من، پیاز، پنج هزار سال دارم

پیاز، سبزی بومی‌آسیا بوده و در کشورهای خاورمیانه بیش از پنج هزار سال پیش پرورش داده می‌شده است.متخصصان تغذیه می‌گویند پیاز به علت داشتن ریزمغذی‌های مختلف و آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی از ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری می‌کند برای یک لحظه چشم‌هایتان را روی هم بگذارید و زمانی را فرض کنید که پیازتان تمام شده و باید هر چه سریع‌تر غذا بپزید. در این وضعیت چه‌کار می‌کنید؟ به نظر شما غذا بدون پیاز چطور از آب در می‌آید و چه طعمی‌پیدا می‌کند؟ هیچ می‌دانستید این سبزی بعد از گوجه فرنگی جزو پرمصرف‌ترین سبزی‌های دنیا به حساب می‌آید؟
تا چند سال پیش خانواده‌ها مجبور بودند که برای زمستان خود پیاز انبار کنند زیرا در فصل زمستان این سبزی در کمتر سبزی فروشی به فروش می‌رسید. در حالی که این روزها در هر فصل سال پیاز هست و همه مطمئن هستند که بی‌پیاز نخواهند ماند. تا به حال با خودتان فکر کرده‌اید که چرا در میان ما ایرانیان با برخی از غذاها (بیشتر غذاهای گوشتی) حتما پیاز خورده می‌شود؟ چرا بدون آن نمی‌توان از کباب بیشترین لذت را برد؟ اصلا این سبزی چه خاصیتی دارد و هزاران سوال دیگر که می‌خواهیم در این مقاله به همه آنها پاسخ دهیم.
● زادگاه پیاز
هیچ می‌دانید پیاز در چه خانواده‌ای از سبزی‌ها جای می‌گیرد؟‌این سبزی در دسته هم نام خودش، یعنی پیازها قرار دارد و با سیر،‌تره، پیازچه و موسیر هم خانواده است. اما در‌اینجا می‌خواهیم فقط درباره پیازی با شما صحبت کنیم که حداقل در غذای‌مان به شکل سرخ شده استفاده می‌شود. می‌توانید حدس بزنید که‌این گیاه از کجا آمده؟ باید در جواب‌این سوال بگوییم که پیاز، سبزی بومی‌آسیا بوده و در کشورهای خاور میانه بیش از پنج هزار سال پیش پرورش داده می‌شده است.
هیچ می‌دانید که کلمه انگلیسی پیاز یعنی اونیون از چه کلمه‌ای گرفته شده است؟‌این کلمه از یک کلمه لاتین به نام یونیو به معنای یک و تک گرفته شده است زیرا ‌این سبزی به شکل تک رشد کرده و در اصطلاح یک گل پیاز به‌دست می‌آید و مانند سیر از حبه‌های مختلف تشکیل نشده است.‌این سبزی مورد توجه مصریان باستان بوده است تا جایی که حتی به عنوان هدیه از سوی پادشاه به کارگرانی که در ساخت اهرام مصر شرکت داشتند، پیاز داده می‌شد. در برخی از کشورها از جمله هندوستان از‌این سبزی به عنوان دارو استفاده می‌شده است حتی در روم و یونان باستان نیز از‌این سبزی به شکل‌های گوناگونی استفاده می‌شده است. به‌این‌ترتیب کم کم پیاز جایگاه خود را به‌دست آورده است تا جایی که امروز، کشورهایی مانند چین، هندوستان،‌ایالات متحده، روسیه و اسپانیا به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکنندگان‌این سبزی محسوب می‌شوند.
● گریه پیازی
هیچ می‌دانید چرا در حین آماده کردن پیاز برای استفاده در غذا بسیاری از افراد گریه می‌کنند؟‌این اثر غیرعادی به دلیل انجام بعضی واکنش‌هاست. به‌این‌ترتیب که ترکیبات سولفوردار موجود در پیاز وقتی در معرض هوا قرار می‌گیرند به‌ترکیبی به نام سیستئین سولفا اکساید تبدیل می‌شوند که غدد اشک را تحریک می‌کند و به ‌این‌ترتیب برخی از افراد حساس به ‌این‌ترکیب با کمی‌پوست کندن پیاز دچار ریزش اشک می‌شوند.
● پیاز علیه سرفه
یکی از خاصیت‌های مشهور ‌این سبزی جلوگیری از بروز سرفه به خصوص در سرماخوردگی و بیماری‌هایی است که ریه‌ها در آن درگیر شده‌اند. جالب است بدانید که ویتامین C و کوئرستین بالای‌این سبزی مانع بروز عفونت و التهاب شده و موجب کاهش علایم ‌این بیماری‌ها می‌شود. به‌این دلیل است که مصرف پیاز در فصل سرما به شکل سوپ و خورشت توصیه می‌شود. این سبزی به دلیل سولفور فراوانی که دارد و‌اینکه‌این ماده مغذی به عنوان یک ضدعفونی‌کننده در میان مردم شهرت دارد، در برابر باکتری‌هایی مانند سالمونلا، ای‌کولا‌ی و باسیلوس سابتیلیس بسیار موثر بوده و مانع فعالیت آنها می‌شود. به‌این دلیل است که از سوی سازمان جهانی بهداشت مصرف عصاره این سبزی در هنگام بروز سرفه و سرماخوردگی حتی التهاب برونش‌ها و بیماری آسم توصیه شده است.
● پیاز در قلب من
حتما شنیده‌اید که خوردن پیاز به سلامت قلب و عروق کمک فراوانی می‌کند. اما آیا می‌دانید چرا؟ زیرا‌این سبزی پایین‌آورنده چربی خون (کاهنده کلسترول بد و تری‌گلیسرید) و فشار خون بوده و با مصرف مرتب آن از طریق رژیم غذایی در کاهش این عوامل که خود جزو فاکتورهایی هستند که موجب بروز بیماری‌های قلبی می‌شوند، بسیار موثر است. ترکیبات سولفوردار موجود در‌این سبزی‌این خاصیت را به پیاز داده‌اند. حتی این ترکیبات از تشکیل پلاک در عروق جلوگیری می‌کنند و مصرف مرتب‌این سبزی از عود مجدد‌این دسته از بیماری‌ها جلوگیری می‌کند. جالب است بدانید که این سبزی علاوه بر‌ترکیبات سولفوردار، دارای کروم فراوان و ویتامین ۶B بوده که‌اینها نیز با کاهش هموسیتئین خون از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کنند.
مطالعات بسیار نشان داده‌اند که‌این سبزی مانند سیب، کلم بروکلی و چای سبز دارای فلاونوییدهای فراوانی بوده که مانع از بروز بیماری‌های قلبی و سکته می‌شود.
● مانعی برای سرطان‌ها
در شروع باید بگوییم، مطالعات نشان داده است، چینی‌هایی که به‌طور مرتب در رژیم غذایی‌شان پیاز وجود دارد، ۴۰ درصد کمتر از افرادی که به این میزان پیاز نمی‌خورند به سرطان معده مبتلا می‌شوند. شاید‌این سوال همیشه برای‌تان وجود داشته است که چرا با غذاهای سنگینی مانند آبگوشت و کباب، خوردن پیاز مرسوم است؟ جالب است بدانید که این سبزی از دوستداران سیستم گوارشی است.
به‌این‌ترتیب که تحقیقات نشان داده‌اند، بودن‌این سبزی در برنامه غذایی نه تنها از بروز بیماری‌های معده جلوگیری می‌کند بلکه مانع بروز مشکلات روده‌ای مانند سرطان روده کوچک و حتی روده بزرگ نیز می‌شود.
هیچ می‌دانید در میان مردم دنیا، مردم کدام کشور از همه بیشتر پیاز (و حتی خانواده آن را) مصرف می‌کنند؟ حتی فکرش را هم نمی‌کنید اگر بگوییم چینی‌ها پیازخورترین مردم دنیا هستند. در میان انواع پیازها پیاز قرمز به دلیل فلانوییدی که دارد در مقایسه با سایر انواع پیاز خاصیت ضدسرطانی بیشتری دارد. جالب است بدانید که مطالعات نشان داده‌اند‌ترکیباتی به نام کوئرستین و کورکومین که در دسته فلاونوییدها جای می‌گیرند، خاصیت ضد سرطانی بودن را به پیاز داده‌اند.
● سبزی استخوان‌ها
همە تصور می‌کنند که برای جلوگیری از بروز پوکی استخوان فقط باید شیر خورد. البته ‌این نکته کاملا درست است اما نباید فراموش کرد که علاوه بر لبنیات، در میان سبزی‌ها و میوه‌ها نیز منابع خوبی از کلسیم وجود دارند که می‌توانند تا حدودی کمک کننده باشند حتی با مکانیسم‌های دیگری. به تازگی‌ترکیبی در پیاز یافت شده است که جزو‌ترکیبات سولفوردار بوده و از فعالیت استئوکلاست‌ها که به تجزیه بافت استخوانی می‌پردازند و کلسیم را به خون وارد می‌کنند، جلوگیری می‌کند.‌این‌ترکیب که به نام GPCS شهرت دارد دارای چنین خاصیتی بوده، پوکی استخوان را به تأخیر‌ می‌اندازد و به‌این دلیل خوردن‌این سبزی برای خانم‌های میانسال توصیه می‌شود.

منبع : سلامت نیوز