ژاپن در خط نظامی گری

تشكیلات دفاعی ژاپن در پایان سال ۲۰۰۵ به سطح وزارت دفاع ارتقا یافت. این موضوع با تغییر قانون اساسی و تصویب آن در دو مجلس نمایندگان و مشاوران ژاپن صورت گرفت. قانون اساسی ژاپن كه پس از جنگ جهانی دوم تدوین شد، این كشور را از داشتن ارتش مستقل منع كرد و نیروهای نظامی ژاپن به دفاع از خود و شركت در عملیات صلح بانی محدود شدند.
اكنون باید پرسید ارتقای سازمان دفاع ژاپن به سطح وزارت، در ساختارنظامی تغییری ایجاد خواهد كرد؟
كارشناسان سیاسی ژاپنی می گویند دگرگونی در این كشور همواره به آرامی پیش رفته است.
از این رو، تغییر نام «سازمان دفاع» به وزارتخانه به معنای دگرگونی یك شبه ماهیت این نهاد نیست.
«كیئچی فوجیوارا» استاد دانشگاه توكیو و كارشناس امور بین المللی می گوید ارتقای «سازمان دفاع» به «وزارت» تنها مربوط به دولت كنونی نبوده، بلكه از سال های قبل برنامه ریزی شده و به تدریج جنبه عملی به خود گرفته است.
«فوجیوارا» افزود: این موضوع، یك واقعیت است كه با ارتقای سازمان دفاع به سطح وزارت خانه، نفوذ و قدرت آن نسبت به گذشته افزایش پیدا می كند. اما نباید این قدرت را بیش از حد ارزیابی كرد و وزارت دفاع ژاپن را در سطح نیروهای نظامی كشور اروپایی و آمریكا دانست.
وی می گوید: ممكن است دیگر وزارت خانه ها همچون وزارت خارجه انتظارهای زیادی از وزارت دفاع داشته باشند اما این وزارتخانه بیشتر از همه می داند كه ارتش دفاعی ژاپن از لحاظ سازماندهی، تسلیحات و تجهیزات در سطحی نیست كه بتواند پاسخگوی تمامی این درخواست ها باشد.
«فوجیوارا» افزود: توانایی سازماندهی، تسلیحات، تجهیزات و رزمایش نیروهای ارتش دفاعی به گونه ای نیست كه آنان بتوانند، همانند نیروهای آمریكایی و انگلیسی در افغانستان و یا عراق عملیات انجام دهند.
به گفته فوجیوارا، توانایی ارتش ژاپن حتی از توانایی ارتش كشورهای آسیایی چون فیلیپین نیزكمتر بوده و به همین دلیل نیاز به ارتقای سطح این توانایی است.
این پرفسور ژاپنی می گوید: شاید در ذهن نخست وزیر كنونی ژاپن هدف های امنیتی و نظامی خاصی وجود داشته باشد. اما به نظر نمی رسد كه این طرح ها جامه عمل به خود بپوشاند.
فوجیوارا می افزاید: سالیان زیادی است كه در ژاپن از دكترین امنیتی «هم پیمانی با آمریكا» استفاده می شود و محور آن قرار گرفتن زیر چتر نظامی و دفاعی آمریكاست.
این دكترین هنوز در درون حزب حاكم از نفوذ كافی برخوردار است.
فوجیوارا معتقد است، نخست وزیرانی در ژاپن پایدار هستند كه بتوانند با آمریكا و رهبران این كشور رابطه صمیمی داشته باشند. این گونه نخست وزیران از نفوذ زیادی در سیاستگذاری كشور برخوردارند.
سخنان «فوجیوارا» نشان دهنده این دیدگاه است كه تبدیل سازمان دفاع به وزارت خانه در دوران نخست وزیری كنونی نبوده و این موضوع ناشی از تلاش های آرامی بوده كه از سال ها پیش در درون حزب حاكم لیبرال دموكرات آغاز شده است.
كارشناسان می گویند از این پس وزارت دفاع بر خلاف گذشته، بدون گذر از دفتر نخست وزیری، خودش به طور مستقیم می تواند بودجه پیشنهادی اش را به وزارت دارایی ارایه دهد، این موضوع می تواند دیدگاه های درونی این وزارت خانه را برای دریافت بودجه بیشتر تحت الشعاع قرار دهد.
این پیش بینی نیز وجود دارد كه از این پس، مشاركت نیروهای ژاپنی در عملیات بین المللی همچون ماموریت های صلح بانی سازمان ملل افزایش پیدا خواهد كرد.

منبع : روزنامه کیهان