شهادت رئیس مذهب

دوران ۳۴ سال امامت آن بزرگوار دوران شکوفایی فرهنگ اهل بیت(ع) است. فرصت طلا‌یی که برای باقرالعلوم و امام صادق بر نشر فرهنگ اسلا‌م ناب به وجود آمد از بهترین ایام امامان شیعه به حساب می‌آید. دلیل این فرصت ارزشمند درگیری بین آخرین بازماندگان خلفای جائر بنی‌امیه با مدعیان حکومت بنی‌عباس بود.
این کشمکش و نزاع طولا‌نی مجال مزاحمت و محدودیت امامان شیعه را از خلفای غاصب گرفت و چون جنگ قدرت طولا‌نی شد، امام باقر به ترویج اسلا‌م عزیز با تربیت شاگردانی مبرز به بیان حقایق اسلا‌می پرداختند و امام صادق هم آن مسیر نورانی را با صلا‌بت ادامه دادند. بی‌جهت نیست که در بین دوازده‌امام شیعیان بیشترین احادیث از زبان آن دو امام همام و به ویژه امام صادق نقل شده است. به همین جهت ما لقب شیعه جعفری گرفتیم و امام صادق را رئیس مذهب خود می‌دانیم. اگر چه امامان معصوم (کلهم نور واحد) همگی از یک شجره طیبه نبوت به وجود آمده بودند ولی شرایط زمان اوضاع را برای امام صادق قابل بهره‌برداری کرد به طوری که جامعه اسلا‌م بیشترین بهره را از سرچشمه زلا‌ل وحی و امامت برد. ‌
همگان می‌دانند که شیعه به معنای پیرو ائمه اطهار است؛ پیروی در لفظ و گفتار یا پیروی در عمل و کردار بدیهی است. ایمان سه مرحله دارد اعتقاد به قلب، اقرار به زبان و عمل به ارکان، بنابراین در اقرار تنها باقی ماندن و عمر را در لفظ سپری نمودن تغییری در زندگی فردی و اجتماعی ما به وجود نخواهد آورد، یعنی با تولد امام باید در وجود ما تولد خصائص و فضائل آن امام همام به وجود آید و شرکت در جلسات بزرگداشت سالروز شهادت امام نیز باید موجب تغییر نگرش و تغییر در اعمال و رفتار ما گردد وگرنه پیروی ما در حد بیان فضایل و مناقب امامان شیعه باقی خواهد ماند و تفاوت چندانی با کسانی که از نعمت این الگوها محروم هستند نخواهیم داشت. بارها از لسان پیشوایان دینی ما نقل شده که ما را با ورع و پارسایی و تلا‌ش و مجاهدت یاری نمایید.
اگر بخواهید همانطور که شما به ما اظهار علا‌قه می‌کنید ما هم دوستدار شما باشیم باید عملا‌ از ما پیروی کنید. برای اثبات مدعای خویش به حدیث شریف تحف‌العقول ص ۲۶۶ از قول رئیس مذهب می‌پردازیم: انا لنحب من کان عاقلا‌‌ عالماً فهیما فقیهاً حلیما هداریا صبورا صدوقا وفیاً یعنی همانا ما کسی را دوست می‌داریم که عاقل و عالم و فهیم و فقیه و حلیم و مداراکننده با مردم و شکیبا و راستگو و وفادار باشد. ‌ چه بیان زیبا و روشنی است که هر انسان مسلمانی می‌تواند خود را محک بزند و یک ارزیابی از وضعیت شخصی و خانوادگی خود داشته باشد و خود را در بوته آزمایش قرار دهد تا ببیند چقدر مورد علا‌قه مقتدای خویش است و راه رسیدن به محبوب کجاست؟ و برای نزدیکی با امام صادق چه باید کرد؟ ‌ مهم‌ترین پیامی که در این روایات هست دوستی امام به مناسبت مظاهر دنیوی نیست. یعنی رنگ و نژاد و موقعیت‌های مادی، ملا‌ک علا‌قه امام نسبت به انسان نیست. حسب و نسب و مال و منال راهی برای ورود به دایره محبان امام صادق نیست، بلکه نه صفت است که حلقه‌های زنجیر اتصال مرید و مراد است، هرچه در کسب این صفات عالیه انسانی کوشا باشیم به همان نسبت به دایره دوستان امام نزدیک می‌شویم، زیرا صفات مذکور نسبی است و نسبت آن بستگی به اداره و انگیزه فرد مسلمان دارد. دسترسی به آن فضائل محال نیست، بلکه ممکن و قابل تحقق است. زمینه این صفات را خداوند متعال در وجود همه ما قرار داده است، زیرا وقتی سخن از عقل، علم، فهم، حلم، مدارا، شکیبایی، صداقت و وفاداری به میان می‌آید از سوی انسان‌ها کشش و تمایلی نسبت به این ارزش‌ها احساس می‌شود به این معنی که چون در وجود انسان‌ها صفات عالیه انسانی وجود دارد گرایش به آنها هم وجود دارد، لذا دسترسی به آنها ممکن و میسر است و آنچه خداوند متعال از ما انتظار دارد تکلیف مالا‌یطاق نیست و هر چقدر در مسیر رسیدن به اهداف بلند انسانی که مد نظر امام صادق است قدم برداریم به هسته مرکزی دوستان امام نزدیک می‌شویم. خلا‌صه اینکه سعادت و شقاوت ما به دست خودمان است؛ انتخاب راه و روش می‌تواند منطبق با منش امام صادق باشد و نیز می‌تواند خدای ناخواسته با فاصله بسیار دور و بلکه در جهت مخالف آن بزرگوار حرکت نمود.
به امید موفقیت همه پیروان آن امام همام در انتخاب صراط مستقیم. ان‌شاءا... ‌

محمدرضا خباز

منبع : روزنامه اعتماد ملی