مظهر رضوان الهی

از میان چهارده نورالهی و خاندان عصمت و طهارت، تنها امام هشتم شیعیان حضرت علی بن موسی الرضا (ع) است كه ایران اسلامی از سال ۲۰۰ هجری توفیق درك وجود مقدس و حضور پربركتش را یافته و از این مظهر رضوان الهی بهره مند گشته است. اكنون قرن هاست كه خورشید طبیعت هنگام طلوع در سرزمین ایران با اذن آفتاب شریعت، حضرت امام رضا(ع) و پس از سلام بر او روشنایی اش را می گستراند تا نور قضای الهی را با نور رضای الهی درهم آمیزد. هشتمین پیشوای معصوم امت به دو صفت شهرت دارد: غربت و رأفت.
هیچ یك از امامان دیگر به اندازه امام رضا (ع) از مهد اسلام و منازل وحی و نبوت، بعد مكانی نداشته اند و از شهرهای مقدس مكه و مدینه تا این حد دور نمانده اند. از سوی دیگر حضرت رضا (ع) كانون مهر و عاطفه نسبت به مؤمنان و زائران خویش است. از آن حضرت منقول است كه فرمود: «هركه مرا با این دوری قبرم زیارت كند، در سه مكان به نزد او بیایم: در روز قیامت تا او را از ترس و هراس نجات بخشم، هنگامی كه نامه های نیكوكاران در دست راست و نامه های بدكاران در دست چپ ایشان قرار گیرد و نزد صراط و هنگام سنجش اعمال». كرامات آن امام همام كه به صورت پیوسته و گسترده در همه زمان ها شامل حال شیفتگانش شده و می شود از شماره بیرون است. حرم مطهر و صحن مصفایش پناهگاه درماندگان و بیچارگان و رأفت و عطوفتش زبانزد همگان است. ...السلام علیك یا ثامن الحجج ایها الامام الرئوف...
در سالروز تجلی نور وجود آن حجت حق در میان زمینیان بجاست از شعاع انوارش بهره ای گیریم و درس چگونه زیستن را از سیره حضرتش - حداقل در بعضی از ابعاد - بیاموزیم:
۱) اهتمام به نماز اول وقت
توجه به اقامه نماز اول وقت در سیره عملی امام رضا (ع) كاملاً مشهود است، زیرا برای آن حضرت نیز مانند نیاكان و فرزندان بزرگوارش، بندگی حق و انس و مناجات با آفریدگار هستی بزرگترین افتخار و مهم ترین وظیفه به شمار می رود كه با هیچ امر دیگری قابل مقایسه نیست. نقل شده است روزی ایشان با بزرگان ادیان مختلف مناظره داشتند و سخنان زیادی بین امام و حاضران رد و بدل می شد. زمانی كه ظهر شد امام فرمود: «وقت نماز است» یكی از حاضران خطاب به امام گفت سخنانمان را قطع نكن، دلم آزرده می شود، شاید اگر سخنانتان را ادامه دهید مسلمان شوم. حضرت فرمود: «نماز می خوانیم و برمی گردیم.»
۲) پیوند قرآن و عترت
عنایت به سفارش پیامبر اعظم (ص) درباره ثقل اكبر و ثقل اصغر و پیوند همیشگی آنها برای نجات از ضلالت و نیل به سعادت در سیره امام هشتم (ع) موج می زد.
شب ها قبل از خواب قرآن تلاوت می فرمود و هر سه روز یكبار قرآن را ختم می كرد. هر دعایی را شروع می كرد بر پیامبر (ص) و خاندان معصومش صلوات می فرستاد و در نماز و غیر نماز صلوات را بسیار تكرار می نمود.
۳) سخاوت
در سیره امام بذل و بخشش بسیار به چشم می خورد. ایشان بسیار صدقه پنهانی می داد و اموال خویش را بین نیازمندان تقسیم می نمود. بر اساس نقل، حضرت یك سال تمام ثروت خود را در روز عرفه بین نیازمندان تقسیم كرد. فردی به امام گفت: اینگونه بخشش ضرر است. امام پاسخ داد: «این گونه بخشش ضرر و زیان نیست بلكه غنیمت است. هرگز چیزی را كه به وسیله آن طلب اجر و كرامت می كنید، ضرر به شمار نیاورید» شیوه امام در بخشیدن هم طوری بود كه كسی كه مورد سخاوت و بخشندگی حضرت قرار می گرفت ذره ای احساس شرمندگی نمی كرد.
۴) زهد و آراستگی
پوشش امام رضا (ع) در طول تابستان همواره یك بوریا بود و در طول زمستان هم پوششی ساده برتن می كرد كه از هر گونه علامت یا رنگ مخصوص به دور بود. همیشه لباس زبر می پوشید مگر هنگامی كه می خواست نزد مردم و به دیدن آنها برود كه بهترین لباس خود را به تن می كرد.امام می فرمود: «لباس مظهر خارجی انسان است، نمی توان نسبت به آن بی توجه بود. حرمت مؤمن ایجاب می كند كه انسان در ملاقات با وی شئون خود و او را رعایت كند و مقید باشد كه پاكیزه و آراسته باشد».
۵) همدردی و معاشرت با مستمندان و مستضعفان
امام هشتم (ع) مانند سایر امامان معصوم (ع) به مستضعفان و گرفتاران توجه خاصی داشت و سعی می كرد مشكل آنها را حل كند. از نزدیك با عموم مردم معاشرت داشت و حتی در دوران ولایتعهدی جهت همدردی با مردم به حمام عمومی شهر می رفت.
۶) توجه دادن به صفات شیعه واقعی
نقل شده گروهی از راه دور برای دیدار امام رضا (ع) آمده بودند. به در منزل حضرت رفتند و گفتند: بگویید جمعی از شیعیان علی (ع) هستیم و به دیدار امام آمده ایم. حضرت فرمود: «در حال حاضر فرصت ندارم، بگویید وقتی دیگر بیایند» این ماجرا در چندین روز تكرار شد و بازهمان پاسخ را از امام شنیدند. پس ازمدتی اجازه ورود یافتند و به امام عرض كردند: ما چرا مورد بی اعتنایی قرارگرفتیم، مگر گناه ما چیست؟
امام فرمود: «آنچه بر شما وارد شده نتیجه اعمال خود شماست، چون شما ادعای بسیار بزرگی كردید و اظهار داشتید ما شیعه امیرالمومنین علی (ع) هستیم ولی بسیاری از اعمال شمامخالف آن حضرت است و در انجام بسیاری از واجبات كوتاهی می كنید و نسبت به حقوق دوستان و برادران دینی خود بی اعتنا هستید. شما اگر می گفتید از علاقه مندان امیرالمومنین و مخالفان دشمنانش هستیم شما را (همان بار اول) می پذیرفتم».

بهزاد كاظمی

منبع : روزنامه جوان