درمان‌های طبیعی و سرطان

● غضروف کوسه SHARK CARTILAGE
در حال حاضر بیماری سرطان یکی از مشکلات مهم و اصلی بهداشت و درمان در ایران و جهان به‌شمار می‌آید و ۱۲% از مجموع مرگ و میرها در سطح جهان، متعلق به سرطان‌های مختلف است سالانه حدود ۷ میلیون نفر به‌علت سرطان فوت کرده و ۸ میلیون نفر نیز به انواع سرطان مبتلا می‌شوند.
در کشور ایران نیز بیماری سرطان به‌عنوان سومین عامل، پس از بیماری‌های قلب و عروق و حوادث، ۴/۹% از مرگ و میرها را به خود اختصاص داده است.
به کارگیری روش‌های طب مکمل، جایگزین در درمان بیماری‌ها رو به رشد می‌باشد.
گرایش بیماران مبتلا به سرطان در کشورهای مختلف برای استفاده از درمان‌های طب، مکمل، جایگزین در حدود ۴/۳۱% می‌باشد.
تی در بعضی از تحقیقات میزان استفاده از این روش‌های درمانی به بالاتر از ۸۰% می‌رسد.
گرایش افرادی با تحصیلات بیشتر، سطح فرهنگی و اقتصادی بالاتر، زنان و افراد جوان‌تر به این روش‌ها بیشتر است.
یکی از فرآورده‌های طبیعی است که از مدتی قبل به بازار داروئی ایران و نیز عطاری‌ها راه یافته است. در حال حاضر بیش از ۴۰ محصول متلف از غضروف کوسه وجود دارد و یکی از مکمل‌های طبیعی شناخته شده محسوب می‌شود.
بررسی اثرات درمانی غضروف کوسه از ۵۰ سال پیش آغاز شد و بعد از اینکه معلوم شد کوسه‌ها به‌ندرت دچار سرطان یا بیماری می‌شوند، توجه پژوهشگران به آن معطوف شد. توجه و اقبال عامه به فرآورده‌های غضروف کوسه بعد از مطالعات مناقشه برانگیز دکترلین (Lane) افزوده شد. ولی سه مطالعه انجام شده وسط او مورد تردید قرار گرفت. با وجود فقدان اطلاعات کافی غضروف کوسه به‌طور گسترده‌ای توسط بیماران سرطان در آمریکا استفاده می‌شود.
● موارد مصرف
تمامی کاربردهای پیشنهادی غضروف کوسه به تأیید نرسیده است و هیچ شواهد علمی برای آن وجود ندارد. از آن جمله می‌توان به عفونت‌های باکتریائی، اسپوندیلیت انکیلوزان، اسهال و سارکوم کاپوسی اشاره کرد.
همان‌طور که گفته شد استفاده غضروف کوسه به‌عنوان داروی ضدسرطان ریشه در این یافته داشت که کوسه‌ها سرطان نمی‌گیرند در صورتی‌که بر خلاف یافته‌های اولیه، کوسه‌ها نیز می‌توانند دچار سرطان شوند.
درمانگران طبیب طبیعی معمولاً از غضروف کوسه برای درمان سرطان، سوریازیس و بیماری‌های التهابی مفاصل استفاده می‌کنند.
● حد مجاز و ممنوعیت مصرف
به‌نظر می‌رسد که با دوزهای تجویز شده بتوان تا ۱۸ ماه از آن استفاده کرد ولی در مواردی نیز استفاده از آن مجاز نمی‌باشد.
در زمان بارداری به‌علت اثرات شناخته‌شده اختلال در اندام‌زائی جنین ممنوع می‌باشد.
در کودکان و زنان شیرده نیز مصرف آن توصیه نمی‌شود.
در ۲ گروه دیگر نیز با توجه به اثرات آن در مهار ترمیم زخم و رگ‌زائی توصیه نمی‌شود. یکی از آنها بیماران مبتلا به سکته‌های قلبی و دسته دیگر بیمارانی هستند که تحت عمل جراحی قرار گرفته و یا دچار سانحه شده‌اند. به‌علت بالا بودن مقدار کلسیم در غضروف، کوسه تجویز آن در هیپرکلسمی (افزایش کلسیم خون)، نارسائی کلیوی و آریتمی قلبی ممنوع می‌باشد.
● میزان مصرف
از آنجائی که روش آماده‌سازی و خالص‌سازی غضروف کوسه هنوز استاندارد نشده است. به همین خاطر نمی‌توان براساس ماده خاصی آن را تجویز کرد. بعضی از فرآورده‌ها براساس شکل و میزان پودر شده غضروف کوسه (سرچکشی یا Sping dogfish) محصول خود را عرضه می‌کنند. به همین خاطر میزان مواد مؤثره موجود در فرآورده‌های کارخانه‌های مختلف بسیار متفاوت می‌باشد. به‌طوری که در یک آنالیز ۲۷%/۹۹ عصاره غضروف کوسه فقط شامل آب بود. به هر صورت میزان توصیه شده بالای افراد ۱۸ سال به بالا به‌شرح زیر است.
● خوراکی - دهانی
▪ سرطان: ۸۰-۱۰۰ گرم در روز یا به‌عبارت دقیق‌تر ۱-۱/day۳/kg/g در ۲ تا ۴ نوبت می‌باشد. در صورتی‌که شخصی فرآورده AE-۹۴۱ (neovastat) در دسترس دارد، ۳۰-۲۴ میلی‌لیتر در روز و ۲ بار در روز استفاده کنند.
▪ بیماری‌های التهابی مفاصل: ۲-۲ گرم به‌ازاء هر کیلوگرم وزن بدن در روز در ۲ تا ۳ دوز منقسم.
سارکوم کاپوسی: ۱۰۰ گرم در روز
سوریازیس: ۵/۴-۰/۰ گرم به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن به مدت ۴ هفته. اگر ضایعات پوستی بهبود یابند دوز آن به ۳-۰۲/۰ گرم کاهش یافته، ۴ هفته دیگر درمان ادامه پیدا کنند.
● موضعی
▪ سوریازیس
کرم موضعی با ۵۰%-۳۰ غضروف کوسه نیز وجود دارد که گاه همراه با قرص خوراکی همراه می‌شود و می‌توان کرم موضعی آن را ۴ تا ۶ هفته استفاده کرد.
● عوارض جانبی/ هشدارها/ منع مصرف
▪ آلرژی و حساسیت
هر کسی که به غضروف کوسه و مواد موجود در آن مانند کندروایتین سولفات و گلوکوزامین حساسیت دارد. علاوه بر آن آسم شغلی نیز در مواجهه با پودر غضروف کوسه دیده شده است.
● عوارض جانبی
در یک تحقیق ۱۸ ماهه که ۳۳۰ بیمار شرکت کرده بودند، سمیت عمده‌ای بعد از مصرف ۱۸ ماهه غضروف کوسه دیده نشد. گرچه بعضی از پژوهش‌ها استفرغ، مشکلات گوارشی خفیف تا متوسط را ذکر کرده‌اند.
عوارض پوستی (مهار ترمیم زخم)، عوارض عصبی (کاهش قدرت حرکتی)، عوارض قلبی (اشکال در وضعیت بیماران عروق قلبی)، عوارض کبدی (هپاتیت)، عوارض کلیوی، عوارض غدد اندوکرین و عوارض خونی از جمله عوارض آن می‌باشد.
▪ پس باید در تجویز غضروف کوسه به این بیماران احتیاط کرد:
۱) مشکلات عروق قلب
۲) اختلال عملکرد کبد
۳) دیابت یا عدم تحمل گلوکز
۴) نارسائی کلیه
۵) بعد از جراحی و سانحه و تروما
باز هم متذکر می‌شویم که در زنان باردار شیرده و کودکان تجویز نمی‌شود.
● تداخل
▪ داروها: با داروهای تیاریدی، داروهای کاهنده قند خوراکی، اینترفرون آلفا و بتا و داروی ضد سرطان سپس پلاتین تداخل دارد.
▪ گیاهان و مکمل‌ها
مکمل‌های حاوی کلسیم، مکمل‌ها و گیاهان کاهنده قند خون و کندروایتین سولفات و گلوکوزامین سولفات.
▪ غذا
با مصرف آب میوه‌های اسیدی مانند سیب، انگور، پرتقال و گوجه‌فرنگی، جذب غضروف کوسه کاهش می‌یابد.
▪ آزمایش‌های پزشکی
فرآورده‌های غضروف کوسه گاهی تا بیش از ۲۵% کلسیم دارند که مصرف بعضی از آنها که در حدود ۶۰۰-۷۸۰ میلی‌گرم کلسیم دارند، میزان کلسیم خون را اضافه می‌کند.
علاوه بر این دو تست تروپونین بیماران قلبی تداخل ایجاد کرده، مثبت کاذب ایجاد می‌کند. به‌طور کلی غضروف کوسه را می‌توان در ۵ مورد استفاده کرد که تنها در مورد سرطان اطلاعات اندکی وجود دارد و در مورد کاربردهای دیگر اطلاعات ناکافی است.
آنالژزی، سرطان، بیماری التهابی مفاصل (آرتریت روماتوئید و استوارتریت)، دژنراسیون ماکولا و سوریازیس از کاربردهای عمده فرآورده‌های غضروف کوسه می‌باشد که به‌علت نوع عوارض و منع مصرف آن و تداخل داروئی لازم است پزشک نیز در جریان امور قرار گیرد.

منبع : فصلنامه عطارنامه