سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا

واکسن های طیور


واکسن های طیور
● واكسن بیماری مارك
در حال حاضر دو نوع واكسن مارك در ایران به مصرف می رسد :
الف) H.V.T vaccine :
این نوع واكسن از هر پس ویروس بوقلمون و به صورت لیوفیلینره ساخته شده و مصرف آن در جوجه های تخمگذار در یكروزگی برابر دستورالعمل موسسه سازنده ضروری و اجباری است.
ب) Rispens vaccine :
این نوع واكسن از سویه ۹۸۸ Rispens- cui و به صورت همراه با سلول كه در ازت مایع ۱۹۶ درجه سانتی گراد نگهداری می شود و در جوجه های یكروزه ما در برابر دستورالعمل موسسه سازنده به مصرف می رسد.
ـ توجه :
بنا به پیشنهاد سازمان دامپزشكی كشور واكسن دوگانه و به شكل همراه به سلول در جوجه های یكروزه مادرگوشتی و تخمگذار و جوجه یكروزه تخمگذار تجارتی در كارخانه جوجه كشی می باید مصرف شود .
ـ توجه :
۱) آمپول محتوی واكسن در واكسن های همراه با سلول باید در محلول ازت غوطه ور باشد و هیچگاه نباید گذاشت سطح ازت مایع بر اثر تبخیر كاهش پیدا نماید به نحوی كه آمپول واكسن خارج از محلول قرار گیرد .
۲) واكسن بیماری نیوكاسل
واكسن های بیماری نیوكاسل در ایران به دوشكل زیر به مصرف می رسد:
الف ) واكسن های زنده :
از دو نوع B۱ و لاسوتا می باشند كه هر دو نوع ویروس واكسن بوده از اینرو به علت حساس بودن در حفظ و نگهداری و كاربرد آن باید دقت فراوان مبذول داشت و دقیقا برابر دستورالعمل موسسه سازنده اقدام كرد.
ب) واكسن كشته :
ویروس بكار رفته در این نوع واكسن غالبا B۱ ، لاسوتا و ۷۴ بوده و غیر فعال می باشند . مصرف این نوع واكسن متعاقب مصرف واكسن های زنده نیوكاسل در گله های گوشتی ؤ مادر و تخم گذار تجارتی جهت افزایش و یكنواختی عیار آنتی بادی بر علیه بیماری ها بكار میرود .
● واكسن گامبورو
دو نوع واكسن گامبورو در ایران به مصرف می رسد .
الف) واكسن زنده :
ویروس بكار رفته در ساخت واكسن از نوع Intermedate و مصرف آن در كلیه مناطق و در كلیه گله های پرورشی مرغ برابر دستورالعمل موسسه سازنده واكسن اجباری می باشد . جهت تعیین زمان مطلوب استفاده از این واكسن باید سطح ایمنی مادری ،‌میزان آلودگی منطقه و فارم و حدت ویروس بیماری زای منطقه را در نظر گرفت .
ب) واكسن كشته :
ویروس واكسن غیر فعال می باشد. مصرف این نوع واكسن در گله های مادر قبل از زمان تخمگذاری اجباری می باشد .
● واكسن بیماری برنشیت عفونی :
دو نوع واكسن برونشیت عفونی در ایران به مصرف می رسد .
الف) ویروس بكار رفته در ساخت واكسن از سویه تخفیف حدت یافته ماساچوست می باشد و به دوشكل :
۱) Masstype- H۱۲۰strain
كه ویروس واكسن تخفیف حدت بیشتری یافته و در سنین اولیه در طیور مصرف می شود .
۲) Masstype- H۵۲strain
كه ویروس قوی تر بوده و برای تقویت ایمنی حاصل از واكسن H۱۲۰ در مرغان مادر و تخمگذار تجارتی مصرف می شود .
در مناطق آلوده توصیه میشود واكسیناسیون در روزهای اول به صورت اسپری با قطرات درشت و یا قطره چشمی انجام گیرد.
ب) واكسن كشته :
ویروس بكاررفته در ساخت واكسن از سویه M۴۱و غیر فعال می باشد (كشته ) مصرف این واكسن در گله های مادر و تخمگذار تجارتی قبل از زمان تخمگذاری ضروری است .
▪ واكسن بیماری لارنگوتراكئیت عفونی طیور
این واكسن از ویروس تخفیف حدت یافته و به صورت لیوفیلیزه تهیه می شود . مصرف این واكسن در مرغان مادر و تخمگذار تجارتی صرفا در مناطق آلوده (كه وجود بیماری در منطقه به اثبات رسیده و با سایقه واكسیناسیون وجود داشته باشد) با توجه به دستور العمل موسسه سازنده واكسن ضروری است .
▪ واكسن بیماری آبله طیور
این واكسن از ویروس تخفیف حدت یافته و به صورت لیوفیلیزه تهیه می شود . مایه كوبی طیور بر علیه این بیماری در ایران در مناطقی كه سابقه بیماری دارند با توجه به دستورالعمل موسسه سازنده واكسن اجباری و ضروری است .
▪ واكسن بیماری آنسفالومیلیت طیور
ویروس این واكسن زنده و در جنین تخم مرغ تكثیر یافته و به صورت لیوفیلیزه تهیه می شود مصرف این واكسن در گله های مرغ مادر قبل از تولید و در زمان تولك بری اجباری است .
▪ واكسن مذكور حاوی ۳-۲ سویه باكتری (غیر فعال ) می باشد كه برای پیشگیری از بیماری قبل از شروع تخمگذاری در گله بكار می رود .
▪ واكسن بیماری سندروم كاهش تولید
واكسن مذكور غیر فعال بوده و جهت پیشگیری از بیماری سندروم كاهش تولید قبل از شروع مرحله تخمگذاری بكار گرفته می شود .
▪ واكسن پاستورلوز یا وبای مرغان
واكسن مذكور غیر فعال واكسیناسیون علیه بیماری در مناطق آلوده در اردك – بوقلمون – غاز و مرغ توصیه می شود .
این واكسن توسط موسسه رازی و از سویه بومی پاستورلامولتوسیداتیپ A۱ تهیه می شود .
ـ توجه :
در حال حاضر واكسن های كشته نیوكاسل ۷۶+ ،EDS+ برونشیت عفونی + گامبورو (چهار گانه ) به صورت مخلوط برای مصرف در مزارع مرغ مادر و مخلوط واكسن های كشته نیوكاسل + برونشیت عفونی ++۷۶ ، EDSبرای مصرف در مزارع پرورش پولت تخمگذار در نظر گرفته شده است .
▪ واكسن بیماری كوكسیدیوز طیور
این واكسن حاوی چهار گانه بیماری زایی ایمریا (نكااتریكس – اسرولینا – ماكزیما ) می باشند و به صورت آشامیدنی جهت مصرف در گله های مادر در نظر گرفته شده است .
▪ واكسن بیماری آنفلوانزای طیور
این واكسن از سویه های جدا شده در ایران از سروتیپ (H۹N۲و به شكل غیر فعال و به منظور استفاده در گله های طیور صنعتی ساخته شده است .
● نكات ضروری در انجام واكسیناسیون
۱) قبل از مصرف واكسن حتما باید از سلامت گله اطمینان حاصل كرد .
۲) در روش آشامیدنی لازمست آبخوری ها را با آب فاقد مواد ضدعفونی كاملا شسته و تمیز كرد و تعداد آنها نیز كافی باشد و حتی المقدور تعدادی آبخوری اضافی در نظ گرفته شود .
۳) جهت رقیق نمودن واكسن لازمست از آب مقطر ، آب آشامیدنی فاقد اصلاح ، كلر و مواد ضدعفونی كننده دیگر ، آب جوشیده سر شده و یا سرم فیزیولوژی ۵/۸دصد استفاده كرد و درجه حرارت آب مصرفی می بایستی حدود ۲۳ درجه سانتی گراد در نظر گرفته شود وPHآن در نظر گرفته شود و PH آن برابر ۷ باشد .
۴) قبل از محلول كردن واكسن طیور را به مدت ۴-۲ ساعت (بسته به سن و به فصل سال ) تشنه نگهدارید .
۵) آب محتوی .اكسن می باید خنك و در عرض دو ساعت توسط طیور آشامیده شود.
۶) اضافه كردن شیر خشك (بدون چربی ) به نسبت ۵/۲-۲ گرم در لیتر در آب مصرفی همچنین از شیر معمولی بدون چربی یا كم چربی به نسبت ۱۰-۱۵ درصد می توان استفاده كرد . اضافه كردن شیر سبب حفظ و ماندگاری ویروس واكسن می شود .
۷) جهت واكسیناسیون به طریقه قطره چشمی و یا تزریقی نیاز به افراد آموزش دیده و به تعداد كافی می باشد .
۸) جهت واكسیناسیون به طریقه آشنایی تجویز واكسن در طول ساعات سردتر روز باید مورد نظر قرار گیرد .
۹) واكسن های كشته را قبل از مصرف و در خلال واكسیناسیون بخوبی تكان دهید.
۱۰) سر سوزن مورد استفاده باید تمیز و عاری از آلودگی باشد.
۱۱) فلاكن محتوی واكسن را قبل از مصرف مدتی در درجه حرارت اطاق (۲۰درجه سانتی گراد و ۱۸+ درجه سانتی گراد) نگهداشته سپس اقدام به واكسیناسیون نمایید .
۱۲) در روش اسپری مطمئن باشید كه گله مورد نظر عاری از آلودگی مایكوپلاسمایی و سایر بیماری های تنفسی باشد .
● روش های معمول واكسیناسیون
۱) ش آشامیدنی
روش فوق باید عینا بر طبق دستورالعمل موسسه سازنده واكسن صورت پذیرد بال توجه به دستورالعمل ها و اعمال كلیه شرایطی كه باید در این طریقه مایه كوبی در نظر گرفت می توان با استفاده از جدول شماره یك اقدام به رقیق كردن واكسن كرده از معایب این روش دریافت واكسن بطور غیر یكنواخت توسط طیور گله است دز بیشتری و تعدادی دز كمتری را دریافت كنند در این صورت عیار آنتی بادی حاصله در این روش (آشامیدنی ) در گله غیر یكنواخت و امكان آلوده شدن جوجه هایی كه دارای عیار آنتی بادی پایین می باشند با ویروس بیماری زا وجود خواهد داشت .
واكسن هایIBDV-NDVILTV-IBV-AEV را می توان به روش فوق بكار برد .
۲) روش قطره چشمی
روش فوق باید عینا بر طبق دستورالعمل موسسه سازنده واكسن صورت پذیرد با توجه به دستورالعمل ها عموما مقدار ۱۰۰۰ دز واكسن را در ۲۵ سانتی متر مكعب آب مقطر و یا سرم فیزیولوژی و یا اب جوشیده سرد شده حل كرده و برای ۱۰۰۰قطعه (جوجه- نیمچه –پولت ) بكار می برند . در این روش یك قطره از محلول محتوی واكسن توسط قطره چكان مخصوص در داخل چشم چكانده می شود .
واكسن های NDVILTV-IBDV-IBV-NDVرا می توان به روش فوق بكار برد.
▪ روش اسپری و یا روش آئروسل
با توجه به اهمیت و تفاوتهایی كه دو روش اسپری و آئروسل با همدیگر دارند یك دستورالعمل كلی در زمینه نحوه ارائه می شود . با روش فوق می توان واكسن های ILTV-IBDV-IBV-NDV را جهت پیشگیری از بیماری های مربوطه بكار گرفت .
▪ روش تزریقی
اصولا كلیه واكسن های كشته و تعداد محدودی از واكسن های زنده را می توان با روش تزریقی مورد استفاده قرار داد . از مزایای این روش :
- استفاده از حداكثر عیار آنتی ایمنی بدست آمده و دوام عیار حاصله به مدت طولانی
- وارد كردن مقدار یك دز آنتی ژن مورد نظر به هر قطعه
- یك دست بودن عیار آنتی بادی حاصله در این روش
- كاهش استرس ناشی از مصرف مداوم واكسن های زنده
● راه های تزریق
اصولا عضله سینه طیور و زیر جلد ناحیه گردن توصیه می شود . تزریق واكسن كشته در سطح بالایی دم طیور بكار گرفته شده و همچنین واكسن مارك در ۱۸ روزگی دوران جنینی (در زمان انتقال تخم مرغ نطفه دار از دستگاه ستر به هچر ) مورد استفاده قرار گرفته و با موفقیت همراه بوده است.
منبع : اردلان آنلاین


همچنین مشاهده کنید