پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


اخبار، مجموعه‌ای پرطرفدار و پایان‌ناپذیر!


اخبار، مجموعه‌ای پرطرفدار و پایان‌ناپذیر!
این مطلب نگاهی خواهد داشت به «مجموعه اخبار» در شبکه های مختلف تلویزیونی، مجموعه‌ای که پرطرفدار و پایان‌ناپذیر است.
در تلویزیون، به «اخبار» و « خبر ورزشی» بهای ویژه‌ای می‌دهند! وقتی تمامی شبکه‌های دایر ، هر روز و هر ساعت برنامه‌های زنده و مستقیم از رویدادهای ورزشی دارند و اخبار؛
گل سرسبد برنامه‌هاست؛ یعنی این حوزه، هم از استقبال ویژه‌ای نزد مخاطبان برخوردار است و هم مدیران نسبت به آن حساسیت‌‌هایی دارند.
▪ یک: با پیروزی انقلاب، رسانه‌های دیداری و شنیداری در ایران تولدی تازه یافتند. هر روز رادیو و تلویزیون با اخبار، مخاطبان خود را از وقایع تلخ گذشته آگاه می‌ساختند و به روند و تأثیر و جذابیت «اخبار» می‌افزودند. با وقوع جنگ، بار دیگر «اخبار» بر صدر تمامی برنامه‌ها نشست؛ یعنی این که «اخبار» مهم‌تر شد و تمامی افکار عمومی جامعه را متوجه خود ساخت.
کمتر پیش آمد برنامه‌ای و فیلمی و سریالی به چشم دید مردم آید، زیرا همه، گوش و جان به اخبار داده بودند تا از آخرین تحولات جبهه‌ها خبردار شوند و...
▪ دو : جنگ تمام شد. ایران یک دهه پرتلاطم را سپری کرد؛ اما هنوز شنیدن و دیدن اخبار، مهم‌ترین سرفصل هر برنامه‌ای برای مخاطبان بود. زیرا در گوشه وکنار مرزهای ایران، وقایع حیرت‌انگیز و باورنکردنی رخ می‌داد؛ عراق به کویت حمله می‌کرد... لشگرکشی ناوها به خلیج‌فارس رخ می‌داد، کشتی عراق به گل می‌نشست... افغانستان یک جنگ تمام عیار دیگر را تجربه می‌کرد... به همسایه مهاجم، تهاجمی تازه وارد می‌شد و...
▪ سه: دهه اول و دهه دوم تمام شد، دهه سوم فرا رسید، اما «اخبار»...؛ اخبار فرقی نکرد! بزرگ و بزرگ‌تر شد، وسیع و وسیع‌تر گشت و حالا امورات ما بدون اخبار نمی‌گذرد!
اخبار هنوز هم مهمترین برنامه تلویزیون ماست، البته هنوز به آن آرامشی که همگان می‌خواستند، نرسیده‌ایم، می‌دانم! اما چرا مجریان اخبار به سیاق گذشته می‌روند؟! و این سؤال برانگیزاست؛ نیست؟!
▪ چهار: صبح که از خواب برمی‌خیزیم مجری اخبار تلویزیون در برنامه صبحگاهی و در چند نوبت از شبکه اول، اخبار می‌خواند و مخاطبان را از رویدادهای ایران و جهان آگاه می‌سازد. در این بخش‌ها عموما لحن‌های مجریان اخبار، سرد، جدی و خشک است و بیشتر هم اخبار و وقایع تلخ به سمع و نظر بینندگان عزیز می‌رسد.
نوبت بعد، ساعت ۲بعدازظهر،‌ تقریبا روال همان است که در اخبار صبحگاهی دیده‌ایم. هرچند که تنوع بیشتری را می‌توان در خبرها دید و سردی و جدیت و خشکی مجری خبر، تا‌حدی تعدیل شده است.
تا پایان شب، در شبکه یک،‌دو و سه نوبت دیگر «اخبار» پخش می‌شود. منهای خبر۲۱، که گسترش یافته و کامل شده بخش‌های خبری تمامی شبکه‌هاست و به تازگی هم تغییراتی در نحوه اجرای آن داده شده است. دیگر بخش‌های خبری این شبکه، متنوع و سرگرم‌کننده‌اند.
در شبکه اول و در بخش‌های جدی خبری، هنوز هم می‌‌توان رگه‌هایی از لحن و حس سال‌های انقلاب و جنگ را تشخیص داد. مجریان محترم بدشان نمی‌آید که گه گاهی ما را به یاد آن روزها بیندازند! روزها و روزگارانی که «اخبار» جدی و جدی‌تر می‌شد و بر صدر همه برنامه‌ها می‌‌نشست...
▪ پنج: شبکه دوم سیما هم از گردونه رقابت در خبر غافل نمانده است. از قدیم‌الایام بخش خبری ۳۰/۲۲ پربیننده‌ بوده و هنوز هم هست. این بخش خبری به نسبت دیگر شبکه‌ها و بخش‌های خبری شاید مفیدترین و صحیح‌ترین لحن و ادبیات را در انتقال اخبار و رویدادها دارد؛ مجریان‌اش عموما خوش لحن و گشاده‌رو هستند و چون خبرها در آن گزیده و کوتاه است و مکمل‌های جانبی ندارد، در چشم دید مخاطب، مفید و مختصر و به اندازه به نظر می‌رسد.
دیگر بخش‌های خبری در شبکه دوم به چشم نمی‌آید، اخبار ناشنوایان و خبرهای فرهنگی/هنری شاید مخاطبان خاص خودش را داشته باشد اما بخش خبری ۳۰/۲۰ مدتی است که گل کرده است.
احتمالا دلیل‌اش این است که در این بخش عموما به انتقال خبرهایی می‌پردازند که در هیچ کدام از بخش‌های دیگر پرداخته نمی‌شود. اتفاقا نحوه تولید و اجرای بخش خبری ۳۰/۲۰ بیشتر از این که شباهتی به اخبار داشته باشد به تولید فیلم‌های کوتاه شبیه است؛ لحن مجری، گاهی آن‌قدر صمیمانه می‌شود که از ادبیات کوچه و بازاری هم فراتر می‌رود و اصطلاحا «خال توری» می‌شود، گاهی هم آن قدر زوایا را پس و پیش می‌کنند که باید به دنبال مجری خبر گشت با آن لحن‌های عجیب، ژست‌های غریب! خلاصه اینکه بخش خبری ۳۰/۲۰ شبکه دوم سیما نشان می‌دهد که برای همین چیزها به عنوان یک برنامه روتین، بیشتر از همه برنامه‌های دیگر جذابیت یافته است؛ تلویزیون می‌داند که باید مخاطب‌اش را حفظ کند؛ تلویزیون می‌داند که برای مخاطبان، اخبار، برنامه پربیننده‌ای است.
پس از اخبار هم یک برنامه مفرح می‌سازد، مگر نه اینکه این بخش خبری از مفرح‌ترین بخش‌های خبری تلویزیون ایران است؟ و مجریانی دارد با لحن‌هایی متنوع ، احساساتی، تند، حاشیه‌ساز و...؟
▪ شش : شبکه سوم، شبکه جوانان است، برنامه‌هایی متنوع دارد و اخبار متنوع. خبرهای نیم‌روزی‌اش مختص ورزش و البته ورزش بانوان است‌و خبر ساعت ۲۲ هم با اجرایی پر‌نشاط، مختص جوانان. منهای گاهی رفتارهای بی‌جا در نحوه قرائت خبرها و گاهی تقلید ناشیانه و بی‌دلیل از ۳۰/۲۰ شبکه دوم، این بخش خبری، به اندازه و مختصر است و برای شبکه سوم کفایت می‌کند.
وقتی قرار است حتما «خبر»داشته باشد، بهتر است به همین میزان باشد تا مخاطب استفاده بیشتری ببرد.
▪ هفت: شبکه چهارم که شبکه فرهیختگان است، اخبار مربوط به خودش را دارد؛ طبعاً بیشتر فرهنگی و بیشتر علمی است؛ اما ماهیتاً همان است که در شبکه‌های دیگر می‌بینیم البته ماهیتا، همه خبرها در سیما، یک خبر است و فقط به لحاظ شکل، در شبکه‌های مختلف فرق‌هایی دارد.
به هر حال شبکه‌۴ به‌تازگی با ترتیب دادن گفت‌وگوهای خبری، تنوعی به برنامه‌های این شبکه بخشیده است و اصلا شاید با قاطعیت گفت که پربیننده‌ترین و مهمترین برنامه این شبکه، همانا اخبارش است. گویا برنامه‌های دیگر این شبکه به دلیل رویکرد به افراد فرهیخته و جذب آنان و برخورد تخصصی با موضوعات، برای بینندگانی خاص ساخته می‌شود! لاجرم اخبار را که همه می‌فهمند، پربیننده است. البته شاید عجیب‌ترین بخش خبری این شبکه، پخش خبر انگلیسی در ساعت ۲۳ است! چرا؟ نمی‌دانم؟
▪ هشت: شبکه تهران، شبکه پنجم است و اخباری که احتمالاً قرار بوده است خبرهای کلانشهر تهران را بازتاب دهد؛ اما نمی‌دهد! چرا چون خبرهای این کلانشهر به سادگی به دست نمی‌آید! در واقع در اینجا عزیزان و مدیران محترم کوشیده‌اند یکبار دیگر همان اخبار شبکه اول و دوم و سوم و چهارم را در شبکه پنجم هم بخوانند! بالاخره «اخبار» پربیننده است و واقعاً آدم‌هایی هستند که از این شبکه به آن شبکه فقط به دنبال «خبر» هستند. پس شبکه پنجم هم نباید از قافله عقب بماند و...
▪ نه : شبکه‌های دیگر، بخش‌های خبری دارند، اما شبکه خبر، جنس‌اش خبر است؛ از خروس‌خوان تا پاسی از شب. تفاوت در نحوه اجرا، خبرهای گوناگون، رویکردهای مختلف و عموماً سویه سیاسی، ویژگی‌های کلی این شبکه خبری است.
خب، طبعاً شبکه خبر می‌خواهد بدیلی بر شبکه یورونیوز، CNN، B.B.C، الجزیره و همتایانش باشد. وقتی حرف از بدیل می‌شود، همه ضرورت آن را می‌پذیرند، که بله! ما هم یک شبکه خبری تمام و کمال می‌خواهیم؛ اما معلوم نیست که چرا عزیزان، در به جای آوری «بدیل» برای شبکه‌های دیگر، این روش را به طور کامل به کناری می‌زنند و مخلوطی عمل می‌کنند! به هر حال شبکه خبر در کنار آن رقابت رسانه‌ای جهانی ،خودش هم یک پا مدعی است و اشکالی هم ندارد. فقط می‌ماند لحن‌های عصبی‌کننده، حماسی و خشن بعضی از مجریان‌اش که کاملاً «طرفیت» ماجراها و وقایع را لو می‌دهند! و دکورهای عجیب و غریب و بعضاً نامناسب که...
این شبکه، همه نوع خبر دارد، اما مهمترین خبرهایش در زمینه ورزش و به خصوص «فوتبال» است و البته سیاست. چرا؟!عجیب‌ترین بخش ماجرا هم آنجاست که بر خلاف دیگر شبکه‌های بدیل، کمترین ارزش را برای اخبار فرهنگی و هنری قائل است و بی‌رنگ‌ترین و کم‌بهاترین برنامه‌هایش مربوط به همین حوزه است! در حالی که اتفاقاً شبکه‌های رقیب در این زمینه‌ها، بسیار بسیار جدی‌ترند؛ زیرا جهان از طریق رسانه‌ها و صورت‌بندی‌های فرهنگی تعریف می‌شود و شکل می‌گیرد، اما... بگذریم!
رضا درستکار
منبع : روزنامه همشهری


همچنین مشاهده کنید