جلوه جود

سال ۱۹۵ هجری، روزدهم ماه رجب است كه نهمین اختر آسمان امامت و نخستین و آخرین فرزند حضرت علی بن موسی الرضا(ع) با نام مبارك محمد قدم به هستی می گذارد.نام او مجدد خاطرات و مجاهدات جد بزرگوارش، پیامبر اسلام (ص) است. این مولود فرخنده ، بعدها در اثر تقوای بسیارش، لقب تقی گرفت و به خاطر سخاوت و بخشندگی بی نظیرش به جواد شهرت یافت.
مادر پاكدامن ایشان، «سبیكه» یا «خیزان» مصری ام ولدی است كه تبارش به مادیه قبطیه، مادرحضرت ابراهیم (ع) می رسد.
امام جواد پنج ساله بودند كه همراه حضرت رضا(ع) به ایران آمدند. در سال ۲۰۳ هجری كه امام هشتم به شهادت رسیدند، در هفتمین بهار زندگی خود،وارث امامت شدند.
القاب مهم امام نهم، جواد، تقی، مرتضی و قانع است. امام جواد(ع) پس از امام رضا(ع) بر مسند امامت نشستند و پیشوایی معنوی شیعیان را به عهده گرفتند. ایشان در عمر كوتاه خود با دو تن از خلفای عباسی ـ مأمون و معتصم ـ هم عصر بودند كه هریك از آنان به نوبه خود، نهایت تلاش را برای جلوگیری از نفوذ و پیشرفت معنوی امام داشتند. خلفای عباسی اعتقادی به اسلام نداشتند و فقط حفظ ظاهر می كردند. گاهی هم به نام اسلام از عمل به احكام مصرحه دین ، سر باز می زدند. كار تغییر و تفسیر قوانین اسلامی به جایی رسیده بود كه سازمان های متولی اجرای امور اسلامی، خود مجری نقض قوانین اسلامی بودند و هیچ كس نیز در قبال این خلافكاری ها، مسئول نبود.
امام جواد (ع) با پایمردی و قدرت تمام به تبیین احكام دین جدشان می پرداختند و چون سخنان ایشان در میان مردم منتشر می شد، حكومت نهایت آزار را بر ایشان و پیروانشان تحمیل می كرد. مأمون همیشه حفظ ظاهر می كرد، لیكن در باطن، پیوسته مشغول دسیسه چینی و جلوگیری از فعالیت های امام بود و ایشان را در ۲۵ سالگی به شهادت رساند.
دوره زندگی امام جواد(ع) مقارن با اوج اقتدار بنی عباس بود و لذا احادیث و اخبار بی شماری برای عدم حقانیت آل رسول(ص) جعل شد. امام جواد(ع) با صراحت و شجاعت بی نظیری با این انحرافات مقابله می كردند و با حمله مستقیم به جاعلین احادیث، به آنان هشدار می دادند.
در دوره بنی عباس، عیاشی و میگساری و تبذیر بیت المال توسط اشراف، نسبت به دوره های دیگر، شاخص و كم نظیر بود. امام جواد(ع) در مقابل این اسراف ها و ریخت وپاش ها، به شدت موضعگیری می كردند و به خلفای عباسی هشدار می دادند كه به قیمت فقر و فاقه مردم، از كیسه خلافت، بذل و بخشش نكنند.
در فقاهت و شأن علمی امام جواد(ع) همین بس كه گفته اند ایشان در عرض چند روز، سی هزار مسأله غامض را برای جویندگان حقیقی علم ، گره گشایی كردند و به مسائل گوناگون فقهی، با سلامت و دقت بی نظیری پاسخ دادند.
از سخنان گهربار ایشان است:
▪ آن كس كه تكیه گاهش خداوند است به غنای واقعی می رسد و دیگران به او نیاز پیدا می كنندو هركس تقوا پیشه كند، مردمان از صمیم دل دوستش دارند.
▪ چون نعمت خداوند بر فردی فزونی گیرد، نیازها و چشمداشت های مردمان نیز به او بیشتر می شود. اگر این نعمات رادر خدمت ایشان به كار نگیرد، رو به زوال خواهد رفت.
▪ تنها پای سخنان كسانی بنشین كه از خدا سخن می گویند.
▪ عالم اگر علمش را به دیگران نیاموزد، آن علم فناخواهد شد و دارنده خود را ترك خواهد كرد.
▪ شریف واقعی كسی است كه به شرافت علم و دانش آراسته باشد و عظمت فرد، منوط به فضائل روحی و معنوی اوست.

تهمینه مهربانی

منبع : روزنامه ایران