جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

دولتی ترین جشنواره مطبوعات


دولتی ترین جشنواره مطبوعات
سرانجام چهاردهمین جشنواره مطبوعات به پایان رسید و اکنون که موجهای انتقاد یا استقبال از جشنواره، اندکی کاهش یافته، فرصت مناسبی ایجاد شده تا به بررسی نقاط قوت و ضعف این نمایشگاه پرداخت و با تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف، زمینه را برای برگزاری پربارتر نمایشگاه در دوره های آتی فراهم ساخت.
نخستین موضوعی که از پیش از برگزاری نمایشگاه چهاردهم مورد توجه قرار گرفت، جدایی نمایشگاه مطبوعات از نمایشگاه کتاب و برگزاری مستقل آن بود، واقعیت آن است که برگزاری مستقل هر نمایشگاه از جمله نمایشگاه مطبوعات نشان دهنده ارزش و اهمیت آن است. طبیعتا وقتی جشنواره مطبوعات، شناسنامه مستقلی داشته باشد، بهتر از آن است که همچون زایده ای اضافه به نمایشگاه کتاب بچسبد. اما نکته دیگری هم هست که درتحلیل های خود نباید از یاد ببریم و آن این که برگزاری مستقل جشنواره مطبوعات در شرایط آرمانی، مثمر ثمر خواهد بود، نه در شرایط فعلی که به دلا یل متعدد - که به طور جداگانه باید به آن پرداخت - شمارگان مطبوعات بسیار پایین تر از حد استاندارد و میزان مطالعات مطبوعات در کشور ما بسیار اندک است. در چنین شرایطی باید از اهرم هایی برای افزایش استقبال عموم مردم از جشنواره مطبوعات و بالا بردن علا قه مردم برای مطالعه مطبوعات استفاده کرد که یکی از این اهرم ها برگزاری همزمان جشنواره مطبوعات با نمایشگاه کتاب تا زمان رسیدن به شرایط ایده ال است.
نقطه ضعف دیگر جشنواره چهاردهم مطبوعات، ضعف اطلا ع رسانی برای افزایش تعداد بازدید کنندگان از جشنواره بود. با توجه به اینکه امسال برای نخستین بار، جشنواره مطبوعات به طور مستقل برگزار شد و مردم عادت دارند که همواره جشنواره مطبوعات را در موازات نمایشگاه کتاب ببینند، عدم اطلا ع رسانی و تبلیغات کامل موجب شد تا بسیاری از مردم در روزهای آخر از برگزاری جشنواره مطبوعات آگاه شوند. حال، بگذریم از افرادی که مجبور بودند برای بازدید از نمایشگاه از شهرستان ها به تهران سفر کنند که علا وه بر دوری مسافت و هزینه بالا ی سفر، به دلیل عدم آگاهی دقیق از زمان برگزاری نمایشگاه که حاصل ضعف اطلا ع رسانی بود، عطای بازدید از آن را به لقایش بخشیدند.
مکان برگزاری جشنواره مطبوعات را نقطه ضعف دیگر آن می توان ارزیابی کرد. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مکان مناسبی برای برگزاری جشنواره مطبوعات نیست. مکان برگزاری نمایشگاه آن قدر نامناسب بود که بخشی از غرفه ها در پشت بام کانون و برخی دیگر در زیرزمین آن متشکل شده بودند و اغلب سالن ها با نور ضعیف و امکانات پایین مواجه بودند. البته به غیر از سالن خبرگزاری ها و روزنامه های دولتی که در بهترین نقطه از نمایشگاه جای گرفته بودند. در حقیقت تقسیم بندی نامناسب غرفه ها، نقطه ضعف دیگر نمایشگاه بود. به طوری که غرفه ها نه بر اساس حروف الفبا، بلکه بدون هیچ معیار خاصی کنار هم قرار گرفته بودند. روزنامه های دولتی و حکومتی در بهترین سالن دارای غرفه بودند و روزنامه های غیر دولتی همچون غریبه ای، جدا افتاده بودند. جالب اینجاست که گاه عدم ظرفیت کافی سالن ها، بی نظمی های دیگری ایجاد کرده بود، به طوری که چند نشریه علمی و تخصصی در سالن نشریات ورزشی قرار گرفته بودند.
این بی نظمی ها در مراسم اختتامیه جشنواره مطبوعات و هنگام اعطای جوایز هم تداوم داشت. به طوری که از ورود اغلب خبرنگاران به داخل سالن برگزاری مراسم جلوگیری به عمل آمد و بی نظمی تا حدی افزایش یافت که برخی از برندگان به جای آنکه روی سن و از دست رئیس جمهور و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جوایز خود را دریافت کنند مجبور شدند «بعدا» جوایز خود را بگیرند! این موضوع حتی اعتراض عباس سلیمی نمین، روزنامه نگار اصولگرا و عضو هیات داوران جشنواره را هم در پی داشت. او حتی به اعطای جایزه به منتقدان دولت هم اعتراض کرد. جایزه ای که اعطا نکردن آن بهتر از اعطا کردن آن بود. دولت به هشت روزنامه نگار منتقد دولت جایزه داد، (دقت کنید: دولت، نه هیات داوران). مشخص نشد معیار دولت برای جایزه دادن به منتقدان چه بود و آیا تمام آثار منتشر شده در روزنامه ها مورد توجه مشاوران رسانه ای رئیس جمهور قرار گرفته یا به دلیل کمبود فرصت، تنها برخی از آنها را به طور گزینشی مورد بررسی قرار داده اند؟ به ویژه با توجه به اینکه تا یک هفته پیش از برگزاری مراسم اختتامیه جشنواره مطبوعات، اصلا قرار نبود جایزه ای به این عنوان اعطا شود یا لااقل به طور رسمی اعلام نشده بود. از طرف دیگر دولت باید به این پرسش پاسخ دهد که افرادی همچون حسین شریعتمداری و محمدکاظم انبارلویی که در رسانه ها به طرفداری از دولت و رئیس جمهور شهرت دارند با چه معیاری، به عنوان منتقد برگزیده دولت معرفی شده اند؟
به هر حال از جشنواره ای که دولتی شده باشد بیش از این نمی توان انتظار داشت. چه مصداقی بهتر از این برای دولتی شدن جشنواره مطبوعات که عناوین یکی از بخش های ویژه آن «سفرهای استانی و خدمت رسانی بی منت» بود؟! آیا از رسانه ای که باید «بین سفرهای استانی» و «خدمت رسانی بی منت دولت نهم» ارتباط برقرار کند و از این سفرها انتقاد کند، انتظاری وجود دارد که وظایف رسانه ای خود را بی طرفانه انجام دهد؟
وقتی دولت سید محمد خاتمی، برگزاری جشنواره مطبوعات را به انجمن صنفی روزنامه نگاران واگذار کرد تا بدون دخالت دولتمردان و صرفا با نظر اصحاب مطبوعات برگزار شود، شاید تصور نمی کرد که در دولت بعدی، شاهد بازگشت به عقب و دولتی شدن دوباره جشنواره باشد. اما دولت نهم، جشنواره چهاردهم مطبوعات را با اعطای جایزه تشریفاتی به «منتقدان» خود - آن هم منتقدانی که برخی از حامیان نزدیک دولت هستند - همراه کرد تا دولتی ترین جشنواره مطبوعات رقم بخورد.
نویسنده : حمیدرضا شکوهی
منبع : سایر منابع


همچنین مشاهده کنید