تقابل جامعه فرانسوی با رویکرد سارکوزی

بیش از دو هفته است که جامعه فرانسه دچار امواج اعتصابات و خیابان های این کشور مملو از اعتراض های اجتماعی نسبت به رویکرد افراطی سارکوزی است. این اعتصابات با اعتراضات گسترده رانندگان قطارها و کارگران بخش های حمل ونقل عمومی نسبت به سیاست داخلی سارکوزی آغاز شد و به تدریج سایر بخش های جامعه فرانسه از قبیل، بخش های انرژی، پزشکی، آموزشی، قضایی، خدماتی و ارتباطاتی این کشور به آن پیوستند. بناست در روزهای آینده نیز گروه های مختلف خلبانان نیز به جمع متخصصین و اعتراض کنندگان اضافه شدند.
بهانه گروه های کارگری برای اعتراض به دولت سارکوزی این است که از نظر آنها رویکرد دولت در اصلاح برخی از قوانین از جمله «قانون نظام بازنشستگی» بسیاری از حقوق آنها را ضایع می سازد. بر اساس اصلاحات قانون نظام بازنشستگی کارگران و در سن ۶۰ سالگی مشروط به ۴۰ سال خدمت بازنشسته می شدند. در حال حاضر آنها در سن ۵۰ تا ۵۵ سالگی مشروط به ۳۰ سال خدمت بازنشسته می شوند. اتحادیه های کارگری معتقدند که سختی های کار عامل توجیه کننده این امتیاز برای آنهاست که نسبت به سایر کارگران چند سال زودتر بازنشسته شوند.
از سوی دیگر دانشجویان به انجام اصلاحات مورد نظر دولت سارکوزی در بخش های آموزش اعتراض دارند. آنها نگران هستند که رویکرد خصوصی گرایی فزاینده دولت در بخش های آموزشی ممکن است منجر به حذف بخش های دولتی و دستگاه های آموزشی شود. در قانون اصلاح نظام آموزشی توجه خاص و ویژه ای به واگذاری بخش های آموزش دولتی به شرکت های خصوصی شده است. در اعتراض به رویکرد آموزشی دولت سارکوزی، از مجموع ۸۵ مرکز دانشگاهی فرانسه، بیش از ۴۶ مرکز آن در در تحصن کامل به سر می برند و دانشجویان و اساتید در برخی از مراکز به برخوردهای فیزیکی با پلیس و نیروهای امنیتی روی آورده اند.
قضات و دستگاه های دادگستری نیز اصلاحات دولتمردان الیزه را مختل کننده نظام قضایی این کشور تلقی می کنند. سایر بخش های کارگری و دانشجویی نیز چنین اعتراض هایی به رویکرد اصلاحگرایانه سارکوزی در تغییرات افراطی گرایانه در قانون دارند.
علاوه بر اینها سارکوزی قصد دارد سال آینده بیش از ۲۳ هزار پست دولتی را حذف نماید. توجیه دولت برای این تصمیم کوچک سازی دولت و کاهش فشارهای ناشی از هزینه های کارمندان دولتی است. اعلام این خبر از سوی دولت سبب شده تا کارمندان بخش های پست، مخابرات، آموزش و پرورش و... نیز به جمع اعتصاب کنندگان بپیوندند.
این تقابل و رویارویی که به بهانه اعتراض به رویکرد اصلاح گرایانه سارکوزی در بخش های داخلی صورت گرفته است در حقیقت دولت الیزه را با بن بست و چالش های سختی مواجه ساخته است که برخی از مقامات فرانسوی از آن به عنوان تهدیدات اجتماعی و سیاسی دولت که ممکن است شکل قهرآمیز به خود بگیرد یاد می کنند.
براساس اعلام دولت فرانسه هم اکنون بیش از ۳۰% جامعه ۵/۲ میلیونی بخش کارگری و بیش از ۴۰% معلمان و کارکنان دولت در اعتصاب کامل به سر میبرند. پلیس تعداد متحصنین را حدود ۳۷۵ هزار و اما «برنارد تیبالت»، رهبر اتحادیه CGT تعداد آنها را ۷۰۰ هزار تن تخمین می زند. از سوی دیگر بر اساس برخی آمار و ارقام اعلام شده، هزینه های هر روز اعتصابات کارگران و کارکنان دولت بیش از ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون یورو بوده است. به نظر نمی رسد که اصلاحاتی که دولت سارکوزی در بخش های قانون نظام بازنشستگی و تصحیح نظام کارمندی دنبال می کند ارزش پراخت این همه هزینه اقتصادی سیاسی ناشی از تحصن های کارگری و کارمندی داشته باشد مگر اینکه قائل به ماهیت سیاسی تصمیمات دولت فرانسه باشیم که به نظر می رسد این باور درست باشد و حرکت اصلاح گرایانه سارکوزی بیش از آنکه جنبه اقتصادی برای دولت داشته باشد دارای جنبه های سیاسی است.
۱) سارکوزی به دلیل بلندپروازی ها و خصوصیات شخصی که دارد علاقمند است که اعلام کند که شعارهای انتخاباتی خود و از جمله اصلاح «نظام بازنشستگی» را به هر قیمتی حتی به قیمت اعتراض های گسترده کارگران و کارمندان و فراگیرشدن اعتراض های عمومی اجرا می کند و او می خواهد نشان دهد که در جناح راست «گلیست »ها وی متفاوت از «الن ژوپن» و «ژاک شیراک» است و به هیچ وجه در مقابل خواست عمومی از تصمیم خود عقب نشینی نمی کند.
ژاک شیراک رئیس جمهور و الن ژوپن، نخست وزیر فرانسه در ۱۲ سال پیش در سال ۱۹۹۵، تصمیم بر اجرای اصلاحاتی مشابه در بخش های کارگری فرانسه داشتند که در نهایت با اعتصابات فراگیر کارگری و فلج شدن سه هفته ای کشور، از خواست خود عقب نشینی کرد و تسلیم معترضین شدند.
۲) آیا تجربه سال ۱۹۹۵ برای دولتمردان فعلی کاخ الیزه تکرار خواهد شد یا اینکه آنها تصمیمات مورد نظر خود را اعمال خواهند کرد. در ابتدا برخی از کارشناسان بر این باور بودند با توجه به ویژگی های شخصی که سارکوزی دارد و به خواست متحصنین توجه نخواهد کرد و رویکرد خود را دنبال خواهد کرد در این صورت سندیکاها و جوامع کارگری چاره ای جز تسلیم شدن درمقابل تصمیم سارکوزی نخواهند داشت. حتی آنها سارکوزی را به «تاچر» انگلیسی تشبیه کردند که در دهه ۸۰ با تصمیم پولادین خود اصلاحاتی را در بخش های کارگری جامعه انگلیس انجام داد.
اما واقعیت این است که میان جامعه فرانسه با جامعه انگلیس تفاوت های زیادی وجود دارد و تحولات اجتماعی فرانسه گویای آن است که تجربه تاچر در فرانسه تکرار نمی شود بلکه این راهبرد شکست خورده دولتمردان الیزه در سال ۱۹۹۵ است که این بار نیز تکرار می گردد. با توجه به فراگیر شدن اعتصابات و تحصن های خیابانی و ورود بخش های دانشجویی و دانش آموزی سارکوزی راهی جز عقب نشینی در مقابل اعتراضات عمومی ندارد. برخی از اخبار گویای آن است که وی خواهان مذاکره نمایندگان سندیکاها، اتحادیه های و کارگری و دانشگاهی با نمایندگان دولت شده است. البته پیش از این در روزهای دوم اعتصابات که هنوز اعتراضات فراگیر نشده بود میان نمایندگان دولت و سندیکاها و گروه های کارگری مذاکراتی انجام گرفت اما نتیجه ای نداشت.
۳) مشکل سارکوزی فقط در عرصه داخلی نیست بلکه رویکرد او در عرصه خارجی و بین المللی نیز با بی توجهی مجامع بین المللی و گاه با اعتراضات گسترده ای مواجه شده است. به نظر می رسد رویکرد افراطی گرایانه، یک جانبه محور وی در هر دو عرصه داخلی و خارجی مشکل زا شده است. مشکل سارکوزی این است که می خواهد خود را رئیس جمهور شگفتی آفرین های دوران معرفی می کند.
او می خواهد از خود چهره ای متفاوت از دولتمردان گذشته فرانسه به انظار عمومی داخلی و جهانی نشان دهد. رویکرد تسلیم گونه وی در مقابل سیاست های آمریکا و مقامات واشنگتن و نیز کرنش و تعظیم وی در مقابل جورج بوش و بوسیدن دست همسر وی، موضع گیری وی و وزیر خارجه اش، «کوشنر»، در مقابل ایران و برنامه های صلح آمیز هسته ای آن تعجب افکار داخلی و محیط منطقه ای و بین المللی را برانگیخته است.
اروپایی ها رفتار سبک، سطحی و بخشی نگرانی وی درمقابل برنامه های هسته ای ایران را به مسخره گرفتند و این چیزی نیست که به راحتی از نظر فرانسویان دور بماند. از این رو به نظر می رسد که رویکرد سارکوزی نه تنها در عرصه داخلی که در محیط بین المللی نیزصخره ای سفت مواجه شده و رفتار و رویکرد وی با اعتراض های گسترده داخلی و بی توجهی افکار بین المللی مواجه شده است. تظاهرات های خیابانی و تحصن های گسترده در فرانسه نه تنها اعتراضی به رویکرد افراطی سارکوزی در عرصه داخلی و محیط بین المللی است بلکه تذکر و هشداری به رفتار مواضع و سیاست های وی است که از مطالبات جامعه فرانسوی بسیار فاصله گرفته است.

صبح صادق شماره ۳۲۸
علی امینی

منبع : سایت بصیرت