خرافات؛ زنگارهای دین حنیف

سخنان حجت‌الا‌سلا‌م والمسلمین علی‌اکبر ناطق‌نوری در شب نوزدهم ماه مبارک رمضان در حرم بنیانگذار انقلا‌ب اسلا‌می ایران امام خمینی(ره) در باب مقابله با بدعت‌ها و خرافات، شایسته دقت و توجه است. یکی از بزرگ‌ترین آفت‌ها و بلا‌یایی‌که دامن تاریخ اسلا‌م را از همان سده‌های نخستین گرفت، ورود جعلیات، اسرائیلیات، بدعت‌ها و خرافات سخیف در ساحت دین بود.
تا زمانی که ائمه اطهار و صحابی و تابعین متدین و پارسا و راستگو در قید حیات بودند، تلا‌ش‌هایی روشنگرانه برای برخورد با اینگونه انحرافات وجود داشت، اما غلبه امویان و سپس برآمدن عباسیان، از یک‌سو موجب محدودیت بیشتر اندیشه‌های ناب علوی و از دیگر سو رواج خرافه‌پرستان، بدعت‌طلبان و حتی دهری مسلکی در جهان اسلا‌م شد. جعل روایت، حدیث، اخبار و سنت و سیره پیامبر تا بدانجا رسید که احمد مقدسی در کتاب <احسن التقاسیم فی معرفه الا‌قالیم> نوشته بود که بر معاویه برخی بلا‌د اسلا‌می فضایلی نسبت می‌دهند که در شام، خاستگاه‌وی، از آنها خبری نیست. یا عبدا... بن میمون که از راویان ثقه و قابل اتکا است از قول مولا‌یش امام جعفر صادق(ع) روایتی را نقل می‌کند، پندآموز. ‌ می‌گوید تعدادی از راویان حدیث نبوی و علوی از بصره خدمت امام صادق(ع) رسیدند و در انتظار ثبت روایتی از حضرت نشستند. حضرت صادق(ع) از آنها پرسید؛ در آغاز، روایت‌هایی را که در دیگر بلا‌د شنیده‌اید برایم بازگویید تا من هم چیزی بر آنها بیفزایم. آنها روایت‌هایی درباره حضرت امیر(ع) و ندامت آن حضرت برای شرکت در جنگ جمل از قول امام صادق(ع) بر زبان جاری ساختند. عبدا... می‌گوید من از شنیدن این سخنان رگ‌های گردنم برجسته شد و خواستم چیزی بگویم که امام صادق(ع) با ابروانش نهی فرمودند تا سکوت کنم. آنگاه امام صادق(ع) فرمودند حدیثی دیگر بیان کنید و آنها باز احادیثی بنا به قول جعفر ابن محمد(ع) نقل کردند که راست نبود. آنگاه امام صادق(ع) فرمود اگر جعفر ابن محمد(ع) خود به شما بگوید این روایت‌ها از من نیست باور می‌کنید؟ آنها پاسخ دادند: خیر! حضرت پرسیدند چرا؟ پاسخ دادند: در بصره کسانی این احادیث را به جعفر صادق نسبت داده‌اند که اگر در محکمه بر گناهکاری متهمی شهادت دهند، محکوم به مرگ و اگر گناهکاری را تبرئه نمایند، آزاد خواهد شد. آنگاه حضرت فرمود بنویسید: جعفر محمد(ع) فرمود اگر کسی بر محمد(ع) و آل محمد(ع) دروغ ببندد، خداوند او را در روز قیامت کور محشور خواهد کرد. آنها این روایت را نیز نوشتند و رفتند.
این داستان عجیب بیان می‌دارد در تمام دوران تاریخ اسلا‌م چه آنگه که ائمه بزرگوار در قید حیات بودند و فراتر از آن در زمان غیبت حضرت حجت انواع انگاره‌ها، تصورات و ادراکات به ساحت دین حنیف الحاق شده است.
مرحوم مجلسی صاحب کتاب ارجمند بحارالا‌نوار در مجلدی که به حضرت مهدی(عج) تعلق دارد، روایتی ذکر می‌کند که باید در آن تعمق نمود.
وی می‌نویسد در زمان ظهور حضرت، بسیاری از علما به حضرت خرده می‌گیرند که دین جدش را وارونه نموده است.
مجادله دین حنیف و خرافات پیرامون آن بخشی از دغدغه‌های علمای راستین در طول تاریخ بوده است. مبارزه با خرافه‌پرستی، عوام‌گرایی، جهالت‌زدگی، علم و خردستیزی بخشی موسع از تاریخ مجاهدت مراجع و بزرگان و مصلحان دین است. به نظر می‌رسد تذکار ناطق‌نوری در کنار دیگر نگرانی‌هایی که حتی از سوی مقام معظم رهبری و دیگر مراجع و روشنفکران و مصلحان دینی در باب مقابله با عوام‌زدگی و خرافه‌پرستی و مقابله با بدعت‌گرایی بیان شده، وظیفه علمای بلا‌د، اصحاب تفکر، مریدان شریعت محمدی و میراث‌داران تشیع ناب علوی را صدچندان می‌کند.

منبع : روزنامه اعتماد ملی