صلح اعراب و اسرائیل آری یا نه؟!

رهبران عرب در پایان اجلاس دو روزه ایر در ریاض پایتخت عربستان طرح صلح پیشنهادی خود را که در اجلاس بیروت در سال ۲۰۰۲ به تصویب رسانده بودند، مورد تأیید دوباره قرار دادند. رهبران عرب در اجلاس بیروت از طرحی حمایت کردند که طبق آن در صورت عقب‌نشینی اسرائیل به مرزهای قبل از جنگ چهارم ژوئن ۱۹۶۷ تمام کشورهای عربی با آن روابط دیپلماتیک برقرار می‌کنند. این طرح توسط ملک عبدالله پادشاه کنونی عربستان سعودی که در آن زمان ولیعهد عربستان بود، تهیه شده و سران عرب با تغییر برخی بندهای آن، این طرح را تصویب کردند.
آرین شارون نخست‌وزیر سابق اسرائیل این طرح را که به طرح صلح عربی شهرت یافته رد کرد و عقب‌نشینی یک جانبه از برخی مناطق اشغالی کرانه باختری و نوار غزه را به‌عنوان طرحی جایگزین در برابر آن در دستور کار دولت خود قرار داد.
اما این طرح اسرائیل را که شارون به دلیل بیماری و کناره‌گیری از قدرت نتوانست آن را ادامه دهد، ایهود اولمرت جانشین شارون در دستور کار خود قرار داد و قصد ادامه آن را داشت که درگیری‌های پراکنده میان اسرائیل و گروه‌های فلسطینی و همچنین جنگ ۳۳ روزه تابستان گذشته میان اسرائیل و گروه‌های فلسطینی و همچنین جنگ ۳۳ روزه تابستانگذشته میان اسرائیل و حزب‌الله لبنان عملاً طرح یکجانبه اسرائیل را از اعتبار ساقط کرد از آن به بعد مقام‌های اسرائیلی از ضرورت تغییر موضع اسرائیل در برابر طرح صلح عربی سخن به میان آوردند البته به این شرط که این طرح به پیش‌نویس تهیه شده از سوی ملک عبدالله باز گردد و برخی جزئیات آن نیز اصلاح شود در طرح ملک عبدالله بر عقب‌نشینی اسرائیل از سرزمین‌های اشغالی ۱۹۶۷ در برابر عادی سازی روابط همه کشورها یعربی با اسرائیل تأکید شده بود اما رهبران عرب حق بازگشت تمام آوارگان فلسطینی به زادگاه خود را نیز به آن اضافه کردند همین بند اضافه شده، پذیرش طرح صلح عربی را برای اسرائیل سخت کرده است، زیرا هیچ یک از جناح‌های اسرائیلی موافق بازگشت آوارگان فلسطینی سبب به‌هم خوردن ترکیب جمعیتی اسرائیل خواهد شد و به همین دلیل خواهان اسکان آنها در محدوده کشور آینده فلسطینی و سایر کشورهای عربی شده است، اما در مقابل فلسطینی‌ها با تکیه بر فصلنامه ۱۹۴ سازمان ملل خواهان به رسمیت شناخته شدن حق بازگشت آوارگان از طرف اسرائیل هستند، به هر حال چنانچه رهبران عرب و موضع خود در زمینه حق بازگشت و آوارگان فلسطینی پافشاری کنند، احتمال شکست طرح صلح عربی همچون بسیاری دیگر از طرح‌های صلح در منطقه وجود دارد.
اما سؤال مهمی که مطرح است اینکه آیا امکان صلح میان اسرائیل و اعراب وجود دارد؟ پاسخ ”نه“ است، زیرا درک اعراب و اسرائیل از صلح متفاوت است و دیدگاه اسرائیل در این خصوص مبتنی بر مواضع انگلیس در گذشته و آمریکا در حال حاضر است.
صلح از دیدگاه آمریکا به معنی صلح میان اعراب و اسرائیل نیست، بلکه صلح یاست که آمریکا بر کشورهای عربی تحمیل می‌کند و اگر این مسئله مربوط به فلسطینی‌ها باشد چه بسا بسیار ساده‌تر می‌باشد.
محمود عبار رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و پیش از او نیز یاسر عرفات رهبر فقید فلسطین آنچه را که در خصوص آمادگی برای به رسمیت شناختن اسرائیل و گفت‌وگو با آن لازم بوده به این رژیم ارائه کرده‌اند و حتی فراتر از آن نیز رهبران عرب در نشست بیروت همین معیارها را ارائه کردند، اما نتیجه آن شد که اسرائیل و آمریکا به طرح صلح اعراب ر بیروت در سال ۲۰۰۲ اعتنائی نکردند و این امر، سران عرب را بر آن داشت تا بار دیگر پس از پنج سال و در اجلاس ریاض در سال جاری میلادی مفاد این طرح را تکرار و بر آن تأکید کنند.
آمریکا و اسرائیل به این طرح توجه نمی‌کنند، زیرا در وهله نخست خواستار به رسمیت شناخته شدن اسرائیل از سوی اعراب و در مرحله دوم خواستار انجام تغییرات گسترده در نظام کشورهای عربی قبل از هرگونه صلح همانند آنچه که در عراق به وقوع پیوست، هستند آنچه که در عراق رخ داد بخشی از روند صلح اسرائیل - آمریکائی بود و هیچ‌کس نمی‌داند که چه زمان نوبت اجراء روندی مشابه در سوریه، مصر، الجزایر است.
اسرائیل و آمریکا تا زمانی که حماس و حزب‌الله لبنان پابرجا و مسلح باشند و تا زمانی‌که موانعی در میان ملت‌های غربی احساس کنند، قائل به انجام صلح نیستند. آنچه که اسرائیل به دنبال آن برای تحقق روند صلح است، تسلیم کامل کشورهای عربی در برابر اسرائیل و وقوع جنگ داخلی در لبنان فلسطین، عراق، سوریه و غیره است.
رهبران عرب باید بدانند که اسرائیل می‌داند آنچه را که می‌خواهد، آنچه که این رژیم خواهان آن است نه موضوع آوارگان فلسطینی، نه مسئله قدس و نه مسائل دیگر از این قبیل است، بلکه تسلیم دولت‌ها و رهبران عرب و در نهایت تحقق صلحی صهیونیستی - آمریکائی می‌باشد. واقعیت آن است که تحقق صلح به‌جز تحقق این معیارها غیرقابل قبول است و از نظر آمریکا محلی از اعراب ندارد.
آمریکا و اسرائیل خواهان صلح با اموات، شهرهای ویران‌شده و بازماندگان جنگ اعم از مسلمانان شیعه و سنی و یهودیان هستند و نمی‌خواهند با زنده‌هائی که از وطن، آزادی، وحدت، کرامت و حقوق مشروع سخن می‌گویند صلح کنند. در پایان باید تأکید کرد که مصلحت اسرائیل نه در تحقق صلح بلکه در بزرگ جلوه دادن اوهام و خلط مفاهیم و اینکه کالبد تمام امور در دست ضعفا و سرسپردگان بنا شده است.

منبع: الجزیره

منبع : روزنامه آفتاب یزد