چه فرشی برای کجا مناسب تر است ؟

● رابطه خصوصیات محیط با طرح و نقشه فرش:
پیش از هر توصیه ای در این زمینه یادآوری این مطلب خالی از لطف نیست که معمولاً فرش های دستباف اکثر شهرهای ایران در سه قالب اصلی به لحاظ طرح بافته می شوند که عبارت اند از :
▪ لچک ترنج:
خشتی و افشان که در میان آنها لچک ترنج از قدیم مورد استقبال بیشتری قرار گرفته و اغلب فرش هایی را که شما در منازل یا در فرش فروشی ها می بینید در همین طرح بافته شده اند. البته طرح های دیگری نیز وجود دارند که در شهرهای مختلف بر آن اساس بافته می شوند. گبه ها، فرش های ترکمنی و غیره از این دسته اند.
در فرش های لچک ترنج دار علاوه بر حاشیه ای پهن که دور تا دور فرش را احاطه کرده است، نقشی در قالب شکل هندسی دایره و یا بیضی در میان قرار گرفته که به آن ترنج می گویند و در چهار گوشه داخلی حاشیه چهار نقش با فرم مثلثی قائم الزاویه که وتر آن خطی هلالی است وجود دارد که هر یک از این چهار نقش را هم لچک می گویند.
برخی از کارشناسان فرش ادعا می کنند که طرح های اصلی فرش های ایرانی برگرفته از معماری ساختمان های آن روزگار است. در نتیجه هنگامی که در ساختار خانه ها تغییری اساسی ایجاد می شده، طراحان فرش نیز از این تغییر تبعیت می کرده اند.
آنها بر این عقیده اند که طرح لچک ترنج فرش ها از طرح پردیس معماری ساختمان های سده آخر دوره اشکانیان الهام گرفته است. این معماری از فضای اندرونی بیرونی تشکیل شده بود و در واقع فرش های لچک و ترنج دار نمادی از حیاط این ساختمان ها بوده اند. «لچک»ها باغچه های سبزیکاری چهار وجه حیاط و «ترنج» حوض میانی حیاط را یادآور می شدند. گل های میان آنها نیز به گلکاری های گل محمدی حیاط اشاره می کرده اند.
پس از گذشت زمان و ایجاد تغییرات در معماری و حذف حوض میانی و باغچه های سبزیکاری، طرح افشان فرش به وجود آمد. در این طرح دیگر اثری از لچک و ترنج نبود و با حفظ همان حاشیه اصلی در فضای میان حاشیه ها نقش هایی از انواع گل و ساقه و برگ دیده می شدند.
طرح های خشتی جمله دیگر طرح های فرش های ایرانی هستند که براساس آن تمام سطح داخلی مابین حاشیه ها به مستطیل هایی مساوی تقسیم شده و در داخل هر یک نقشه ای بافته می شود که ممکن است این نقشه ها چندین بار در خشت های مختلف تکرار شود. البته عدم تکرار آنها نشانی بر مرغوبیت نقشه و ابتکار طراح است. این طرح در برخی از شهرها به گلستان نیز معروف است.
امروزه طراحان نقشه های فرش با ابتکارات خود و براساس سلایق متقاضیان در همین قالب های اصلی به ارائه طرح های متفاوت و زیبا پرداخته اند که با توجه به نامشان ثبت شده است. مثلاً در فرش های تبریز نقشه های علیا، بهشتی، شیوا، بنام، تقی زاده، قلی نامی و بسیاری نقشه های دیگر وجود دارند که با توجه به نام طراحانشان نامگذاری شده اند و اگرچه به لحاظ طرح و رنگ با هم متفاوت هستند ولی همگی در قالب طرح اصلی لچک ترنج جای می گیرند. با توجه به تنوع موجود، دست برای انتخاب مناسب ترین فرش برای فضای مورد نظر باز است.
پس در همین راستا به پیشنهادات زیر توجه کنید:
- در فضایی با وسعت کم، پهن کردن فرش با نقش و نگاری فشرده و متراکم، به شلوغی فضا و در نهایت کوچکتر به نظر آمدن آن کمک می کند.
- هنگامی که کفپوش ثابت فضای مورد نظر شما طرح دار است فرشی با طرح های خلوت انتخاب کنید تا تعادل طرح و نقش در کف محیط حفظ شود. مثلاً در صورت امکان استفاده از گبه به لحاظ سبک دکوراسیونی محیط بهترین انتخاب برای روی کفپوش پارکت آن هم در فضای مدرن گبه است.
- دکوراتورها همواره فرش های با طرح افشان را برای فضا های کوچک توصیه می کنند.
-انتخاب فرش های لچک ترنج برای فضای معمولی و نسبتاً بزرگ بسیار مناسب است ولی انتخاب فرش خشتی برای این قبیل مکان ها توصیه نمی شود زیرا سبب کوچکتر جلوه کردن محیط می شود.
رنگ و انتخاب فرش:
برای فضایی با وسعت کم، فرشی با ترکیب رنگی روشن انتخاب کنید. این مسئله در مورد مکان های با محدودیت نور کافی نیز توصیه می شود. هر چه کف زمین روشن تر باشد فضا بزرگتر و نورانی تر جلوه می کند. در ضمن به هنگام انتخاب رنگ فرش، به پالت رنگی موجود در فضا شامل رنگ دیوارها، پارچه روکش مبلمان، پرده ها و حتی رنگ چوب لوازم و از همه مهمتر رنگ کفپوش، توجه کنید. حفظ هماهنگی میان طرح و رنگ فرش انتخابی و دیگر عناصر یک فضا از جمله مهمترین موارد در انتخاب فرش مناسب است.
● کاربرد محیط و فرش مناسب:
این که فرش مورد نیاز در چه مکانی و با چه کاربردی پهن می شود در انتخاب تعیین کننده است. مثلاً برای فضاهای پر رفت وآمد مثل اتاق نشیمن و فضای ورودی خانه، فرش های روشن و با بافت ظریف و به اصطلاح رج بالا انتخاب نکنید. اینگونه فرش ها در این مکان ها در معرض آسیب دیدگی بیشتری قرار می گیرند.
● سبک دکوراسیونی:
انتخاب فرش نیز مانند انتخاب دیگر لوازم دکوراسیونی تابع رعایت قوانین سبک دکوراسیونی به کار رفته در محیط است. لذا پیش از خرید فرش به انتخاب نقشه ای مناسب با سبک دکوراسیونی فضای خانه تان بیاندیشید.

منبع : سایت سیمرغ