سرما‌خوردگی یا آلرژی بینی؟

در بسیاری از فرهنگ‌ها، الرزی را در اصلاح، سرماخوردگی به حساب می‌آورند و حتی نام دیگر الرژی بینی را ”زکام تابستانه“ نامیده‌اند. شناسائی این دو از یکدیگر برای همه مردم، مفید می‌باشد.
شباهت‌ها : هر دو، آب ریزش بینی عطشه، گرفتگی بینی و سرفه، گلودرد و خستگی دارند؛ سوزش بینی در هر دو دیده می شود.
● تفاوت‌ها :
۱) علامت‌های بالینی :
تب و درد عمومی بدن، مخصوص سرما خوردگی می‌باشد و به هیچ وجه در آلرژی دیده نمی‌شود. درگیری چشم‌ها در آلرژی بینی، بسیار بیشتر ازسرماخوردگی است. خارش بینی در سرماخوردگی دیده نمی‌شود.
۲) سیر بالینی:
سرماخوردگی به طور معمول ۳ تا ۷ روز می‌باشد و به ندرت به ۱۰روز می‌کشد؛ ولی الرژی بینی به طور آلرژی به طور معمول بعد از ۲ تا ۳ هفته جدی می‌شود و بیمار به پزشک مراجعه می‌کند؛ یعنی در سرما‌خوردگی، بیمار سریع‌تر دنبال درمان می‌گردد. علامت‌های سرماخودگی در تمام شبانه روز، یکسان می‌باشد. ولی الرژی بینی، حالت حمله‌ای دارد و در اوایل صبح و غروب بیشتر می‌باشد . بین حمله‌ها، بیمار بدون نارو، نرمال است سرماخوردگی، یک بیمار حاد محسوب می‌شود ولی الرژی بینی، مزمن می‌باشد.
۳) عوارض:
سرماخوردگی به طورمعمول عارضهٔ خاصی ندارد، هر چند اضافه شدن عفونت در گوش یا سینوس به دنبال سرماخوردگی، ممکن است پیش آید که آن هم در افرادی با زمینهٔ آلرژی یا انحراف یا نقص سیستم ایمنی و..مطرح است.اصطلاح‌هائی چون سرماخوردگی مزمن یا سرماخوردگی مکرر، معنادار نمی‌باشند و در صورتی که در بیمار، عوارض سینوزیت باعث مزمن شدن علائم گردد. دیگر سرماخوردگی نیست و همان سینوزیت می‌باشد، افرادی که آلرژی بینی دارند، آلرژی به سینوس، حلق، حنجره و گوش میانی توسعه می‌یابد. در مواردی نیز آسم در این افراد ایجاد می شود.
۴) عوامل:
سرماخوردگی به علت ویروس ایجاد می‌شود و ویروس‌ها قابل شناسائی هستنند و حتی قابلیت تکثیر شدن در محیط آزمایشگاهی را دارند و نوعی موجودات زنده محسوب می‌شوند، ولی علت آلرژی بینی، ”آلرژن ها“
هستنند که زنده نمی‌باشند و قابل تکثیر هم نیستند. از بافت و ترشح‌های بینی در سرماخوردگی می‌توان ویروس‌ها را جدا کرد، ولی ”آلرژن‌ها“ قابل جدا کردن از این بافت نمی‌باشند.
۵) مسری بودن:
سرماخوردگی بسیار مسری می‌باشد و به سرعت همه در خانواده، مبتلا می‌شوند؛ ولی آلرژی بینی، ممسری نمی‌باشد و اگر هم به علت ارثی بودن فرد دیگری مبتلا شود، حالت‌ها و علامت‌های بیماری با یکدیگر فرق می‌کنند.
۶)فصل:
سرماخوردگی به طور معمول در پائیز و زمستان بیشتر است، ولی آلرژی بینی در تمام فصل‌ها شایع می‌باشد.
۷) سابقه:
تماس با افرادی سرماخورده در یکی دو روز گذشته، برای شروع سرماخوردگی کافی است.مواجه شدن با گرده گیاهان با خوردن غذای خاص با استفاده از عطر مواد شیمیائی در فاصله چند ساعت قبل از شروع علائم در آلرژی بینی، کمک کننده می‌باشد. افراد دچار آلرژی بینی، ممکن است سابقه علائم مشابه در همین مواقع در سال قبل داشته است و یا سابقه کهیر، اگر ما و یا اسم در دوره‌ای از عمر خود داشته باشند.
۸) تصور بیمار:
احساس بیمار در موارد سرماخوردگی و آلرژی بینی با هم متفاوت می‌باشد. این احساس، ناشی از تجربهٔ افراد از بیماری‌های قبلی نیست.
۹) سرماخوردگی با استراحت خوب می‌شود . ولی استراحت در در درمان آلرژی بینی نقشی ندارد. درمان‌های خانگی سرماخوردگی بر آلرژی بینی اثری ندارد. آنتی هیستامین‌ها در آلرژی بینی، به طور کامل علامت ها را کنترل می کنند؛ولی در سرماخوردگی اثر محسوسی ندارد. استامینوفن ( مسکن‌ها )، غرغرهٔ آب نمک یا عسل و آب لیمو که در سرما‌خوردگی موثر می باشد، در آلرژی بینی موثر نیست. اسپری کیومولین و کورتون (استیروئید) در سرماخوردگی جائی ندترند.
۱۰) پیشگیری:
شست و شو دست ها و ماسک زدن و دوری کردن از افراد سرماخورده درسرماخوردگی، بسیار موثر است؛ ولی دوری از ”آلرژن‌ها“ سخت تر است.
و همیشه امکان پذیر نمی‌باشد. واکسن ضد آنفلوانزا برای ویروس‌های آنفلوانز تاد حدودی موثر می باشد، ولی بر ویروسهای سرما خوردگی و با آلرژی بینی اثری ندارد.
جدول مقایسهٔ ین علامت ‌های آلرژی بینی و سرماخوردگی:
آلرژی/ سرماخوردگی / علامت‌
گاهی / به طور معمول / سرفه
هرگز/گاهی / درد عمومی
گاهی/گاهی / خستگی
به طور معمول/به ندرت / خارش چشم
به طور معمول/ به طور معمول /عطسه
گاهی/ به طور معمول /کلودرد
به طور معمول/ به طور معمول / آب ریزش بینی
به طور معمول/ به طور معمول / گرفتگی بینی
هرگز/به ندرت / تب

دکتر هدایت اکبری
فوق تخصص اسم و الرژی

منبع : مجله شادکامی و موفقیت