۲۰۰ تاکسی جدید آمدند، مشکل حل می‌شود؟

● بازی بازی با واژه‌های «خصوصی‌سازی» و «نظارت»
حمل و نقل عمومی‌در تهران به یك معضل حاد و یك مشكل بزرگ تبدیل شده است. در حالی كه نخست باید یك برآورد كلی ازسطح درآمد و رفاه مردم یك شهر به دست بیاید و سپس بر اساس آن برای امور كلا‌ن‌ از جمله حمل و نقل‌ برنامه‌ریزی شود، مسئولا‌ن ناوگان حمل و نقل عمومی‌تهران ابتدا برای برون رفت از معضلا‌ت فعلی، چند راه‌حل را اجرا كرده‌اند تا بعدا با یافتن اقشار آسیب‌پذیر! فكری به حال آنها بكنند. یعنی اینكه به جای جواب دادن به سئوال، سئوال را پاك كرده‌اند، جواب دلخواهشان را نوشته‌اند و بعد یك سئوال مناسب آن پیدا كرده‌اند، یا همچون چیزی. فعلا‌ كه كار از كار گذشته، جایی برای نق زدن نمی‌ماند اما مسئله اینجا است كه راه‌حل پیدا شده برای مشكل حمل و نقل را در حقیقت چندان نمی‌توان «راه‌حل» خواند. در شرایطی كه تصمیم گرفته شده ۶۰ درصد اتوبوس‌های شركت واحد خصوصی باشند و حالا‌ هم سازمان تاكسیرانی دست به دامان بحث «خصوصی‌سازی» شده به نظر می‌رسد اولین و دم‌دستی‌ترین راه برای حل‌ مقطعی‌ روی زمین ماندن مسافران اجرا شده، یعنی تكیه به سرمایه‌های خود مردم برای جابه‌جایی آنها. البته واژه پرطمطراق «خصوصی‌سازی» می‌تواند به «راه‌حل» اجرایی برای كمك به باز شدن گره حمل و نقل پایتخت تبدیل شود اما برای رسیدن به چنین جایگاه‌هایی، باید بسترها و زیرساخت‌های مناسب آن را هم فراهم كرد. در شرایطی كه خطوط مترو پس از سال‌ها هنوز در بخش عمده‌ای از شهر دیده نمی‌شوند، كرایه تاكسی‌ها خارج از توان پرداخت بخش كثیری از افراد جامعه، همچنان در حال افزایش است-‌ دیگر حرف از سهمیه‌بندی بنزین نزنید‌ -و اتوبوس‌های بلیتی شركت واحد‌- كه با توجه به بهای پرداختی، بهترین وسیله جابه‌جایی برای بسیاری از شهروندان هستند-‌ كم، كندرو، فرسوده و در مجموع تقریبا ناكارآمد هستند، نمی‌توان یكباره عنان بخش زیادی از كار را به بخش خصوصی سپرد، چون بخش «خصوصی» زیر سایه «رقابت‌» معنا پیدا می‌كند و زمانی موثر است كه مردم حق «انتخاب» داشته باشند، یعنی اگر كسی نخواست از اتوبوس‌های صد، صد و پنجاه تومانی یا تاكسی استفاده كند، بتواند بدون دردسر و زحمت، با اتوبوس‌های بلیتی یا مترو، به موقع به مقصدش برسد، نه اینكه با فروختن چند اتوبوس و دادن مجوز به چند شركت خصوصی برای راه‌اندازی تاكسی، همین تعریف از بخش خصوصی را هم ناقص پیاده كنیم و مشكلی بر انبوه مشكلا‌ت بیفزاییم.
به هر جهت، بخش خصوصی باید قسمتی از سیستم حمل و نقل باشد، نه همه آن. دست آخر می‌ماند بحث نظارت. تیموری كرمانی، خبر از ارائه مجوز به پنج شركت خصوصی و آغاز به كار ۲۰۰ دستگاه تاكسی برای این شركت‌ها در سطح شهر تهران داده كه قرار است نرخ آنها بر اساس تاكسی‌متر محاسبه شود‌-نه اینكه تاكسی‌های معمولی با تاكسی‌متر كار می‌كنند؟!‌- طرح ساماندهی مسافركش‌های شخصی هم هست. همه اینها را كه كنار هم بچینیم به این نتیجه می‌رسیم كه ظاهرا مسئولا‌ن ناوگان حمل و نقل عمومی‌ -خدای ناكرده-‌ قصد دارند ناكارآمدی در جذب بودجه، تهیه دستگاه‌های اتوبوس و تاكسی نو و بالا‌ بردن كیفیت ارائه خدمات را پشت سر واژه‌هایی مثل «نظارت» و «خصوصی‌سازی» پنهان كنند.

منبع : روزنامه حیات نو