چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا
شوری و سدیمی بودن خاکها و تغذیه گیاه
● شوری و سدیمی بودن خاک
شوری و سدیمی بودن خاک یکی از مشکلات مهم خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک است. در این مناطق بدلیل کمبود بارندگی و اقلیم خشک، املاح در خاک تجمع پیدا میکنند و در نتیجه خاکهای شور حاصل میشود. این خاک محیط نامناسبی برای رشد و تولید بوده که هم کمیت محصول را پائین میآورد و هم کیفیت محصول را کاهش میدهد.
طبق آمار %۱۵ سطح کل کشور ما را خاکهای شور و چیزی حدود %۵۰ خاکها قابل بهرهبرداری و آبیاری میباشند.
بطور کلی خاکهای شور دارای مقدار زیادی املاح محلول هستند که این نمک زیاد مشکلاتی را برای گیاه بوجود میآورد.
● شوری خاک چگونه تعیین میشود؟
شوری خاک را براساس پارامتری بنام E.C. یا قابلیت هدایت الکتریکی مشخص میکنند. هدایتسنج الکتریکی، دستگاهی است که قابلیت هدایت الکتریکی محلول خاک یا E.C. را اندازهگیری میکند. خاکهایی که E.C. آنها بیشتر از Ds/m ۴ باشد جزء خاکهای شور طبقهبندی میشوند.
تحمل درختچهها و درختان زینتی نسبت به شوری
● حساسیت گیاهان به شوری خاک
گیاهان نسبت به شوری خاک حساسیت متفاوتی دارند و بعضی میتوانند شوری را تحمل کنند که به آنها اصطلاحاً گیاهان متحمل به شوری گفته میشود. بعضی دیگر نسبت به شوری خاک حساس هستند که جزء گیاهان حساس محسوب میشوند. گلها و گیاهان زینتی جزء گیاهان حساس به شوری قلمداد میشوند.
● اثرات شوری روی رشد گیاه
شوری خاک از چند طریق رشد گیاه را دچار محدودیت میکند:
۱) آب قابل استفاده گیاه را کاهش میدهد؛ به عبارت دیگر در خاکهای شور، گیاهان زودتر دچار پژمردگی میشوند که این پدیده را اصطلاحاً خشکی فیزیولوژیکی میگویند. زیرا بدلیل شور بودن خاک، گیاهان نمیتوانند آب درون خاک را جذب کنند.
۲) مسمومیت؛ بعضی از یونها به مقدار زیاد در خاکهای شور وجود دارند و بر اثر جذب زیادشان توسط گیاه، برای آن ایجاد مسمومیت میکنند که از مهمترین آنها می توان کلر،سدیم و بر را نام برد.
۳) عدم تعادل تغذیهای؛ در خاکهای شور بدلیل وجود زیاد بعضی از یونها تغذیه گیاه، دچار مشکل میشود. بعنوان مثال در یک خاک شور، بدلیل غلظت زیاد کلر در محلول خاک و جذب آن بوسیلهی گیاه، جذب نیترات و سولفات توسط گیاه کم میشود. در صورتیکه نیترات و سولفات از یونهای بسیار ضروری در تغذیه گیاه هستند. یا بعنوان مثال، جذب زیاد سدیم توسط گیاه، باعث کاهش جذب پتاسیم میشود.
نوع دیگری از خاکهای دارای املاح زیاد اصطلاحاً خاکهای سدیمی گفته میشوند یعنی خاکهایی که درصد سدیم تبادلی آنها زیاد است.
بطور کلی، ما خاکها را بر اساس سه پارامتر E.C.،PH ،ESP و یا درصد سدیم تبادلی طبقهبندی میکنیم.
طبقهبندی خاکهای متاثر از املاح براساس Eph, Esp, Ec
خاکهای شور، خاکهایی هستند که E.C. آنها بزرگتر از ۴ و ESP یا درصد سدیم تبادلی شان بیشتر از ۱۵ و PH کمتر از ۵/ ۸ دارند.
خاکهای سدیمی E.C. کمتر از ۴ و ESP بیشتر از ۱۵ و PH بیشتر از ۸/۵ دارند.
● اصلاح خاکهای شور
راههای متفاوتی برای اصلاح خاکهای شور و سدیمی وجود دارد که به شرح ذیل است :
۱) اساس اصلاح خاکهای شور، آبشویی است. یعنی از طریق مصرف آب اضافی، نمکهای محلول را از خاک شست و شو میدهیم؛
۲) اما روشهای دیگری هست که اثرات سوء شوری را کاهش می دهند که مدیریت بهره برداری از خاکهای شور گفته میشود. بعنوان مثال، در خاکهای شور باید دور آبیاری را کوتاهتر بگیریم به عبارت دیگر آبیاری زود به زود انجام شود تا غلظت املاح در خاک افزایش پیدا نکند؛
۳) همچنین در خاکهای شور، باید از کودهایی استفاده بکنیم که اصطلاحاً ضریب شوری پائینتری داشته باشند یعنی کود خاک را شورتر نکند؛
۴) استفاده از مواد آلی در خاکهای شور؛
۵) استفاده از سیستم مناسب کشت و کار که اثرات شوری را کم کند؛
۶) تغییر روش آبیاری.
اصلاح خاکهای سدیمی که ESPبالایی دارند با اصلاح خاکهای شور متفاوت است، در این خاک ها باید یکسری مواد شیمیایی اصلاح کننده به خاک اضافه بکنیم. مهمترین و بهترین موادی را که می توان در خاکهای کشور ایران استفاده کرد گچ یا گوگرد میباشد. گچ همان سولفات کلسیم است. به عبارت دیگر دارای عنصر کلسیم است. این کلسیم روی سطح ذرات خاک، جانشین سدیم میشود و سدیم را از سطح ذرات خارج کرده و وارد محلول خاک میکند و بعداً از طریق آبشویی، سدیم اضافی خارج میشود.
اما زمانی که گوگرد استفاده میکنیم گوگرد توسط یک باکتری بنام تیوباسیلوس دبو اکسیدانس در خاک اکسید میشود و تولید اسید سولفوریک میکند. اسید سولفوریک بر روی آهک خاک اثر کرده و تولید گچ میکند و گچی که بدین ترتیب تولید میشود کار اصلاح را انجام میدهد.
مقاومت گیاهان مختلف به درصد سدیم تبادلی خاک ESP
منبع : کشاورزی
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران پاکستان مجلس شورای اسلامی رئیسی دولت عملیات وعده صادق سید ابراهیم رئیسی ایران و پاکستان حجاب مجلس رئیس جمهور دولت سیزدهم
سیل تهران پلیس وزارت بهداشت فراجا شهرداری تهران قتل سلامت فضای مجازی سازمان هواشناسی آتش سوزی شهرداری
خودرو قیمت خودرو بانک مرکزی قیمت طلا ایران خودرو قیمت دلار بازار خودرو دلار سایپا بورس تورم ارز
تلویزیون رادیو کتاب سینمای ایران تئاتر سریال نمایشگاه کتاب سینما فیلم فیلم سینمایی معماری
دانشجویان کنکور ۱۴۰۳ دانشگاه آزاد اسلامی دانش بنیان
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین روسیه جنگ غزه اتحادیه اروپا ترکیه عراق حماس اوکراین طوفان الاقصی
فوتبال پرسپولیس تراکتور باشگاه پرسپولیس باشگاه استقلال بازی رئال مادرید بارسلونا فوتسال سپاهان لیگ برتر دیوید تیلور
همراه اول ایلان ماسک اپل شیائومی هوش مصنوعی تبلیغات فناوری گوگل تلگرام سامسونگ
افسردگی یبوست پیری صبحانه