مسکو گران ترین پایتخت جهان

شهر مسکو پایتخت روسیه گران ترین شهر جهان برای خارجی ها است. این شهر برای دومین سال پیاپی و براساس تحقیق موسسه معتبر مشاوره مرکر این عنوان را به خود اختصاص داده است.
پس از مسکو، سئول پایتخت کره جنوبی و توکیو پایتخت ژاپن صدرنشین پیشین این فهرست قرار گرفته اند. شهرهای هنگ کنگ، لندن، اوزاکا، ژنو، کپنهاگ، زوریخ، اسلو و نیویورک (دو شهر آخر به طور مشترک) نیز در جایگاه های چهارم تا دهم گران ترین شهرهای جهان برای خارجی ها قرار گرفته اند. همچنین در این فهرست تهران در رده صدوبیست قرار دارد.
شهرهایی که رده های بالای این فهرست را تشکیل داده اند عمدتاً در جهان اول یا مجموعه کشورهای توسعه یافته قرار دارند. در مجموع اگر یک خارجی بخواهد در کشورهای توسعه یافته با استاندارد زندگی اتباع همان کشورها زندگی کند، هزینه های سنگین تری را نسبت به آنها متحمل خواهد شد. البته در این فهرست مواردی چون سوبسید ها و تخفیف های دولتی برای اتباع کشورهای مورد بررسی، در نظر گرفته نشده است و در عوض مولفه هایی چون تفاوت قیمت ارز میان کشورها، قدرت واحد پول کشور میزبان، نرخ بهره، هزینه خورد و خوراک و هزینه مسکن مورد سنجش قرار گرفته است.
مسکو صدرنشین این فهرست با ۶/۱۲ میلیون نفر جمعیت ( پرجمعیت ترین شهر در اروپا) و وسعتی برابر هزار و هشتاد و یک کیلومتر مربع؛ پایتخت و قلب علمی، سیاسی، تجاری و اقتصادی کشور روسیه است. این شهر برای نخستین بار در قرن هفدهم به عنوان پایتخت روسیه انتخاب شد اما در سال ۱۷۱۲ شهر سنت پترزبورگ این عنوان را از مسکو ربود.
اما پس از پیروزی انقلاب کمونیستی در روسیه در ۱۲ مارس ۱۹۱۸ مسکو دوباره به عنوان پایتخت جمهوری سوسیالیستی فدراتیو روسیه ( که پنج سال بعد به اتحاد جماهیر شوروی تغییر نام داد) انتخاب شد.
در دوران تسلط کمونیسم هزینه زندگی در مسکو در سطح نسبتاً پایین و تقریباً همطراز سایر شهرهای بزرگ شوروی سابق بود اما با انحلال اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ و هجوم سرمایه داری به قلب جهان کمونیسم هزینه زندگی در مسکو نیز افزایش یافت.
روسیه و مسکو در سال های پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی شاهد تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی عمیقی بودند. کشور ثروتمند روسیه که تمام منابع طبیعی آن در دوران کمونیسم تحت اختیار دولت بود در دهه نود خصوصی سازی و پیروی از اقتصاد سرمایه داری را تجربه کرد؛ اتفاقی که باعث شد در کشوری که مالکیت خصوصی برای حدود یک قرن لغو شده بود، ناگهان میلیاردرهای تازه به دوران رسیده که به «روس های تازه» شهرت یافتند به وجود آیند. به طوری که بنابر بررسی نشریه فوربس در سال ۲۰۰۶ مسکو دومین شهر جهان پس از نیویورک است که بیشترین تعداد میلیاردرها در آن زندگی می کنند. در سال ۲۰۰۴، سی و سه نفر از سی و شش میلیاردر روس در مسکو زندگی می کردند.
ثروت عظیم این میلیاردرها که برابر ۲۴درصد تولید ناخالص داخلی روسیه است شهر مسکو را به گاوصندوق بزرگی تبدیل کرده است. البته این ثروت عظیم و اهمیت اقتصادی و تجاری شهر مسکو تنها دلیل تبدیل مسکو به گران ترین شهر جهان نبوده است. بنابر گزارش موسسه مشاوره مرکر ثبات ارزش روبل، واحد پول روسیه و افزایش روزافزون قیمت مسکن در مسکو دو دلیل اصلی تبدیل مسکو به گران ترین شهر جهان برای خارجی ها بوده است.
قیمت مسکن در بیشتر موارد برای خارجی ها بسیار گران تر از روس ها است به علاوه آپارتمان های کوچکی که در دوران شوروی سابق ساخته شده بودند، هنوز از تخفیف در قبوض آب، برق و گاز برخوردارند و شامل تخفیف ۱۳ درصدی مالیات عمومی نیز می شوند.
این آپارتمان ها در دوران اتحاد شوروی با توجه به تعداد اعضای خانواده ها به آنها اهدا می شد البته در این میان به هنرمندان، قهرمانان ملی، ورزشکاران و دانشمندان منازل بهتر و بزرگ تری تعلق می گرفت اما پس از سقوط کمونیسم و به رسمیت شناخته شدن مالکیت خصوصی، مستاجران قبلی که تنها هزینه یی مانند شارژ ماهیانه به دولت پرداخت می کردند تبدیل به مالک شدند و در عین حال قیمت مستغلات به سرعت رو به افزایش گذاشت.
هم اکنون قیمت یک متر مربع از منزلی در حومه شهر مسکو به طور میانگین چهار هزار دلار امریکا است اما یک متر مربع از چنین خانه یی در درون شهر شش تا هفت هزار دلار امریکا ارزش دارد. قیمت یک متر مربع آپارتمان در مناطق مناسب تر شهر مسکو نیز تا ۴۰ هزار دلار و حتی بیشتر برای هر یک متر مربع می رسد.
بالارفتن همزمان هزینه زندگی و قیمت مسکن باعث شده است تا برخی از اهالی مسکو قید زندگی شهرنشینی را بزنند و برای گذران زندگی آپارتمان های خود را در مسکو اجاره داده و به «داخا» ها نقل مکان کنند. داخا، خانه یی روستایی است که در بیشتر موارد در کنار مزرعه یا باغی قرار گرفته است و در آن امکان کشاورزی محدود نیز وجود دارد.
در حال حاضر بسیاری از مردم روسیه مالک بیش از یک واحد مسکونی هستند و از این نظر روس ها در جهان رتبه نخست را به خود اختصاص داده اند. بیشتر این منازل دوم نیز در واقع داخا هستند.

سعیده مویدی نیا

منبع : روزنامه اعتماد