هشتمین دوره جام جهانی فوتبال (انگلستان ۱۹۶۶)

پس از هفت دوره برگزاری جام جهانی در کشورهای مختلف، هشتمین دوره مسابقات در زادگاه فوتبال برگزار گردید. هفتاد کشور برای حضور در بازیهای مقدماتی ثبت نام کردند. در ۳۰ ژانویه ۱۹۶۴، گروههای مقدماتی مشخص شدند تا بعد از برگزاری مسابقات، ۱۴ تیم به همراه برزیل قهرمان دوره گذشته و انگلیس میزبان مسابقات، دیدارهای نهایی را برگزار نمایند. در مسابقات مقدماتی از گروه آسیا-اقیانوسیه، تیم کره شمالی با شکست استرالیا در دو بازی به جام جهانی راه یافت. در اروپا، تیم پرتقال با درخشش ستاره موزامبیکی الاصل خود، اوزه بیو توانست تیم قدرتمند چکسلواکی را از پیش رو بردارد تا برای نخستین بار در دورنهایی جام جهانی حضور داشته باشد.
به هر تقدیر با مشخص شدن ۱۶ تیم نهایی، مسابقات جام جهانی در ۶ ژانویه ۱۹۶۶ در هتل رویال گاردن لندن قرعه کشی شد و تیمها در چهار گروه چهار تیمی قرار گرفتند. انگلیسی ها از ورزشگاهها و امکانات فوق العاده ای برای برگزاری مسابقات برخوردار بودند و تمام تلاش خود را برای کسب مقام قهرمانی در کشور خود به کار گرفتند. البته یک حادثه می رفت تا این میزبانی شکوهمند را به شدت خدشه دار سازد؛ جام ژول ریمه که در ویترین یک تمبر فروشی به نمایش گذاشته شده بود، به سرقت رفت و انگلیسی ها شانس آوردند که پیش از شروع مسابقات، این جام توسط سگی به نام پیکل در پای یک درخت از زیر خاک بیرون کشیده شد تا رسوایی به بار نیاید. انگلستان تدارک فراوانی برای این مسابقات دیده و از تیمی فوق العاده تاکتیکی و قدرتمند برخوردار بود. آلفرد رمزی که از بازیکنان تیم ملی انگلیس در جام جهانی ۱۹۵۰ بود، سرمربیگری این تیم را از سال ۱۹۶۳ عهده دار شده بود. وی پایه تیم خود را بر خط دفاعی بنا نهاد و با بهره گیری از بابی مور و جکی چارلتون، دفاعی بسیار قدرتمند ساخت. او برای کسب موفقیت سیستم ۳-۳-۴ را ابداع نمود که پس از جام جهانی ۱۹۶۶ و قهرمانی انگلیس به مدت ده سال الگوی مربیان بزرگ دنیا بود.
مسابقات دورنهایی در روز ۱۱ جولای ۱۹۶۶ با بازی دو تیم انگلیس و اروگوئه از گروه اول در ویمبلی لندن آغاز شد. این دیدار با نتیجه صفر-صفر به پایان رسید. انگلیس با دو پیروزی دو بر صفر در برابر مکزیک و فرانسه به عنوان تیم اول به یک چهارم نهایی صعود کرد. تیم اروگوئه هم با پیروزی ۲-۱ در برابر فرانسه و تساوی بدون گل با مکزیک تیم دوم این گروه بود. در گروه دوم، آلمان غربی در نخستین دیدار خود ۵-صفر سوئیس را درهم کوبید. آرژانتین هم موفق شد اسپانیا قهرمان جام ملتهای اروپا در سال ۱۹۶۴ که بازیکنان بزرگی چون لوئیس سوارز و پاکو جنتو را در اختیار داشت، ۲ بر ۱ شکست دهد. بازی دو تیم آلمان غربی و آرژانتین، بدون گل خاتمه یافت ولی در نهایت این دو تیم با برتری مقابل اسپانیا و سوئیس به عنوان تیمهای اول و دوم این گروه به مرحله بعد راه یافتند.
در گروه سوم، برزیل فاتح دو جام جهانی گذشته با ترکیبی از قدیمی ها و چند جوان جویای نام، نخستین بازی خود را برابر بلغارستان با پیروزی ۲-صفر با گلهای گارینشا و پله پشت سرنهاد ولی پله در این بازی آسیب دید تا از بازی دوم تیمش محروم شود. پرتقال هم با پیروزی ۳-۱ در برابر مجارستان، مدعی دیگر این گروه بود. برزیلی ها که فئولا (مربی این تیم در جام ۱۹۵۸) را بر روی نیمکت داشتند، در بازی دوم اسیر، قدرت نمایی مجارها شدند ومتحمل شکست ۱-۳ گردیدند تا با وحشت فراوان پای به بازی سرنوشت ساز با پرتقال گذارند. در برابر پرتقال هرچند پله به ترکیب تیم بازگشته بود ولی آشفتگی حاکم بر تیم برزیل باعث شکست ۱-۳ این تیم و حذف زود هنگام از جام جهانی شد. پرتقال با ۳ پیروزی و مجارستان هم با کسب ۲ پیروزی به مرحله بعد راه یافتند. در گروه چهارم، شوروی که تیمی فوق العاده منسجم داشت و در درون دروازه از یاشین افسانه سود می جست، با پیروزی ۳ بر یک در برابر کره شمالی نماینده آسیا آغاز کرد. ایتالیا هم شیلی را ۲ بر صفر شکست داد.
کره شمالی که چندان جدی گرفته نمی شد، در دومین دیدار خود شیلی، دارنده عنوان سوم جام جهانی قبل را با نتیجه مساوی ۱-۱ متوقف نمود. هرچند این تساوی ابتدا حادثه شمرده شد ولی چشم بادامیها با پیروزی ۱- صفر برابر ایتالیا در دیدار آخر خود ثابت نمودند که تیمی هماهنگ و قابل اعتنا هستند. پس از این بازی، عنوان طوفان زرد به این تیم داده شد و توجه جهانی به این تیم، معطوف گردید. شوروی با شکست شیلی و ایتالیا به عنوان تیم اول به دور بعد صعود نمود و کره شمالی هم، دوم گروه شد.
در مرحله یک چهارم نهایی، انگلیس در یک دیدار پربرخورد، آرژانتین را یک-صفر شکست داد. آلمان غربی هم موفق شد تیم اروگوئه را ۴-صفر شکست دهد. در زیباترین دیدار این مرحله، کره شمالی به مصاف پرتقال رفت و درحالیکه تا دقیقه ۲۷، ۳ بر صفر از این تیم پیش بود، با درخشش پلنگ سیاه پرتقال (اوزه بیو) که به تنهایی ۴ گل به ثمر رساند، در نهایت ۳-۵ بازنده و از دور رقابت ها کنار رفت. شوروی هم با پیروزی ۲-۱ در برابر مجارستان، دیگرتیم راه یافته به مرحله نیمه پایانی بود.
در مرحله نیمه نهایی، انگلیس با گلهای بابی چارلتون در برابر تک گل اوزه بیو موفق شد پرتقال را ۲-۱ شکست دهد. در دیدار دیگر این مرحله، تیم آلمان غربی علی رغم درخشش یاشین در درون دروازه شوروی دو بر یک به پیروزی رسید تا حریف میزبان در دیدار نهایی باشد. در دیدار رده بندی، پرتقال، شوروی را مغلوب کرد تا با شایستگی در مکان سوم جهان قرار گیرد.
دیدار نهایی در سی ام جولای سال ۱۹۶۶ در برابر دیدگان ۹۵۰۰۰ تماشاگر حاضر در ورزشگاه ویمبلی و ۴۰۰ میلیون بیننده تلویزیونی با قضاوت وینسنت از سوئیس برگزار شد. مسابقه در وقت قانونی با نتیجه ۲-۲ مساوی به پایان رسید. در یازدهمین دقیقه از وقت اضافی اول، جفت هورست با یک ضربه تماشایی توپ را به زیر طاق دروازه آلمان کوبید، توپ روی خط فرود آمد و به درون زمین برگشت ولی داور مسابقه با نظر کمک داور، گل را پذیرفت تا انگلیس با یک گل مشکوک، از آلمان پیش افتد. جفت هورست با گل دقیقه ۱۲۰ خود، یک پیروزی حماسی را برای انگلیس رقم زد تا جام ژول ریمه در خانه میزبان باقی بماند.
● تابلوی افتخار
▪ تعداد تیم‌های شرکت‌کننده : ۱۶ تیم
▪ رده‌بندی نهایی :۱- انگلستان ۲- آلمان غربی ۳- پرتقال ۴- شوروی
▪ تعداد مسابقات : ۳۲ بازی
▪ تعداد گل : ۸۹ گل
▪ بهترین خط حمله : پرتقال (۱۷ گل)
▪ بهترین خط دفاع : انگلستان (۳ گل)
▪ آقای گل : اوزه‌بیو (پرتقال ۹ گل)
▪ بهترین بازیکن : بابی‌چارلتون (انگلستان)
▪ مجموع تماشاگران : ۱۶۱۴۶۷۷ نفر
▪ دیدار فینال ‌ـ ورزشگاه ویمبلی (۳۰ جولای ۱۹۶۶ - لندن)
انگلستان ۴ - آلمان غربی ۲ (وقت‌اضافی)
▪ گلها : هورست (۱۸ ، ۹۸ ، ۱۲۰)، پیترز (۷۸) برای انگلستان ؛ هالر (۱۲)، وبر (۹۰) برای آلمان‌غربی
▪ داور : دیینس (سوییس)
▪ تماشاگر : ۹۷۰۰۰ نفر
▪ انگلستان : بنکس، بابی‌مور، کوهن، ویلسون، استیلز، جکی‌چارلتون،آلن بال، هورست، بابی‌چارلتون، هانت، پیترز
▪ آلمان‌غربی : تیلکوفسکی، فوگتس، وبر، شولتز، شنلینگر، بکن‌باوئر، هالر، اوورات، زیلر، هلد، امریخ

منبع : سایت پارس اسپورت