شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

آنها در قلب تاریخ باقی ماندند


آنها در قلب تاریخ باقی ماندند
● افسانه همیشگی
زین الدین زیدان در ۲۳ ژوئن ۱۹۷۲ در مارسی به دنیا آمد. پدر و مادر او یک زوج مسلمان الجزایری بودند و در یک منطقه مهاجرنشین فرانسه به نام «کاستلانه» زندگی می کردند. او خیلی زود جذب باشگاه «یواس سن هنری» شد و بعد از گذراندن دوره ای در آکادمی «المپیک» توسط ژان وارود برای باشگاه کان انتخاب شد.به علت استعداد فوق العاده، زیدان در کن ماندنی شد و ۶۱ بازی در لیگ فرانسه برای این تیم انجام داد.زیدان در سال ۱۹۹۲ به بوردو رفت و دوران موفقیت او در این تیم آغاز شد و هواداران بوردو به او لقب «زیزو» دادند.
او در ۱۷ آگوست ۱۹۹۴ مقابل جمهوری چک اولین بازی ملی خود را انجام داد و با به ثمررساندن ۲ گل بازی را به تساوی کشاند. زیدان چون ملیت فرانسوی الجزایری داشت می توانست برای الجزایر هم بازی کند اما عبدالحمید کرمالی مربی الجزایر او را به تیم ملی دعوت نکرد زیرا معتقد بود زیدان بازیکن سریعی نیست و زیزو فرانسه را برگزید. امه ژاکه به او اعتماد کرد و در جام ملت های اروپا در سال ۱۹۹۶ پیراهن شماره ۱۰ تیم ملی را به وی داد و بر نام کانتونا و ژینولا خط قرمز کشید. فرانسه درجام ملت هامغلوب جمهوری چک شد.
پس از این رقابت ها زیدان به تورین رفت تا در یوونتوس بازی کند.سیاه و سفیدها در ۲ فصل پیاپی به فینال لیگ قهرمانان اروپا رسیدند اما در هر ۲ دوره مغلوب شدند. سال ۱۹۹۸ فرا رسید، سالی که با فتح اسکودتو آغاز شد و فرانسه که میزبان جام جهانی بود انتظار قهرمانی را می کشید. جام جهانی به خوبی آغاز شد و با هدایت زیدان فرانسه ۲ بازی اول را به راحتی پشت سر نهاد البته زیزو در بازی مقابل عربستان در دقیقه ۷۰ اخراج شد تا دیدار مرحله یک هشتم را هم از دست بدهد.
تیم هماهنگ ژاکه موفق شد از سد ایتالیا و کرواسی بگذرد تا خروس ها (لقب تیم فرانسه) به دیدار نهایی برسند و زین الدین زیدان در رویایی ترین شب زندگیش با ۲ گلی که با ضربه سر وارد دروازه برزیل کرد تبدیل به اسطوره جدید فوتبال این کشور شد. سال ۱۹۹۸ با کسب عنوان های مرد سال اروپا و جهان به پایان رسید. در حد فاصل ۲۰۰۱-۱۹۹۹هر چند در یوونتوس عنوانی نصیب زیدان نشد اما او همراه فرانسه به مقام قهرمانی جام ملت های اروپا رسید؛ جامی که تحت تأثیر هنرنمایی های وی بود و عنوان مرد سال جهان را برایش به ارمغان آورد.
در سال ۲۰۰۱ زیدان یوونتوس را ترک کرد و با قراردادی که همچنان رکوردنقل و انتقالات فوتبال جهان محسوب می شود(۶۵ میلیون دلار) راهی رئال مادرید شد.در رئال، زیدان پس از چندی هدایت میانه میدان را به دست گرفت و تمامی ستارگان این تیم ازجمله فیگو، رائول، کارلوس و ... را تحت تأثیر قرار داد و موجبات قهرمانی این تیم در جام باشگاه های اروپا در فصل ۲۰۰۲-۲۰۰۱ را فراهم آورد.
در دیدار پایانی در گلاسکو زیدان یک گل استثنایی به بایرلورکوزن زد تا رئال برای نهمین بار قهرمان اروپا شود.اما روزهای تیره فرا رسیدند، درحالیکه فرانسه یکی از شانس های اصلی قهرمانی جام جهانی ۲۰۰۲ محسوب می شد، پیش از شروع جام زیدان را ازدستدادوبازگشت زیزو در دیدار آخر گروهی با دانمارک هم چاره ساز نشد و مدافع عنوان قهرمانی در دور اول رقابت ها با جام وداع کرد.پس از جام جهانی زیدان بار دیگر باعث موفقیت رئال شد و با این تیم به مقام قهرمانی جام بین قاره ای ولیگ اسپانیا دست یافت.
همچنین به تیم فرانسه کمک کرد با۸ پیروزی پیاپی به دور نهایی یورو ۲۰۰۴ صعود کند. در دسامبر ۲۰۰۳ او برای سومین بار عنوان مرد سال فوتبال جهان را از آن خود کرد. هر چند یورو ۲۰۰۴ با درخشش زیزو برای فرانسوی ها خیلی خوب آغاز شد اما آنها در دیدار یک چهارم نهایی شکست خوردند. پس از این ناکامی زیدان از تیم ملی کناره گیری کرد اما به علت کسب نتایج ضعیف تیم فرانسه در مسابقه های مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۶ و فشار مطبوعات، مردم و حتی درخواست ژاک شیراک، رئیس جمهور فرانسه به تیم ملی بازگشت و باعث صعود فرانسه به جام جهانی شد. اوضاع رئال مادرید پر ستاره خیلی خوب نبود و زیدان اعلام کرد پس از جام جهانی برای همیشه با فوتبال وداع خواهد کرد.
جام جهانی ۲۰۰۶ در حالی آغاز شد که کارشناسان شانس چندانی برای فرانسه قائل نبودند اما هدایت خوب زیدان و نظم تیمی فوق العاده فرانسوی ها باعث شد آنها با حذف اسپانیا به مرحله یک چهارم نهایی صعود کنند و پس از ۸ سال یک بار دیگر مقابل برزیل قرار گیرند. این بار برزیل مدافع عنوان قهرمانی و شانس اول فتح جام به شمار می رفت اما زیدان در شب رؤیایی دیگری ستارگان این تیم را مقهور هنرنمایی خود کرد و باعث پیروزی یک بر صفر تیمش شد.
شکست پرتغال بار دیگر آنها را به دیدار نهایی رهنمون کرد؛ جایی که ایتالیا آماده بود انتقام فینال یورو ۲۰۰۰ را از زیدان بگیرد. هرچند فرانسه باخت و زیدان اخراج شد؛ با این حال مرد محبوب خروس های آبی، به یکی از چند اسطوره بی بدیل تاریخ فوتبال تبدیل شد.
● در قلب تاریخ
«من برای فوتبال متولد شدم، همان طور که بتهوون برای موسیقی متولد شد.» این جمله متعلق به پله، برترین فوتبالیست تاریخ است؛ بازیکنی که تمام قله های افتخار را در این ورزش فتح کرد و نقشی فراوان در عالمگیر کردن فوتبال به عنوان ورزشی زیبا و هیجان انگیز داشت. ادسون آرانتس دوناسیمنتو ملقب به پله در اکتبر ۱۹۴۰ در «ترس کوراکوس» کشوربرزیل متولد شد. پدرش یک فوتبالیست آماتور بود و ادسون کوچک در یازده سالگی توسط «والد ماردی برتو» یکی از مربیان استعدادیاب برزیل کشف شد.
او در ۱۵ سالگی به باشگاه سانتوز پیوست و در سپتامبر ۱۹۵۶ نخستین بازی خود را مقابل کورینتیانس به انجام رساند و اولین گل خود را در دروازه این تیم جای داد. جوان سیاهپوست در سال ۱۹۵۷ در لیگ ایالت سائوپائولو با تیم سانتوز به مقام دوم رسید و با ۳۶ گل زده آقای گل شد تا صاحب پیراهن شماره ۱۰ برزیل درجام جهانی ۱۹۵۸ سوئد شود جایی که او را به عنوان یک نابغه به جهانیان شناسانده شد.
مثلث طلایی پله، واوا و گارینشا تیم ها را مقهور هنر فوتبال برزیل کرد و در بازی سوم برزیل در جام مقابل شوروی، پای پله ۱۷ ساله به گل زنی باز شد. پس از پیروزی بر فرانسه قدرتمند در نیمه نهایی، دیدار فینال با درخشش فوق العاده پله به سود برزیل به پایان رسید تا این تیم برای نخستین بار فاتح جام جهانی شود.
۴ سال بعد در شیلی، پله در نخستین دیدار آسیب دید تا از روی نیمکت شاهد قهرمانی دوباره برزیل باشد. در همین سال او همراه سانتوز قهرمان برزیل، جام لیبرتادورس و فاتح جام بین قاره ای شد؛ عناوینی که سال بعد هم برای سانتوز رقم خورد.
در جام جهانی ۱۹۶۶ پله آسیب دید و تیم برزیل هم از دور مسابقات حذف شد تا چهار سال بعد در مکزیک تلاشی دوباره برای فتح جام جهانی توسط برزیلی ها شکل گیرد. تیم های برزیل، ایتالیا و اروگوئه هر کدام دو بار قهرمان جام جهانی شده بودند و هر کدام که قهرمان جام جهانی ۱۹۷۰ می شدند طبق توافق اولیه فیفا فاتح همیشگی جام ژول ریمه می شدند.
برزیل با حضور پله، کارلوس آلبرتو، توستائو، جرزینهو، رولینو و ... پس از غلبه بر انگلستان، اروگوئه را خرد کرد و ایتالیا در ماراتنی نفس گیر آلمان غربی را شکست داد. در دیدار پایانی، پله با ضربه سری دیدنی گل اول برزیل را زد و با هنرمندی تمام کنترل میانه میدان را در دست گرفت تا پایه گذار پیروزی تاریخی ۴بر۱ تیمش بر ایتالیا و تصاحب همیشگی جام ژول ریمه شود.
پله پس از ۱۷ سال حضور در سانتوز، سال ۱۹۷۵ راهی نیویورک شد و طی ۳ فصل بازی برای کاسموس، ۳۷ گل هم به ثبت رساند.در پایان قرن بیستم، چهره افسانه ای فوتبال برزیل عنوان بهترین فوتبالیست و بهترین ورزشکار قرن را تصاحب کرد.دوران پرشکوه این بازیکن در کاسموس به پایان رسید.وی مدتی هم به عنوان وزیر ورزش در خدمت مردم فقیر کشورش بود.
● مرد روزگار سیاه وسفید
شکل ناهنجار مادرزادی پاها که عمل دوران کودکی تنها اندکی از نقص آن کاسته بود به طور عجیبی باعث شهرت «مانوئل فرانسیسکو دو سانتوز» ملقب به گارینشا شد. او در بیست وهفتم اکتبر ۱۹۳۳ با یک پای چپ پیچ خورده و یک پای راست خمیده در برزیل به دنیا آمد و بدون آنکه تحت تاثیر معلولیت آشکار خود قرارگیرد، دوران شگفت انگیزو باشکوهی را در تاریخ فوتبال سپری کرد.
گارینشا با بوتافوگو در سال های ۱۹۵۷ ، ۱۹۶۱ و ۱۹۶۲ قهرمان ایالت «ریو» شد و در سال ۱۹۶۲ عنوان غیررسمی قهرمانی برزیل را به دست آورد.گارینشا، «پرنده گریخته بهشت» در ۱۸ سپتامبر ۱۹۵۵ برای اولین بار پیراهن تیم ملی برزیل را به تن کرد. ۳ سال بعد او در اوج شهرت جهانی بود. در ۱۵ ژوئن ،۱۹۵۸ ویسنته فئولا مربی تیم ملی برزیل از ژول و آلتافینی برای بازی در تیم ملی صرفنظر کرد و با فرستادن گارینشا و پله به زمین، تسلیم آرزوهای بازیکنان دیگر شد. فئولا با این تصمیم، بازیکنی ۷ سال جوانتر از سایرین بود را روانه میدان جام جهانی کرد و هیچ گاه از این تصمیم خود پشیمان نشد. زیرا پله تا مرحله پایانی ۶ گل زد وهمه این گل هاراگارینشا به طرز درخشانی پایه گذاری کرد.
گارینشا در این زمان به عنوان بهترین گوش راست جهان مشهور شد. پله ۴ سال بعد در جام جهانی ۱۹۶۲ شیلی، مصدوم شد و نوبت گارینشا بود که پرچم پیشتازی برزیل را در دست بگیرد و در واقع ۴ گل او بود که زردپوشان را تا مرحله نهایی پیش برد؛ جایی که برزیل باپیروزی ۳ بر یک مقابل چکسلواکی از عنوان قهرمانی خود دفاع کرد.
در جام جهانی ۱۹۶۶ گارینشا همچنان در تیم ملی کشورش حضور داشت و در اولین مسابقه یک گل زیبا با ضربه آزاد به ثمر رساند اما شکست ۳ بر یک مقابل مجارستان پایان دوران بین المللی گارینشا را رقم زد و به این ترتیب وداع غم انگیز او با تیم ملی صورت گرفت. «پرنده گریخته بهشت» در سال ۱۹۶۹ برای یک فصل با فلامینگو قرار داد بست اما به دلیل مصدومیت زانو، مجبور به کناره گیری از فوتبال شد. سرانجام گارینشا در بیستم ژانویه ۱۹۸۳ در فقر مطلق با زندگی وداع گفت.
● نابغه سفیدپوش
بی شک آلفردو دی استفانو بزرگترین اسطوره تاریخ باشگاه رئال مادرید است. نابغه ای که وقتی عامل اصلی پنج قهرمانی پیاپی این تیم در جام باشگاه های اروپا شد قوی سپید را به پرافتخارترین تیم تاریخ اروپا تبدیل کرد.
دی استفانو در سال ۱۹۲۶ در بوینس آیرس متولد شد و تحت تعلیم پدرش مهارت های اولیه فوتبال را آموخت. او با تیم محلی «بارانکاش» شروع کرد و در ۱۷ سالگی توسط مدیر باشگاه ریور پلاته کشف شد. از آنجا که در باشگاه امکان خودنمایی چندانی نیافت به مدت یک سال در هوراکان بازی کرد و در ۲۵ بازی، ۱۰ گل برای این تیم به ثمر رساند.
در بازگشت به ریورپلاته، دی استفانو طی ۳ فصل برای تیمش ۴۹ گل به ثمر رساند و در سال ۱۹۴۷ با این تیم قهرمان آرژانتین شد. او سپس راهی «میلوناریوس» یکی از باشگاه های کلمبیا شد و طی ۵ سال، ۱۶۷ گل به ثمر رساند.
به دنبال اخراج آرژانتین از فیفا، امکان ادامه فوتبال حرفه ای برایش ممکن نبود، بنابراین دی استفانو راهی اسپانیا شد و به دنبال توافق مدیران میلوناریوس با رئال مادرید به این تیم پیوست. باشگاه بارسلونا که پیش از آن با ریورپلاته بر سر انتقال دی استفانو به توافق رسیده بود جنجالی به راه انداخت که موجب دخالت فدراسیون فوتبال اسپانیا شد و مقرر گردید که دی استفانو یک سال برای رئال مادرید و سال دیگر برای بارسلونا بازی کند.
دی استفانو هنر خود را در اولین دیدار با بارسا به نمایش گذاشت و با چهار گلی که به ثمر رساند باعث پیروزی ۵ بر صفر رئال مادرید شد. در طی یازده فصل حضور این نابغه بزرگ، باشگاه رئال مادرید به ۸ عنوان قهرمانی در لیگ اسپانیا دست یافت و ۵ بار جام باشگاه های اروپا را فتح کرد. دی استفانو به عنوان یک مهاجم از مهارت های قابل توجهی برخوردار بود از جمله بازی با هر۲ پا و همچنین قدرت بازیسازی و حتی شرکت در کارهای دفاعی.
یکی از به یادماندنی ترین بازی های او، فینال جام باشگاه های اروپا در سال ۱۹۶۰ بود که طی آن تیم اینتراخت فرانکفورت با ۳ گل او و۴ گل فرانس پوشکاش ۷ بر ۳ شکست خورد و رئال مادرید به پنجمین قهرمانی خود دست یافت. دی استفانو در سال های ۱۹۵۷ و ۱۹۵۹ عنوان برترین بازیکن اروپا را به دست آورد و پس از کناره گیری از رئال مادرید، در سال ۱۹۶۴ به اسپانیول پیوست و ۲ فصل برای این باشگاه بازی کرد تا سرانجام در سن ۴۰ سالگی کفش های خود را برای همیشه به دیوار آویخت.
دی استفانو در سال های بعد به مربیگری روی آورد و با هدایت والنسیا این تیم را به مقام قهرمانی جام حذفی اسپانیا در سال ۱۹۷۹ رساند. مدتی هم سرمربی رئال مادرید بود و اکنون سال ها است به عنوان رئیس افتخاری در کنار تیم سابقش حضور دارد.
منبع : روزنامه ابرار ورزشی


همچنین مشاهده کنید