بیماری التهابی لگن

بیماری التهابی لگن یک بیماری حاد است که بر اثر صعود میکروب از دستگاه تناسلی زنان به قسمت های فوقانی بدون ارتباط به بارداری یا جراحی رخ می دهد و شامل انواع مختلفی است که بر حسب محل درگیری نامگذاری می شوند . این بیماری و بیماری های منتقله از طریق جنسی در تعدادی از عوامل خطرساز سهیم هستند و حدود ۸۰٪-۴۰٪ درصد موارد آن به بیماریهای منتقله از راه جنسی نسبت داده می شود .
● عوامل خطرساز :
عوامل خطرساز تعیین شده برای بیماری التهابی لگن عبارتند از : سن پائین ، مجرد بودن ، وضعیت اجتماعی - اقتصادی پائین ، رفتار جنسی ( تعداد شرکاء جنسی ، سن شروع فعالیت جنسی ، میزان اکتساب شریک جنسی جدید ) اعتیاد - رفتارهای بهداشتی سطح پائین ، دوش ( Douching ) انتخاب روش جلوگیری از بارداری ( سدهای مکانیکی و شیمیائی خطر را کاهش میدهند ، قرص های جلوگیری از بارداری اثر متغیر دارد و I.U.D خطر را افزایش می دهد ) قاعدگی و مصرف سیگار
● تظاهرات بالینی
شایعترین شکایت بالینی در یک زن مبتلا به بیماری التهابی لگن ، درد دوطرفه قسمت تحتانی شکم یا لگن است . نوع گنوکوکی تمایل به تظاهر حاد و شدید در عرض ۱ هفته از قاعدگی دارد . نوع کلامیدیائی با سیر تحت حاد همراه با نشانه های خفیف می باشد . زنان مبتلا به عفونت HIV و بیماری التهابی لگن ممکن است بیماری بالینی شدیدتری داشته باشند .
خطرباردرای نابجا ۱۰-۷ برابر بعد از یک حمله بیماری التهابی لگن ( P.I.D ) افزایش می یابد . تعداد حملات PID ، سن زن و شدت التهاب لوله در لاپاراسکوپی ، تعیین کننده پیش آگهی بارداری به دنبال PID می باشد .
● تشخیص :
کمترین معیار بالینی برای PID حاد شامل حساسیت مستقیم ناحیه تحتانی شکم ، حساسیت در حرکات گردن رحم می باشد . معیار اضافی که از تشخیص PID حمایت می کند شامل سرویسیت مخاطی چرکی ، اثبات آزمایشگاهی عفونت سرویکس با گونوکوک یا کلامیدیاتراکوماتیس ، درجه حرارت دهانی بیش از ۳/۳۸ و افزایش معیارهای التهابی مثل CRP و ESR هستند .
بیوپسی یا نمونه برداری از اندومتر نیز در برخی موارد کمک کننده است . لاپاراسکوپی استاندارد طلایی برای تشخیص و مرحله بندی PID حاد می باشد .
● کنترل بیماران (Management)
کنترل بیماران شامل درمان ، آموزش پی گیری با دقت و کنترل شرکای جنسی آنها می باشد . هدف از درمان بیمار ، جلوگیری از عود و حفظ توانایی باروری است . درمان تجربی باید هر چه سریعتر با حدس بیماری شروع شود . با توجه به طبیعت چندمیکروبی PID درمان باید وسیع الطیف باشد . در زمانهایی که بدنبال PID آنتی بیوتیک مصرف نمی شد میزان نازایی بعد از این بیماری ۷۰ تا ۶۰ درصد بود .
PID باید حداقل توسط دو آنتی بیوتیک بمدت ۱۴-۱۰ روز درمان شود .
درمان حمایتی شامل دادن مایعات به میزان کافی ، استراحت در موقعیت خاصی که semi fowler نامیده می شود و در آن لگن پائین تر از سطح بدن قرار می گیرد و علت آن محدود کردن عفونت به لگن است و تسکین درد می باشد . IUD باید خارج گردد . بیمار باید تا بهبود کامل از تماس جنسی خودداری نماید و همه شرکای جنسی از ۶۰ روز قبل باید بررسی شده و به طور تجربی برای عفونت گنوکوک و کلامید یا درمان شوند . بروز PID در زنان باردار ، نادر است . زنان مبتلا به آبسه لوله های رحمی - تخمدان باید بستری شده و آنتی بیوتیک وسیع الطیف دریافت نمایند .
افزایش اندازه آبسه یا عدم قطع تب ظرف ۷۲ ساعت بعد ازشروع آنتی بیوتیک نشانه شکست درمان و نیاز به دخالت جراحی می باشد . بیمارانی که به صورت سرپائی درمان می گردند باید در عرض ۷۲ ساعت دوبار ویزیت شوند و در صورت عدم پاسخ مطلوب بستری می گردند .
● به صورت خلاصه این موارد باید بستری شوند :
▪ مواردی که اورژانس های جراحی را نتوان رد کرد .
▪ بیمار باردار باشد .
▪ بیمار به درمان خوراکی پاسخ نداده است .
▪ بیمار رژیم خوراکی را تحمل نمی کند .
▪ وجود بیماری شدید
▪ وجود تهوع ، استفراغ ، تب بالا ، آبسه رحمی - تخمدانی
▪ بیمار دچار نقص ایمنی باشد .

منبع : واحد مرکزی خبر