تولدی دیگر...

سینمای دینی، سینمایی است که در تولد دوباره سینما پس از انقلاب اسلامی همواره مدنظر بوده و تلاش داشته ایم تا به آن برسیم، اما سیاستگذاریهای غلط و سلیقه ای و تعابیر شخصی، سبب شد تا دستیابی به این سینما، با تأخیر و نقص صورت پذیرد. سینمایی که به واسطه تغییر و تحولات اجتماعی و عقیدتی جامعه ایرانی، به صورتی خودجوش حاصل آمده بود. سینمایی که تنها در یک دوره و آن هم با وجود تمام شبهات به اصل خویش نزدیک شده بود؛ منظورم دوره ای که سیف ا... داد معاونت سینمایی را بر عهده داشت.
در میان هنرمندان عرصه های مختلف، سینماگران بیش از دیگران می توانند با توجه به نگاه ویژه حضرت امام (ره) به مقوله هنر و تأکید ایشان بر استفاده از قابلیتهای بی مثال سینما، موجبات بروز و ظهور آرمانهای متعالی امام (ره) را فراهم آورند. توجه به فرازهایی از پیام تاریخی امام به هنرمندان در تاریخ شهریور ۱۳۶۷ می تواند مؤید این مسأله باشد.
«تنها هنری مورد قبول قرآن است که صیقل دهنده اسلام باشد، هنری زیبا و پاک است که کوبنده نظام سرمایه داری و نابود کننده اسلام رفاه و تجمل، اسلام التقاط، اسلام سازش و فرومایگی و اسلام مرفهین بی درد باشد.»
از یاد نبریم که همواره حضرت امام (ره) سینمایی درخور شأن ایران اسطوره ای را خواستار بودند. سینمایی بشارت دهنده ایران عزتمند فردا.
دستیابی به سینمای مطلوب امام (ره) و گذر از واقعیت موجود به حقیقت مطلوب، نیاز به آمادگی مجدد دارد. لازمه این آمادگی، اراده، همت، همدلی و عزم ملی است. چنین سینمایی به همه لوازم خود نیاز دارد. از یک سو اصول گرایی و آزاد اندیشی توأمان و از دیگر سو، نشاط و امید و انگیزه. از همین روست که حضرت آیة ا... خامنه ای در دیداری با هنرمندان در تشریح مسؤولیت سنگین اصحاب سینما اظهار داشته اند: «کلید پیشرفت کشور به میزان زیادی در دست سینماگران است. چرا که دست اندرکاران هنر فاخر سینما، با توجه به تأثیرگذاری و جهت دهی این هنر، می توانند با تولیدات خود روح امید، شوق پیشرفت و اعتماد به نفس را در جامعه ترویج کنند... همه باید این حقیقت را دریابند که هنر مهم و بسیار برجسته سینما، برای کشور یک نیاز و ضرورت محسوب می شود. علی الخصوص آنکه بر تقویت ارزشهای ملی تأکید داشته باشد.»
سینمای ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) توانست با تولدی دوباره، سینمایی را که تا آن زمان ذیل عنوان فیلم فارسی، مبلغ ابتذال بود حذف و با انقلابی که در هنر سینما نمود، آن را بالنده، انسانی و ارزشی گرداند.
کلام حکمت آمیز و خردمندانه امام (ره) که فرمودند، «با فحشا مخالفیم نه با سینما» توانست موجبات تبیین جایگاه و مسیر هنر هفتم را در نظام جمهوری اسلامی فراهم آورد. امام نه تنها معمار حوزه سیاست، بلکه بنیانگذار حیات معنوی عرصه هنر سینما به ویژه در دوره معاصر به شمار می آیند.
احیای سینمای ملی که همه وجوه ارزشی، انسانی و سرگرمی را در قالب ژانرهای مختلف دربرگیرد، اما متاسفانه این هدف طی دوره های گذشته در سینمای ایران محقق نشده یا لااقل به نحو مطلوب صورت نپذیرفته است. حضرت امام (ره) سالهاست که از میان ما رفته اند، اما همواره این پرسش وجود دارد که با وجود فراهم آوردن بستر لازم جهت رشد و تعالی سینمای دینی و ملی در ایران، چرا آن گونه که شایسته است سینمای ایران بر بام افتخار سینمای دینی جهان تکیه نزده است؟
برخی از فیلمسازان ورود به حوزه سینمای دینی را دعوت به دین و مسایل دینی و نفی تفکر می انگارند، اما باید دانست در زندگی انسان و اساساً در درون هر انسان به همان میزان که تفکر و خردورزی وجود دارد، معنویات و احساس و عاطفه نیز نهفته است. پس این یکسویه نگری به سینمای دینی امری کاملاً اشتباه است.
اصولاً ریشه تمام ادیان الهی قبل از آنکه در تفکر نهفته باشد، در قلب و روح خوابیده است و درست به همین جهت است که عقلانیت و معنویت حوزه هایی هستند که در کنار هم سازنده دین به شمار می روند.تماشاگر و مخاطب امروز سینما، انسانی است که در کنار عقلانیت دنیای امروزی مایل است به حقایق و اصول اساسی انسانیت بازگشت داشته باشد. تماشاگر امروز به دلیل پیچیدگیها و وقت تنگیها و عدم جسارت و زندگی محافظه کارانه اش کمتر می تواند خودخواسته زندگی کند. از این رو اگر به تماشای فیلمی با محوریت مسایل دینی- معنوی می نشیند، مایل است شاهد سیر و سلوکی باشد که خود از به دست آوردن آن بازمانده است.
تماشاگر امروز کمتر با طبیعت در ارتباط است، طلوع آفتاب را نمی بیند، غروب آن را مشاهده نمی کند و به دلیل همین غفلتهاست که دچار روزمرگی شده است. آگاه کردن تماشاگر و جلب توجه او به غفلتهایش، می تواند پیش پا افتاده ترین کارکرد این سینما باشد.

رضا خسروزاد

منبع : روزنامه قدس