زنی شبیه هیچ کس

● گفت وگو با مهتاب نصیرپور بازیگر فیلم تلخ عین عسل
«گونا زن رنج کشیده کردی است که همراه خانواده اش در یکی از روستاهای کردستان عراق زندگی می کند. او سعی دارد به زن ایرانی که به دنبال نشانی همسر شهیدش است کمک کند. گونا شرایط، روحیه و شخصیت منحصر به فردی دارد و اعضای خانواده اش همگی دچار مشکلات جسمی یا روحی هستند.»این تعریف «مهتاب نصیرپور» از شخصیتش در فیلم «تلخ عین عسل» ساخته «محمدعلی آهنگر» است. لوکیشن های این فیلم کوه های صعب العبور شهرستان پاوه و اورامانات است.آخرین فیلم به نمایش درآمده مهتاب نصیرپور، «به نام پدر» ساخته ابراهیم حاتمی کیا بود که سال گذشته اکران عمومی شد. نصیرپور پس از مدتی دوری از سینما، در فیلم «تلخ عین عسل» جلوی دوربین رفته است. این گفت وگو سر صحنه فیلمبرداری فیلم جدید او انجام شده است.
▪ به نظر می رسد ایفاگر نقش بسیار متفاوتی در این فیلم هستید؟
درست است که «گونا» زنی کرد است و مقوله زبان نیز آدم ها را از هم متفاوت می کند ولی فکر می کنم احساسات آدم ها، در هر نقطه یی از جهان که باشند، شبیه هم و یگانه است چرا که همه ما در لحظات افسردگی رنج می بریم و دچار اندوه می شویم و در لحظات خوشحالی هم در پوست خود نمی گنجیم و نمی دانیم که از شعف چکار کنیم. البته این را هم باید در نظر داشت که شرایط زندگی «گونا» با شرایط بسیاری از آدم های پیرامون ما متفاوت است.
▪ در زمان جنگ کشور ما شرایطی را پشت سر گذاشت که در آن شرایط مردم ایران در نقاط گوناگون آن به تجربیات مشترکی رسیدند. به نظر شما گونا هم می تواند نماینده زنان درگیر در جنگ و شرایط دشوار آن سال ها باشد؟
گونا در این فیلم مانند بسیاری از زنان رنج کشیده جامعه ما است که در کردستان زندگی می کند، یعنی موقعیت گونا را دیگر زنان مناطق کشور ما داشته و دارند. به عنوان مثال خود من در شمال زندگی کرده ام و از نزدیک با زندگی زنان روستایی شالیکار آشنا هستم و نمونه زنانی مثل گونا را در میان بستگان و آشنایان خودم دیده و به شباهت هایی میان گونا و این زنان رسیده ام.
▪ کردی حرف زدن در این فیلم برای شما دشوار نبود؟
اگر به عنوان یک بازیگر بخواهم زبان کردی را همان طور که یک کرد صحبت می کند اجرا کنم، کار سخت و دشواری است. در واقع صحبت کردن با زبان های دیگر هم یک پروسه طولانی و دشوار خواهد بود. بنابراین در فرصت کمی که پیش از فیلمبرداری داشتیم به اجرای دیالوگ هایی که در فیلمنامه داشتم اکتفا کردم و تلاش کردم تا آنجا که در توانم بود دیالوگ هایم را به شکل مطلوبی اجرا کنم. در واقع مساله زبان برای یک بازیگر چندان مهم نیست چرا که یک بازیگر قصد سخنوری و سخنرانی را در بازی ندارد بلکه می خواهد احساسات انسانی شخصیتی که نقش او را ایفا می کند به نمایش بگذارد.
▪ آیا برای پردازش به شخصیت گونا و نزدیک شدن به نقش از زندگی زنان کرد الهام گرفتید؟
من از بازیگرانی هستم که به شدت مخالف روش های اکسپری منتال یا تجربی هستم و معتقدم که برای نزدیک شدن به نقش، نباید نحوه زندگی آدم هایی که نقش شان را بازی می کنیم تجربه کرد تا بدانیم که آنها چه احساساتی را تجربه کرده اند، بلکه ما فرصت داریم به زندگی نگاهی عمیق بیندازیم و به جامعه و آدم های پیرامون مان نزدیک شویم.
در واقع نگاه به نقش به صورت تجربی کاملاً مصنوعی است و آن تجربه، تجربه یی انتزاعی خواهد بود و اگر بخواهیم از این طریق به آنها نزدیک شویم، به خاطر پیشینه و تربیت خانوادگی مان، قادر به درک عمق دردها و شرایط آدم ها نیستیم. بنابراین ترجیح می دهم به درونیات و تجربه های خودم رجوع کنم و بر این اساس به مقایسه شرایط سخت و دشوار این آدم ها با شرایط و موقعیت های زندگی خودم بپردازم.
▪ گونا در شرایط سخت جنگی زیسته و با مصائب و ویرانی های جنگ به خوبی آشنا است. آیا برای درک شرایط گونا به تحقیقات میدانی پرداختید و تا چه حد به پژوهش در مورد این قبیل زنان پرداختید؟
درست است که من تجربه گونا را در جنگ نداشته ام اما تمام دوران جنگ را شاهد بوده و خیلی با آن فاصله نداشتم و حتی خاطراتی از موشک باران ها دارم. از طرفی دیگر گمان می کنم که احساسات آدم ها فرق چندانی با هم ندارد و این را هم یاد گرفته ام که روحیات یک هنرمند باید حساس تر بوده و شاخک های تیزتری نسبت به آدم های معمولی داشته باشد.
در واقع وظیفه من به عنوان یک هنرمند این است که تجربه ها و آموخته هایم را از ذهنم عبور داده و پالایش کنم تا به تلفیقی از آنچه که فکر می کنم درست است و آنچه که فکر می کنم هنرمندانه است را به اجرا بگذارم نه آنچه که واقعی است چرا که خیلی جاها واقعیات به درد ما نمی خورند و جذابیت چندانی ندارد.
بنابراین ترجیح دادم آنچه را که جذاب است به نمایش بگذارم. در ضمن هیچ زنی شبیه گونا در آن منطقه ندیدم. بنابراین دست به تحقیقات میدانی نزدم بلکه ترجیح دادم از دانش و آگاهی خودم در ایفای نقش گونا بهره ببرم.

صفورا رستمی نژاد

منبع : روزنامه اعتماد