لیبرو - مدافع آزاد والیبال

در والیبال، لیبرو (Libero) به بازیکنی متخصص در دفاع گفته می شود. پست تدافعی لیبرو در والیبال اصلا" از همان پست لیبرو در ورزش فوتبال گرفته شده است. پستی که توسط فرانس بکن بایر (Franz Beckenbauer) بازیکن اسبق تیم ملی فوتبال آلمان در دهه هفتاد میلادی شکل پیدا کرد و به جهان فوتبال معرفی شد. فدراسیون جهانی والیبال (FIVB) در سال ۱۹۹۸ رسما" پست لیبرو را در ورزش والیبال تعریف کرد. به دلیل آنکه این پست، پستی دفاعی تلقی می شد و بازیکنی که در این پست بازی می کرد نقشش شبیه بازیکن لیبرو یا همان Sweeper در فوتبال بود، این پست همان لیبرو نام گذاری شد.
اما این پست از محدودیتهایی برخوردارست که فدراسین جهانی والیبال، این محدودیتها را این چنین تعریف می کند: - هر تیم این حق را دارد که حداکثر یک بازیکن لیبرو در زمین داشته باشد - بازیکن لیبرو می بایست از لباسی استفاده کند که رنگ آن با دیگر هم تیمی ها متضاد باشد - لیبرو اجازه زدن سرو (سرویس)، بلوک کردن و یا سعی در بلوک کردن توپ (در دیوار دفاعی) را ندارد - تعویض بازیکن لیبرو جزو تعویضی های بازی به حساب نمی رود، که بدین صورت تعداد تعویض در این پست نا محدود است. اما تعویض او می بایست فقط زمانی صورت گیرد که توپ خارج از زمین است و یا بازی به هر دلیلی متوقف است - یک لیبرو اجازه شرکت در یک ضربه تهاجمی را ندارد) لیبرو حق حمله ندارد ونمی تواند در حمله تهاجمی شركت كند اما اگر به طور تحمیلی مجبور شد می تواند پاس حمله بدهد به شرط اینكه شرایط خاصی را رعایت كند) - لیبرو حق ندارد به بازكن های جلو اضافه شود وهمیشه جزء سه نفر عقب زمین است یک لیبرو مانند بازیکنان دیگر دارای شماره خاص خود است. او می تواند همچنین کاپیتان تیم نیز باشد. خصوصیات دفاعی معمولا" لیبرو بازیکنی متخصص در وظایف دفاعی در منطقه back row است. او قابلیت آنرا دارد که توپهای ضربه زده شده جهت کسب امتیاز از سمت حریف را جمع کرده و آنها را به سمت بازیکنان خودی کنترل کند تا آنها با توپهای کنترل شده تدارک حمله را ببینند. این بازیکن معمولا" از قدرت خوبی جهت دفع و جمع کردن ضربات برخوردارست. او هچنین باید از سرعت خوبی برای حرکت خود در زمین بویژه در خط عرضی برخوردار باشد.
لیبرو حالت تعدیل در بازكن مهاجم بوجود می آورد یعنی بازیكن مهاجمی كه سه دور در خط جلو بازی می كند وبه صورت چرخشی باید به عقب بازگردد، با ورود لیبرو به جای آن سه دور می تواند به راحتی بر روی نیمكت استراحت كند. والیبال از سرعت بالایی برخور دار است چون تنها ورزشی است كه توپ آن با زمین بر خورد نمی كند واگر توپی به زمین برخورد كرد به اصطلاح مرده است. برای همین با توجه به بلندی قد بازكنان واینكه همیشه آنها با این مشكل روبرو بودند كه برروی توپهای زمینی بسیار صعف داشنند، لیبرو با چابكی خاص خود این ضعف را جبران می كند. در قدیم بهترین مدافعان داخل میدان پاسورها بودند چون از قدرت انعطاف و جابكی برتری نسبت به مهاجمان برخوردار بودند. این روش را تیم آمریكا در سال ۱۹۸۸ در المپیك سیول ابداء كرد. كه با ورود با زیكنی چابك به نام اریك ساتو ضعف عقب زمین خود را جبران می كرد . بهترین لیبروها از بهترین لیبرو های مرد جهان می توان به سرجیو سانتوز (Sergio Santos) از تیم والیبال برزیل و از بهترینهای زن جهان، می توان پاولا کاردولو (Paula Cardullo) از تیم ملی زنان ایتالیا اشاره کرد. در ایران نیز می توان به عبدالزضا علیزاده جوان تیم ملی والیبال اشاره کرد.

منبع : مقاله ورزشی