پنجشنبه, ۳۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 18 April, 2024
مجله ویستا

بازخوانی یک پرونده


«به قرآن سوگند می خورم که عضو هیچ دسته یا تشکیلاتی نبوده ام... آلمانی ها پانزده سال از عمر من، همسر و بچه هایم را از بین بردند... من بی گناهم و به خاطر جرم ثابت نشده پانزده سال عمرم از من گرفته شد...»
کاظم دارابی، بامداد سه شنبه بیستم آذرماه ۱۳۸۶، پس از پانزده سال حبس در زندان شهر برلین آلمان به ایران بازگشت و بار دیگر همچون دوران سخت محاکمه اش در دادگاه متهمان واقعه میکونوس و تمام سالهای زندانش از خود دفاع کرد و خود را بی گناه دانست.
دارابی در جمع خبرنگارانی که برای دیدن او روانه فرودگاه امام خمینی(ره) شده بودند تا خبرهای خود از آزادی فردی که اتهامش در دست داشتن در ترور رهبران مخالف جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر آن که خود او را سال های بسیاری در محبس برلین جا داد، جمهوری اسلامی ایران را نیز درگیر پرونده پرفرازونشیبی کرد، کامل کنند - به گفتن همان چند جمله کلیدی بسنده کرد و وعده افشای دسایس دستگاه قضایی آلمان را به پس از نوشتن کتاب افشاگران هاش موکول کرد.
● برلین - دوشنبه هفدهم دسامبر۱۹۹۲ - رستوران میکونوس - ساعت ۱۱ شب
دو مرد مسلح ماسک بر چهره وارد رستوران عزیز غفوری عضو سابق سازمان فداییان خلق می شوند. عزیز به همراه رفقایش، از اپوزیسیون چپ جمهوری اسلامی ایران ازجمله صادق شرفکندی، فتاح عبدلی، همایون اردلان، نوری دهکردی و مردانی دیگر، در اتاق پشتی رستوران نشسته و مانند همیشه مشغول بحث و گفت وگوی سیاسی است. شرفکندی رهبر حزب دموکرات کردستان تازه به آلمان وارد شده تا به دعوت حزب سوسیالیست آلمان در «کنفرانس سوسیالیست بین الملل» شرکت کند. ساعت حدود یازده شب است. بحث ها همچنان ادامه دارد که دو مرد با اسلحه های خودکارشان یوزی و لاما - اسپیشال رولور به جلسه وارد می شوند و همگی مهمانان را به رگبار می بندند. شرفکندی بعد از تیر خوردن به زمین می افتد و مرد مسلح تیر خلاص را در مغز او خالی می کند... اتاق پشتی رستوران میکونوس را خون فرامی گیرد. بسیاری از حاضران کشته می شوند. خود عزیز هم چندی بعد از شدت جراحات می میرد.
● جاسوسان انگلیسی اطلاعات می دهند
ماموران اطلاعاتی آلمان به تکاپوی یافتن عوامل حادثه میکونوس افتاده اند. هیچ سرنخی در دست نیست، به جز اینکه کشته شدگان، همگی از معارضان نظام جمهوری اسلامی ایران بوده اند. اما سازمان جاسوسی خارجی انگلیس، اطلاعات بیشتری دراختیار داردMI۶ - آدرس و مشخصات دو تن از عوامل قتل رهبران کرد را دراختیار مقامات اطلاعاتی آلمان، قرار می دهد. عباس رایل و یوسف امین، دو تبعه جوان لبنانی هستند که همان شب توسط ماموران آلمانی احمد امین برادر یوسف، بازداشت می شوند.
یوسف که جوانتر از عباس است، بلافاصله پس از دستگیری، محل اختفای اسلحه ها و اتومبیلی که با آن گریخته بودند را لو می دهد و از آن مهمتر آدرس یک ایرانی مقیم برلین را به عنوان همدست خود در این اقدام در اختیار ماموران آلمانی قرار می دهد; مردی که سه روز بعد او نیز بازداشت می شود; عباس دارابی...
● دارابی; ایرانی طرفدار جمهوری اسلامی
کاظم دارابی چهل وهشت ساله و متولد داراب استان فارس است. گفته می شود که دوران دانشجویی کاظم دارابی در کشورهای اتریش، آلمان و فرانسه سپری شده و عاقبت او آلمان را برای زندگی برگزیده و ساکن برلین شده است. آنچه مطبوعات غربی و رسانه های مخالف جمهوری اسلامی از سوابق دارابی منتشر کردند، نشاندهنده سمپاتی شدید او به نظام جمهوری اسلامی ایران بود. حتی برخی پا را فراتر نهاده و دارابی را به عنوان یکی از ماموران سرویس اطلاعاتی ایران در آلمان معرفی کردند. موضوعی که دستاویز دادگاه متهمان میکونوس قرار گرفت و باعث محکومیت دارابی و صدور احکام جلب برای برخی مسوولان اطلاعاتی و امنیتی وقت جمهوری اسلامی ایران شد.
دارابی از آن جهت که عضو اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان اروپا بود، از سوی رسانه های مخالف، به شرکت در تظاهرات به نفع جمهوری اسلامی، حمله به گردهمایی های مخالفان نظام و حمله به یک خوابگاه دانشجویان ایرانی در غرب شهر ماینز متهم شد; و البته در این مورد آخر دستگیر و توسط دادگاه محکوم به هشت ماه زندان و اخراج از کشور آلمان شد که گفته می شود با وساطت سفیر ایران در آلمان این موضوع فیصله یافته است.
● ایران متهم می شود
تحقیقات درخصوص پرونده میکونوس ماه ها به طول انجامید. پای دارابی که به میانه حادثه میکونوس باز شد، همزمان انگشت اتهام ماموران سرویس های اطلاعاتی آلمان و دپارتمان جنایی این کشور، به سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران نشانه رفت. در این میان اداره فدرال حفاظت از قانون اساسی آلمان، دارابی را جاسوس ایران قلمداد کرد و او را به همراه یوسف امین، عباس رایل، عطا»الله ایاض و محمد ادریس به دادگاه کشاند.
محاکمه متهمان توسط مقامات قضایی آلمانی در سال ۱۹۹۳ آغاز شد. با گذشت سه سال از بازداشت دارابی و دو سال از آغاز محاکمه، روند رسیدگی به پرونده میکونوس، روابط ایران و آلمان را به نحو شگرفی دستخوش تنش کرد. تنش در روابط دو کشور پس از آن ظهور کرد که روز جمعه ۱۶ مارس سال ۱۹۹۶، قاضی دادگاه میکونوس، علی فلاحیان وزیر اطلاعات وقت جمهوری اسلامی ایران را، مظنون به دخالت در کشتار میکونوس تشخیص داده و به دادگاه فراخواند. احضار فلاحیان به دادگاه متهمان میکونوس به این بهانه صورت گرفت که وزیر اطلاعات چند هفته قبل از وقوع قتل ها، در یک مصاحبه تلویزیونی، سازمان کردی که مقتولین به آن وابسته بودند، را به عنوان یکی از اهداف وزارتخانه خود برشمرده و اعلام کرده بود وی آنان را در داخل و خارج از کشور تحت نظارت دارد. پس از آنکه دادستان کل آلمان اعلام کرد اگر فلاحیان به آلمان وارد شود، دستگیر شده و به دادگاه آورده خواهد شد، تهران تهدید به عمل متقابل کرد. هرچند دولت آلمان خود را از این معرکه کنار کشید اما روابط دیپلماتیک دو کشور رو به تیرگی نهاد. دکتر محمدی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران احضاریه صادره برای علی فلاحیان را از طرف ایران رد کرده و آن را مغایر استانداردهای معمول در رفتار بین الملل و غیرقابل قبول خواند.
پس از مدتی وزیر دادگستری آلمان، در نامه ای به قاضی دادگاه برلین، خواستار آن شد که دادگاه از ارسال احضاریه برای وزیر اطلاعات ایران خودداری کند; قاضی نیز با دریافت این نامه اعلام کرد از احضار آقای فلاحیان به عنوان شاهد صرفنظر می کند.
● بنی صدر وارد می شود
در میانه سال ۱۹۹۶، بی بی سی گزارش داد که ابوالحسن بنی صدر، رئیس جمهور سابق ایران، در دادگاه برلین حاضر و علیه مقامات ایرانی شهادت خواهد داد.
ادعای بنی صدر مبنی بر داشتن مدارکی که نشان می دهد مقامات عالیرتبه جمهوری اسلامی در کشتار میکونوس دست داشته اند، به سرعت در صدر اخبار رسانه های مخالف جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. بنی صدر دامنه ادعاهای خود را تا آنجا گسترد، که مقامات درجه اول نظام را نیز متهم به دخالت در میکونوس کرد. عاقبت بنی صدر در دادگاه برلین حاضر شد. او مردی را همراه خود آورد که مدعی بود قبلا در استخدام وزارت اطلاعات ایران بوده و حاضر شده به طور ناشناس علیه مقامات ایرانی شهادت دهد.
شاهد C، که بعدها مشخص شد نامش ابوالقاسم مصباحی است و مدعی بود که «از سال ۱۹۸۴ در جریان اقدامات سرویس امنیتی ایران در سفارت ایران در پاریس بوده تا اینکه توسط مقامات فرانسوی اخراج شده است» ادعا کرد که «اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهوری ایران و علی اکبر ولایتی وزیر امور خارجه از نقشه ترورها مطلع بوده و علی فلاحیان مسوولیت نظارت بر اجرای طرحهای ترور را برعهده داشته است.» ادعایی که بلافاصله توسط هاشمی رفسنجانی تکذیب شد.
ادعاهای مصباحی، توسط دادستان کل آلمان معتبر دانسته شد. دادستان همچنین کاظم دارابی را رهبر گروهی معرفی کرد، که عملا اجرای قتل ها را برعهده داشته است.
بدین ترتیب، بنی صدر نقش خود را در اثبات اتهام عاملیت جمهوری اسلامی در قتل رهبران کرد در رستوران میکونوس ایفا کرد، و کینه دیرینه خود از جمهوری اسلامی ایران را نشان داد; هرچند مقامات ایرانی، مصباحی را دروغگو معرفی کرده و به تکذیب ادعاهای او برخاستند.
● دارابی; محکوم به حبس ابد
پس از پنج سال از وقوع کشتار در میکونوس، دادگاه در آوریل ۱۹۹۷، عاقبت حکم به محکومیت کاظم دارابی و دیگر عوامل متهم در این پرونده داد. در حکم دادگاه میکونوس آمده بود که آخرین رایزنی های عوامل قتل رهبران کرد در رستوران میکونوس، در منزل کاظم دارابی انجام شده است و به همین دلیل دارابی به حبس ابد محکوم شد. در حکم دارابی تصریح شده بود که وی نمی تواند قبل از گذراندن ۲۵ سال از دوران محکومیتش، تقاضای تخفیف کند.
در همین حال، برخی اخبار حکایت از آن داشت که مقامات جمهوری اسلامی در این سالها تلاش بسیاری برای فراهم آوردن شرایط آزادی کاظم دارابی انجام داده اند. این اقدامات هرچند از سوی مقامات ایرانی به تلاش برای آزادی یک شهروند ایرانی که در زندان آلمان است، نام برده می شد، اما مخالفان جمهوری اسلامی همواره مدعی بودند که تلاش ایران برای آزادی دارابی، حمایت یک دولت از نیروی اطلاعاتی وفادار خود است.
گفته می شود در یک ونیم سال گذشته وزارت خارجه ایران مسئله دارابی را به صورت جدی پیگیری می کرده و برای متقاعد کردن مقامات آلمان، رایزنی های فراوانی کرده است.
● آزاد می شود
با گذشت پانزده سال از دوران محکومیت کاظم دارابی، اواسط مهرماه دادستانی کل آلمان اعلام کرد که دارابی در ماه دسامبر آزاد خواهد شد.
به گفته سخنگوی دادستانی فدرال آلمان، آزادی دارابی براساس قانونی صورت خواهد گرفت که بنابر آن، شهروندان بیگانه در صورت گذراندن حداقل مدت محکومیتی که برای جرم ارتکابی آنها صورت گرفته است، می توانند آزاد و از آلمان اخراج شوند.
اعلام خبر آزادی قریب الوقوع دارابی توسط دادستانی آلمان، واکنش های مختلفی را برانگیخت. اولمرت، خانواده ران آراد خلبان اسرائیلی که در حمله سال ۱۹۸۶ اسرائیل به لبنان به اسارت رزمندگان جنبش شیعی امل درآمد - و نیز خانواده کشته شدگان میکونوس بیشترین اعتراض را به خبر آزادی دارابی نشان دادند.
خانواده کشته شدگان رستوران میکونوس که در طی سال های اخیر همواره دولت جمهوری اسلامی را به دست داشتن در این حادثه متهم کرده اند، اقدام دادستان آلمان را در آزادی دو متهم یادشده حاصل معاملات سیاسی مقامات دو کشور دانستند و از این امر اظهار تاسف کردند. یکی از اعضای اپوزیسیون جمهوری اسلامی ایران در آلمان نیز صریحا اعلام کرد که «به نظر ما آزادی دارابی با مبارزه آلمان با تروریسم ناسازگار است.»
در همین حال، برخی رسانه های خبری از رایزنی ایهود اولمرت نخست وزیر اسرائیل با آنجلا مرکل صدراعظم آلمان، بر سر معامله دارابی با «ران آراد» که مقامات اسرائیل مدعی اند در ایران زندانی شده، خبر دادند. همچنین خانواده این خلبان اسرائیلی در اقدامی عجیب عازم آلمان شدند تا از آزادی دارابی جلوگیری کنند.
یک روزنامه اسرائیلی، در روزهای پس از اعلام خبر آزادی قریب الوقوع دارابی نوشت که قرار است دختر و خواهر «ران آراد» با «مونیکا هرمس» دادستان کل آلمان دیدار کنند تا به وی بقبولانند که حکم آزادی «کاظم دارابی» و «عباس رحیل» همدست لبنانی وی که به ترور عناصر اپوزیسیون ایران محکوم شده اند را لغو کند.
خانواده آراد امیدوار بودند که بتوانند با این اقدام، مقامات ایرانی را مجاب کنند که درقبال آزادی دارابی، آراد را تحویل مقامات اسرائیلی بدهند. درصورتیکه مقامات جمهوری اسلامی ایران می گویند از سرنوشت آراد بی اطلاعند.
● تهران - دوشنبه، بیستم آذرماه۱۳۸۶ - فرودگاه امام خمینی(ره) - ساعت ۲ بامداد
هواپیما بر زمین می نشیند. جمعیت بسیاری شامل مقامات وزارت خارجه، خبرنگاران و همچنین بستگان کاظم دارابی، به استقبال دارابی آمده اند. دارابی پس از ورود، خود را در آغوش مادر می افکند و هر دو گریه سر می دهند. در این میان، «باقری» معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه نیز به استقبال دارابی آمده تا این شهروند ایرانی گمان نکند که مقامات کشورش، پس از پانزده سال او را از یاد برده اند.
دارابی زیاد سخن نمی گوید. اما همان اندک گفته هایش که با لهجه غلیظ عربی بیان می شوند، نیز سوژه اخبار بسیاری از خبرگزاری های داخلی قرار می گیرند. او بار دیگر اتهامات خود را رد می کند و وعده انتشار کتابی را می دهد که تا سال آینده قرار است منتشر کند و در آن «همه ماجرای میکونوس را از اول تا آخر» را بنویسد. باید یک سال به انتظار نشست تا روزی که کتاب افشاگرانه دارابی، نوری بتاباند بر تاریکی رستوران یونانی عزیز غفوری.
دارابی، میکونوس
منبع : فرارو
منبع : روزنامه مردم سالاری


همچنین مشاهده کنید