پیرمردها وطنی ندارند No Country for Old Men

▪ نویسنده و کارگردان: ایتن و جوئل کوئن.
▪ موسیقی: کارتر بورول.
▪ مدیر فیلمبرداری: راجر دیکینز.
▪ تدوین: ایتن و جوئل کوئن.
▪ طراح صحنه: جس گانکور.
▪ بازیگران: تامی لی جونز[کلانتر اد تام بل]، خاویر باردم[آنتون شیگور]، جاش برولین[لولین ماس]، وودی هارلسون[کارسون ولز]، کلی مکدانلد[کارلا جین ماس]، گارت دیلاهانت[معاون کلانتر وندل]، تس هاپر[لورتا بل]، بری کوربین[الیس]، استیون روت[مردی که ولز را اجیر می کند]، راجر بویس[کلانتر ال پاسو]، بث گرانت[مادر کارلا جین].
▪ ١٢٢ دقیقه.
▪ محصول ٢٠٠٧ آمریکا.
▪ برنده جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد/باردم از مراسم انجمن منتقدان فیلم بوستون، نامزد جایزه بهترین گروه بازیگری، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین فیلمنامه از مراسم انجمن منتقدان رسانه ها، نامزد نخل طلای جشنواره کن، برنده جایزه بهترین کارگردانی، بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه اقتباسی، بهترنی بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین فیلمبرداری از مراسم انجمن منتقدان فیلم شیکاگو، برنده جایزه بهترین کارگردانی، بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از مراسم انجمن منتقدان دالاس-فورت ورث، نامزد جایزه بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین فیلمنامه از مراسم گولدن گلاب، نامزد جایزه بهترین بازیگر زن نقش مکمل/مکدانلد، بهترین کارگردان، بهترین فیلم سال و بهترین فیلمنامه زا مراسم انجمن منتقدان فیلم لندن، برنده جایزه بهترین گروه بازیگری، بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه اقتباسی از انجمن ملی منتقدان فیلم آمریکا، برنده جایزه بهترین کارگردان، بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه و هترین بازیگر نقش مکمل مرد از مراسم اتحادیه منتقدان فیلم نیویورک، برنده جایزه بهترین کارگردانی، بهترین گروه بازیگری، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه اقتباسی از مراسم منتقدان فیلم فونیکس، برنده جایزه بهترین کارگردانی از انجمن منتقدان فیلم سن فرانسیسکو، برنده جایزه بهترین کارگردانی، بهترین فیلم و نامزد جوایزبهترین بازیگر/جاش برولین، بهترین تدوین، بهترین فیلمنامه اقتباسی از مراسم ساتلایت، برنده جایزه بهترین کارگردان، بهترین گروه بازیگری، بهترین فیلم و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از مراسم منتقدان فیلم واشتنگتن و حومه.
▪ ژانر: جنایی، درام، وسترن.
جون ١٩٨٠، وست تگزاس. آنتون شیگور مظنون به قتل توسط معاون کلانتر دستگیر می شود. اما در اداره پلیس موفق می شود او را به قتل رسانده و بگریزد. کلانتر اد تام بل که در بازگشت با جسد معاونش روبرو شده، تصمیم دارد تا قاتل را دستگیر کند. همزمان لولین ماس که برای شکار به خارج از شهر رفته با کاروانی از اتومبیل ها در میانه صحرا روبرو می شود.
با نزدیک شدن به کاروان و مشاهده اجساد و اتومبیلی پر از بسته های مواد مخدر، در می یابد که یک معامله بزرگ به خون کشیده شده است. با پرس و جویی از راننده مشرف به موت یکی از اتومبیل ها و تعقیب رد پای بر جای مانده، به مردی زخمی که کیفی پر از دو میلیون دلار همراه دارد، می رسد. تبهکار بر اثر زخمی که خورده، قالب تهی کرده و هیچ مانعی بر سر راه ماس وجود ندارد تا پول ها را تصاحب کند. ماس به خانه بازمی گردد، اما همان شب با تصور این که راننده زخمی زنده مانده و درباره او سخنی بگوید، وی را وادار می کند تا شبانه به سر وقت کاروان قاچاق چیان برود.
اما زمانی که به آنجا می رسد با گروهی تازه نفس روبرو می شود که گویا انتظارش را می کشیده اند. ماس موفق می شود تا از چنگ آنها بگریزد. ولی اتومبیل خود را جا می گذارد و قاچاق چیان از این طریق موفق به شناسایی وی می شوند. ماس در بازگشت همسرش کارلا جین را بیدار و او را با اتوبوس راهی شهری دیگر می کند. خود نیز برای گریز از چنگ قاچاق چیان و شیگور که برای یافتن پول اجیر شده، سر به جاده ها می گذارد. همزمان کلانتر نیز در تعقیب ماجرا به منزل ماس می رسد. شیگور که با کمک سینگال دستگاه ردیابی که درون کیف پول ها تعبیه شده، به هتل محل اقامت ماس دست یافته و بقیه قاچاق چیانی را که قبل از او به هتل رسیده اند، به قتل می رساند. اما خود توسط ماس زخمی می شود. ماس نیز که زخمی شده، از مرز رد شده و به مکزیک می رود. اما کیف را ناچار در پست بازرسی مرزی پنهان می کند. وقتی در بیمارستان مکزیکوسیتی چشم باز می کند، با کارلسون ولز روبرو می شود که از او می خواهد تا پول ها را به وی تحویل داده و جان خود را نجات دهد.
اما ماس امتناع می کند و از بیمارستان می گریزد. شیگور نیز به سراغ ولز رفته و پس از قتل او به سراغ ارباب وی رفته و او را نیز می کشد. کلانتر تام بل نیز که توسط همسر ماس از محل ملاقات شان آگاه شده، تنها برای ختم موضوع به آنجا می رود. اما قاچاق چیان زودتر از او رسیده و ماس را به قتل می رسانند. ولی ماس قبل از مرگ تقاضایی از شیگور کرده است و مدتی بعد شیگور برای کشتن کارلا جین به سراغ او می رود...
● چرا باید دید؟
جوئل کوئن[متولد ١٩٥٤] و ایتن کوئن[متولد ١٩٥٧] مینیاپولیس، مینه سوتا زوج کارگردان، فیلمنامه نویس، تدوینگر، تهیه کننده و بازیگر آمریکایی و مشهور به کارگردان دو سر[The Two-Headed Director]، سازنده فیلم های جنایی، راز آمیز، مهیج و خشن با چاشنی طنز سیاه که گاه از نام مستعار رادریک جینیس استفاده می کنند. آنها از ١٩٨٤ با ساختن Blood Simple. شروع به فیلمسازی کردند و تاکنون ١١ فیلم دیگر ساخته اند که نمایش هر کدام شان در سینمای دو دهه اخیر آمریکا حادثه ای به شمار می رود. از بزرگ کردن آریزونا و دورویی میلر تا شاهکارشان بارتون فینک؛ و سپس فارگو، بیگ لبوفسکی، ای برادر تو کجایی و این اواخر مردی که آنجا نبود و اپیزودی از دوستت دارم، پاریس که کارنامه این دو برادر را با نامزدی چندین اسکار، هفت بار نامزدی برای دریافت نخل طلای کن و سه بار دریافت جایزه بهترین کارگردانی از همین جشنواره و بیش از ٤٠ جایزه بین المللی دیگر زینت داده است.
این بار بر خلاف بسیاری از قصه های پیشین از آدم ربایی خبری نیست. یک محموله مواد مخدر، دو میلیون دلار پول نقد و چند جسد... بازماندهای یک معامله بزرگ و بد فرجام که منجر به آغاز حادثه ای سرنوشت ساز برای ماس می شوند. فیلم از زبان اد تام بل کلانتر محلی روایت می شود. او از تغییر زمانه سخن می گوید و این که در گذشته نیازی نبود تا مردان قانون[کسانی همچون پدر او] همواره با خود سلاح حمل کنند. او از توحش زمانه مدرن می نالد و این که زمانی مجبور شده نوجوانی را روانه صندلی الکتریکی کند. کسی که خواهرش را فقط به صرف این که قتلی انجام دهد، کشته بود. او این بار مجبور است با یکی از خونسردترین و وحشی ترین قاتلین کرایه ای که تا امروز در سینما دیده ایم، مقابله کند: شیگرو! کسی که برای کشتن برخی از قربانیانش یا باز کردن راه خود از تفنگ بادی مخصوص کشتن گاوها استفاده می کند. سلاحی هولناک که ردی هم از خود بر جای نمی گذارد!
پیرمردها وطنی ندارند که نامش را از رمان منبع اقتباس خود نوشته کورمک مک کارتی عاریت گرفته است[رمانی که به نوبه خود نامش را وامدار شعر سفر دریایی به بیزانتیوم ویلیام باتلر ییتز است] تا این لحظه ٢٨ میلیون دلار در گیشه به دست آورده، که مطمئناً این رقم افزوده خواهد شد. برادران کوئن با این فیلم بار دیگر به سراغ فلسفه و نگاه و طنز سیاه خود درباره طینت آدمی و صد البته غرب آمریکارفته اند که سخت دستخوش تغییر شده است. فیلم یک وسترن جنایی مدرن است که خشونت اواخر قرن نوزدهم در مقایسه با رفتار شخصیت های آن یک بازی کودکانه بیش نیست.
شخصیت شیگور که توسط خاویر باردم به شکلی فوق العاده تجسد یافته، یکی از اصیل ترین و خطرناک ترین شرورهای تاریخ سینماست و ماس طماع و دیگران نیز دست کمی از وی ندارند. فیلم سرشار از دلتنگی برای غرب وحشی قدیم است. مرثیه ای بر دورانی که جوانمردی سکه رایج بازارش بود، چیزی که پدر کلانتر تام بل فقط یادگار رنگ و رو رفته ای آن است. درباره این فیلم نیز باید مفصل تر نوشت، اما تا آن روز شما را دعوت می کنم به تماشای بازی موش و گربه سه مرد در چشم اندازهای زیبا و خشن تگزاس با فیلمبرداری معرکه راجر دیکینز و بازی های بی نهایت خوب[چنین صوت داودی از جاش برولین انتظار نمی رفت!] با یک کارگردانی ماهرانه که فیلم را تبدیل به یکی از شانس های اصلی مراسم اسکار کرده است.

امیر عزتی

منبع : موج نو