مزایا و معایب لیپوساکشن

توی صفحات آگهی یکی از روزنامه های کثیرالانتشار خواندم که «لاغر شدن در کوتاه ترین مدت با استفاده از جدیدترین تکنیک های لیپوساکشن». خوشبختانه، بعدها دیگر چنین چیزی به چشمم نخورد، اما از این و آن، قریب به این مضمون را زیاد شنیدم که جراحان می توانند با بیرون کشیدن چربی های شکم به کمک لیپوساکشن، همه چاق های دنیا را لاغر کنند! لابد شما هم چنین چیزی به گوشتان خورده است... حقیقت این است که تعداد شایعات پیرامون جراحی های زیبایی با میزان اطلاعات عمومی مردم نسبت به این قبیل جراحی ها نسبت معکوس دارد. یعنی هر چقدر اطلاعات عمومی پیرامون این جراحی ها بیشتر شود، شایعات کمتر می شود. شما دلتان نمی خواهد اطلاعاتتان را درباره لیپوساکشن افزایش دهید؟
● چربی زدایی با اسلحه سرد
لیپوساکشن یکی از رایج ترین و پرطرفدارترین تکنیک های جراحی در سطح جهان است. جراحان می توانند به کمک این تکنیک، رسوبات چربی های انباشته شده در بدن را از زیر پوست بیرون بکشند. میزان عوارض بعد از این عمل و حتی مدت دوران نقاهت و بهبودی پس از این عمل جراحی هم کاملا بستگی دارد به اینکه چه میزانی از چربی را از بدنتان بیرون بکشید و نیز در چه قسمتی از بدنتان. با این حساب، می شود گفت که لیپوساکشن مخصوص آدم هایی است که در نقاط خاصی از بدنشان، تراکم چربی دارند، اما با این وجود، وزن شان خیلی بالاتر از حد طبیعی نیست. لیپوساکشن به هیچ وجه، شیوه مناسبی برای کاهش وزن نیست. این تکنیک، برای برداشتن چربی مازاد از نقاط مختلف بدن مناسب است، نظیر: شکم، باسن، ران، بازو، گردن و چانه و زیر چانه. با این شیوه، می شود افزایش حجم پستان در مردان را هم درمان کرد.
● لیپوساکشن به چه درد می خورد؟
آنهایی که می خواهند تن به تیغ لیپوساکشن بدهند، لازم است که اولا از سلامت عمومی برخوردار باشند، ثانیا هیچ گونه مشکل قلبی و عروقی نداشته باشند، و ثالثا از دیابت و سایر بیماری های تضعیف کننده سیستم ایمنی در امان باشند. ضمنا آن بیمارانی هم که حالت ارتجاعی پوستشان به میزان قابل توجهی افت کرده باشد، کاندیداهای مناسبی برای لیپوساکشن نیستند. این را هم باید دوباره تاکید کنیم که لیپوساکشن اصلا روش مناسبی برای کاهش وزن نیست. اگر اضافه وزن دارید، بهتر است بروید سراغ ورزش و استفاده از رژیم های غذایی. لیپوساکشن بیشتر به درد آنهایی می خورد که مثلا شکمشان یک برآمدگی یا برجستگی غیرطبیعی دارد در حالی که وزنشان طبیعی -و یا نزدیک به طبیعی- است. ضمنا هر برآمدگی و تورمی هم درمانش لیپوساکشن نیست، مثلا بیماری سلولیت یک جور عفونت است که پوست بیمار را متورم و قرمز می کند، اما به هیچ وجه نباید برای درمان چنین تورمی سراغ روشی مانند لیپوساکشن رفت.
● توصیه های قبل از عمل
پیش از تن دادن به تیغ جراحی حتما با پزشکتان مشورت کنید و مطمئن شوید که آنچه مد نظرتان است، با همین جراحی تامین می شود. پزشکتان باید از تمام داروهایی که مصرف می کنید و تمام بیماری های دیگری که ممکن است داشته باشید، حتما باخبر شود. این آگاهی، میزان موفقیت عمل را به وضوح افزایش خواهد داد. از چند ساعت قبل از عمل، باید از غذاخوردن پرهیز کنید. مدت زمان ناشتا بودنتان کاملا بستگی دارد به اینکه بخواهید چه نوع لیپوساکشنی انجام بدهید، اما به طور معمول، اگر بخواهید یک لیپوساکشن معمولی را صبح زود انجام بدهید، باید از نیمه شب، غذا خوردن را قطع کنید. اگر مثلا حوالی ظهر یا بعد از ظهر قرار است عمل بشوید، خوردن یک صبحانه خیلی مختصر بلامانع است، اما اگر قرار است که فقط یک ناحیه برجسته در بدنتان تحت یک بی حسی موضعی لیپوساکشن شود، دیگر اصلا لازم نیست ناشتا بمانید.۲ ماه قبل از جراحی، باید سیگارتان را هم کنار بگذارید. سیگار کشیدن شانس بروز لخته های خونی را زیاد می کند و این لخته ها ممکن است در جریان خون به حرکت درآیند و خطرآفرین شوند و حتی اگر به مغز یا ریه برسند، می توانند منجر به سکته مغزی و یا مرگ شوند.
بعضی داروها مانند آسپیرین و ایبوپروفن و برخی دیگر از مسکن ها را هم باید پیش از عمل کنار بگذارید یا نحوه ادامه مصرف را از پزشک سوال کنید. چنین داروهایی ریسک خونریزی را افزایش می دهند و به همین دلیل، بهتر است که از یک هفته قبل از عمل، کنار گذاشته شوند. به هر حال، اگر شما در حال مصرف هر یک از این داروهای رقیق کننده خون باشید، بهتر است که پزشکتان قبل از عمل اطلاع پیدا کند چرا که قطع ناگهانی و بدون توصیه پزشک هم ممکن است خطرآفرین باشد و مثلا منجر به پدیدآمدن لخته های خونی در رگ هایتان شود. اگر قرار است فقط حجم کمی از چربی را با لیپوساکشن خارج کنید، ممکن است یک جراحی ساده در مطب هم پاسخگو باشد. بعد از یک لیپوساکشن ساده که در مطب انجام می گیرد، می توانید بدون هیچ زحمتی به منزل برگردید، اما اگر قرار باشد که حجم زیادی از چربی را بیرون بکشید و یا اگر پزشکتان بخواهد جراحی های دیگری هم به انجام برساند، آن وقت ممکن است ضرورت پیدا کند که در بیمارستان تحت جراحی قرار بگیرید و مثلا یک شب پس از عمل هم در آنجا بستری شوید. معمولا منطقه ای که قرار است تحت لیپوساکشن قرار بگیرد، قبل و بعد از جراحی، مورد عکس برداری قرار می گیرد تا پزشک بتواند به راحتی تغییرات موضعی را ارزیابی کند.
پزشکان معمولا توصیه می کنند که تا چند هفته پس از لیپوساکشن، از لباس های تنگ و چسبان استفاده کنید. برای از بین بردن ریسک عفونت پس از عمل هم معمولا آنتی بیوتیک تجویز می شود. راستی، انتظار این را هم داشته باشید که بعد از لیپوساکشن، تا مدتی دچار درد و تورم و سوزش باشید. ممکن است چند روز طول بکشد تا بتوانید دوباره به سر کارتان برگردید. احتمالا چند هفته ای را هم باید صبر کنید تا بتوانید دوباره به فعالیت های ورزشی و سنگین برگردید و توان فعالیت طبیعی تان را دوباره به دست بیاورید. نتیجه عمل را به طور معمول باید یک ماه پس از لیپوساکشن ببینید. این مدت زمان البته سه ماه تا شش ماه هم ممکن است تمدید شود.
● خطرات لیپوساکشن
بعضی از خطرات این جراحی زیبایی، دقیقا همان خطراتی است که هر جراحی دیگری را هم تهدید می کند، مثلا لخته های خونی (دی.وی.تی) که معمولا پس از برخی جراحی ها و در ساق پا به وجود می آیند، ممکن است پس از لیپوساکشن هم ایجاد شوند و پس از مهاجرت به ریه، حتی مرگ آفرین شوند، اما بعضی دیگر از خطرات لیپوساکشن عبارتند از: ناهمواری های ظاهری در سطح پوست، کرختی و بی حسی موضعی، عفونت های پوستی و“
● لیپوساکشن هفته ای یک قربانی می گیرد
رئیس جامعه پزشکان متخصصان ایران در این باره می گوید:«حداقل در هفته یک نفر بر اثر انجام عمل لیپوساکشن جان خود را از دست می دهد ».وی می افزاید: «از هر ۱۰۰ خانمی که اقدام به برداشتن چربی می کند، معمولا ۳ نفر با مشکل رو به رو می شوند و این در حالی است که روزانه بین ۳۰ تا ۵۰ نفر برای انجام چنین عملی به کلینیک ها و مطب ها مراجعه می کنند ». دکتر ایرج خسرونیا تصریح می کند: «همین امر باعث شده تا پزشکان به دلیل اینکه در سایر رشته های پزشکی درآمد چندانی وجود ندارد، برای بالا بردن سطح درآمد خود شروع به انجام اعمال جراحی زیبایی کنند».رئیس جامعه پزشکان متخصصان ایران می گوید: «سازمان بازرسی وزارت بهداشت متولی نظارت بر اینگونه قضایا است، ولی متاسفانه وزارت بهداشت با اتکا بر قوانین قبلی مبنی بر اینکه هر پزشک می تواند در حیطه علم پزشکی خود اقدام به فعالیت کند، نمی تواند پیش از وصول شکایت به این موارد رسیدگی کند ».
دکتر خسرونیا از افزایش تمایل جوانان به انجام جراحی های از این دست ابراز نگرانی کرده و می افزاید: «برداشتن چربی برخی قسمت های بدن امروزه در بین جوانان به ویژه زنان جوان بسیار شایع شده است و ما ناظریم که چگونه بسیاری از این افراد با مشکلات پس از عمل درگیر می شوند یا در گاهی موارد جان خود را از دست می دهند ».
وی می افزاید: «تعداد زیادی از لیپوساکشن ها توسط افراد غیر متخصص انجام می شود و متاسفانه عوارضی هم دارد، البته عوارض اینگونه عمل های جراحی حتی اگر جراح متخصص هم باشد، وجود دارد و ممکن است بیمار به آن دچار شود ».
رئیس جامعه پزشکان متخصصان ایران می گوید: «یکی از خطرناک ترین عوارض اینگونه جراحی ها ایجاد «آمبولی ریه» است که باعث مرگ فوری بیمار می شود. از جمله دیگر عوارض این جراحی ها عوارض بیهوشی و یا عفونت در شکم است ».
دکتر خسرونیا درباره افرادی که اینگونه عمل ها را در مطب انجام می دهند، می افزاید: «هر گونه عمل جراحی باید در بیمارستان انجام شود، چرا که ممکن است در حین عمل، بیمار نیاز به دستگاه های تنفسی و یا امکانات دیگری داشته باشد که در مطب موجود نیست ».دکتر خسرونیا درباره نظارت نظام پزشکی بر اینگونه عمل های جراحی خاطر نشان می کند: «رسیدگی به کار اینگونه پزشکان در صورتی امکانپذیر است که شکایتی از آنها شده باشد. چرا که ما آمار دقیقی از پزشکانی که اقدام به اینگونه عمل های جراحی می کنند، نداریم».
وی در خصوص مجازات پزشکانی که در موارد شکایت بیماران در زمینه عمل لیپوساکشن مقصر شناخته می شوند، می گوید: «اگر مشخص شود پزشک تخصص لازم را نداشته است یا وسایل مورد نیاز در مطب او موجود نبوده در صورت فوت بیمار، پزشک به پرداخت دیه کامل محکوم می شود و در موارد دیگر مثلا اگر بیمار دچار عوارض بعد از عمل شده باشد، مجازات پزشک علاوه بر پرداخت خسارت بیمار توبیخ در پرونده و درج در روزنامه هاست ». روزانه بیش از ۵۰ عمل لیپوساکشن در کشور ما انجام می شود. هفته ای حداقل یک تا دو نفر بر اثر انجام چنین عملی جان خود را از دست می دهند .
مردم همچنان روز به روز به انجام چنین عمل هایی روی می آورند. هیچ نظارتی هم از سوی وزارت بهداشت و نظام پزشکی بر کار برخی مراکز درمانی نیست.

محمد کیاسالار

منبع : مجله خانواده سبز