عراق، سکوی پرتاب به کاخ سفید

● نگاهی به رقابت‌های زودرس انتخاباتی در امریكا
در ایالات متحده معمولا آرامش میان دو انتخابات، دوره ای است كه مردم این كشور از آرامش سیاسی نسبی برخوردارند. از این رو اكنون كه انتخابات میان دوره ای سال ۲۰۰۶ كنگره به تازگی به پایان رسیده و هنوز رقابت های انتخاباتی ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ به طور جدی آغاز نشده است، مردم این كشور بر خلاف نامزدهای ریاست جمهوری تا اندازه ای به دور از هیاهو های سیاسی و به ویژه تبلیغات رسانه ای هستند.
اما در همین حال یكی از مسایلی كه اكنون بر رقابت های درون حزبی نامزدهای ریاست جمهوری ۲۰۰۸ در كالج های حزبی ایالات ها تاثیرگذار خواهد بود چگونگی موضعگیری و یا رای آنان درباره لایحه تامین بودجه ۲۱۰۰۰ نیروی تازه اعزام شده به عراق به عنوان پیامد مالی راهبرد تازه بوش است كه اكنون در سنای این كشور در دست بررسی می باشد. در این نوشته تلاش خواهد شد تا به بررسی تاثیر این لایحه بر موضعگیری نامزدهای هر یك از دو حزب این كشور و پیامدهای سیاسی یك پدیده مالی پرداخته شود.
در حزب دموكرات كه همه نگاه ها به هیلاری كلینتون همسر رییس جمهور پیشین ایالات متحده، سناتور ایالات نیویورك دوخته شده است، كه نامزدی اش را چند روز قبل اعلام كرد.
وی در این زمینه و به ویژه انتقاد از بحران عراق بسیارمحافظه كارانه برخورد می كند و تاكنون جانب احتیاط را از دست نداده است. از این رو انتقادهای بسیاری از سوی حزب دموكرات در این زمینه از وی و به ویژه از سوی جان ادواردز كه می توان وی را قدرتمندترین رقیب هیلاری كلینتون در رقابت های نامزدی درون حزبی پیش رو در كارولینای شمالی به عنوان یكی از پایگاه های همیشگی حزب دموكرات دانست؛ جایی كه جان ادوادرز در دوره گذشته از سوی حزب دموكرات به سنا راه یافته بود.
یكی دیگر از موانع بالقوه هیلاری كلینتون برای شكست جان ادواردز، قدرت و نفوذ سیاسی او در ایالت آیووا است. جایی كه وی به عنوان یكی دیگر از كانون های ضد جنگ حزب دموكرات سازماندهی انتخاباتی خوبی انجام داده است. اما رای مثبت او در سال ۲۰۰۲ همانند هیلاری كلینتون برای حمله به عراق، پاشنه آشیلی است كه سال آینده رد خود را برجا خواهد گذاشت. از این رو اكنون پیش بینی می شود كه ادواردز از مسدود شدن منابع مالی برای راهبرد تازه بوش پشتیبانی كرده و به این لایحه رای منفی بدهد.
با این حال و در زمینه رقابت های درون حزب دموكرات، اگر ادواردز بتواند در ژانویه سال آینده هیلاری كلینتون را در كالج حزبی - به عنوان نقطه آغاز رقابت حساس نامزدها- در ایالت آیووا، شكست داده و در كارولینای جنوبی به عنوان یكی دیگر از كانون های هواداری خود این پیروزی را تكرار كند، بزرگترین ضربه را بر پیكر شانس كلینتون وارد خواهد كرد.
از این رو با توجه به مساله رای گیری در سنا درباره لایحه كنونی به عنوان بحث مالی ادامه حضور این كشور درعراق، اكنون پرسش این است كه هیلاری كلینتون برای پیروزی بر جان ادوارزد در كارولینای شمالی به عنوان یكی از بزرگترین پایگاه های ضد جنگ (عراق) حزب دموكرات تا چه اندازه از سوی جان ادواردز تحت فشار قرار خواهد گرفت و آیا این فشارها باعث خواهد شد كه او از پوست محافظه كاری خارج شود.
از دیگر رقبای هیلاری كلینتون در حزب دموكرات كه آمادگی خود را برای نامزدی اعلام كرده، بارك اوباما، سناتور كنیایی الاصل سنای ایالات متحده از ایالات ایلینویز است. او كه در زمینه جنگ و مسائل عراق دیدگاهی نزدیك به هیلاری كلینتون دارد، همواره از مطرح شدن به عنوان سناتور پرچم دار دموكرات های مخالفت با جنگ عراق پرهیزكرده است.
با این حال اوباما در حالی كه در سال ۲۰۰۵ به سنا راه یافت كه در رای گیری سال ۲۰۰۲ كه در چارچوب قانون اساسی این كشور برای دادن اجازه حمله به عراق به رییس جمهور انجام شد، حضور نداشت. لایحه ای كه هیلاری كلینتون در آن هنگام به علت حضور در سنا به آن رای مثبت داد و از این رو دارای سند مكتوب جنگ طلبی در این زمینه شد. موضوعی كه خود هیلاری هم اكنون آن را شدیدا رد می كند. از این رو اوباما كه در حال حاضر به عنوان بزرگترین رقیب بالقوه برای نامزدی هیلاری كلینتون به شمارمی آید می تواند جایگاه هیلاری كلینتون را در كالج های ایالتی حزب دموكرات تهدید كرده و موضعگیری های بعدی وی همانند لایحه تامین بودجه جنگ عراق را تحت تاثیر قرار دهد.
از این رو اكنون بزرگترین تهدید برای نامزدی هیلاری كلینتون انكار روشن موضوع رای مثبت وی به لایحه جنگ عراق در سال ۲۰۰۲ است، چرا كه ممكن است زمینه اتهام وی به دروغگویی و دورویی را فراهم كرده و او را در موضع ضعف برای دفاع از خود قرار دهد. با توجه به مصوبه در دست تصویب سنا در زمینه مخالفت با برنامه اعزام بیشتر نیرو به عراق و به ویژه غیر الزام آور بودن آن پیش بینی می شود هیلاری كلینتون از آن پشتیبانی كرده و یك موضع بی رنگ و بو بگیرد. چرا كه با توجه به زمان اندك باقی مانده تا انتخابات كالج های ایالتی، از این راه چهره انتخاباتی خود را به ویژه در رقابت های درون حزبی بازسازی كند. اما در آن سوی دیگر میدان و در حزب جمهوری خواه، مطمئن ترین موضع، دفاع بی چون و چرا از افزایش تدریجی نیروها در عراق در راستای عقب نماندن از خط مقدم اكثریت جمهوری خواهان از برنامه های رییس جمهور است. از این رو نامزدهای رده نخست حزب جمهوری خواه در این خط قرار خواهند گرفت.
سناتور جان مك كین در این راستا حیات انتخاباتی نامزدهای حزب جمهوری خواه همانند جان مك كین سناتور ایالت آریزونا در كالج های ایالتی به عنوان مهمترین نامزد این حزب به پشتیبانی همه جانبه وی از جنگ در عراق و برنامه افزایش نیرو در این كشور بستگی دارد. موضوعی كه خود مك كین نیز بارها آن را نشان داده است.
از گزینه های دیگری كه در خط نخست نامزدی در این حزب هستند می توان از رودلف گیولیانی شهردار پیشین نیویورك و میت روم نی فرماندار پیشین ایالات ماساچوست نام برد. پیش بینی می شود این دو كه اكنون با برنامه تازه بوش در زمینه افزایش نیروهای این كشور در عراق همراهی می كنند در ماه های آینده یكی یا حتی هر دو آنها بر پایه مصلحت سیاسی چرخش كرده و مخالفت خود را با ادامه برنامه های بوش در عراق در راستای برگرداندن اوضاع در این كشور آشكارتر كنند.
اما سناتور مك كین نامزد مطرح تر جمهوری خواه كه همواره خواهان حضور هر چه گسترده تر ایالات متحده در عراق است نمی تواند از این چرخش به عنوان یك برگ برنده انتخاباتی بهره ببرد. میت رومنی در این راستا و به دلیل وضعیت پیچیده سیاسی جنگ برای جمهوری خواهان كه اساسا در مخالفت های بی پرده سام براون بك سناتور ایالت كانزاس با بوش و برنامه های افزایش نیرو بازتاب یافته است می توان پیش بینی كرد كه وی به لایحه مالی در دست بررسی سنا رای منفی داده و به این ترتیب چند دستگی را در حزب جمهوری خواه عمیقتر نماید.
وی در میان جمهوری خواهان با ارائه یك دیدگاه مخالف جنگ و جا انداختن خود به یك گزینه مخالف جنگ در میان نامزدهای این حزب در پی بدست آوردن همزمان آرای انجیل گرایان به عنوان هواداران بنیاد گرای حزب جمهوری خواه و آرای مخالفان جنگ هوادار این حزب می باشد. از این رو چنانچه وی عزم خود را به عنوان نامزد نخست این حزب جزم كند، با توجه به تصمیم به فتح آرای دو كانون یاد شده با اظهار نظر و موضعگیری های خود فشار سنگینی را بر روی جمهوری خواهان و به ویژه بوش (در ادامه راه كوتاه دولت وی) خواهد گذاشت، هر چند در ایالت متحده بیش از یك حوزه انتخاباتی ضد جنگ در میان انجیل گرایان وجود ندارد و از این رو پایه ریزی راهبرد انتخاباتی براون بك براین اساس اشتباه بزرگی خواهد بود، اما همانند سراسر ایالات متحده، مهم ترین مساله، نگرانی فزاینده كنونی درباره چگونگی اداره و هدایت جنگ در ماه های پیش رو است و از این رو شكست بوش در عراق می تواند به افزایش كانون ها وایالت های مخالف جنگ هوادار حزب جمهوری خواه و در نتیجه تقویت جایگاه براون بك كمك بسیاری كند.
در این راستا و با توجه به پیشینه مخالفت های براون بك با برنامه بوش در عراق، پیش بینی می شود وی به این لایحه رای مخالف داده و گام بلندی را در راستای افزایش آرای خود برای ریاست جمهوری ۲۰۰۸ بردارد.
امتیاز دیگر براون بك در این راه وجود جمهوری خواهان مخالف جنگ همانند چوك هاگل سناتور ایالت نبراسكا است كه همانند براون بك همواره از پرچم داران مخالفت با برنامه افزایش نیرو به عراق و یكی دیگر از نامزدهای این حزب جمهوری برای انتخابات پیش رو است. مساله ای كه می توانند كمك بسیاری به گسترش دیدگاه های براون بك بكند.
با توجه به تمام این موارد دوره كنونی و به ویژه موضعگیری و چگونگی رای دادن به لایحه تامین منابع مالی اعزام نیروهای تازه به عراق، نقطه بسیار حساسی است كه در صورت تصویب به خط تقسیمی تبدیل خواهد شد كه چند دستگی را به ویژه در میان نامزدهای ریاست جمهوری حزب دموكرات تشدید می كند و همان گونه كه تجربه جنگ ویتنام نشان داده است این لایحه و چگونگی رای دادن به یكی از معماهای حزب دموكرات تبدیل خواهد شد. در سال های دهه ۱۹۶۰ و جنگ ویتنام، هنگامی كه احساسات ضد جنگ بسیار بالا بود و دموكرات ها به عنوان حزب مخالف جنگ شناخته می شدند برخی از سناتورهای این حزب به دلیل ترس از اتهام بی ارزش دانستن مساله امنیت ملی به برنامه های مطرح شده از سوی حزب جمهوری خواه در زمینه افزایش اعزام نیرو به ویتنام رای مثبت دادند.
درباره حزب جمهوری خواه نیز همان گونه كه گفته شد نخستین نشانه های این چند دستگی در حال روشن شدن است. از این رو اگر تا انتخابات ۲۰۰۸ ریاست جمهوری رای دهندگان امریكایی به این نتیجه برسند كه ایالات متحده به رهبری حزب جمهوری خواه در باتلاق عراق گیر افتاده است، ناقوس مرگ شانس این حزب برای بدست آوردن ریاست جمهوری و كاخ سفید به صدا درخواهد آمد. شاید به همین دلیل است كه جمهوری خواهان توان مالی و استراتژیكی خود را برای پیروزی در بحران عراق گذاشته است.
چرا كه به نظر می رسد عراق رییس جمهور آینده ایالات متحده را تعیین خواهد كرد. از این رو اگر مساله عراق تا نوامبر ۲۰۰۸ به عنوان مساله نخست سیاست خارجی ایالات متحده باقی بماند، به باور بسیاری از كارشناسان نقش محوری را در تعیین حزب و فرد پیروز كاخ سفید خواهد داشت و شاید بتوان گفت كه رییس جمهور آینده عراق از دل بحران عراق بیرون خواهد آمد.

مجید علیزاده
كارشناس ارشد مطالعات امریكا

منبع : روزنامه جوان