مکه معظمه

● مستحبات دخول به حرم
۱) همین که حاجی به حرم رسید, جهت دخول به حرم غسل نماید.
۲) بـرای تـواضع و فروتنی نسبت به حضرت حق جل و علا, پابرهنه شود و نعلین خود را در دست گرفته , داخل حرم شود و این عمل ثواب زیادی دارد و در وسائل الشیعه , در ابواب مقدمات طواف , روایـت اول از امام صادق (ع ) چنین آمده که هرکس به منظور تواضع برای خدا چنین کند,خداوند صدهزار سیئه از او محو می کند و صدهزار حسنه برای او می نویسدو صد هزار درجه به او می دهد و صد هزار حاجت از او روا می کند.
۳) وقـتی که داخل حرم شد, مقداری از گیاه اذخر را بجود تا دهان اوبرای بوسیدن حجرالاسود خوشبو شود.
۴) وقت دخول به حرم این دعا را بخواند: الـلهم انک قلت فی کتابک المنزل و قولک الحق : و اءذن فی الناس بالحج یاتوک رجالا و علی کل ضامر یاتین من کل فج عمیق . اللهم انی ارجوان اکون ممن اجاب دعوتک وقدجئت من شقة بعیدة و فـج عـمـیـق سـامـعـا لندائک و مستجیبالک مطیعا لامرک و کل ذلک بفضلک علی واحسانک الی فلک الحمد علی ما وفقتنی له ابتغی بذلک الزلفة عندک والقربة الیک والمنزلة لدیک والمغفرة لـذنـوبی والتوبة علی منها بمنک , اللهم صل علی محمد و آل محمد و حرم بدنی علی النار و آمنی من عذابک و عقابک برحمتک یاارحم الراحمین .
● مستحبات دخول به مکه معظمه
برای ورود به مکه معظمه آدابی است که مراعات آنها بر زائر مستحب است :
۱) غـسـل و نـیـت آن ایـن اسـت که در موقع غسل کردن بگوید برای ورودبه مکه معظمه غسل می کنم , قربة الی اللّه .
۲) با آرامش و وقار و در حالت خضوع و خشوع , وارد مکه شود.
۳) کسانی که از راه مدینه منوره به مکه معظمه می آیند, از قسمت بالای مکه از عقبه مدینین وارد شوند و هنگام خروج از مکه از ذی طوی بیرون آیند.
● آداب و مستحبات مکه معظمه
در مکه معظمه آدابی است که لازم است زائرین محترم رعایت فرمایند:
۱) از آب زمـزم بیاشامد که شفای دردهاست و مستحب است در آن حال بگوید: اللهم اجعله علما نافعا و رزقا واسعاوشفاء من کل داءوسقم نیز بگوید بسم اللّه و باللّه و الشکر للّه .
۲) ذکر خداوند جل و علا را بسیار بگوید.
۳) قـران تـلاوت کـند. در روایت آمده است که هرکس یک ختم قران درمکه معظمه به جا آورد, نمی میرد تا این که رسول خدا(ص ) را رؤیت کند وماوی و منزلش را در بهشت ببیند.
۴) عباداتی از قبیل طواف و نماز را بسیار به جا آورد.
۵) به خانه خدا بنگرد, که ثواب بسیار دارد.
۶) در هـر شـبـانه روز ده مرتبه طواف نماید, سه طواف در اول شب , سه طواف , در آخر شب و دو طواف پس از دخول در صبح و دو طواف هنگام بعداز ظهر.
۷) هنگام توقف در مکه , به عدد ایام سال , یعنی سیصدوشصت مرتبه طواف نماید, و اگر این مقدار ممکن نشد, پنجاه و دو مرتبه , و اگر آن هم میسور نبود, هر مقداری که می تواند طواف کند.
۸) مـسـتـحب است فرد به نیابت از رسول خدا(ص ) و ائمه اطهار(ع ) وفاطمه زهرا(س ) و علما و صـلـحا و مؤمنین و خویشان و دوستان طواف کند,و می تواند یک طواف به نیابت از چند نفر به جا آورد. در روایـت وارد شـده کـه شـخـصـی از امـام کاظم (ع ) پرسید زمانی که عازم مکه می شوم , بسااشخاصی که از من می خواهند به جای آنان طواف به جا آورم و قدرت اتیان طواف برای همه را ندارم . امام (ع ) فرمود پس از انجام اعمال خود,یک طواف و دو رکعت نماز بجا آور و, بگو این طواف و نماز را به نیابت ازآنان به جا می آورم , در این صورت به هر کس بگویی به نیابت تو طواف ونماز به جا آوردم , راست گفته ای .
۹) داخـل خانه کعبه شود, خصوصا کسی که سفر اول اوست , و مستحب است قبل از دخول غسل بنماید و در وقت داخل شدن بگوید: اللهم انک قلت و من دخله کان آمنا فمنیی من عذاب النار.
سـپس دو رکعت نماز بین دو ستون بر سنگ قرمز بگذارد و در رکعت اول بعداز حمد, سوره حم سجده و در رکعت دوم , بعد از حمد, پنجاه وپنج آیه ازسایر جاهای قران بخواند.
۱۰) زمانی که می خواهد از مکه خارج شود, یک درهم خرما بخرد وآن را به فقرا صدقه دهد.
۱۱) در هر یک از چهار زاویه کعبه دو رکعت نماز بخواند و بعد از نمازاین دعا را بخواند: الـلـهـم مـن تـهیا او تعبا او اعد او استعد لوفادة الی مخلوق رجاء رفده و جائزته و نوافله و فواضله فالیک یا سیدی تهیئتی و تعبئتی و اعدادی واستعدادی رجاء رفدک ونوافلک و جائزتک , فلا تخیب الـیـوم رجـائی یا من لا یخیب علیه سائل و لا ینقصه نائل فانی لم آتک الیوم بعمل صالح قدمته و لا شـفـاعـة مـخـلـوق رجـوتـه و لـکنی اتیتک مقرابالظلم والا ساءة علی نفسی فانه لا حجة لی و لا عذرفاءساءلک یا من هو کذلک اءن تصلی علی محمد و آله وتعطینی مسالتی و تقلبنی برغبتی و لا تـردنی مجبوهاممنوعا و لا خائبا یا عظیم یا عظیم یا عظیم ارجوک للعظیم , اءساءلک یا عظیم اءن تغفر لی الذنب العظیم لا اله الا انت .
و مستحب است هنگام خروج از کعبه , سه مرتبه اللّه اکبر بگوید. پس بگوید: اللهم لا تجهد بلاءنا ربنا و لا تشمت بنا اعداءنا فانک اءنت الضار النافع .
بعد پایین آمده , پله ها را دست چپ خود قرار دهد. کعبه را استقبال نماید ونزد یک پله ها دو رکعت نماز بخواند.
۱۲) از مـسـتحبات مکه , زیارت مکانهای با شرافت آن است , مانندزیارت زادگاه رسول خدا(ص ) زیارت خانه حضرت خدیجه (س ) که محل زادگاه حضرت فاطمه (س ) نیز هست .
۱۳) رفـتن به غار حرا که در جبل النور است , و آن غاری است که رسول خدا(ص ) قبل از نبوت در آن مکان خدا را عبادت می کرده و محل نزول وحی بر آن حضرت است .
۱۴) رفتن به غار ثور که در جبل الثور است , و آن کوهی است که رسول خدا(ص ) قبل از هجرت از مکه به مدینه , از شر کفار در آن محل مخفی شدند.
۱۵) تـصمیم بر آمدن مجدد به حج داشته باشد, که موجب طول عمرنیز می شود. امام صادق (ع ) فرمود: من رجع من مکة و هو ینوی الحج من قابل زید فی عمره .
کسی که از مکه معظمه برگردد, در حالی که نیت بازگشت به حج را داشته باشد, خداوند عمر او را طولانی و حیات بیشتری به اوعطا می فرماید.
۱۶) زیـارت قـبـور حضرت خدیجه (س ) و حضرت ابوطالب (ع ) عموی گرامی پیامبر اکرم (ص ) و حـضـرت عـبـدمناف و حضرت عبدالمطلب (ع )ازاجداد پیامبر اکرم (ص ) و قبر حضرت آمنه بنت وهب (س ) مادر پیامبراکرم (ص ) و زیارت قبر حضرت قاسم (ع ) فرزند پیامبر اکرم (ص ) درقبرستان ابوطالب در حجون در دامنه کوه .
● مستحبات داخل شدن به مسجدالحرام
۱) غسل کند.
۲) با حالت سکینه و وقار وارد شود و هر کس با خشوع وارد شود,خداوند گناه او را می بخشد.
۳) با پای برهنه وارد مسجدالحرام شود.
۴) وارد شدن از باب بنی شیبه , که اکنون داخل مسجدالحرام است وظاهرا مقابل باب السلام واقع شده است .
۵) خواندن ادعیه ماثوره از اهل بیت (ع ).
مستحب است محرم بر درب مسجدالحرام ایستاده , بگوید: السلام علیک ایها النبی و رحمة اللّه وبرکاته , بسم اللّه و باللّه وماشاءاللّه , السلام علی انبیاءاللّه و رسله , السلام علی رسول اللّه السلام علی ابراهیم خلیل اللّه , والحمدللّه رب العالمین .
و در روایت دیگر وارد است که نزد درب مسجد بگوید: بـسـم اللّه و باللّه و من اللّه الی اللّه و ماشاءاللّه و علی ملة رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله , و خیر الا سماء للّه , والـحـمـدللّه والـسلام علی رسول اللّه , السلام علی محمدبن عبداللّه , السلام علیک ایها النبی و رحـمـة اللّه و بـرکـاتـه , الـسـلام عـلی انبیاءاللّه و رسله ,السلام علی خلیل اللّه الرحمن السلام علی الـمرسلین والحمدللّه رب العالمین , السلام علینا و علی عباداللّه الصالحین , اللهم صل علی محمد و آل محمد و بارک علی محمد و آل محمد وارحم محمدا و آل محمد کما صلیت و بارکت و ترحمت عـلـی ابـراهـیم و آل ابراهیم انک حمید مجید اللهم صل علی محمد وآل محمد عبدک و رسولک الـلـهـم صـل عـلـی ابـراهـیـم خـلـیـلـک وعـلـی انبیائک و رسلک و سلم علیهم , و سلام علی المرسلین والحمدللّه رب العالمین اللهم افتح لی ابواب رحمتک واستعملنی فی طاعتک و مرضاتک واحـفـظنی بحفظ الا یمان ابدا ما ابقیتنی جل ثناء وجهک , الحمدللّه الذی جعلنی من وفده وزواره وجعلنی ممن یعمر مساجده , و جعلنی ممن یناجیه اللهم انی عبدک و زائرک فی بیتک و علی کل مـاتی حق لمن اتاه وزاره , و انت خیر ماتی واکرم مزور فاسالک یا اللّه یا رحمن بانک انت اللّه لااله الا اءنت وحدک لا شریک لک باءنک واحد احدصمد لم یلد ولم تولد ولم یکن له (لک خ ل ) کفوا احد, و ان مـحـمدا عبدک و رسولک صلی اللّه علیه و علی اهل بیته یا جوادیا کریم یا ماجد یا جبار یا کریم اسالک ان تجعل تحفتک ایای بزیارتی ایاک اول شی ء تعطینی فکاک رقبتی من النار.
پس سه مرتبه بگوید: اللهم فک رقبتی من النار.
سپس بگوید: و اوسـع عـلی من رزقک الحلال الطیب وادرا عنی شرشیاطین الجن والا نس و شر فسقة العرب والعجم .
سپس داخل مسجدالحرام شود و رو به کعبه دستها را بلند نموده , بگوید: الـلهم انی اسالک فی مقامی هذا و فی اول مناسکی ان تقبل توبتی و ان تتجاوز عن خطیئتی و ان تضع عنی وزری ,الحمدللّه الذی بلغنی بیته الحرام اللهم انی اشهد ان هذا بیتک الحرام الذی جعلته مثابة للناس و امنا مبارکا و هدی للعالمین اللهم انی عبدک والبلد بلدک والبیت بیتک جئت اطلب رحـمـتـک و اؤم طاعتک مطیعا لا مرک راضیا بقدرک اسالک مسالة الفقیرالیک الخائف لعقوبتک اللهم افتح لی ابواب رحمتک واستعملنی بطاعتک و مرضاتک .
بعد به سوی کعبه خطاب کند و بگوید: الحمدللّه الذی عظمک و شرفک و کرمک وجعلک مثابة للناس و امنا مبارکا و هدی للعالمین .
و مستحب است وقتی که محاذی حجرالاسود شد, بگوید: اشـهـد ان لا الـه الااللّه وحـده لا شـریـک له و اشهد ان محمداعبده و رسوله آمنت باللّه و کفرت بالجبت والطاغوت واللات والعزی و بعبادة الشیطان و بعبادة کل ند یدعی من دون اللّه .
و هنگامی که نظرش به حجرالاسود افتاد, متوجه به سوی او شود و بگوید: الـحـمـدللّه الذی هدانا لهذا و ما کنا لنهتدی لولا ان هدانا اللّه سبحان اللّه والحمدللّه ولا اله الا اللّه واللّه اکبر, اللّه اکبر من خلقه واللّه اکبر مما اخشی واحذر, لا اله الا اللّه وحده لا شریک له , له الملک و لـه الـحـمـد یحیی و یمیت و یمیت و یحیی و هوحی لایموت بیده الخیر و هو علی کل شئ قدیر, الـلـهـم صل علی محمد و آل محمد و بارک علی محمد و آله کافضل ماصلیت و بارکت و ترحمت عـلـی ابـراهـیم و آل ابراهیم انک حمیدمجید, و سلام علی جمیع النبیین والمرسلین والحمدللّه رب العالمین اللهم انی اومن بوعدک واءصدق رسلک واءتبع کتابک .
و در روایت معتبر وارد شده است وقتی که نزدیک حجرالاسود رسیدی ,دستهای خود را بلند کن و حمد و ثنای الهی را به جا آور, و صلوات برپیغمبر(ص ) بفرست و از خداوند عالم بخواه که حج تو را قـبـول کند. پس ازآن حجرالاسود را بوسیده , و اگر بوسیدن ممکن نشد استلام نما, و اگر آن هم ممکن نشد به آن اشاره کن و بگو: الـلهم امانتی ادیتها و میثاقی تعاهدته لتشهد لی بالمؤافاة اللهم تصدیقا بکتابک و علی سنة نبیک صـلواتک علیه وآله اشهد ان لا اله الا اللّه وحده لا شریک له و ان محمداعبده و رسوله آمنت باللّه و کفرت بالجبت والطاغوت والات والعزی و عبادة الشیطان و عبادة کل ند یدعی من دون اللّه .
و اگر نتوانستی همه را بخوانی , بعضی را بخوان و بگو: اللهم الیک بسطت یدی و فیما عندک عظمت رغبتی فاقبل سبحتی واغفرلی وارحمنی , اللهم انی اعوذ بک من الکفر والفقر و مواقف الخزی فی الدنیا والا خرة .

منبع : مرکز جهانی اطلاع رسانی آل بیت