پنجشنبه, ۳۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 18 April, 2024
مجله ویستا

اختلال‌ تنش‌زای‌ پس‌ از حادثه‌ (PTSD)


اختلال‌ تنش‌زای‌ پس‌ از حادثه‌ (PTSD)
● اطلاعات‌ اولیه‌
اختلال‌ تنش‌زای‌ پس‌ از حادثه‌ (PTSD) نوعی‌ اضطراب‌ در افرادی‌ كه‌ حادثه‌ای‌ را كه‌ برای‌ اكثر مردم‌ بسیار آزارنده‌ و مضطرب‌ كننده‌ است‌ تجربه‌ كرده‌اند. این‌ حوادث‌ (بلایای‌ طبیعی‌، قتل‌، هتك‌ حرمت‌، جنگ‌، زندانی‌ شدن‌، شكنجه‌، تصادفات‌) در همه‌ افراد یك‌ استرس‌ روانی‌ ایجاد می‌كنند ولی‌ برخی‌ افراد پس‌ از آن‌ سیر طبیعی‌ بهبود را طی‌ نمی‌كنند.
مشخصه‌ اختلال‌ تنش‌زای‌ پس‌ از حادثه‌ این‌ اختلال‌ عبارتست‌ از یادآوری‌ مداوم‌ حادثه‌ و بروز علایم‌ مربوط‌ به‌ آن‌. این‌ علایم‌ ممكن‌ است‌ درست‌ پس‌ از حادثه‌ شروع‌ شده‌ یا چند ماه‌ بعد بروز كند.
● علایم‌ شایع‌
▪ یادآوری‌ مكرر، غیرقابل‌ اجتناب‌ و آزارنده‌ حادثه‌
▪ دیدن‌ خواب‌های‌ مكرر مرتبط‌ با حادثه‌
▪ احساس‌ رخداد دوباره‌ حادثه‌ (مجسم‌ شدن‌ تصاویر حادثه‌)
▪ اضطراب‌ مزمن‌
▪ بی‌خوابی‌
▪ اختلال‌ در تمركز
▪ اختلال‌ حافظه‌
▪ احساس‌ منزوی‌ شدن‌ از دیگران‌
▪ كاهش‌ علاقه‌ به‌ فعالیت‌های‌ معمول‌
▪ واكنش‌های‌ ترس‌ نسبت‌ به‌ موقعیت‌ها یا اجتناب‌ از فعالیت‌هایی‌ كه‌ باعث‌ یادآوری‌ حادثه‌ می‌گردند.
▪ آثار روانی‌ (تحریك‌پذیری‌، بی‌قراری‌، هراسان‌ بودن‌، بروز رفتارهای‌ ناگهانی‌ به‌ صورت‌ انفجاری‌، ركود احساسات‌، احساس‌ زجرآور مقصر بودن‌)
● علل‌
▪ مواجهه‌ با یك‌ حادثه‌ وخیم‌. به‌ نظر می‌رسد تركیبی‌ از عوامل‌ زیر باعث‌ ایجاد این‌ اختلال‌ شوند:
▪ ناگهانی‌ و غیرمنتظره‌ بودن‌ حادثه‌
▪ خونین‌ و بی‌رحمانه‌ بودن‌ حادثه‌
▪ استرس‌ طولانی‌تر و مزمن‌ در طی‌ حادثه‌
▪ قدرت‌ و ضعف‌ روانی‌ و سرشتی‌ قربانی‌ حادثه‌
▪ آسیب‌های‌ جسمی‌ (به‌ خصوص‌ آسیب‌ سر)
▪ نوع‌ حمایت‌ اجتماعی‌ و میزان‌ دسترسی‌ به‌ آن‌
● عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر
▪ سابقه‌ بی‌توجهی‌ به‌ فرد یا شرایط‌ بد خانوادگی‌ در كودكی‌
▪ سوء رفتار با فرد در كودكی‌
▪ وجود والدین‌ الكلی‌
▪ سطح‌ سواد پایین‌
● پیشگیری‌
مداخله‌ فوری‌ بلافاصله‌ پس‌ از حوادث‌ غیرمترقبه‌ ممكن‌ است‌ از ایجاد این‌ اختلال‌ جلوگیری‌ كند.
● عواقب‌ مورد انتظار
در برخی‌ بیماران‌، علایم‌ خودبه‌خود پس‌ از ۶ ماه‌ برطرف‌ می‌شوند؛ درمان‌ در بعضی‌ بیماران‌ ممكن‌ است‌ كمك‌ كننده‌ باشد؛ در سایر بیماران‌ این‌ اختلال‌ ممكن‌ است‌ سیری‌ مزمن‌ برای‌ ماه‌ها یا سال‌ها داشته‌ باشد.
● عوارض‌ احتمالی‌
▪ اختلال‌ تنش‌زای‌ پس‌ از حادثه‌ از نوع‌ مزمن‌ كه‌ می‌تواند به‌ از دست‌ دادن‌ شغل‌، اختلالات‌ خانوادگی‌ و ناتوانی‌ منجر شود.
▪ آسیب‌ زدن‌ به‌ خود در طی‌ تجسم‌ دوباره‌ حادثه‌
▪ وابستگی‌ به‌ داروها و الكل‌
▪ خودكشی‌
● درمان‌
▪ اخذ سابقه‌ طبی‌ و معاینه‌ فیزیكی‌ توسط‌ یك‌ پزشك‌
▪ برای‌ رد كردن‌ اختلالات‌ مغزی‌ آزمون‌های‌ آزمایشگاهی‌ و طبی‌ ضروری‌ است‌.
▪ مشاوره‌ روانشناختی‌ جهت‌ درمان‌ توصیه‌ می‌شود.
▪ پیمان‌ بستن‌ بیمار با خود جهت‌ مقابله‌ با مشكل‌
▪ آموختن‌ روش‌های‌ آسوده‌سازی‌. این‌ روش‌ها به‌ ویژه‌ برای‌ كمك‌ به‌ رفع‌ مشكلات‌ خواب‌ مفیدند.
▪ گروه‌های‌ حمایتی‌ بسیار مؤثر بوده‌ و در مراكز نظامی‌ و مراكز بحران‌های‌ اجتماعی‌ در دسترس‌اند.
● داروها
پزشك‌ ممكن‌ است‌ برای‌ دوره‌های‌ كوتاه‌ داروهای‌ ضداضطراب‌ یا ضد افسردگی‌ تجویز كند. داروی‌ اختصاصی‌ برای‌ درمان‌ این‌ اختلال‌ وجود ندارد.
● فعالیت‌
محدودیتی‌ وجود ندارد. یك‌ برنامه‌ ورزشی‌ معمول‌ در تسكین‌ برخی‌ تنش‌ها سودمند است‌.
● رژیم‌ غذایی‌
رژیم‌ خاصی‌ نیاز نیست‌.
● در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید
▪ اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان دارای‌ علایم‌ اختلال‌ تنش‌زای‌ پس‌ از حادثه‌ باشید.
▪ اگر علایم‌ پس‌ از شروع‌ درمان‌ بهبود نیافته‌ یا بدتر شوند.
▪ اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید/ داروهای‌ تجویزی‌ ممكن‌ است‌ با عوارض‌ جانبی‌ همراه‌ باشند.
منبع : پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان


همچنین مشاهده کنید