درباره ژاله کهنمویی پور

▪ متولد ۱۳۲۵ تهران
▪ استاد دانشگاه، نویسنده و مترجم
▪ لیسانس زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تهران
▪ دانش آموخته، كارشناسی ارشد و دكترا از دانشگاه هوت برتانی رن ـ فرانسه
▪ عنوان پایان نامه كارشناسی ارشد:
ـ «تصویر زن در آثار آندره ژید»
▪ عنوان پایان نامه دكترا:
ـ «مقایسه میان اندیشه و سبك آندره ژید و پل والری از طریق مكاتباتشان»
▪ سمت های اجرایی:
ـ معاونت پژوهشی دانشكده زبان های خارجی
ـ مدیریت گروه زبان و ادبیات فرانسه
▪ مقالات منتشر شده:
ـ «آموزش شعر به جهت تبادل فرهنگی» (۱۳۸۳)
ـ «چند آوایی در متون داستانی» (۱۳۸۳)
ـ «جلوه های زبان شناسی باروك در رمان جدید»
ـ «چه ساختار دستوری را باید به زبان آموزان بیاموزیم؟»
ـ «آموزش زبان فرانسه با اهداف ویژه»
▪ همكاری با نشریه های زیر:
ـ پژوهش دانشكده زبان های خارجی، رشد زبان، مجله دانشكده ادبیات و علوم انسانی تبریز و ...
▪ كتاب های تألیفی و ترجمه شده:
ـ «فرهنگ توصیفی نقد ادبی» (تألیف)
ـ «انواع نوشته های منثور» (تألیف)
ـ «نقد ادبی» (تألیف)
ـ «انواع شعر فرانسه صناعات شعری» (ترجمه)
ـ «تراژدی سیاسی» (ترجمه)
▪ شركت در سمینارها و همایش های داخلی و خارجی:
ـ كنگره بین المللی استادان زبان فرانسه ‎/ آتلانتا
ـ همایش اسطوره و ادبیات ‎/ تهران
ـ همایش نقد ادبی‎/ تبریز
ـ همایش استادان زبان فرانسه ‎/ فرانسه
ـ همایش ترجمه متون ‎/ آرل فرانسه و ...
▪ راهنمایی بیش از ۱۰ پایان نامه كارشناسی ارشد:
ـ «مضمون آب وخاك در آثار كولت»
ـ «نوشتار زن در ادبیات معاصر فرانسه»
ـ «نوشتار خود زندگی نامه ای در آثار آنی ارنو و ...»
روند فزاینده و روبه گسترش ارتباط های انسانی و فرهنگی میان ملت های جهان محققان را برآن می دارد تا در زمینه فرهنگ نویسی دوزبانه دست به انجام اقدام های ارزنده و با ارزشی بزنند. اصولاً فرهنگ نویسی اكنون یكی از شاخه های مهم علوم انسانی است كه مورد توجه بسیار واقع شده است. اهمیت فرهنگ نویسی دوزبانه وقتی بیشتر می شود كه در مورد نقد ادبی به ویژه در زبان فرانسه با آن ادبیات پربارش صورت گیرد. از این رو «فرهنگ توصیفی نقد ادبی» كه با تلاش پیگیر و تحقیقات پربار مؤلفانش از جمله ژاله كهنمویی پور استاد دانشگاه و مترجم زبان فرانسه، صورت گرفته، درخور اهمیت بسیار است.
ژاله كهنمویی پور در كنار نسرین دخت خطاط و علی افخمی، «فرهنگ توصیفی نقد ادبی» را در سال ۱۳۸۱ تدوین و تألیف كرده است.
«فرهنگ توصیفی نقد ادبی» از جمله كتاب هایی است كه بی شك برای پژوهشگران، مترجمان، دانشجویان و همه كسانی كه با ادبیات خارجی و نقد ادبی سروكار دارند، می تواند راهگشا باشد.
ترجمه آثار همواره توانسته افكار انسان ها را به همدیگر نزدیك كرده، آن ها را با افكار، اندیشه ها و نگرش های مردمان و كشورهای دیگر آشنا سازد.
زبان فرانسه با قدمت بسیار و ادبیات پربارش جایگاه ویژه ای دارد. نویسندگان و شاعران فرانسوی در طول تاریخ ادبیات جهان همواره سهم بسیاری داشته اند و چهره های شناخته شده ادبیات فرانسه از بزرگان ادبیات جهان اند. كمتر كسی را سراغ داریم كه به ادبیات علاقه مند باشد و از آثار سارتر دوبووار، كامو، كلود سیمون و.... بهره نگرفته باشد.
از این رو، نقش مترجمان آثار فرانسوی بسیار حائز اهمیت و قابل ستودن است. بی شك، در این مسیر مترجمان بسیاری عمر خود را صرف ترجمه و تدوین آثار ادبی كرده و هر كدام گوشه ای از این دنیای بزرگ را به تصویر كشیده اند. در زمینه ادبیات فرانسه نیز به سبب آشنایی دیرینه ایرانیان با فرهنگ ممالك فرانسه، نقش مترجم نقشی مهم در ارتباط میان دو كشور بوده است و مترجمان مهمی نیز در این فاصله ظهور یافته اند.
ژاله كهنمویی پور از استادان دانشگاه تهران است كه در زمینه ترجمه آثار و گسترش زبان فرانسه در دانشگاه نقش به سزایی داشته و تلاش های بسیاری كرده است.
ژاله كهنمویی پور در سال ۱۳۲۵ در تهران متولد شد. وی دوره ابتدایی و متوسطه را در همین شهر گذراند و چون شاگرد باهوش و موفقی بود، توانست در ۱۳۴۴ در رشته زبان ادبیات فرانسه دانشگاه تهران پذیرفته شود. او در ۱۳۴۹ دوره كارشناسی را با موفقیت به پایان برد و برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت. كهنمویی پور دوره كارشناسی ارشد و دكترا را در رشته ادبیات معاصر فرانسه در دانشگاه هوت برتانی (رن ـ فرانسه) گذراند.
«تصویر زن در آثار آندره ژید» عنوان پایان نامه كارشناسی ارشد اوست كه در سال ۱۳۵۰ از آن دفاع كرد.
«مقایسه میان اندیشه و سبك آندره ژید و پل والری از طریق مكاتباتشان» نیز عنوان پایان نامه دكترای ژاله كهنمویی پور است كه در ۱۳۵۲ در آكادمی رن (دانشگاه هوت برتانی) به دفاع از آن پرداخت. كهنمویی پور پس از پایان تحصیلات، به ایران بازگشت و در ۱۳۶۰ مدیرگروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تهران شد. وی تا سال ۱۳۷۰ در آن سمت باقی بود و در طول این مدت توانست خدمات شایسته ای را به انجام رساند.
سپس در ۱۳۸۳ به عنوان معاون پژوهشی دانشكده زبان های خارجی مشغول به كار شد و با مجلات مختلفی چون Dialogues et Cultures مجله پژوهش دانشكده زبان های خارجی، پژوهشنامه دانشكده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی، مجله رشد زبان، مجله دانشكده ادبیات و علوم انسانی دانشكده تبریز، مجله مدرس در دانشگاه تربیت مدرس و... همكاری و مقالات با ارزش و مفیدی را تألیف یا ترجمه كرد.
از مقالات او می توان به «آموزش شعر جهت تبادل بین فرهنگی»، «چند آوایی در متون داستانی»، «جلوه های زبان شناسی باروك در رمان جدید» و «چه ساختار دستوری را باید به زبان آموزان بیاموزیم» اشاره كرد.
كتاب «تئاتر و شقاوت» ترجمه ای از ژاله كهنمویی پور است كه در سال ۱۳۸۴ توسط نشر قطره وارد بازار نشر شده است. این اثر كه مؤلف آن پیربرونل، استاد برجسته دانشكده پاریس است، نقدی بر تئاتر و شقاوت در تئاتر قدیم و جدید در آثار نمایشنامه نویسانی چون آنتون آرتو، ون كلایست و جان فورد دارد.
در این اثر، كوشش شده برداشتی كه آنتون آرتو در اثرش «تئاتر و همزادش» درباره زبان سحرآمیز تئاتر داشته است، مورد بررسی قرار بگیرد و در مقام مقایسه با دیدگاه های نمایشنامه نویسان دیگر نیز قضاوت شود.
دكتر ژاله كهنمویی پور از استادان فعال و پژوهشگری است كه همگام با كار تدریس، در بسیاری از همایش های مربوط به زبان فرانسه از جمله هفتمین كنگره استادان زبان فرانسه در یونان، كنگره بین المللی استادان زبان فرانسه در آسیا و اقیانوسیه در چین، هشتمین كنگره استادان زبان فرانسه در لوزان سوئیس و نهمین كنگره استادان زبان فرانسه در توكیو شركت داشته است.
از تألیفات وی می توان به «فرهنگ توصیفی نقد ادبی»، «انواع نوشته های منثور» و «نقد ادبی» اشاره كرد. فرهنگ توصیفی نقد ادبی با همكاری نسرین دخت خطاط و علی افخمی تألیف شده است. این فرهنگ گرچه دارای عنوان نقد ادبی است، ولی همه بحث های ادبی اعم از انواع صناعات ادبی، مكتب های ادبی و تاریخ ادبیات را دربرمی گیرد. به این ترتیب در تألیف این كتاب علاوه بر مفهوم خاص نقد كه مبتنی بر نظریه های ادبی است، مفهوم عام و گسترده آن كه نگرش به ادبیات است، نیز مدنظر بوده است.
همچنین هدف اصلی از نگارش این فرهنگ ارائه مجموعه ای از اطلاعات در زمینه ادبیات و نقد ادبی به خوانندگان، بویژه دانشجویان بوده است. از این رو، هم توصیفی و هم تطبیقی است. بدین معنی كه تنها به معادل یابی كوتاه و نارسا اكتفا نشده و توصیف واژه ها با ذكر مثال های متعدد آورده شده است.
از سوی دیگر، مؤلفان تا حد امكان كوشیده اند برای هر واژه نقد در ادبیات فرانسه، معادل تطبیقی آن را (اعم از صناعات ادبی، انواع ادبی و جریانات و مكتب های ادبی) در زبان و ادبیات فارسی بیابند. در «فرهنگ توصیفی نقد ادبی» در مدخل شامل اجزای زیر است:
۱) تعریف و توصیف واژه، همراه با ذكر مثال در متن فرانسوی. در برخی مدخل ها، مثال ها و بخصوص اشعار ترجمه شده است، ولی چون ترجمه بعضی از اصطلاحات یا ابیات شعری برای بیان مطلب و توضیح مدخل ضروری نبوده، تنها به اصل متن اكتفا شده است.
۲) ارائه، معادل های تطبیقی در زبان و ادبیات فارسی
۳) ارائه واژه های مترادف كه بتوان با مراجعه به آن ها توضیحات بیشتری در مورد مدخل به دست آورد.
۴) كتابنامه مربوط به هر مدخل
از دیگر ترجمه های كهنمویی پور می توان به «انواع شعر فرانسه صناعات شعر» و «تراژدی سیاسی كرنی» اشاره كرد. ترجمه كتاب نخست در زمینه شناخت وآموزش صناعات شعر فرانسه گامی مفید بوده است. این كتاب با رعایت اصول نگارشی و ویرایشی، با داشتن نثری سالم و فاخر به دانشجویان علاقه مند كمك می كند تا با صناعات ادبی زبان فرانسه آشنا شوند.
ژاله كهنمویی پور با تسلط كافی بر تاریخ ادبیات فرانسه درباره روابط بسیار نزدیك سیمون دوبوار و ژان پل سارتر می گوید: «آثار سیمون دوبوار به خصوص رمان «ماندران ها» یك سند تاریخی است كه توصیف دقیقی از جریان سیاسی آن ایام را ارائه می دهد. سیمون دوبوار تا آخر عمر به سارتر وفادار می ماند و فعالانه مجله عصر نو را اداره می كند.»
به علاوه، وی تاكنون مسئولیت سه طرح پژوهشی را به عهده داشته است كه عبارتنداز:«واژه نامه توصیفی و تحلیلی نقد ادبی»، «واژه نامه تجزیه و تحلیل گفتمان و آموزش زبان كاربردی در دوره كارشناسی.»
یكی از مهم ترین نكاتی كه در طرح ها و مسئولیت های كهنمویی پور مشاهده می شود پشتكار و همت اوست. او وقتی مسئولیتی را می پذیرد، با عشق و علاقه آن را به پایان می رساند. وی استادی صبور و مهربان است كه حضور پرشمار دانشجویان دركلاس های درس او گواه این امر است. دانشجویان بسیاری از كلاس های او بهره گرفته و تجربه كسب كرده اند. برای این بانوی ارزشمند ایرانی آرزوی توفیق و طول عمر می كنیم.

زهرا طهماسبی

منبع : روزنامه ایران