درباره سیمین حسینیان

▪ سیمین حسینیان، متولد ،۱۳۳۱ تهران
▪ دكترای مشاوره از دانشگاه UCLA (كالیفرنیا- لس آنجلس) آمریكا
▪ كارشناسی ارشد مشاوره از دانشگاه UCLA
▪ كارشناسی مشاوره از دانشگاه تهران
▪ معاون پژوهشی دانشگاه الزهرا (س) درحال حاضر
▪ مدیر گروه مشاوره دانشگاه الزهرا (س) از سال ۱۳۸۲ تاكنون
- مدیرتحصیلات تكمیلی دانشگاه الزهرا (س) در سال های ۷۶ و ۱۳۷۷
▪ معاون آموزشی دانشكده علوم تربیتی و روانشناسی، ۷۶- ۱۳۷۵
▪ استاد نمونه كشوری در سال تحصیلی ۸۵-۱۳۸۴ از طرف وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
▪ پژوهشگر نمونه و برتر دانشگاه الزهرا (س)، چندین سال متوالی
▪ عضو مؤسس و عضو هیأت مدیره انجمن مشاوره ایران
▪ عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره
▪ عضو كمیسیون های تخصصی و نظامنامه اخلاقی شورای عالی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره كشور
▪ عضو شورای بررسی متون درسی و منابع روانشناسی كشور
▪ عضو كمیته تخصصی طرح هدایت استعدادها در سازمان سنجش و آموزش كشور
▪ عضو انجمن روانشناسی ایران
▪ عضو انجمن ایرانی تعلیم و تربیت
▪ عضو شورای قلم اندیشی امور بانوان شهرداری تهران
▪ عضو هیأت مدیره كلینیك روانشناسی و مشاوره دانشگاه الزهرا(س) و همكاری با مركز مشاوره دانشجویی
▪ عضو كمیته علمی چندین سمینار و همایش سراسری و بین المللی
▪ همكاری با وزارت آموزش و پرورش برای تهیه و نمره گذاری نخستین آزمون رغبت سنجی تحصیلی، شغلی كه از سال ۷۵ تاكنون مورداستفاده دانش آموزان كل كشور قرارگرفته
▪ همكاری با شورای عالی برنامه ریزی (شاخه مشاوره)
▪ ارائه ۸۰ مقاله پژوهشی - تحلیلی در مجلات علمی و سمینارهای داخلی و خارجی
▪ نقد و بررسی بیش از ۱۲ كتاب در موضوع های گوناگون روانشناسی و مشاوره
▪ راهنمایی بیش از ۷۰ پایان نامه كارشناسی ارشد و دكترا
▪ اجرای ۱۰ طرح تحقیقاتی ازجمله: هنجاریابی آزمون شغلی - شخصیتی، بررسی سلامت روان فرزندان و مادران باتوجه به موضوع حضانت، بررسی عملكرد خانواده و سلامت روانی نوجوانان فراری از خانه و نوجوانان عادی، روش های توانمندسازی زنان سرپرست خانوار و...
- ترجمه و تألیف ۷ عنوان كتاب ازجمله: ناسازگاری و مشكلات هیجانی و رفتاری كودكان، اخلاق حرفه ای در مشاوره و روانشناسی، حرفه مناسب شما چیست، واقعیت مجازی در روان درمانی و...
▪ عضو هیأت تحریریه مجلات علمی - پژوهشی «اندیشه های نوین»، «تازه ها و پژوهش های مشاوره»، «پژوهش های تربیتی و روانشناختی» و...
«نخستین و مهم ترین وظیفه اخلاق حرفه ای، رشد و توسعه قوانینی مبتنی بر اخلاق در شغل موردنظر است. در اخلاق حرفه ای مشاوره و روانشناسی، قوانین اخلاق حرفه ای به وسیله نظام نامه های اخلاقی و حرفه ای به اعضای نهادها یا انجمن های مربوطه ابلاغ می شود.
بنابراین اعضای تخصصی این انجمن ها ملزم به رعایت نظام نامه های اخلاقی و حرفه ای در حرفه خود هستند. نظام نامه اخلاقی عبارت است از مجموعه مدونی از معیارها یا استانداردهای اخلاقی برای متخصصانی كه مسئولیت بهداشت روانی افراد را به عهده دارند. مهم ترین وظیفه متخصصان بهداشت روانی، بالابردن سطح سلامت مراجعان است. نظام نامه های اخلاقی برای انسجام این روند و حمایت از متخصصان به وجود آمده اند.»
متن فوق از كتاب «اخلاق در مشاوره و روانشناسی» آخرین اثر تألیفی دكتر سیمین حسینیان، در زمستان۸۵ استخراج شده است كه در آن به مبانی واصول اخلاق در مشاوره پرداخته و بر آن تأكید كرده است. به دنبال تأسیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره (به ریاست دكتر غلامعلی افروز)، دكتر حسینیان فعالیت های گسترده ای را روی طرح نظامنامه اخلاقی مشاوران و روانشناسان ایران آغاز كرد و این نخستین نظامنامه اخلاقی است كه برای روانشناسان و مشاوران نوشته می شود.
در حدود ۳ سال پیش در مجلس شورای اسلامی لایحه ای تصویب شد مبنی بر آن كه روانشناسان و مشاوران می توانند نظامنامه و چارچوب استاندارد و مهر داشته باشند. حسینیان به همراه گروهی از همكاران خود در این عرصه شروع به تنظیم استانداردهای لازم و نگارش نظامنامه اخلاقی كردند كه این موارد در كتاب مورد نظر به چاپ رسیده است.
به عقیده مؤلف كتاب، «از ویژگی های یك حرفه آن است كه دارای اصول و قوانینی است كه متخصصان می پذیرند به عنوان شرط عضویت از آن پیروی كنند. این اصول در واقع ارزش های شغلی یك حرفه را نشان می دهند. قوانین حرفه ای برای این ایجاد می شوند كه رفتاری بی طرفانه، شایسته و همراه با مسئولیت پذیری و تعهد در انسان ایجاد شود و افراد در هنگام تصمیم گیری های اخلاقی، چارچوبی برای تصمیم گیری مناسب داشته باشند. اتخاذ تصمیمات اخلاقی در شرایطی كه میان تعهدات و مسئولیت ها تعارض وجود دارد، كار آسانی نیست.»
حسینیان كه با شور و علاقه عجیب و فراوانی درباره دستاورد تلاش ها و تحقیقاتش در این رابطه سخن می گوید، با اشاره به این كتاب، اصرار دارد بیش از آن كه درباره خودش و زندگی خصوصی اش بپرسیم و بنویسیم به معرفی فعالیت ها و آثارش بپردازیم.
وی می گوید: «ممكن است در حال حاضر بسیاری از روانشناسان و مشاوران ما در ایران، مشاور و روانشناس واقعی نباشند. شخصی جغرافیا خوانده ولی به خودش اجازه می دهد كار مشاور یا روانشناس را انجام دهد! در این كتاب یكسری ملاك ها مشخص شده كه به طور مثال ، در این حرفه باید چه مدركی داشته باشند یا باید چه دوره هایی را- حتماً- برای كارآموزی گذرانده باشند، زیرا آموزش مشاور باید طبق برنامه ریزی خاصی باشد، هر آموزشی نمی تواند آموزش مشاور باشد، مشاور باید به مسائل روز و تفاوت های فردی توجه كند.
از طرفی در كشور ما هیچ نظارتی بر كار مشاور نیست. اما در خارج از كشور، كار مشاور یا روانشناس زیر نظر قرار می گیرد. نبود نظارت یكی از ضعف های مهم و عمده ماست و از این روست كه می گویم اخلاق در مشاوره در ایران كار جدیدی است و برای نخستین بار مطرح شده. ما می گوییم مشاور و روانشناسمان باید صلاحیت داشته و بر كارش نظارت باشد، باید آموزش متناسب دیده باشد. یعنی كسی كه ۲۵ سال پیش آموزش دیده چطور الآن هم اجازه مشاوره دارد؟ آموزش باید به روز باشد.»
حسینیان در كتاب اخلاق در مشاوره و روانشناسی، منشور اخلاقی روانشناسان و مشاوران را كه به نوعی سوگند نامه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره محسوب می شود در ۷ بند ارائه كرده است.
در معرفی سیمین حسینیان می توان ساده و مختصر نوشت پدرش یك حسابدار خبره و مسلط به زبان عربی وانگلیسی بود و مادرش علاقه مند به كتاب و مطالعه. پدر و مادر هر دو از اصلی ترین مشوقان فرزندان در تحصیل علم و دانش بودند. حسینیان پس از پایان دوره دبیرستان بی درنگ در كنكور سراسری رشته علوم تربیتی دانشگاه تهران پذیرفته شد و پس از گرفتن مدرك كارشناسی با پذیرش از سوی بهترین دانشگاه های كالیفرنیا و لس آنجلس (UCLA) راهی آمریكا و موفق به دریافت مدرك كارشناسی ارشد و دكترا در رشته مشاوره شد. با ورود به وطن، در گروه روانشناسی دانشگاه الزهرا (س) مستقر شد و در طول خدمت افزون بر تدریس و پژوهش به كارهای اجرایی مختلفی همچون معاونت و مدیریت گروه آموزشی و پژوهشی دانشكده، مدیریت تحصیلات تكمیلی دانشگاه و... پرداخت و هم اكنون در مقام معاون پژوهشی دانشگاه مشغول به خدمت است.
سیمین حسینیان علاوه بر فعالیت و تحقیقات گسترده اش در مسائل خانواده و كار در كلینیك، در رابطه با «فرسودگی شغلی» پژوهش های بسیاری داشته است. یكی دیگر از فعالیت های علمی وی تحقیق روی نظریه «هالند» [روانشناس و نظریه پرداز معاصر شغلی و حرفه ای] است كه علاوه بر تأیید در دیگر كشورهای جهان، در ایران نیز مورد تأیید قرار گرفته است. حسینیان حدود ۱۵ سال است روی این موضوع كار تحقیقاتی انجام داده كه كماكان ادامه دارد. برخی از این تحقیقات در آموزش و پرورش، دانشگاه ها و بازار كار انجام شده است.
حسینیان با همكاری دكتر سیده منور یزدی در این زمینه كتاب «حرفه مناسب شما چیست» نوشته «جان. ال. هالند» را به فارسی برگردانده كه این اثر در زمینه تصمیم گیری شغلی نوشته شده است و پنجمین و آخرین تجدیدنظر هالند را در مورد نظریه حرفه و شخصیت توضیح می دهد. از منظر هالند، شخصیت فرد می تواند نقش مهمی در انتخاب شغل و به طور كلی در زندگی او داشته باشد. او ۶ تیپ شخصیتی و ۶ مدل محیطی را در نظریه خود به كار گرفته و افراد و محیط ها را با توجه به این الگوها طبقه بندی می كند.
به اعتقاد مترجمان، این كتاب برای اشخاصی مناسب است كه قصد دارند شغل مناسب شان را انتخاب كنند یا افرادی كه از حرفه خود ناراضی اند و تصمیم به تغییر شغل گرفته اند. هم اكنون در مدارس و برخی سازمان ها از پرسشنامه شغلی این كتاب استفاده می شود و در حدود ۱۰ سال است كه آموزش و پرورش كشور برای انتخاب رشته تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی از این پرسشنامه بهره می برد.
زیرا، متأسفانه امروزه بسیاری از نوجوانان و جوانان كشور ما سرگردانند و بر سر چند راهی قرار گرفته اند، نه به توانایی های واقعی خود واقفند، نه اطلاعات كافی درباره مشاغل جامعه دارند و نه قادر به پیش بینی مشاغل مورد نیاز جامعه در زمان آینده هستند. سیمین حسینیان در مقدمه مقاله ای با عنوان «كاربرد پذیری نظریه تصمیم گیری شغلی هالند در مدارس، دانشگاه ها و بازار كار ایران، بررسی موانع و ارائه راهكارها» آورده است: «تصمیم گیری درباره انتخاب شغل و حرفه یكی از مهمترین و سرنوشت سازترین موضوع ها در زندگی هر فرد به حساب می آید. امروزه پیچیدگی و دگرگونی دنیای كار، سرعت فزاینده رشد تكنولوژی، تقاضاهای روزافزون برای ورود به برخی مشاغل و نیاز به كسب دانش و مهارت ها با توجه به تفاوت های فردی، موجب بر هم خوردن تعادل آموزش و بازاركار شده و مشكلاتی را در چگونگی هدایت استعدادها، راهنمایی شغلی و تصمیم گیری حرفه ای به وجودآورده است.»
شخصیت فردی حسینیان به گونه ای است كه انسان ها در مواجهه با او به سرعت و شدت احساس صمیمیت نسبت به او می كنند. شاید از این روست كه خود حسینیان نیز به انسان ها علاقه مند است و همیشه دوست دارد مشكلات آنها را شنیده و در صورت توان، كاری برایشان انجام دهد. او در مورد علم روانشناسی امروز و جایگاه آن نزد مردم ایران زمین می گوید : «امروزه مردم ما واقعاً به مشاور و روانشناس نیازمندند و تقریباً نسبت به سال هایی كه آنها را نمی شناختند و از مراجعه به آنها واهمه داشتند، مشاوران و روانشناسان را بیشتر می شناسند. تبلیغات خوبی روی این مسأله شده.
منتهی لازم است مسأله اخلاق در مشاوره و روانشناسی و ضوابط و استانداردهای آن كمی روشن تر بیان و در واقع رعایت شود. یعنی فردی كه می آید روانشناس و مشاوره می شود، صلاحیت این كار را داشته باشد، دوره های كارآموزی و به روز كردن معلوماتش را گذرانده باشد و علمی - تخصصی كار كند و اگر به مطلبی آگاهی ندارد فرد را ارجاع دهد به منابع آگاه. خودش را ملزم نداند كه حتماً باید راجع به هر چیزی نظر بدهد یا هر كسی را درمان كند.» برای این معلم و استاد دلسوز آرزوی موفقیت روزافزون را داریم .

احمدرضا حجارزاده

منبع : روزنامه ایران