده، در زندگی سیاسی اجویت همواره همراه او بوده و از این رو در رسانه هااز آنان و گاهی هم از حزب «دمكرات چپ» با عنوان «اجویت ها» یاد می شد.اجویت دارای اعتقادات لائیك و دیدگاه سوسیالیستی ملی گرا بود و تقریبا تا دوره های اخیر از مواضع خود عدول نكرد. او همچنین احساسات تند ضد آمریكایی داشت و با سیاستهای منطقه ای آمریكا مخالف بود.
اجویت در آخرین دوره نخست وزیری خود به دلیل مواجه شدن تركیه با بحران شدید اقتصادی در سال ۲۰۰۰و تشدید آن در سال ۲۰۰۱مجبور به عمل به نسخه های تلخ اقتصادی صندوق بین المللی پول شد.اجویت بعد از كناره گیری از عالم سیاست به دفعات دعوت از «كمال درویش» برای تصدی و كنترل امور اقتصادی تركیه در دوران بحران اقتصادی را «اشتباه بزرگ زندگی سیاسی » خود خوانده و گفته بود:«كمال درویش با مقدمه چینی برای برگزاری انتخابات عمومی زودهنگام، موجب متلاشی شدن دولت ائتلافی وی و حزب دموكرات چپ شد.»
حزب دموكرات چپ اجویت در آن انتخابات كه در سوم نوامبر سال ۲۰۰۲برگزار شد، شكست سختی خورد و نتوانست حد نصاب لازم برای فرستادن حتی یك نماینده به مجلس ملی تركیه را كسب كند. بعد از این شكست، اجویت با اعلام كناره گیری از رهبری حزب، وداع تلخی با جهان سیاست داشت.«بلند اجویت» روحیه شاعرانه ای داشت و شعرهایی هم سروده بود. او در وداع تلخ كامانه اش با جهان سیاست گفته بود كه وقت خود را صرف نوشتن كتاب و سرودن شعر خواهد كرد.

منبع : روزنامه ابرار