پرورش ماهی بس‌دریائی

▪ نام علمی: Lateolabrax Japonicus
▪ نام معمولی (رایج): بس دریایی خال دار
● اکولوژی:
ماهی بس دریایی متعلق به جنس Lateolabrax ، زیر رده percoidei، رده پرسیفرم ها (perciforms) و کلاس Actinopterygi است. پراکنش این گونه از غرب تا جنوب سواحل Korean ونزوئلا است. البته در ژاپن، بعضی قسمتهای چین و تایوان نیز یافت می شود. با اینکه بچه مایهان انگشت قد در سوحل زندگی می کنند اما مهاجرتهای متفاوتی دارند.
● پرورش:
L. japonicus گوشتخوار بوده و نسبتا سریع رشد می نماید (حدود بیشتر از ۳۰۰ میلی متر در طول بدن در طی ۲ سال و حدود ۶۰۰ میلی متر در طی ۳ تا ۴ سال). این ماهی حتی در آبهایی که دمایشان کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد است، بسیار پرخور می باشند.
L. japonicus وحشی چنانچه در اسارت پرورش یابد ( در حالت مصنوعی ) در طی اکتبر و دسامبر بالغ می گردد. زمان بلوغ و تخم ریزی در مکانهای سرپوشیده پرورشی مشروط به تیمار هورمونی و چرخه نوری محیط است. تیمار هورمونی به دو طریق تزریق بوسیله سرنگ و خوردن بوسیله پلتهای غذایی که به آنها هورمون افزوده شده انجام می گیرد.
در مورد ماهیان مولد که برای تخم ریزی در پاییز و زمستان مهاجرت می کنند، آبهای لب شور سواحل یا مصب رودخانه ها هدف اصلی است. صید این ماهیان (مولد) بوسیله تورهای ماهیگیری انجام می شود و تخم گذاری آنها بسرعت صورت می گیرد. اخیرا هر ساله از مهاجرت این ماهیان کاسته شده و یافتن ماهیان مولد دشوارتر شده است. نسبت مورد نیاز برای تخم گذاری ۱ ماده به ۲ نر می باشد.
دوره تخم گذاری از اکتبر تا دسامبر (حدود ۳۰ روز) بوده و در طی این دروه تخم گذاری فقط یکبار انجام می شود (دوره اصلی تخم گذاری در ماهیان بس دریایی در کشور کره از اواخر اکتبر تا اوایل نوامبر و در ماهیان بس دریایی خلیج Bohai از آگوست تا نوامبر است). دمای مناسب آب برای تخم گذاری ۱۶ الی ۱۹ درجه سانتی گراد بوده و ماهیان مولد ۵۰ الی ۸۰ سانتی متری حدود ۲ تا ۱۵ میلیون تخم می گذارند. در مورد عملیات تکثیر باید گفت که بهترین نتیجه از یک تکثیر خشک (حاصل از تخم کشی ۱ ماده به ۴ تا ۵ نر) حاصل می شود.
دوره هچ شده تخم ها بسته به دمای آب بوده و در دمای حدود ۱۸ الی ۲۰ درجه سانتی گراد در مدت ۵۴ ساعت و در دمای ۱۶ الی ۱۷ درجه سانتی گراد حدود ۶۰ ساعت به طول می انجامد.
اندازه ماهیان تازه هچ شده حدود ۵/۳ الی ۶/۳ میلی متر بوده و بعد از ۲ تا ۳ روز کیسه زرده جذب و دهان باز می گردد و این نقطه آغازین تغذیه انگشت قدها خواهد بود. در این زمان و بعد از ۲۰ روز از هچ شدن، بچه ماهیان با روتیفر مخلوط با آرتمیا تغذیه می شوند. اندازه انگشت قدها حدود ۱۰ میلی متر بوده و بهتر است غذای مخلوط شده حدود ۳۰ روز بعد از هچ شدن استفاده شود.
میزان رشد ماهیان بس دریایی جوان به ترتیب حدود ۲/۹ میلی متر در طول بعد از ۳۰ روز، ۴/۲۱ میلی متر بعد از ۶۰ روز، ۲/۴۲ میلی متر بعد از ۹۰ روز و ۸/۶۵ میلی متر بعد از ۱۳۰ روز خواهد بود.
آنها اغلب بعد از ۳۰ تا ۴۰ روز به دلایلی چون دفرمه بودن یا دلایل غیر طبیعی دیگر بصورت انبوه یا دست جمعی می میرند.
همچنین ممکن است در ۶۰ روز به دلیل کم شدن انرژی حاصل از تغذیه غذای مخلوط که احتیاچ به یک مراقبت و رسیدگی دقیق و منطقی دارد بصورت دسته جمعی بمیرند.
حاصل شدن موفقیت در تولید بچه ماهیان بستگی به تامین منبع کافی مواد مغذی برای انگشت قدها، مدیریت کیفیت آب و کنترل دمای آب در طی دوره زمستان دارد.
پرورش L. japonicus عموما در قفسها یا خاکریزها انجام می شود. البته اخیرا روشهایی جهت پرورش این گونه در آبهای شیرین داخلی نیز توسعه یافته است.
در مورد روشهای اصولی پرورش باید ذکر کرد که تغذیه در دمای آب حدود ۳۰- ۱۰ درجه سانتی گراد فعال می باشد. اما در دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد کاهش می یابد. تعداد دفعات مناسب جهت غذادهی ۱ تا ۲ بار در هر روز است. ظرفیت پرورش به میزان ۷۵ – ۵۰۰ قطعه ماهی بس ۱۵ سانتی متری در هر قفس یک تنی است و در طول یک سال پرورش در قفس هر کدام می توانند به وزن ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم برسند. اخیرا پرورش این گونه در آبهای شیرین ۱۰ درصد افزایش در میزان رشد را در مقایسه با پرورش در قفس نشان داده است.
گزارشهای بسیاری از دفرمه شدن انگشت قدها در طول دوره هچ شدن تخمها و رشد لاروها وجود دارد. البته هیچ بیماری خاصی برای این دوره گزارش نشده است. در این راستا روشهای ممانعت از استفاده فرمالین یا آنتی بیوتیکها شناخته شده است که در بسیاری از فعالیتهای پرورش در این دوره کابرد دارد.

منبع:
شقایق نوروزی

منبع : علوی