تاثیر تحریم های بانکی بر فعالیت شرکت های ایرانی

مرسوم ترین روش داد و ستد میان کشورها در دنیای مدرن، اعتبارات اسنادی اند و این بانک ها هستند که چنین اعتباراتی را گشایش می کنند. نداشتن پشتوانه بانکی محدودیت های جدی برای صاحبان صنعت، مدیران بازرگانی و دست اندرکاران واردات و صادرات کالا در ایران ایجاد کرده است. مشکلات از آنجا آغاز شدند که چند بانک مهم اروپایی از جمله "کومرز بانک"، "درسدنر بانک" و " دویچه بانک" حساب های خود با شرکت ها و شهروندان ایرانی را مسدود کردند. شرکتهای ایرانی که در کار خرید و فروش با کشورهای خارجی هستند، ناگزیرند در فقدان پشتوانه بانکی، مشکلات را دور بزنند و از طریق واسطه ها و دلالان در کشوری ثالت گشایش اعتبار کنند. مستقیم ترین پیامد چنین کاری، بالاتر رفتن هزینه معامله و صرف زمان طولانی تربرای آن است.
به گفته صاحبان بنگاه های اقتصادی که از نزدیک با مشکلات تحریم بانکی و اقتصادی ایران سروکار دارند، هنوز نمی توان برآورد مشخصی از هزینه کلان تحریم های بانکی علیه ایران داد. آنچه روشن است این که بخش بزرگی از انرژی مفید شرکت های داخلی بجای جریان یافتن در روند تولید و توسعه، به مصرف دوباره کاری، سرو کله زدن با واسطه ها و فرسایش زمانی می رسد. شرکت هایی در ایران هستند که برای انجام سریع تر کارهای خود، در عراق و افغانستان دفتر بازکرده اند.
دوبی که از سال ها قبل، پایگاه شرکت های ایرانی برای معامله با جهان غرب بوده، هنوزهم مرکز ثقل فعالیت های اقتصادی و بازرگانی ایرانیان با دنیای غرب به شمار می رود.مدیر یک شرکت بازرگانی که به عادت دیرینه ایرانیان در دور زدن مشکلات و یافتن راه حلی ابتکاری برای موانع اشاره می کند و این که در کارهای بانکی هم، اکثر شرکت ها از همین الگو پیروی می کنند. او ادامه می دهد: " الان بخش عظیمی از شرکت های ایرانی یک دفتر در دوبی دارند. نکته اینست که در سیستم بانکی، اعتبار همه شرکت های ایرانی در ایران است. من در ایران آدم معتبری هستم! اگر بتوانم اعتبارم را به خارج هم منتقل کنم، به اعتبارم افزوده می شود. به این می گویند: "بک تو بک". در کارهای تجاری کسی یک "ال سی" در ایران باز می کند و براساس آن "ال سی" دیگری در دوبی می تواند بازکند که پشتیبانش اعتبار اول است. اما وقتی بانک های ایرانی را کسی قبول نداشته باشد، "ال سی" اولی به درد هیچ چیز نمی خورد. طرفی که رفته در دوبی، شاید بتواند در آنجا "ال سی" باز کند اما اعتبارش را که در ایران است چگونه بردارد به دوبی ببرد؟ باید پول نقد ببرد؟ صنعت که با پول نقد کار نمی کند.
هیچکس آنقدر پول نقد ندارد که خریدش را نقد کند، همه از اعتبارهای بانکی، وام و تسهیلات بانکی استفاده می کنند. شما مثلا می خواهید در چین یک ال سی باز کنید. چین می گوید خوب! امروز "ال سی" بانک ملی معتبر است اما اگر بعد شورای امنیت بانک ملی را هم تحریم کرد، من پولم را از که بگیرم؟ دردسر فروشندگان اروپایی پس از تحریم بانک سپه واقعا زیاد بود. فروشنده کالا را فرستاده بود و بانک سپه هم می خواست پولش را بدهد، اما تحریم شده بود و هیچ پرداختی در کار نبود. این ناامنی ها باعث شده تا همه کارها قفل شوند."همچنین قاسمی، مدیر تدارکات یک شرکت صنعتی می گوید: " چون ما یکسری پروژه داشتیم که از قبل مسائل اش را تامین کرده بودیم، هنوز تاثیر منفی این تحریم ها را زیاد حس نمی کنیم. تنها یک مورد بود که در خرید الکتروموتور و گیربکس از یک کمپانی آلمانی دچار وقفه شدیم اما مشکل جدی نبود. الان شرکت هایی در ایران هستند که نفش واسطه کارهای خرید و گشایش اعتبار را ایفا می کنند واین باعث می شود که هزینه و زمان بالا بروند.
"مهندس تقدسی، مدیر فنی یک واحد تولیدی صنعتی نیز اشاره می کند که اثر تحریم های کنونی در حد شرکت های کوچک چندان محسوس نیستند و می توانند در بیست الی سی درصد گردش کار های آنها اثر گذاشته باشند اما در شرکت های بزرگ و دولتی،در پروژه های عمرانی بزرگ در سطح کشور، اثر تحریم به چشم می خورد. مهندس تقدسی می گوید: "به طور کلی در مواردی که باید از اروپا جنس وارد شود، اثرات منفی تحریم در پروژه ها، کیفیت و زمانبندی آنها دیده می شود. تاکنون ما با تاخیرهای زمانی در اجرای پروژه ها کنار آمده ایم اما برای آینده این نگرانی وجود دارد که مشکلات بیشتر شوند و اصلا دیگر نتوان جنس تهیه کرد.

منبع : روزنامه ابتکار