درباره فعالیت های موسسه آوای شیدا

در یکی از کوچه های پیچ شمیران، بر سردر آپارتمانی قدیمی، جمله موسسه آوای شیدا بر فلز حک شده است. در طبقه سوم این آپارتمان، موسسه آوای شیدا، در کنار مکتبخانه میرزا عبدالله و کارگاه سازسازی حالا چند ماهی است که آغاز به کار کرده.
محمدرضا لطفی، موسس مرکز فرهنگی آوای شیدا، سال گذشته پس از ۲۴ سال به ایران برگشت و موسسه آوای شیدا را پس از یک تعطیلی چهار ساله دوباره احیا کرد و درهای مکتبخانه میرزا عبدالله را گشود.
دو سال پیش؛ تابلویی کهنه آویخته بر در موسسه، تعطیلی آوای شیدا را به رخ می کشید اما حالا در روزهای پیش از برگزاری کنسرت لطفی، دوباره شور و هیاهویی در این موسسه برپا است و آپارتمان شلوغ از آدم هایی است که هر کدام به کاری مشغول هستند. دیگر اندک اندک روزهای سکوت و بی خبری موسسه سر آمده و انگار آوای شیدا دوباره زنده شده است.
سیاست فرهنگی این موسسه را محمدرضا لطفی مدیر هنری و اجرایی طراحی کرده است که هدفش تولید موسیقی هنری است.
لطفی پیش از این گفته بود که به ایران آمده است تا موسیقی باکیفیت تولید کند و تجربیات گذشته اش را که از شاگردی در محضر استادان قدیمی به دست آورده، به نسل بعدی منتقل کند؛ «مدت ۱۰ سال است که تلاش می کنم تا با حضور مجدد کارهایی را در زمینه موسیقی سازماندهی کنم تا حداقل جوانان و دیگر علاقه مندان به این هنر بتوانند از تجربه آموزشی و هنری من حداکثر استفاده را بکنند.»
موسسه آوای شیدا در واقع دوباره شروع به کار کرد تا به کار نشر آثار بزرگترین موسیقیدانان قدیم و ارائه موسیقی های آیینی و بومی و تکنوازی ها و گروه نوازی های هنرمندان بپردازد. محمدرضا لطفی درباره فعالیت های خودش در این موسسه گفته بود که قصد دارد موسسه آوای شیدا را به سطح کمی و کیفی بالایی در تولیدات آثار موسیقی هنری برساند.
«انتشار کتابچه های آموزش موسیقی، گاهنامه خبری و نشر کتاب و نوارهای آموزشی به صورت تصویری و صوتی برای شناخت و آموزش موسیقی رسمی ایران، راه اندازی مکتبخانه میرزا عبدالله و یک مدرسه موسیقی بر پایه اصول سینه به سینه، کارهایی هستند که می توانند به تولید آثار موسیقی کمک کنند.»
در سال گذشته با وجود آنکه وقت زیادی به تعمیرات و بازسازی موسسه گذشت اما پس از یک سال کارها به نظم درآمده و برنامه های کوتاه و بلندمدت این موسسه هنری در حال پیشرفت است.
اینها را پریسا ربیعی،مدیر اجرایی موسسه آوای شیدا می گوید و ادامه می دهد؛ «آوای شیدا حدود یک سال قبل از اینکه آقای لطفی به ایران برگردند، شروع به کار کرد و دورادور تحت مدیریت ایشان اداره می شد تا اینکه در اوایل سال ۸۵ استاد لطفی به ایران آمد و به طور رسمی مسوولیت مستقیم موسسه را بر عهده گرفت و از همان روزهای نخستین ورودش یکسری پروژه های موسیقی را آغاز کرد که تعدادی از آنها حالا به بازار آمده اند و بقیه آنها در حال گذراندن مراحل پایانی هستند.
پروژه هایی مثل «به یاد طاهرزاده و درویش خان» که از کارهای قبلی موسسه شیدا بود، پس از ویرایش دوباره و ارائه طرح جدید منتشر شد. آلبوم «چهارگاه» نیز که پیش از این منتشر شده بود با طرح جدید و در قالب CD و کاست به بازار آمده است.» آلبوم «همیشه در میان» کار تازه لطفی نیز قبل از سال جدید منتشر شد. این روزها «بال در بال» عنوان کار جدید موسسه است که قرار است در کنسرت استاد لطفی عرضه شود. «بال در بال» اجرای تار لطفی با شعرخوانی هوشنگ ابتهاج (سایه) و تنبک نوازی قوی حلم است که به مناسبت هشتادمین سالگرد تولد هوشنگ ابتهاج آماده شده است.
موسسه آوای شیدا از سال ها پیش آلبوم هایی را از لطفی منتشر کرده است. آلبوم به یاد عارف، جانً جان، سپیده، گریه بید، قافله سالار، پرواز عشق، رمز عشق، به یاد طاهرزاده و درویش خان، خموشا و به تازگی آلبوم «همیشه در میان» و کار تازه استاد لطفی «بال در بال» همچنین آلبوم «هم نوازان شیدا» نیز که جزء کارهای پیشین این موسسه بوده، دوباره با تغییراتی قرار است وارد بازار شوند.
در حوزه سازسازی نیز آوای شیدا کتابی را منتشر کرده است. به گفته مدیر اجرایی موسسه، کتاب چهره های گویا، کتاب مصور تاریخ سازسازان ایران است که مشتمل بر بیوگرافی مختصری از ۳۳ سازنده ساز ایرانی در کنار عکس هایی از این سازندگان ساز با مقدمه لطفی و حجاریان است که بر این کتاب نگاشته شده است که قرار است به همراه نمایشگاهی از عکس های کتاب و با حضور سازندگان ساز و قسمت هایی از سازهای ساخته شده شان به نمایش درآید.
«کتاب سال شیدا» عنوان کتابی است که تاکنون به هشتمین شماره خود رسیده است. این کتاب که می تواند مسائل نظری و تئوریک موسیقی ایران را مطرح کند، شامل مقالات تخصصی موسیقی ایرانی است. تاکنون سرپرستی تهیه مطالب به عهده محمدرضا لطفی بود که با سکونت دائمی او، این مسوولیت برعهده محسن حجاریان قرار گرفت.
موسسه آوای شیدا تلاش می کند این مجموعه مقالات سالیانه را به چاپ برساند تا بتواند بعد تخصصی تری به فعالیت های هیات تحریریه بدهد و روحیه مطالعاتی و نقد و بررسی موسیقی شناسان را تقویت کند. با توجه به تعداد زیاد دانشجویانی که در عرصه های مختلف موسیقی فعالیت می کنند، آوای شیدا اقدام به نشر بولتن داخلی با عنوان «نامه شیدا» نیز کرده است و از آنجا که این نشریه به صورت رایگان در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد، شاید بتواند شناخت محصلین این راه را در عرصه موسیقی ایران زمین و سنت های آن بالا ببرد.
«آوای شیدا» با همکاری مکتب خانه میرزا عبدالله، زیر نظر محسن حجاریان در حال تربیت گروهی محقق است تا روحیه جست وجوگری را در بین هنرآموزان تقویت کند و این گروه بتواند در آینده، در زمینه مباحث تحقیقی موسیقی، به تربیت نیروهای پژوهشی مشغول شوند.
با توجه به ضعف آوانگاری برای اجرای موسیقی ایرانی، آوای شیدا، در تلاش است تا نغمات آوانگاری شده موسیقی را در اختیار محصلین مکتب خانه قرار دهد تا اجرای نت ها به اصل خود نزدیک تر شوند. به گفته مدیر اجرایی موسسه، آوای شیدا اقدام به چاپ نت های اساتید ردیف کرده است و در حال حاضر با نظارت لطفی در حال پیشروی است.
«اولین کار این گروه نشر «ردیف استاد حسین یاحقی» است که در حال بازسازی و تصحیح است. قرار است هم نت های نوشته شده توسط استاد یاحقی به صورت کتابچه درآید و هم موسیقی که ایشان کار کرده اند به صورت CD به بازار عرضه شود.
این کتابچه در حال حاضر در حال بازسازی و تصحیح است و بهزاد یاحقی، پسر شادروان استاد یاحقی، کلیه مدارک لازم را در اختیار آوای شیدا قرار داده و می رود تا کار به مرحله ارائه برسد. همچنین کارهای نشریافته استاد لطفی نیز در دستور کار قرار دارد و به زودی نت های آثار استاد به صورت کتاب در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد. کتاب نت های استاد پایور نیز از دیگر کتاب هایی است که در این زمینه قرار است منتشر شود.»
برنامه های دیگری قرار است تا پایان سال ۸۷ از سوی موسسه آوای شیدا انجام شود؛ مقالاتی که لطفی از شماره یک کتاب سال شیدا نوشته است قرار است به صورت یک مجموعه مقاله به چاپ برسد. تاریخ صوتی موسیقی از سال ۱۹۰۰ تا ۲۰۰۰ نیز در حال حاضر زیر نظر هوشنگ ابتهاج در حال اتمام است، همین طور کتاب تاریخ تشکیل چاووش و کتاب «سفر عشق» که خاطرات پنجاه سال موسیقی ایران است تا پایان سال ۸۷ به چاپ می رسد. تکنوازی هنرمندان جوان نیز در قالب CD از سوی موسسه انتشار می یابد و برای یادبود درویش خان، قرار است برنامه ای برگزار شود و پوستری از او توسط آوای شیدا طراحی می شود.
طرح چاپ یک مجموعه نفیس دوازده دستگاهی، شامل کنسرت های خارج از کشور لطفی که در این ۲۴ سال برگزار شده نیز برای نوروز ۸۷ به بازار عرضه خواهد شد.

سپیده شمس

منبع : روزنامه شرق