تازه‌های پزشکی امروز

● رابطه پزشک و صنعت
تا چه حدی پزشکان با صنایع داروسازی و ابزار پزشکی ارتباط دارند؟ برای پاسخ به این مساله، پژوهشگران برای بیش از ۳۰۰۰ پزشک آمریکایی، پرسشنامه ارسال کردند که نیمی از آنها جواب دادند. در گزارش، ۶ تخصص بیهوشی، قلب، پزشک خانواده، جراح عمومی، داخلی و اطفال مورد بررسی قرار گرفتند.
از پزشکان پرسیده شده بود ظرف سال گذشته از شرکتهای دارویی و تجهیزات پزشکی چه چیزی دریافت کرده‌اند. ۱۰ پاسخ ممکن در ۴ دسته‌ی عمومی دسته‌بندی شد: ۷۸% نمونه‌ی دارویی رایگان، ۸۳% هدیه (به ویژه غذا در محل کار)، ۳۵% کمک مالی (شامل هزینه‌ی شرکت در سمینارها) و ۲۸% قرارداد مشاوره، سخنرانی یا قبول بیمار در کارآزمایی بالینی دریافت داشته بودند.
پزشکانی که به تنهایی یا به صورت گروهی کار می‌کردند به احتمال بیشتر بیش از پزشکانی که در بیمارستان یا درمانگاه فعالیت داشتند، وجود این روابط را گزارش کرده بودند. کاردیولوژیست‌ها بیش از سایر پزشکان قرارداد برای مشاوره، سخنرانی یا قبول بیمار در کارآزمایی‌های بالینی دریافت داشته بودند. پزشکان خانواده تعداد بیشتر موارد ملاقات با نمایندگان کارخانه‌ها (متوسط ۱۶ ملاقات در ماه) را گزارش کرده بودند.
● پیش آگهی درازمدت AF
مشاهده شده است که بیماران مبتلا به فیبریلاسیون ایدیوپاتیک دهلیز به طور معقول دارای پیش آگهی خوب کوتاه یا میان مدت هستند. اما، بررسی درازمدت در این مورد (بیش از ۱۵ تا ۲۰ سال) وجود ندارد و این مساله وجود دارد که آیا در این گونه بیماران ممکن است بیماری ساختمانی قلب به وجود آید و یا در دوره‌ی زمانی طولانی‌تر دارای پیش آگهی ضعیف‌تر باشند. طی یک بررسی تازه، پژوهشگران اطلاعات پیگیری ۷۶ بیماری را آنالیز کردند که در آنها میان ۱۹۵۰ و ۱۹۸۰ فیبریلاسیون ایدیوپاتیک دهلیز تشخیص داده شده بود.
پنج بیمار در زمان تشخیص دچار AF مزمن بودند. از ۷۱ نفر دیگر، در ۲۲ نفر پیشرفت به سمت AF مزمن دیده می‌شد: ۲۹%احتمال دم افزون پیشرفت. سن بالا در زمان رجوع تنها عامل پیشگوی پیشرفت بیماری به سمت AF مزمن بود. بقای کلی زندگی گروه همنوا بعد از ۱۵ سال برابر ۹۲% و بعد از ۳۰ سال برابر ۶۸% بود که نسبت به نرخ مرگ و میر تخمینی با تطبیق سن و جنس اختلاف قابل توجهی نبود. میزان بروز نارسایی احتقانی قلب نیز تفاوت قابل توجهی نسبت به تخمین براساس جمعیت تطبیق داده شده نداشت. احتمال بروز حمله یا حمله‌ی‌گذرای ایسکمیک مشابه جمعیت تطبیق داده شده برای ۲۵ سال اول بود ولی بعد از آن افزایش یافت. تمام افرادی که دچار رویداد ایسکمیک سربرال شدند قبلاً حداقل یک بار دارای عامل خطرساز دیگری برای حمله بودند. تنها عامل خطرساز میزان کلی مرگ و میر و مرگ‌ و میر قلبی و حمله یا حمله گذرای ایسکمیک در زمان تشخیص، سن بود.
● بیماری قلب و آلل کروموزوم ۹
دو گروه پژوهشی بین‌المللی به طور مستقل یک منطقه‌ی خاص روی کروموزوم ۹ کشف کرده‌اند که قویاً با بیماری کرونر و انفارکتوس میوکارد در جمعیت سفیدپوست ارتباط دارد.
یک تیم همراهی میان احتمال خطر آلل و CHD را در ۶ گروه متفاوت در آمریکای شمالی و اروپا تکثیر کرده‌اند که شامل بیش از ۲۳.۰۰۰ نفر بوده است (اما در آفریقا این حالت دیده نشد). پژوهشگران افزایش تدریجی و درجه‌بندی شده‌ی احتمال CHD را در هتروزیگوت‌ها و هموزیگوت‌ها در مقایسه با غیرناقلان به دست آورده‌اند. این ارتباط پس از تطبیق از نظر عوامل محدودکننده به شدت خود باقی می‌ماند. هموزیگوزیته که در حدود ۲۵% افراد سفیدپوست دیده می‌شد، احتمال CHD را به ۳۰ تا ۴۰% افزایش می‌داد.
گروه دیگر بیش از ۱۷.۰۰۰ نفر را در ایسلند و آمریکا مورد بررسی قرار داده‌اند. هموزیگوت‌ها از نظر احتمال آلل دارای حدود ۶۰% افزایش احتمال MI و ۱۰۰% افزایش احتمال MI با شروع زودرس بودند (نسبت به غیرناقلان). این محققان اظهار داشته‌اند که این ژنها در منطقه‌ی خطر در تکثیر سلولی و پیری نقش کلیدی دارند و با عوامل خطرساز سنتی ارتباطی ندارند.
● سابقه طبیعی آمیلوئیدوز
دو نوع بسیار شایع آمیلوئیدوز سیستمی عبارت است از AL (آمیلوئیدوز اولیه، همراه بیماری منوکلونال پلاسماسل) و AA (ثانوی به بیماری‌های مزمن التهابی). پژوهشگران سابقه‌ی طبیعی آمیلوئیدوز AA را در ۳۷۴ بیماری شرح داده‌اند که طی یک دوره‌ی ۱۵ ساله (سن متوسط تشخیص ۵۰ سال) به مرکز ملی آمیلوئیدوز ارجاع شده بودند.
بیماری التهابی مزمن زمینه‌ساز در ۶۰% بیماران آرتریت و در ۱۵% موارد عفونت مزمن بود. در ابتدا، ۹۷% بیماران گرفتاری کلیه داشتند که یا با پروتئینوری و یا افزایش کرآتینین سرم همراه بود. در سنتی‌گرافی آمیلوئید Pسرم (SAP) (تکنیک تصویرسازی که رسوبات آمیلوئید را شناسایی می‌کند)، ۲۳% بیماران دچار گرفتاری کبد بودند که معمولاً بدون علامت بود. فقط یک بیمار دچار گرفتاری قلب بود و هیچ یک از بیماران به نوروپاتی اتونومیک علامت‌دار مبتلا نبودند.
در طول متوسط پیگیری ۸۶ ماهه، بارآمیلوئید در سنتی‌گرافی SAP در ۱۲% بیماران افزایش یافته و در ۳۹% عقب‌نشینی کرده بود. قریب نیمی از بیماران در طول پیگیری در گذشتند. عقب‌نشینی در سنتی‌گرافی SAP و پائین بودن SAA در خون (پروتئین آمیلوئید A در سرم) با مرگ و میر قابل توجه و کمتری همراه بود. همان گونه که انتظار می‌رفت، دیسفونکسیون پیشرونده‌ی کلیه قویا پیشگویی‌کننده‌ی افزایش مرگ و میر بود.
● نشانه‌های احتمالی سرطان
معمولاً پزشکان مراقبت‌های اولیه بیمارانی را که با نشانه‌های حاکی از سرطان مراجعه می‌کنند به پزشکان مربوطه‌ ارجاع می‌دهند یا ورک آپ آنها را خود انجام می‌دهند. محققان انگلیسی احتمال سرطان همراه با ۴ نشانه‌ی خطر را سنجیده‌اند که عبارت است از هماتوری، دیسفاژی، هموپتیزی و خونروی رکتال و این تحقیق را با اطلاعات اولیه‌ی حاصل از مراقبت‌های اولیه انجام داده‌اند. پرونده‌های ثبت شده‌ی ۷۶۲۳۲۵ بیمار (سن بیش از ۱۵ سال) که اطلاعات اولیه‌ی آنان بین ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۰ ثبت شده بود مورد بررسی قرار گرفت. پیگیری به بیمارانی محدود می‌شد که قبلاً هیچ یک از این ۴ نشانه را نداشتند و در آنها پیش از این سرطان تشخیص داده نشده بود.
هر یک از ۴ نشانه با افزایش قابل توجه احتمال تشخیص سرطان ظرف ۳ تا ۶ ماه اول مراجعه با نشانه همراه بود. نسبت‌های احتمالی برای سرطان خاص از ۷۸ در مورد سرطان کولورکتال در زنان مبتلا به خونروی رکتال تا نسبت بالای ۳۴۸ مورد در سرطان مری در مردان مبتلا به دیسفاژی متغیر بود. سه سال بعد از مراجعه، نسبت احتمال به طور قابل توجه کاهش یافت. اما ارزش‌های پیشگویی به طور فاحش با سن افزایش یافت. به عنوان مثال، ارزش مثبت پیشگویی‌کننده‌ی هموپتیزی در مردان ۷۵ تا ۸۴ ساله برابر ۱۷% بود.
● احتمال سرطان تخمدان و HT
نتایج بعضی پژوهش‌ها حاکی از همراهی میان مصرف داروی هورمونی (HT) در دوره‌ی بعد از یائسگی و ایجاد سرطان تخمدان متعاقب آن است. ولی اکثر بررسی‌های انجام شده تا به امروز فاقد قدرت و ارزش آماری بوده است. به عنوان بخشی از یک بررسی بزرگ همنوا، محققان انگلیسی قریب یک میلیون زن (سن متوسط ۵۷ سال) را شناسایی کرده و فراخوانده‌اند که بین ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ هیچ کدام دچار سرطان نبوده یا ائوفورکتومی دوطرفه نشده بودند. این زنان به پرسشنامه‌ی آغازین شامل پرسش‌هایی در مورد مصرف HT پاسخ گفتند و ۶۴% این افراد حدود ۳ سال بعد، پرسشنامه‌ی دیگری را پر کردند. سپس برحسب آخرین پاسخ به ۳ دسته‌ی مصرف‌کننده‌ی فعلی (۳۰%)، قبلی (۲۰%) و کسانی که هرگز از این داروها مصرف نکرده بودند (۵۰%) تقسیم شدند: از پرونده‌های بایگانی ملی، نقاط پایانی سرطان و مرگ و میر بیرون کشیده شد.
بعد از متوسط ۳/۵ سال، مصرف‌کنندگان فعلی HT دارای میزان شیوع بیشتر سرطان تخمدان نسبت به گروه سوم بودند. افزایش قابل توجه میزان شیوع در مصرف‌کنندگان قبلی یا زیر گروه مصرف‌کنندگان فعلی که به مدت کمتر از ۵ سال از HT استفاده کرده بودند، دیده نشد. به همین ترتیب، پس از متوسط ۹/۶ سال، در مصرف‌کنندگان فعلی، افزایش قابل توجه احتمال مرگ به علت سرطان تخمدان در قیاس‌ با گروه سوم دیده شد و نسبت به مصرف‌کنندگان قبلی تفاوتی وجود نداشت.

منبع : هفته نامه پزشکی امروز