عقب نشینی برای جهانی شدن

دست روی دست گذارید تا دولت های چین و روسیه بازار سهام آمریكا را در اختیار گیرند!
از نظر آمریكایی ها مرحله ای دیگر از مبارزه با جهانی شدن در راه است. این مرحله توسط ۲ دگرگونی عمده در آمریكا در امور مالی و تجاری رقم زده می شود: اول رشد سرمایه های گسترده تحت كنترل دولت در خارج و دوم حركت به سمت دموكراسی در بازار سهام.
افزایش سرمایه گذاری های دولتی به طور ناگهانی امور اعتباری را در سطح دنیا تحت تسلط خود قرار می دهد. در این راستا مقام های اقتصادی دولت آمریكا كه قبلاً هیچ گاه فكر دخالت در امور تجاری و سرمایه گذاری را نمی كردند هم اكنون بشدت درگیر این امور شده اند. ۵ سال قبل دولت های دنیا ۱‎/۹ تریلیون ذخیره ارزی داشتند، وجود این ذخایر برای مقابله با بحران های مالی ضروری به نظر می رسید.
ولی میزان این ذخایر هم اكنون به ۵‎/۴ تریلیون دلار رسیده است مبلغی كه بسیار فراتر از احتیاجات ضروری دولت ها است. بنابراین، این پول ها به تدریج به سمت ایجاد «صندوق های منسجم ثروت» حركت كرده اند.
میزان ذخایر ارزی مذكور كشورها همچنان در حال افزایش است، بخش عمده ای از این افزایش در كشورهای صادر كننده منابع انرژی رخ می دهد، بویژه این كه نشانه ای از افول قیمت های بالای نفت و گاز مشاهده نمی شود.
قیمت های بالای نفت و گاز توضیح می دهند كه چرا دولت روسیه كه در بحران مالی خود در ۱۹۹۸ دارای ذخایر منفی ارزی بود هم اكنون ذخایری بالغ بر ۳۱۵ میلیارد دلار در اختیار دارد. قیمت های بالای نفت در مورد نیجریه نیز باعث شده این كشور كه زمانی از فقر ناله می كرد و تا سال ۲۰۰۶ وام های اضطراری می گرفت هم اكنون بیش از ۸۰ میلیارد دلار ذخیره ارزی داشته باشد. در مورد كشورهای عربی هم باید گفت دفتر سرمایه گذاری كویت طبق برخی اخبار، گردش ۵۰۰ میلیارد دلار پول را مدیریت می كند و امارات متحده عربی نیز صندوق سرمایه گذاری با ارزش احتمالی ۱ تریلیون دلار دارد. (البته خود اعراب آمار واقعی سرمایه ها و ذخایر خود را ارائه نمی كنند.)
دومین موتور محركه صندوق های منسجم ثروت، عدم توازن تجاری در سطح جهان است. كشورهای شرق آسیا در این زمینه ید طولایی دارند. كشورهای این منطقه از طریق تبدیل دلار به ارز داخلی، ثروت ارزی زیادی جمع می كنند. برجسته ترین نمونه این پدیده كشور چین است، این كشور ذخایر ارزی خیره كننده ای با رقم ۱‎/۲ تریلیون دلار دارد، ذخایر ارزی ژاپن هم حدود ۹۰۰ میلیارد دلار است.
وقتی بانك های مركزی این كشورها ذخایر زیادی جمع می كنند، آنها را به شكل اسناد مالی صادر شده از سوی وزارت خزانه داری آمریكا و دیگر اسناد تضمین شده كشورهای ثروتمند دیگر درمی آورند. ولی صندوق های منسجم ثروت رونق همیشگی نخواهند داشت. زیرا كشورهایی كه به تازگی ثروتی به هم زده اند راه ثروتمند شدن نسل پیشین كشورهای ثروتمند، یعنی كشورهای خلیج فارس، سنگاپور و نروژ را در پیش گرفته اند. این كشورها به دنبال بازگشت بهتر هزینه های خود هستند و دیگر تنها به اسناد مالی خزانه داری آمریكا و انباشتن پول روی هم بسنده نمی كنند. بنابراین، این كشورها در پی سرمایه گذاری در شركت ها هستند. این وضع ما را به دگرگونی عمده دوم در امور مالی و تجاری هدایت می كند.
آمریكایی ها معتقدند عواقب سیاسی این پدیده كم كم معلوم می شود، چین اخیراً سهمی ۳ میلیارد دلاری از گروه بلك استون را خریداری كرد و از آنجا كه این گروه شركت هایی را در اختیار دارد كه با اطلاعات حساس مربوط به امنیت ملی آمریكا سر و كار دارند. سرمایه گذاری چین در این گروه طبعاً بایستی توسط قانونگذاران آمریكایی به تأخیر بیفتد. همچنین خرید گروه های بزرگ صنعتی و مالی كشورهای كوچك همسایه چین نظیر سنگاپور از طریق واسطه هایی مثل گروه بلك استون در آمریكا نگرانی های سیاسی و امنیتی خاصی برای این كشورهای كوچك ایجاد خواهد كرد. یا این كه فرض كنید دولت چین و یا روسیه درصدد خرید سهام شركت های بزرگ آمریكایی برآیند. با توجه به استفاده ابزاری این كشورها از عوامل اقتصادی برای رسیدن به منافع سیاسی خود، می توان به مخاطرات این قبیل اقدام های ۲ كشور مذكور برای آمریكا پی برد.
همچنین با توجه به دگرگونی بزرگ دوم فراروی امور مالی در آمریكا یعنی رواج دموكراسی در بازار سهام، دیگر امكان كنترل این بازار توسط انحصارات اقتصادی قوی وجود ندارد كه بتوانند با نفوذ تدریجی سرمایه های دولت های خارجی مقابله كنند.

نویسنده: سباستین مالابی، ژوئن ۲۰۰۷
مترجم: محسن خزائی
منبع: واشنگتن پست

منبع : روزنامه ایران