سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا

بررسی صفات تولی شیر و تولید مثل


بررسی صفات تولی شیر و تولید مثل
● مقدمه
▪ اهمیت فاصله زایش :
اگر چه فاصله زایش زیاد برای گله ها و گاوهای پرتولید با افزایش تولید همراه است اما شكل منحنی شیر دهی تغییر نكرده بلكه فقط سطح تولید افزایش می یابد (۱۰). در گاوهای پرتولید طولانی شدن فاصله زایش هزینه زیادی در بردارد كه عواملی مثل قیمت شیر ، میزان تولید شیر ، تفاوت در هزینه جایگزینی تلیسه ، قیمت گاونر ، استفاده از سوماتوتروپین گاوی ، هزینه خوراك ، هزینه تلقیح و... روی آن تاثیر گذراند (۲ ، ۴ ، ۵ ، ۶ ، ۷ ، ۸ و ۱۰) جهت حداكثر سازی میزان تولید شیر فاصله زایش ۳/۱۲ تا ۸/۱۲ ماه مورد انتظار است (۱). وقتی فاصله زایش بیش از ۶/۱۳ ماه باشد میزان كاهش تولید شیر به ازای هر روز از فاصله زایش شدت می یابد (۱) .
▪ فاصله زایش تا آبستنی :
فاصله زایش تا آبستنی همبستگی زیاد با فاصله زایش دارد (۹۹/۰ r=) روزهای باز از سه جزء دوره انتظار اختیاری[۱]، روزهای از دست رفته به خاطر عدم موفقیت آبستنی [۲] روزهای از دست رفته به خاطر عدم تشخیص فحلی[۳] تشكیل شده است(۹) .
OPEN DAYS=VWP+DLMH+DLCF , DLCF=(S/C -۱)*۲۱ , DLMH= OPEN DAYS – ( VWP+DLCF)
تشخیص فحلی تاثیر بسزایی روی طولانی شدن روزهای باز دارد(۶). گاوهایی كه طی ۱۸ ماه دارای ۲ اوج تولید هستند عملكرد بسیار بهتری نسبت به گاوهایی كه به خاطر تولید بالایشان دیرتر تلقیح شده اند ، دارند (۳) .
▪ عوامل موثر روی طول روزهای باز:
تجزیه پذیری پروتئین جیره در شكمبه ، ارزش ارثی صفت تولید شیر ، میزان تولیدشیر ، متابولیت های خون ، وزن بدن ، امتیاز وضعیت بدنی ، فصل زایش، میزان مصرف ماده خشك از جمله عواملی هستند كه روی طول روزهای باز موثر هستند (شكل۱).
▪ تاثیر تولید شیر روی طول روزهای باز :
گاوهای با تولید بالا به سرعت گاوهای با تولید پایین آبستن نمی شوند و به نظر می رسد كه تولید بالا در اوایل شیردهی در تاخیر انداختن آبستنی نقش موثری داشته باشد .
● مواد و روشها
در تحقیق حاضر از ركوردهای ثبت شده در سیستم اطلاعات مربوط به واحد پرورش گاو شیری بنیاد مستضعفان و جانبازان واقع در خرم دره طی سالهای ۱۳۶۸ لغایت ۱۳۸۰ استفاده گردید.فایل ارقام در اولین شیردهی شامل ۱۴۲۱ ركورد بود. . توزیع فراوانی مربوط به گروه های روزهای باز و خشك در هر دوره شیردهی به وسیله نرم افزای Excel تهیه گردید با استفاده از ضریب های تصحیح بدست آمده در این تحقیق، ركوردهای تولید شیر برای اثرات ثابت سال و ماه زایش تصحیح گردید. ركوردهای تولید شیر در طبقات روزهای باز دسته بندی شد. گروههای روزهای باز در محدوده ۳۰ تا ۱۵۰ روز در نظر گرفته شدند . همچنین گاوهای دارای تولید بالای میانگین برای تجزیه و تحلیل در نظر گرفته شدند .
جهت برآورد هزینه های تغذیه ای از جیره های دوره شیردهی و خشكی مربوط به آن گله استفاده گردید . آنالیزهای آماری در اولین و دومین دوره شیردهی جداگانه صورت گرفت . جهت برآورد معادلات چند مجهولی از نرم افزار jundel table curve استفاده شد . سود هر كیلوگرم شیر تولیدی ۸۳۰ ریال محاسبه گردید . هزینه هر روز از دور خشكی نیز ۱۴۴۰۰ ریال برآورد شد . قیمت گوساله در هنگام تولید ۲۰۰۰۰۰ ریال منظور شد . درآمدمنهای هزینه خوراك به ازای هر روز از فاصله زایش (IOFC) از فرمول زیر محاسبه گردید(۴) .
IOFCi = (Ii – FCi )
Ii = Mi + Hi
Fci = ( FCM + FCD ) / CiI
IOFCi =IOFC به ازای هر روز از فاصله زایش i ام
Ii= درآمد حاصل از فروش شیر و گوساله به ازای هر روز از فاصله زایش i ام
Mi = درآمد حاصل از تولید شیر به ازای هر روز از فاصله زایش i ام
Hi = درآمد حاصل ازفروش گوساله به ازای هر روز از فاصله زایش i ام
Fci = هزینه خوراك به ازای هر روز از فاصله زایش i ام FCM = ● هزینه خوراك كل دوره شیر دهی
FCD = هزینه خوراك كل دوره خشكی Cii = فاصله زایش i ام بر حسب روز
ارزش اقتصادی روزهای باز با استفاده از فرمول زیربرآورد گردید(۴):
ریالDO(i+۱)-i ریال= میزان سودیا زیان به ازای طولانی شدن هر روز به روزهای باز دردوفاصله زایش مورد مقایسه IOFCi+۱= درآمد منهای هزینه خوراك به ازای هر روز از فاصله زایش طولانی تر
IOFCi= درآمد منهای هزینه خوراك به ازای هر روز از فاصله زایش كوتاهتر CIi+۱= فاصله زایش طولانی تر بر حسب روز و D(i+۱)-i= اختلاف دو فاصله زایش مورد مقایسه بر حسب روز
● نتایج وبحث
با توجه به توزیع فراوانی گروههای روزهای باز ، بیشترین تلقیح منجر به آبستنی ،طی روزهای ۵۰ ام تا ۶۰ ام شیردهی می باشد از طرفی سطح تولید شیر در واحد پرورش گاوشیری خرم دره بالا بوده و جهت رفع اثرات منفی تولید شیر اوایل شیردهی روی آبستنی و خارج شدن گاو از اوج تولید و تمیز شدن رحم از عفونت ها ،پیشنهاد می شود كه اولین تلقیح قبل از روز ۵۰ ام صورت نگیرد و دوره انتظار اختیاری ۶۰-۵۰ روز مطلوب به نظر می رسد.
استرون و همكاران(۹) نشان دادندكه تلقیح زودتر از روز ۵۰ ام شیردهی باعث كاهش عملكرد تولید مثل می شود . هر روز اضافه شدن به روزهای باز ۹/۰ به روزهای شیردهی و ۱/۰ به دوره خشكی تلیسه اضافه گردید این رقم در گاوهای شكم دوم و بالاتر به ترتیب ۸/۰ و ۲/۰ بود.بلوی و همكاران (۳) نشان دادند كه یك روز اضافه شدن با فاصله زایش باعث افزودن ۶/۰ به روزهای شیردهی و ۱/۰ به دوره خشكی می گردد.رابطه بین روزهای شیردهی با روزهای باز و تولید تجمعی شیر با معادله زیر مشخص گردید:
DIM=۱۹۶.۰۲۷+۰.۷۰۳۶*DO+۰.۰۰۱۲۲۵(DO^۲)+۰.۰۰۵۳۹*TM
DIM:روزهای شیردهی و DO: روزهای باز وTM: میزان تولید كل دوره
با افزایش روزهای باز میزان تولید تجمعی شیر افزایش می یابد ولی باعث كاهش میزان تولید شیر به ازای هر روز از فاصله زایش می شود. همچنین تعداد گوساله متولد شده در سال نیز كاهش می یابد(جدول ۱) .
روزهای باز كمتر از ۸۹-۸۰ روز تاثیر سوئی روی میزان تولید تجمعی شیر دارد و باعث می شود كه گاوها با تولید روزانه ۲۳ كیلوگرم خشك شوند . سطح مطلوب برای صفت میانگین تعداد سرویس به ازای آبستنی۲-۸/۱ معرفی گردیده است (۱) .لذا با توجه به دوره انتظار اختیاری ۵۰تا ۶۰ روز میانگین روزهای باز ۹۰-۸۰ روز مناسب به نظر می رسد . سود خالص به ازای هر روز از فاصله زایش با طولانی شدن روزهای باز كاهش می یابد .به ازای طولانی شدن یك روز به گروه روزهای باز ۹۰-۸۰ روز نسبت به ۱۰۰-۹۰ روز ۵/۱۹۹۴۲ ریال هزینه خواهد شد . به ازای طولانی شدن هر روز به فاصله زایش ۱۳ ماه نسبت به ۱۲ ماه ۱۹۲۵۰ ریال هزینه وجود دارد(جدول ۱) .اگر چه تولید شیر و تداوم شیردهی هرگاو طی سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته اما هنوز گاوداران بر تلقیح زود هنگام گاوهای شیری بعد از زایش تاكید دارند .
این مدیریت باعث می شود تعداد زیادی از گاوها با تولید ۴۵-۴۰ كیلوگرم تلقیح شده و با تولید روزانه ۲۵ كیلوگرم خشك شوند (۲). كاهش سود اقتصادی به بخش تولیدی پایین منحنی شیردهی وابسته است .اوج تولید شیرطی روزهای ۶۰ تا ۹۰ شیردهی رخ می دهد و دوره ۶۰ تا ۵۰ ام شیردهی بیشترین سود را عاید تولید كننده خواهد كرد. روزهای ۱۵۰ تا ۲۵۰ام شیردهی دوره شكست می باشد .
بنابراین گاوی كه در طول عمر تولیدی خود بیشتر آبستن باشد دارای دوره های سود بیشتری خواهد بود از طرف دیگر تعداد دفعات آبستنی دام در طول عمر زندگی كمتر باشد گاو زمان بیشتری در بخش انتهای دوره شیردهی خواهد بود. فاصله زایش بیشتر باعث كاهش تعداد گوساله متولد شده در طول عمر تولیدی گاو می شود .در یك گله ۵۰۰ راسی با میانگین ۵/۱۵ ماه فاصله زایش، در طول عمر تولیدی خود (۵/۳-۳سال ) تعداد ۲۵۰-۲۰۰ گوساله كمتری نسبت به گاوهای دارای فاصله زایش ۸/۱۲ ماه تولید می كند .كاهش تعداد گوساله باعث كاهش تلیسه جایگزین می شود از طرفی در گله هایی كه مشكل تولید مثل وجود دارد حذف غیر اختیاری افزایش می یاید. درآمد حاصل ازفروش گوساله به ازای هر روز از فاصله زایش با افزایش روزهای باز كاهش می یابد . جهت بررسی تاثیر ارزش گوساله روی ارزش اقتصادی روزهی باز مدل زیر پیشنهاد می گردد:
RDO= -AY۸۵+CV*{۳۶۵/(DO+۲۸۵)-۱}
RDO = اختلاف بازده اقتصادی گروه روزهای باز بر حسب Kg شكل ۲ تاثیر میزان تولید شیر روی میزان آبستنی
AYDO = میزان تولید شیر سالیانه گروه DO
AY۸۵ = میزان تولید شیر سالیانه گروه DO=۸۵ CV= ارزش گوساله برحسب Kg تولید شیر سالیانه
منابع
۱. محمد نظری ،ب.۱۳۸۰ .برآورد پارامترهای ژنتیكی صفات تولید شیر و فاصله زایش گاوهای هلشتاین ایران .پایان نامه كارشناسی ارشد ،رشته علوم دامی ،دانشكده كشاورزی ،دانشگاه تربیت مدرس .
۲. Arbel , R.Bigun , Y . Ezra,E . ۲۰۰۰. The effect of extended calving interval in high lactating cows on milk production and profitability .Israel Cattle Breeders ,Association.
۳. Blowey,R.W.Frucus,S.C.۱۹۹۸.A veterinary book for dairy farmers.۱۶
۴. federicoj.Holmann.Richard shumway.Robut w.blake ,robert , B. schwart,E. max sudweeks.۱۹۸۴.Economic Value of Days open for Holstein cows of alternative Milk yields With Varying calving intervals .j dairy sci ۶۷ : ۶۳۶ - ۶۴۳ .
۵. Marti,C.F.Funk,D.A.۱۹۹۴.Relationship between production and days open of different levels of herd production .J Dairy Sci ۷۷:۱۸۸۲-۱۸۹۰.
۶. Oltenacu.P.A.,T.R.Rounsavillc,R.A.Milhigan,and R.L.Hintz.۱۹۸۰.Relationship between days open and cumulative milk yield at various intervals from parturition for high and low producing cows. J. dairy Sci. ۶۳:۱۳۱۷.
۷. Schaeffer, L. R . and C. R. Henderson. ۱۹۷۲. Effect of days dry and days open on holstein milk production. J. Dairy Sci . ۵۸:l۰۸.
۸. Schaeffer,L.r.Henderson,C.R.۱۹۷۱.Effects of days dry and days open on Holstein Milk Produetion . J .Dairy Sci ۵۵: ۱۰۷ - ۱۱۲ .
۹. Steren,L.Bewy,D.۱۹۶۰.Reproduction :Incentives for reproducing days open .Extension animal scientist-Dairy management & Health.(۹۱۶)۷۵۲-۱۲۷۹.
۱۰. Young Herds Reproduction Status.Virginia cooperative Extention.www.ext.vt.edu/pubs/dairy
Economical study of intractions between production & reproduction traits in Holstein dairy cows
Abstract:
Dairy cattle industry Based milk production & reproduction .this article discusses interactions between production and reproduction traits by ۱۰ years records of a big herd .results purpose ۵۰ -۶۰ vwp and ۸۰-۹۰ DO for dairy cattle. Extending optimum DO costs ۱۹۹۴۲.۵ rials per day of CI.
abbreviation keys : CI= calving interval , OD= open days ,vwp= voluntry waiting period
Key words :( holstien dairy cow ,milk production, open days, economic value)
منبع : علوم دام


همچنین مشاهده کنید